Nhận dạng nguyên nhân viêm khớp và cách phòng ngừa

Viêm khớp là một rối loạn phổ biến ảnh hưởng đến khớp, gây ra sưng đau dai dẳng và hạn chế cử động của bệnh nhân. Bệnh được chia thành nhiều dạng với căn nguyên khác nhau. Khi biết được nguyên nhân viêm khớp phổ biến, bạn sẽ có hướng điều trị và phòng ngừa cụ thể.

Mời bạn cùng Hello Bacsi tìm hiểu nhé!

Nguyên nhân viêm khớp là do đâu?

Có đến hơn 100 tình trạng viêm khớp khác nhau bao gồm viêm xương khớp, viêm khớp dạng thấp, bệnh gút, viêm cột sống dính khớp, viêm khớp vẩy nến…. Trong đó, có 2 loại phổ biến nhất là viêm xương khớp và viêm khớp dạng thấp. Nguyên nhân gây của hai bệnh này hoàn toàn khác biệt, cụ thể như sau:

Nguyên nhân viêm xương khớp

Sụn khớp là lớp phủ cứng và trơn ở đầu xương, có vai trò đệm đầu xương để các xương khớp chuyển động nhịp nhàng không bị ma sát. Trong viêm xương khớp, sụn khớp bị hao mòn, thoái hóa hoặc tổn thương. Khi sụn khớp mòn đủ nhiều, hai xương sẽ mài trực tiếp vào nhau, gây ra đau đớn và hạn chế cử động. Sự hao mòn có thể từ từ tiến triển trong nhiều năm do thoái hóa khớp, hoặc có thể nhanh chóng do chấn thương khớp hoặc nhiễm trùng.

Nguyên nhân viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp là một dạng bệnh tự miễn. Thông thường, hệ thống miễn dịch giúp bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng và bệnh tật. Vì một lý do nào đó, hệ miễn dịch này lại tấn công nhầm vào các mô khỏe mạnh trong khớp, bắt đầu từ lớp bao phủ bên ngoài khớp (màng hoạt dịch). Màng hoạt dịch đau và viêm, giải phóng các chất gây hại cho những bộ phận lân cận như xương, sụn, gân, dây chằng.

Nếu chần chừ điều trị viêm khớp dạng thấp, khớp dần bị mất hình dạng và liên kết bên trong. Cuối cùng khớp có thể bị phá hủy hoàn toàn.

Các bác sĩ không biết rõ được chính xác nguyên nhân viêm khớp dạng thấp bắt nguồn từ đâu. Tuy nhiên, yếu tố di truyền cũng có thể góp phần làm tăng tỷ lệ viêm khớp dạng thấp. Vì những người cùng gen trong gia đình có nhiều khả năng phản ứng với các yếu tố môi trường, chẳng hạn như bị nhiễm một số loại virus hoặc vi khuẩn có thể gây ra căn bệnh này.

Ngoài ra, những dạng bệnh viêm khớp khác có thể do: tích tụ quá nhiều tinh thể axit uric (gây bệnh gút), nhiễm trùng, bệnh tự miễn như bệnh vẩy nến hoặc bệnh lupus,…

Các yếu tố tăng nguy cơ viêm khớp

Một số yếu tố dưới đây cũng có thể là nguyên nhân viêm khớp gián tiếp. Gồm có:

• Di truyền: Rủi ro bạn bị viêm khớp tăng lên nếu cha mẹ hoặc anh chị em đã mắc chứng bệnh này. Một vài gen khiến bạn dễ gặp phải những yếu tố tăng nguy cơ viêm khớp.
• Tuổi tác: Nguy cơ mắc viêm xương khớp, viêm khớp dạng thấp và bệnh gút tăng lên theo tuổi tác, thường bắt đầu ở tuổi trung niên.
• Giới tính: Phụ nữ chưa sinh con có nguy cơ mắc bệnh viêm khớp dạng thấp cao hơn nam giới, trong khi tỷ lệ nam giới bị gút lại cao hơn do thói quen sinh hoạt.
• Từng bị tổn thương khớp: Nhiều khả năng khớp từng bị chấn thương trước đây sẽ bị viêm sau này.
• Hút thuốc lá: Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ phát triển bệnh viêm khớp dạng thấp, cũng như khiến các triệu chứng viêm khớp trở nên trầm trọng hơn. Nếu người mẹ hút thuốc khi mang thai hoặc trong những năm trẻ đầu đời, nguy cơ phát triển viêm khớp dạng thấp ở trẻ về sau cũng tăng lên.
• Béo phì: Cân nặng quá mức sẽ gây căng thẳng cho các khớp, đặc biệt là đầu gối, hông và cột sống của bạn. Béo phì có thể là nguyên nhân viêm khớp gối và làm tăng nguy cơ mắc viêm khớp dạng thấp.

Phòng ngừa

Trong nhiều trường hợp, bạn có thể làm giảm triệu chứng hay phòng ngừa bệnh viêm khớp bằng các biện pháp sau:

• Giảm cân: Nếu bạn bị béo phì, giảm cân sẽ giúp làm giảm căng thẳng cho các khớp. Điều này có thể làm tăng khả năng vận động và hạn chế các chấn thương khớp về lâu dài.
• Tập luyện: Tập thể dục thường xuyên có thể giúp giữ cho các khớp được linh hoạt. Bơi lội và thể dục nhịp điệu dưới nước có thể là những lựa chọn tốt vì sức nổi của nước làm giảm căng thẳng lên các khớp chịu trọng lượng.
• Chườm nóng hoặc lạnh: Chườm nóng bằng nước ấm hoặc chườm đá có thể giúp giảm đau do viêm khớp.
• Thiết bị hỗ trợ: Sử dụng gậy chống, lót giày, khung tập đi, bệ ngồi toilet nâng cao và các thiết bị hỗ trợ khác có thể giúp bảo vệ khớp và cải thiện khả năng thực hiện các công việc hàng ngày.

Hy vọng thông qua bài viết này bạn đã hiểu rõ hơn về nguyên nhân viêm khớp và có cách phòng ngừa bệnh hiệu quả.