Hướng dẫn hút mũi cho trẻ sơ sinh và những điều ba mẹ cần lưu ý

Hút mũi cho trẻ sơ sinh là một kỹ thuật cần sự nhẹ nhàng và cẩn thận. Việc này giúp bé dễ thở hơn khi bị nghẹt mũi do cảm lạnh hoặc các tác nhân khác. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách hút mũi cho trẻ sơ sinh một cách an toàn và hiệu quả:

I. Chuẩn bị dụng cụ:

• Nước muối sinh lý 0.9% (NaCl 0.9%): Dạng lọ nhỏ giọt hoặc dạng xịt phun sương dành riêng cho trẻ sơ sinh. Đây là bước quan trọng giúp làm loãng dịch mũi trước khi hút.
• Dụng cụ hút mũi:
• Bóng hút mũi (bóp cao su): Phổ biến, dễ sử dụng.
• Dụng cụ hút mũi dây (hút bằng miệng): Có ống nối để người lớn hút bằng miệng, lực hút ổn định hơn và có van chống trào ngược.
• Dụng cụ hút mũi điện: Tiện lợi, lực hút nhẹ nhàng và đều, nhưng giá thành cao hơn.
• Khăn mềm hoặc khăn giấy: Để lau sạch mũi và tay sau khi hút.
• Bông gòn/tăm bông: Để làm sạch nhẹ nhàng bên ngoài lỗ mũi nếu cần.

II. Các bước hút mũi cho trẻ sơ sinh:

Bước 1: Vệ sinh tay sạch sẽ

Rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước hoặc dùng dung dịch sát khuẩn tay nhanh trước khi chạm vào bé.

Bước 2: Chuẩn bị tư thế cho bé

• Trẻ sơ sinh: Nên đặt bé nằm ngửa trên một mặt phẳng an toàn (giường, cũi), đầu hơi nghiêng sang một bên. Hoặc có thể bế bé ở tư thế ôm nhẹ nhàng, đầu hơi ngửa ra sau một chút.
• Lưu ý: Giữ bé ở tư thế thoải mái và chắc chắn để tránh bé giãy giụa làm tổn thương mũi. Nếu có người thứ hai giúp giữ bé sẽ tốt hơn.

Bước 3: Nhỏ nước muối sinh lý vào mũi

• Nhỏ từng bên mũi: Nghiêng nhẹ đầu bé sang một bên. Nhỏ 1-2 giọt nước muối sinh lý vào lỗ mũi phía trên (lỗ mũi đối diện với mặt giường nếu bé nằm nghiêng).
• Đợi vài giây: Giữ nguyên tư thế đó trong khoảng 15-30 giây để nước muối làm mềm và loãng dịch nhầy.
• Lặp lại với bên mũi còn lại: Sau đó, nghiêng đầu bé sang bên kia và nhỏ nước muối vào lỗ mũi còn lại.
• Lưu ý quan trọng: Không nhỏ quá nhiều nước muối cùng lúc, có thể khiến bé bị sặc. Nếu bé nhỏ tuổi (dưới 6 tháng), nên dùng dạng nhỏ giọt thay vì xịt phun sương vì lực phun có thể mạnh với bé.

Bước 4: Hút mũi

a. Với bóng hút mũi (bóp cao su):

1. Xì hơi bóng: Bóp chặt bóng cao su để đẩy hết không khí ra ngoài.
2. Đặt đầu hút: Đưa đầu hút của bóng cao su nhẹ nhàng vào cửa lỗ mũi của bé (không đưa quá sâu).
3. Thả từ từ: Từ từ thả lỏng tay bóp bóng để tạo lực hút, dịch mũi sẽ được hút vào trong bóng.
4. Lấy ra và làm sạch: Nhẹ nhàng rút bóng ra khỏi mũi bé. Bóp mạnh bóng vào khăn giấy hoặc chậu nước để đẩy dịch mũi ra ngoài.
5. Lặp lại: Lặp lại với lỗ mũi còn lại và hút lại nếu cần cho đến khi mũi bé sạch.

b. Với dụng cụ hút mũi dây (hút bằng miệng):

1. Đặt đầu hút: Đặt đầu hút nhỏ vào cửa lỗ mũi của bé (không đưa quá sâu).
2. Hút bằng miệng: Người lớn ngậm đầu ống còn lại và hút nhẹ nhàng bằng miệng. Lực hút vừa phải để hút dịch mũi ra ngoài.
3. Quan sát: Quan sát lượng dịch mũi qua bình chứa trong suốt.
4. Làm sạch: Sau khi hút, tháo rời các bộ phận để rửa sạch.

c. Với dụng cụ hút mũi điện:

1. Lắp đầu hút phù hợp: Chọn đầu hút mềm, phù hợp với mũi bé.
2. Bật máy: Bật công tắc máy hút mũi.
3. Đưa vào mũi: Đặt đầu hút nhẹ nhàng vào cửa lỗ mũi của bé. Máy sẽ tự động hút dịch mũi.
4. Di chuyển nhẹ nhàng: Có thể di chuyển đầu hút nhẹ nhàng để hút hết dịch.
5. Tắt máy và làm sạch: Tắt máy sau khi hút xong và làm sạch các bộ phận theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Bước 5: Vệ sinh sau khi hút

• Lau sạch mũi: Dùng khăn mềm hoặc khăn giấy lau sạch dịch mũi còn sót lại quanh mũi bé.
• Vệ sinh dụng cụ: Ngay lập tức tháo rời các bộ phận của dụng cụ hút mũi (nếu có thể) và rửa sạch bằng xà phòng dưới vòi nước ấm. Có thể dùng bàn chải nhỏ để cọ rửa các ngóc ngách. Để khô tự nhiên hoặc lau khô trước khi cất giữ. Việc vệ sinh kỹ lưỡng giúp ngăn ngừa vi khuẩn phát triển.

III. Một số lưu ý quan trọng:

• Không lạm dụng: Chỉ hút mũi khi bé thực sự bị nghẹt mũi và khó thở. Hút mũi quá nhiều hoặc không đúng cách có thể gây kích ứng, khô mũi, thậm chí tổn thương niêm mạc mũi của bé.
• Thời điểm hút: Nên hút mũi trước bữa ăn hoặc trước khi bé ngủ để bé dễ thở, bú tốt hơn và ngủ ngon hơn. Tránh hút ngay sau khi bé ăn vì có thể gây nôn trớ.
• Thao tác nhẹ nhàng: Niêm mạc mũi của trẻ sơ sinh rất mỏng manh. Luôn thực hiện các thao tác một cách nhẹ nhàng, cẩn thận.
• Không đưa đầu hút quá sâu: Chỉ đặt đầu hút ở cửa lỗ mũi, không đưa sâu vào bên trong để tránh làm tổn thương niêm mạc.
• Quan sát phản ứng của bé: Nếu bé khóc, giãy giụa quá nhiều hoặc có dấu hiệu khó chịu rõ rệt, hãy tạm dừng và thử lại sau.
• Duy trì độ ẩm: Có thể dùng máy tạo độ ẩm trong phòng bé để giữ không khí ẩm, giúp dịch mũi loãng hơn và bé dễ thở hơn.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu tình trạng nghẹt mũi của bé kéo dài, kèm theo sốt, ho, khó thở, bỏ bú hoặc các dấu hiệu bất thường khác, hãy đưa bé đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Chúc bạn chăm sóc bé an toàn và hiệu quả!

----------------------------

❓ Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!