Lá húng chanh là một loại cây phổ biến được trồng làm cảnh, làm rau gia vị trên khắp nước ta. Bài thuốc lá húng chanh chưng đường phèn trị ho là một bài thuốc dân gian được lưu truyền từ xa xưa. Vậy, công dụng, hiệu quả của bài thuốc này như thế nào và cách thực hiện ra sao?
Cùng Hello Bacsi tìm hiểu rõ hơn trong bài viết ngay sau đây nhé!
Lá húng chanh ngoài trị ho còn có tác dụng gì?
Cây húng chanh hay còn gọi là rau tần dày lá, rau thơm lông, dương tử tô; có tên khoa học là Plectranthus amboinicus (Lour.) Spreng, họ Hoa môi ( Lamiaceae) – được biết đến là một loại cây thân thảo, cao chừng 20-50cm, sống lâu năm gốc hóa gỗ, là cây ưa sáng và ưa ẩm, mọc tự nhiên ở khắp các vùng nhiệt đới như Châu Phi, Châu Á và Úc.
Thân cây có lông mịn, giòn và có mùi thơm. Lá mọng nước, hình trái xoan thường mọc đối xứng nhau. Mép lá có răng cưa to nhưng không nhọn. Hai mặt bên của lá có màu xanh và có lông đơn. Hoa có màu tím đỏ, mọc ở đầu cành hoặc ở ngọn thân. Quả húng chanh rất nhỏ, có màu nâu. Mỗi quả chứa một hạt. Toàn cây húng chanh đều có mùi thơm mát như chanh, cây cho lá quanh năm, lá húng chanh tươi là bộ phận được dùng chủ yếu trong điều trị bệnh.
Theo Đông y, húng chanh có tính ấm, vị cay, mùi thơm và không độc, có công dụng phát tán phong hàn, sát khuẩn, tiêu hờm, làm ra mồ hôi và giảm ho. Theo một nghiên cứu vào năm 1961 của phòng Đông y Viện vi trùng cho thấy các hoạt chất chiết xuất từ húng chanh có tác dụng kháng sinh mạnh đối với nhiều loại vi trùng như Staphylococcus 209, Salmonella typhi, Shigella flexneri-Shigeila sonnet, Shigella dysenteria (Shiga) Subiilis, Coli paihogène, Coli bothesda Streptococcus, Pneumococcus, Diphteri và Bordet Gengou . Nhờ đó, lá húng chanh được sử dụng rộng rãi trong dân gian để điều trị bệnh viêm họng, ho có đờm, cảm cúm, cảm lạnh, hen suyễn, táo bón, nhức đầu, ho do sốt phong hàn, khản tiếng, ho gà hoặc các bệnh về da.
Theo Y học hiện đại, húng chanh rất giàu hàm lượng beta carotene, vitamin K và một lượng nhỏ axit ascorbic cùng nhiều dưỡng chất có lợi khác. Lá húng chanh có chứa hàm lượng tinh dầu khá dồi dào với 65.2% hợp chất Phenolic và codeine. Nhờ đó, tinh dầu húng chanh giúp tăng cường khả năng kháng sinh tự nhiên trên đường hô hấp. cùng nhiều dưỡng chất có lợi khác, giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, chống lại các tác nhân gây bệnh.
Ngoài ra, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng lá húng chanh có khả năng kháng khuẩn, chống viêm, chống ung thư, chữa lành vết thương, chống động kinh, diệt ấu trùng, chống oxy hóa và giảm đau. Húng chanh cũng đã được chứng minh là có hiệu quả chống lại các bệnh về hô hấp, tim mạch, răng miệng, da, tiêu hóa và tiết niệu. Sở dĩ có được tác dụng chống ung thư là vì omega 6 có trong húng chanh là một acid béo có vai trò rất lớn đối với phòng ngừa ung thư, tăng cường cholesterol tốt để phòng tránh bệnh tim mạch, đồng thời làm giảm các triệu chứng sưng đau ở bệnh viêm khớp dạng thấp.
Bên cạnh đó, theo các chuyên gia, trong lá húng chanh còn có một số khoáng chất và hợp chất hữu cơ có tác dụng an thần nhẹ. Có thể dùng lá húng chanh để hãm trà uống khi bị căng thẳng, lo lắng, bồn chồn…để mang lại cảm giác thư giãn, dễ ngủ hơn.
Tóm lại, lá húng chanh trị ho cho người lớn có các tác dụng như sau:
- Chống viêm, làm dịu đường hô hấp đang bị viêm nhiễm và giảm ho.
- Lá húng chanh trị ho có đờm nhờ khả năng làm dịu cổ họng, làm loãng đờm và đào thải đờm.
- Chống oxy hóa, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương và thúc đẩy quá trình phục hồi.
Cách trị ho bằng lá húng chanh
1. Bài thuốc lá húng chanh trị ho do viêm họng, khản tiếng
- Cách 1: Sử dụng 30 gram lá húng chanh tươi đã được rửa sạch, ngâm nước muối trong khoảng 10 phút. Sau đó, nhai chung với vài hạt muối. Nuốt phần nước và bỏ bả. Mỗi ngày thực hiện 5 – 6 lần.
- Cách 2: Dùng 20 gram lá húng chanh, rửa sạch, giã nhỏ. Vắt lấy nước cốt và chia đều ra uống trong ngày.
- Cách 3: Dùng 20 gram lá húng chanh rửa sạch, thái nhỏ, cho vào chén cùng với 20 gram đường phèn rồi hấp cách thủy. Sau đó, chắt lấy nước uống từ từ. Phần bã lá dùng để ngậm. Thực hiện cách này mỗi ngày 1 lần, trong khoảng 3 – 5 ngày.
2. Bài thuốc chữa ho, cảm lạnh, đau đầu kèm miệng đắng và sốt không ra mồ hôi
- Cách 1: Sắc các vị thuốc sau: 15 gram húng chanh tươi, 8 gram lá tía tô, 5 gram bạc hà và 3 lát gừng tươi. Mỗi ngày uống 1 thang.
- Cách 2: Sử dụng 50 gram lá húng chanh trị ho, rửa sạch và thái nhỏ. Sau đó, cho húng chanh vào bát và đổ rượu trắng xâm xấp rồi đặt bát này vào nồi nước đã được đun sôi. Người bệnh xông hơi với nồi nước này trong khoảng 5 – 10 phút. Sau khi xông, cần lau sạch mồ hôi và nghỉ ngơi ở nơi không có gió. Không áp dụng phương pháp này cho trẻ em.
- Cách 3: Sắc uống ngày 1 thang thuốc bao gồm các vị: Húng chanh và hẹ mỗi thứ 15 gram, bạc hà 5 gram, tía tô 8 gram, gừng 3 lát.
- Cách 4: Dùng khoảng 10 lá húng chanh giã nát, cho thêm quất xanh đã bỏ hạt và đường phèn. Đem chưng cách thủy tất cả các nguyên liệu trong khoảng 20 phút. Lọc lấy nước cho trẻ uống 3 lần mỗi ngày.
3. Bài thuốc lá húng chanh trị ho có đờm kéo dài
Bài thuốc trị ho bằng lá húng chanh và mật ong được thực hiện như sau:
- Cách 1: Sử dụng 15 – 16 lá húng chanh tươi, rửa sạch. Cho vào bát rồi thêm mật ong vào, đem hấp cách thủy. Lấy nước uống 2 lần mỗi ngày.
- Cách 2: Lấy 1 nắm lá húng chanh tươi rửa sạch, vò nát. Đem hãm với nước sôi giống như pha trà. Sau khoảng 15 phút hãy vớt lá ra, thêm vào 2 – 3 thìa mật ong, khuấy đều lên và uống khi còn ấm.
Những lưu ý khác bạn cần biết
Trị ho bằng lá húng chanh thường được xem là phương pháp tự nhiên và đảm bảo an toàn. Tuy nhiên, bạn cũng nên lưu ý rằng:
- Lá húng chanh thường dùng tươi với liều lượng sử dụng tối thiểu một ngày là từ 10 – 16 gram.
- Các bài thuốc từ lá húng chanh trị ho chỉ phù hợp với những tình trạng ho nhẹ và hiệu quả còn tùy thuộc vào cơ địa của từng bệnh nhân và thời gian sử dụng thuốc.
- Người quá mẫn cảm với thành phần của húng chanh tốt nhất không nên sử dụng để tránh phản ứng dị ứng.
- Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú cũng không nên dùng húng chanh chữa bệnh.
- Trước khi áp dụng bài thuốc, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc Đông y để đảm bảo an toàn.
- Nếu có dấu hiệu về dị ứng hoặc phản ứng bất thường khi sử dụng lá húng chanh, hãy ngừng dùng và thăm khám bác sĩ ngay lập tức.
Cách dùng lá húng chanh trị ho được đánh giá cao về tính an toàn, tiện lợi, nguyên liệu dễ tìm và tiết kiệm chi phí nên phù hợp với nhiều đối tượng thường xuyên bị ho. Tuy nhiên, nếu triệu chứng ho kéo dài hoặc nghiêm trọng, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ.
[embed-health-tool-bmi]
