Vô sinh là gì? Các dạng vô sinh thường gặp và nguyên nhân gây vô sinh
Vô sinh là tình trạng một cặp vợ chồng không thể thụ thai sau một khoảng thời gian quan hệ tình dục đều đặn, không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào.
Thông thường, khoảng thời gian này được xác định là 1 năm đối với các cặp vợ chồng dưới 35 tuổi, và rút ngắn xuống còn 6 tháng đối với những cặp vợ chồng mà người vợ trên 35 tuổi.
Các dạng vô sinh
Vô sinh được chia thành hai dạng chính:
- Vô sinh nguyên phát (Vô sinh I): Là tình trạng cặp vợ chồng chưa bao giờ có thai.
- Vô sinh thứ phát (Vô sinh II): Là tình trạng cặp vợ chồng đã từng có thai ít nhất một lần (dù là sinh con đủ tháng, sảy thai, hay thai ngoài tử cung) nhưng sau đó không thể có thai trở lại.
Nguyên nhân gây vô sinh
Vô sinh có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể xuất phát từ nam giới, nữ giới, hoặc cả hai, và đôi khi không xác định được nguyên nhân cụ thể.
Nguyên nhân ở nữ giới:
- Rối loạn phóng noãn (rụng trứng): Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, do sự mất cân bằng hormone (ví dụ: Hội chứng buồng trứng đa nang - PCOS), suy buồng trứng sớm, hoặc các vấn đề về tuyến yên/vùng dưới đồi.
- Tổn thương ống dẫn trứng: Ống dẫn trứng bị tắc nghẽn hoặc tổn thương (do viêm nhiễm, lạc nội mạc tử cung, hoặc phẫu thuật trước đó) có thể ngăn cản trứng gặp tinh trùng hoặc phôi di chuyển về tử cung.
- Lạc nội mạc tử cung: Mô nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung, gây viêm nhiễm, hình thành sẹo và ảnh hưởng đến khả năng thụ thai.
- Các vấn đề về tử cung và cổ tử cung: Dị tật tử cung bẩm sinh, u xơ tử cung, polyp tử cung, dính buồng tử cung, hoặc các vấn đề về chất nhầy cổ tử cung có thể cản trở quá trình thụ thai hoặc làm tổ của phôi.
- Tuổi tác: Khả năng sinh sản của phụ nữ suy giảm đáng kể sau tuổi 35 do số lượng và chất lượng trứng giảm.
- Các yếu tố khác: Thừa cân/thiếu cân, hút thuốc, uống rượu, căng thẳng, và các bệnh mãn tính cũng có thể ảnh hưởng.
Nguyên nhân ở nam giới:
- Vấn đề về tinh trùng:
- Số lượng tinh trùng thấp: Ít tinh trùng hơn bình thường.
- Chất lượng tinh trùng kém: Tinh trùng có hình dạng bất thường, di chuyển kém, hoặc không có khả năng di chuyển.
- Không có tinh trùng (azoospermia): Không có tinh trùng trong tinh dịch.
- Tắc nghẽn đường dẫn tinh: Ống dẫn tinh bị tắc do viêm nhiễm (như quai bị, bệnh lây truyền qua đường tình dục), chấn thương, hoặc bẩm sinh.
- Giãn tĩnh mạch thừng tinh: Các tĩnh mạch ở bìu bị giãn, làm tăng nhiệt độ tinh hoàn và ảnh hưởng đến sản xuất tinh trùng.
- Rối loạn cương dương và xuất tinh: Rối loạn cương dương, xuất tinh sớm, hoặc xuất tinh ngược dòng.
- Rối loạn nội tiết tố: Mất cân bằng hormone ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng.
- Các yếu tố khác: Hút thuốc, uống rượu, sử dụng ma túy, tiếp xúc với hóa chất độc hại, nhiệt độ cao, chấn thương tinh hoàn, và một số loại thuốc điều trị.
Khi nào nên đi khám vô sinh?
Nếu bạn và bạn đời đã cố gắng có con trong thời gian quy định (1 năm nếu dưới 35 tuổi, 6 tháng nếu trên 35 tuổi) mà chưa thành công, hoặc nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào về khả năng sinh sản của mình, hãy tìm đến bác sĩ chuyên khoa. Việc thăm khám sớm có thể giúp xác định nguyên nhân và đưa ra phương án điều trị phù hợp.
❓ Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!
