Hạt dẻ Cao Bằng – món đặc sản thơm bùi, giàu dinh dưỡng

Nếu có dịp ghé thăm vùng núi phía Bắc nước ta, bạn nhất định không nên bỏ qua hạt dẻ Cao Bằng, đặc biệt là loại hạt đến từ huyện Trùng Khánh. Đây là một món quà thiên nhiên không chỉ thơm ngon mà còn có giá trị dinh dưỡng cao, gắn liền với đời sống của đồng bào nơi đây suốt bao đời.

Vì sao hạt dẻ Cao Bằng lại nổi tiếng?

Huyện Trùng Khánh nằm cách trung tâm thành phố Cao Bằng khoảng 58 km, sở hữu vùng đất trồng hạt dẻ rộng tới 240ha. Nhờ khí hậu mát mẻ quanh năm và nguồn nước dồi dào từ sông suối, cây hạt dẻ phát triển rất tốt tại đây. Chính điều kiện tự nhiên lý tưởng đã giúp tạo nên loại hạt dẻ Cao Bằng nổi bật với vỏ dày, hạt to, nhân vàng, vị ngọt bùi tự nhiên mà không nơi nào sánh bằng.

Không chỉ là một món ăn vặt, hạt dẻ ở Trùng Khánh còn là niềm tự hào của người dân bản địa, là một phần không thể thiếu trong đời sống kinh tế và văn hóa của họ.

Cách trồng và thu hoạch hạt dẻ Cao Bằng

Ở địa phương, cây hạt dẻ còn được gọi là "mác lịch". Khi trưởng thành, cây có chiều cao từ 10–16m, những cây lâu năm có thể đạt đường kính tới 0,5m và có tán rộng. Người dân trồng hạt dẻ chủ yếu trên các sườn đồi cao từ 450–600m, cách đều nhau để cây có đủ không gian phát triển.

Thường vào tháng 9 đến tháng 10 hàng năm, người dân bước vào mùa thu hoạch. Quả hạt dẻ khi chín có hình dáng giống trái chôm chôm non, vỏ bên ngoài có gai nhọn như nhím. Khi chín, vỏ sẽ tự tách ra để lộ từ 1–3 hạt bên trong. Để thu hoạch, người dân có thể dùng sào tre để hái hoặc đợi quả rụng rồi nhặt bằng tay hoặc dụng cụ gắp chuyên dụng. Sau đó, hạt được tách tại chỗ hoặc mang về nhà để bảo quản, chế biến.

Đặc điểm nổi bật của hạt dẻ Cao Bằng

Điểm đặc biệt khiến hạt dẻ Cao Bằng được đánh giá cao là bởi kích thước lớn, đều, gấp 5–6 lần so với hạt dẻ rừng thông thường. Vỏ ngoài có màu nâu sẫm, có lớp lông tơ trắng mịn, trong khi phần nhân bên trong thì vàng óng, ngọt và bùi.

Hạt dẻ Trùng Khánh không chỉ ngon mà còn tốt cho sức khỏe. Theo nhiều tài liệu, loại hạt này giúp bổ thận , hỗ trợ tim mạch, tốt cho hệ tiêu hóa, cải thiện làn da và mái tóc. Đặc biệt, phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú ăn hạt dẻ đúng cách sẽ bổ sung được nhiều dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.

Ngoài việc ăn vặt, hạt dẻ còn được dùng để nấu cháo, nấu chè, hoặc chế biến cùng các món ăn như chân giò hầm hạt dẻ, canh xương ninh… mang lại giá trị dinh dưỡng cao.

Cách chế biến các món ngon từ hạt dẻ Cao Bằng

Chế biến hạt dẻ Cao Bằng không hề phức tạp. Dưới đây là một số cách đơn giản bạn có thể thử ngay tại nhà:

• Hạt dẻ rang: Sau khi rửa sạch, để ráo nước, cho vào chảo rang lửa nhỏ đến khi hạt dẻ chín vàng và tỏa mùi thơm. Món này rất được ưa chuộng vào mùa lạnh.
• Hạt dẻ luộc : Cũng rất đơn giản, bạn chỉ cần luộc chín hạt trong nước sôi khoảng 20–25 phút là có thể thưởng thức ngay, vị ngọt tự nhiên rất dễ ăn.
• Cháo hạt dẻ: Nấu gạo trắng cho đến khi nhừ, sau đó cho hạt dẻ đã bóc vỏ vào, nêm nếm cho vừa miệng. Món này thích hợp cho người cao tuổi, trẻ nhỏ hoặc phụ nữ mới sinh.
• Chè hạt dẻ: Bạn luộc chín hạt dẻ, rồi nấu cùng với nước đường, gừng và một ít hoa bưởi khô. Khi nước sôi, cho hạt dẻ vào đun thêm 5 phút rồi để nguội là có thể dùng ngay.
• Chân giò hầm hạt dẻ: Đây là món ăn đặc trưng trong các dịp quan trọng của người dân Cao Bằng. Hương vị béo ngậy của giò kết hợp với độ bùi của hạt dẻ tạo nên một món ăn vừa lạ miệng vừa bổ dưỡng.

Mua hạt dẻ Cao Bằng ở đâu? Phân biệt hạt dẻ Cao Bằng với hạt dẻ Trung Quốc

Hiện nay, bạn có thể dễ dàng tìm mua hạt dẻ Cao Bằng tại các chợ địa phương, siêu thị lớn hoặc qua các sàn thương mại điện tử. Tuy nhiên, để tránh nhầm lẫn với hạt dẻ Trung Quốc – vốn có mặt quanh năm, bạn cần lưu ý:

• Hạt dẻ Trung Quốc có vỏ ngoài trơn bóng, không có lớp lông tơ, phần nhân thường màu trắng và nhạt mùi.
• Trong khi đó, hạt dẻ Cao Bằng có lớp lông mịn, nhân vàng, thơm bùi, giá cao hơn, dao động từ 100.000 – 150.000 đồng/kg.

Vì vậy, nếu muốn mua đúng hạt dẻ Trùng Khánh chất lượng, bạn nên tìm đến những địa chỉ bán uy tín, có nguồn gốc rõ ràng.

Kết luận

Hạt dẻ Cao Bằng không chỉ là một món quà quê hương thơm ngon mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nếu có cơ hội đặt chân đến mảnh đất Cao Bằng, đừng quên thưởng thức và mua một ít hạt dẻ Cao Bằng để làm quà nhé!

❓ Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!