Tỷ lệ bị gan nhiễm mỡ ngày càng cao, nhất là các trường hợp không liên quan đến rượu. Điều đó làm nhiều người lo lắng rằng gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không và làm sao để điều trị hiệu quả. Cùng Hello Bacsi tìm hiểu cụ thể nhé!
Gan nhiễm mỡ là một trong những bệnh gan mạn tính thường gặp nhất trên toàn thế giới, có thể liên quan đến rượu hoặc liên quan đến rối loạn chuyển hóa không do rượu. Bình thường, một lá gan khỏe mạnh sẽ chứa rất ít hoặc không có chất béo. Thế nhưng, khi chúng ta uống quá nhiều rượu hoặc ăn dư thừa calories thì gan sẽ chuyển hóa chúng thành chất béo và lưu trữ trong tế bào gan. Nếu lượng chất béo (mỡ) chiếm hơn 5% tổng trọng lượng của gan thì được xác định là mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Vậy, bệnh gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không? Làm sao để quản lý và điều trị bệnh hiệu quả?
Phân loại bệnh gan nhiễm mỡ
Dựa trên nguyên nhân và các bệnh lý liên quan mà gan nhiễm mỡ thường được chia thành 2 loại chính:
- Bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến rượu: Đây là tình trạng gan nhiễm mỡ xảy ra do uống quá nhiều rượu. Mỗi lần gan phải “xử lý” rượu được tiêu thụ thì sẽ có một số tế bào gan chết đi, đồng thời tạo ra nhiều chất có hại. Nếu bạn uống quá nhiều rượu sẽ khiến gan không tạo ra đủ số lượng tế bào mới, các “sản phẩm” của quá trình phân giải rượu thúc đẩy tình trạng viêm, làm suy giảm chức năng gan. Lúc đó, tình trạng nhiễm mỡ có thể xuất hiện, cũng là giai đoạn sớm nhất của bệnh gan liên quan đến rượu. Tiếp theo, bệnh sẽ tiến triển thành viêm gan do rượu và xơ gan.
- Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (hay gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chuyển hóa): Tình trạng nhiễm mỡ này ở gan không phải do uống nhiều rượu gây ra. Sự tích tụ chất béo trong gan có liên quan đến các yếu tố tim mạch chuyển hóa (cardiometabolic) như béo phì, đái tháo đường tuýp 2, tăng huyết áp, rối loạn lipid. Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu còn có thể tiến triển thành một dạng nghiêm trọng hơn là viêm gan nhiễm mỡ không do rượu. Khi ấy, sự tích tụ chất béo phát triển thành viêm gan rồi sau đó là tổn thương mô và tạo thành sẹo (xơ hóa).
Ngoài ra, một số trường hợp gan nhiễm mỡ có thể xuất phát từ nguyên nhân khác ngoài việc uống nhiều rượu hoặc các yếu tố nguy cơ tim mạch chuyển hóa. Ví dụ, sử dụng một số loại thuốc hoặc nhiều bệnh lý khác cũng có khả năng gây ra tình trạng nhiễm mỡ ở gan. Đôi khi, bác sĩ không xác định được nguyên nhân cụ thể gây bệnh, gọi là gan nhiễm mỡ không rõ nguyên nhân.
Bệnh gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không?
Gan nhiễm mỡ nhẹ có nguy hiểm không? Sự tích tụ mỡ lúc đầu thường không gây ra vấn đề gì nghiêm trọng hoặc không ngăn cản gan hoạt động bình thường. Tuy nhiên, khi tình trạng gan nhiễm mỡ tiến triển thành bệnh gan, nó có thể diễn biến theo từng giai đoạn như sau:
- Viêm gan: Gan từ nhiễm mỡ chuyển sang bị viêm, sưng lên, làm tổn thương các mô ở gan. Đây là giai đoạn viêm gan nhiễm mỡ.
- Xơ hóa: Các dải mô sẹo hình thành ở các mô bị viêm làm tổn thương, khiến vùng gan đó trở nên cứng hơn. Quá trình này được gọi là xơ hóa.
- Xơ gan: Các mô sẹo hình thành nhiều hơn, lan tỏa thay thế các mô khỏe mạnh. Nếu không điều trị, xơ gan có thể dẫn đến các vấn đề nguy hiểm hơn như suy gan và ung thư gan. Khoảng 90% trường hợp phát triển ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) từng bị xơ gan.
Vậy nên, việc xác định được rõ nguyên nhân, chẩn đoán đúng giai đoạn gan nhiễm mỡ và điều trị sớm sẽ góp phần quan trọng để bảo vệ gan không bị tổn thương thêm. Gan nhiễm mỡ độ 2, độ 3 có nguy hiểm không? Bệnh gan nhiễm mỡ dù ở độ 1, độ 2 hay độ 3 thì cũng có thể trở nên nguy hiểm nếu bạn không theo dõi, quản lý và điều trị tốt.
Bệnh gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không? Trong trường hợp xấu nhất khi không điều trị, bệnh có thể tiến triển thành xơ gan, dẫn đến suy gan, ung thư gan. Hơn nữa, những người bị gan nhiễm mỡ không do rượu cũng có nguy cơ mắc bệnh tim (như nhồi máu cơ tim, đột quỵ) cao hơn.
Bệnh gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không và cách điều trị
Thực tế, không có phương pháp điều trị hay loại thuốc đặc hiệu nào dùng cho bệnh gan nhiễm mỡ. Thay vào đó, bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn cách quản lý, kiểm soát các yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến tình trạng nhiễm mỡ này, bao gồm việc thay đổi lối sống.
Bạn cần cố gắng thực hiện các khuyến nghị thay đổi lối sống sau:
- Tránh uống rượu ngay cả khi bệnh không phải do rượu gây ra.
- Giảm cân lành mạnh bằng cách tập luyện thể dục thể thao, thay đổi chế độ ăn uống (theo khuyến cáo từ chuyên gia dinh dưỡng) và dùng thuốc theo chỉ định từ bác sĩ.
- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh; hạn chế muối và đường; ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt.
- Sử dụng thuốc để kiểm soát các vấn đề rối loạn chuyển hóa theo chỉ định của bác sĩ, chẳng hạn như thuốc trị đái tháo đường, hạ cholesterol…
- Tiêm vắc-xin viêm gan A và viêm gan B vì những người đang có vấn đề ở gan sẽ đặc biệt nguy hiểm nếu nhiễm thêm các virus này.
Nếu tình trạng gan nhiễm mỡ do rượu gây ra thì điều quan trọng nhất cần làm là cai rượu để ngăn chặn sự phát triển thêm nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.
Tiên lượng của bệnh gan nhiễm mỡ
Tùy vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, gan có khả năng tự hồi phục mạnh mẽ để loại bỏ mỡ tích tụ và thậm chí là một số vết sẹo được hình thành. Nếu bạn tuân thủ theo kế hoạch điều trị của bác sĩ thì tình trạng gan nhiễm mỡ cũng như viêm có khả năng giảm bớt, ngăn ngừa tổn thương nặng thêm. Một số trường hợp, các tổn thương gan mới xuất hiện sẽ được đảo ngược. Nhiều trường hợp mắc bệnh gan nhiễm mỡ vẫn có tuổi thọ bình thường.
Tóm lại, gan nhiễm mỡ không phải là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng trừ khi nó tiến triển thành xơ gan. Nếu xơ gan không được điều trị thì cuối cùng sẽ dẫn đến suy gan hoặc ung thư gan. Vì vậy, để trả lời liệu rằng “Gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không?” thì đây là tình trạng tiềm ẩn nguy cơ phát triển thành nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát, điều trị được. Mức độ “nguy hiểm” của bệnh sẽ phụ thuộc vào việc bạn có quan tâm và chăm sóc sức khỏe tốt ngay từ sớm hay không. Cùng Hello Bacsi thực hiện tầm soát soát xem bạn có đang gặp những rắc rối với hệ tiêu hóa không tại đây nhé!
[embed-health-tool-bmr]
