Những điều cần biết về tắc lệ đạo bẩm sinh

Tắc lệ đạo bẩm sinh xảy ra khi đường dẫn nước mắt của trẻ chưa hoàn chỉnh. Tỷ lệ hay gặp từ 2 – 6 % trẻ sơ sinh. Việc theo dõi, chăm sóc và điều trị khi bị tắc lệ đạo sẽ giúp trẻ tránh những biến chứng gây tắc lệ đạo không thể hồi phục.

Tắc lệ đạo bẩm sinh là gì?

Nước mắt được tiết ra từ tuyến lệ trong suốt cả ngày để bôi trơn mắt và rửa sạch các chất bẩn, bụi bám trong mắt. Bình thường, nước mắt được bài tiết liên tục, làm ướt bề mặt nhãn cầu, sau đó dồn về góc trong mắt và được dẫn xuống mũi qua một hệ thống ống gọi là lệ đạo. Ngay sau khi trẻ sinh ra, tuyến lệ chưa hoạt động, vì thế mà trẻ mới đẻ khóc không có nước mắt. Sau đẻ từ 1 tuần đến 10 ngày, tuyến lệ bắt đầu có hoạt động bài tiết. Vì thế chỉ sau thời gian này, trẻ khóc thì mới có nước mắt.

Tắc lệ đạo bẩm sinh xảy ra khi đường dẫn nước mắt của trẻ chưa hoàn chỉnh. Nguyên nhân là do có lớp màng mỏng che lấp đầu ra của ống lệ mũi làm nước mắt không lưu thông xuống mũi được. Hầu hết trẻ bị tắc lệ đạo bẩm sinh có thể tự khỏi đến khi được một tuổi. Nếu trẻ đẻ non, nguy cơ tắc lệ đạo bẩm sinh còn cao hơn. Viêm kết mạc là một bệnh lý hay gặp trên những bệnh nhân tắc lệ đạo.

Làm sao để phát hiện bệnh?

Ra ghèn nhử kéo dài, tái phát

Mắt luôn ướt do đọng nước mắt

Có thể trào mủ nhầy khi ấn vào góc trong mắt vùng túi lệ

Thường biểu hiện từ ngay sau sinh hoặc sau sinh 3-4 tuần

Thường bị một mắt

Nguyên nhân tắc lệ đạo?

Nguyên nhân thường gặp: Do tồn tại màng ngăn ở ống lệ mũi ( van Hasner tại khe mũi dưới chưa mở)

Nguyên nhân hiếm gặp: Lệch vách ngăn, biến dạng cuốn dưới, dính cuốn dưới vào thành ngoài của mũi, các biến dạng bẩm sinh của xương hàm mặt …

Điều trị như thế nào?

Điều trị bảo tồn: Day nắn vùng túi lệ kết hợp dùng kháng sinh tra mắt. Phần lớn các trường hợp bệnh sẽ tự khỏi sau 4-6 tuần.

Thông lệ đạo nếu điều trị bảo tồn không hiệu quả

Phẫu thuật nối thông lệ mũi nếu thông lệ đạo thất bại

Khi nào nên thông lệ đạo cho trẻ?

– Thời điểm thông lệ đạo tốt nhất: Trẻ 4-6 tháng tuổi. Có thể thông sớm hơn Nếu có bội nhiễm nhiều mủ nhầy trong túi lệ.

– Không nên thông sớm trước 2 tháng tuổi vì nhiều nguy cơ xảy ra biến chứng. Nếu thông muộn ( sau 1 năm tuổi ) thì tỷ lệ thành công thấp.

Trẻ tắc lệ đạo bẩm sinh cần được giữ vệ sinh mắt tốt, phòng viêm kết mạc bội nhiễm. Điều trị viêm kết mạc hợp lý, giảm nguy cơ viêm túi lệ, ống lệ mũi. Nên bơm thông lệ đạo cho trẻ tại các cơ sở chuyên khoa mắt có uy tín, hạn chế biến chứng sai đường gây tắc lệ đạo không thể hồi phục. Tắc lệ đạo bẩm sinh không phải là bệnh nguy hiểm. Tuy nhiên, cần phải đưa trẻ đi khám sớm để bác sĩ mắt có thể chẩn đoán, loại trừ các bệnh khác cũng gây chảy nước mắt như glôcôm, quặm bẩm sinh, tổn thương ở giác mạc…