Bệnh ghẻ là một dạng bệnh ngoài da dễ xảy ra ở những người có điều kiện vệ sinh kém, thiếu nước sạch sinh hoạt… Hầu hết trường hợp, vấn đề da liễu này không quá nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu không được điều trị, tình trạng ghẻ ngứa có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng, chàm hóa hoặc thậm chí là viêm cầu thận…
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng bị ghẻ ngứa, đồng thời cung cấp một số cách trị ghẻ nhanh chóng và hiệu quả.
Bệnh ghẻ là gì?
Ghẻ là như thế nào? Bệnh ghẻ là tình trạng ngứa da do một loại rệp nhỏ sarcoptes scabiei gây ra. Sau khi bám vào bề mặt da, rệp chui sâu vào trong để đẻ trứng, khiến vùng da đó ngứa ghẻ dữ dội do cơ thể phản ứng dị ứng với tác nhân lạ. Rệp có thể sống trong da đến 2 tháng.
Ngoài ra, tình trạng bị ghẻ ngứa sẽ dữ dội hơn về đêm. Điều này có thể khiến người da bị ghẻ gãi nhiều, từ đó dẫn đến các tình trạng xấu hơn như ghẻ lở, nhiễm trùng da.
Các loại bệnh ghẻ phổ biển
Một số loại bệnh ghẻ thường gặp bao gồm:
- Bệnh ghẻ thông thường: Đây là bệnh ghẻ phổ biến gây phát ban ngứa trên tay, cổ tay hoặc các bộ phận cơ thể khác. Tuy nhiên, nó thường không gây nghiêm trọng cho da mặt của bạn.
- Bệnh ghẻ nhiễm khuẩn: Bệnh này thường gây ngứa, xuất hiện ở các bộ phận cơ thể như vùng nách hoặc xung quanh bộ phận sinh dục.
- Bệnh ghẻ vảy (ghẻ Na-uy): Những người mắc bệnh ghẻ vảy này thường gặp tình trạng suy giảm miễn dịch. Bệnh ghẻ tạo ra lớp vảy dày, màu xám. Đây là loại bệnh ghẻ nghiêm trọng và rất dễ lây lan.
Tại sao bị ghẻ?
Nguyên nhân bị ghẻ ngứa là do rệp. Rệp cái tìm đường hầm trong da để đẻ trứng, sau khi trứng nở, ấu trùng di chuyển tới bề mặt da và lây lan sang các khu vực khác hoặc lây qua da của người khác. Những con ve, trứng và chất thải của chúng kích hoạt hệ miễn dịch cơ thể, gây ra các triệu chứng ghẻ như ngứa, nổi ban đỏ.
Các yếu tố nguy cơ kích thích ghẻ phát triển và lây nhiễm:
- Tiếp xúc cơ thể gần gũi về hay sử dụng chung vật dụng cá nhân như quần áo, ngủ chung giường với người bị ghẻ, rệp có thể lây lan và làm tổ trên da.
- Môi trường sống vệ sinh kém, đông đúc.
- Những người sức đề kháng yếu
- Da bạn cũng có thể phản ứng khi bị lây rệp từ các vật chủ khác như gia súc hay vật nuôi. Trong thực tế, mỗi loài rệp chỉ ký sinh trên một vật chủ, do đó chúng sẽ chết sớm nếu không sống với vật chủ thích hợp.
Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh ghẻ
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh ghẻ ngứa như:
- Hệ miễn dịch yếu
- Sử dụng thuốc steroid hoặc phương pháp điều trị bệnh ghẻ ngứa tương tự khác như thuốc trị viêm khớp dạng thấp
- Tiếp xúc da trực tiếp với một ai đó bị nổi ghẻ
- Đang trải qua hóa trị liệu
Những dấu hiệu của bệnh ghẻ là gì?
Các dấu hiệu da bị ghẻ ngứa sẽ xuất hiện trong sáu tuần sau khi da nhiễm ký sinh trùng. Nếu đã từng mắc bệnh, các triệu chứng có thể xuất hiện sớm hơn, chỉ trong vòng một vài ngày sau khi bị bệnh.
Các dấu hiệu của ghẻ ngứa thường bao gồm:
- Ngứa dữ dội và phát ban, thường nặng hơn vào ban đêm
- Có những dấu vết nhỏ, ngoằn ngoèo của hang rệp trên da
- Xuất hiện những mụn nước hay u nhỏ nhạt màu trên da
- Nếu bị ghẻ đóng vảy, trên da xuất hiện lớp vỏ dày chứa hàng ngàn con ve và trứng
- Lớp vảy thường xám, dày và hay vỡ vụn ra khi chạm vào
Ở người trưởng thành và trẻ vị thành niên, dấu hiệu bị ghẻ lở thường xuất hiện ở:
- Giữa các ngón tay
- Trong nách
- Vùng eo
- Các nếp gấp ở cổ tay
- Vùng khuỷu tay bên trong
- Lòng bàn chân bị ghẻ
- Vùng quanh vú
- Xung quanh khu vực bộ phận sinh dục nam
- Trên mông
- Đầu gối
- Bả vai
Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, vị trí nhiễm ghẻ thường ở các vùng sau:
- Da đầu
- Mặt
- Cổ
- Lòng bàn tay
- Bị ghẻ ở chân (Lòng bàn chân)
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kì thắc mắc nào về dấu hiệu bệnh ghẻ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để biết bị ghẻ nên làm gì.
Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?
Các triệu chứng bệnh ghẻ như ngứa và vết sưng nhỏ trên da cũng giống như một số bệnh da khác như viêm da hoặc chàm. Với sự giúp đỡ của bác sĩ, bạn có thể biết được nguyên nhân chính xác và có các phương pháp thích hợp điều trị bệnh. Vì thế, bạn cần gặp bác sĩ ngay khi nhận thấy da có dấu hiệu ghẻ ngứa
Điều trị hiệu quả
Các biện pháp chẩn đoán bệnh ghẻ ngứa
- Bác sĩ chẩn đoán bệnh ghẻ bằng cách kiểm tra làn da để tìm kiếm dấu hiệu của rệp, bao gồm các hang đặc trưng.
- Các bác sĩ có thể đưa ra kết luận dựa vào các triệu chứng cùng với tiền sử tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh.
- Để xác định bệnh hoặc trong trường hợp không thấy được rệp, bác sĩ có thể cạo một vùng da nghi ngờ chứa hang rệp và soi dưới kính hiển vi.
- Sau khi xác định được sự hiện diện của bọ ve và trứng, các bác sĩ sẽ đưa ra kết quả chẩn đoán cuối cùng.
Các biện pháp điều trị bệnh ghẻ
Để điều trị ghẻ, bạn cần phải dùng thuốc để loại bỏ rệp. Bác sĩ thường chỉ định một số loại kem dưỡng hay thuốc mỡ bôi để trị rệp. Bạn cần bôi toàn cơ thể từ cổ trở xuống và giữ trong vòng ít nhất 8 tiếng để trị ghẻ ngứa.
Bác sĩ cũng có thể yêu cầu điều trị cho tất cả các thành viên trong gia đình và người thân cận khác, mặc dù họ không có dấu hiệu ghẻ lở, để ngăn chặn rệp lây lan.
Bạn có thể được chỉ định các loại kem trị ghẻ sau:
- Kem permethrin 5%
- Benzyl benzoat lotion 25%
- Thuốc mỡ lưu huỳnh 10%
- Kem crotamiton 10%:
Mặc dù các loại thuốc chữa bệnh ghẻ ngứa có thể diệt rệp nhanh, nhưng bạn vẫn cần vài tuần áp dụng cách điều trị ghẻ để các triệu chứng ngứa biến mất hoàn toàn.
Biện pháp kiểm soát ghẻ tái phát
Bạn có thể kiểm soát bệnh ghẻ và ngăn ngừa ghẻ tái phát tốt nhất khi áp dụng các biện pháp sau:
- Kiên trì sử dụng thuốc giúp giảm ngứa theo thuốc kê đơn của bác sĩ
- Ngâm và làm mát da trong nước lạnh hoặc dùng khăn ướt lau các vùng bị kích thích trên da có thể giảm thiểu ngứa
- Sử dụng kem dưỡng da dịu nhẹ. Bạn có thể dùng dưỡng da có chứa calamine để giảm kích ứng da
- Sử dụng thuốc kháng histamine để giảm các triệu chứng dị ứng do ghẻ
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về bệnh ghẻ ngứa, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.
