Trẻ sơ sinh bị đầy bụng là tình trạng khá phổ biến. Phần lớn trường hợp chỉ xuất phát từ nguyên nhân sinh lý và thường tự cải thiện sau một thời gian. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp trẻ bị đầy bụng là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về tiêu hóa hoặc dị ứng cần được chú ý. Vì vậy, ba mẹ nên nắm rõ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết cũng như cách chăm sóc đúng để giúp bé giảm khó chịu, ăn ngủ tốt hơn và phát triển khỏe mạnh.
Đầy bụng ở trẻ sơ sinh là gì?
Trẻ sơ sinh bị đầy bụng là tình trạng bụng bé bị đầy, căng tức, có thể là do tích tụ nhiều khí hoặc thức ăn trong đường tiêu hóa.
Đây là hiện tượng thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ trong những tháng đầu đời. Thông thường, đầy bụng không phải là điều đáng lo ngại. Tuy nhiên, tình trạng này khiến bé cảm thấy khó chịu, dễ quấy khóc hơn.
Vì vậy, ba mẹ cần tìm cách hỗ trợ phù hợp mỗi khi trẻ bị đầy bụng.
[embed-health-tool-child-growth-chart]
Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị đầy bụng
Có nhiều nguyên nhân khác nhau khiến trẻ sơ sinh bị đầy bụng, phổ biến bao gồm:
- Bé nuốt nhiều không khí: Khi bé bú mẹ hoặc bú bình sai tư thế, ngậm núm vú giả hoặc khóc nhiều, con dễ nuốt nhiều không khí. Không khí đi vào dạ dày – ruột khiến trẻ bị đầy bụng, bụng căng.
- Ăn quá nhiều hoặc quá nhanh: Khi trẻ bú lượng lớn trong một lần hoặc bú nhanh, con dễ bị đầy bụng hơn.
- Táo bón: Phân ứ lại trong ruột lâu có thể khiến trẻ sơ sinh bị đầy bụng.
- Hệ tiêu hóa chưa trưởng thành: Sau khi sinh, đường ruột của bé vẫn còn non nớt, nhu động chưa ổn định, nên khó tống hơi ra ngoài, dễ dẫn đến tình trạng đầy bụng ở trẻ sơ sinh.
- Dị ứng hoặc không dung nạp thức ăn: Một số bé nhạy cảm với protein sữa bò hoặc lactose, dẫn đến rối loạn tiêu hóa và sinh thêm nhiều khí.
- Vi khuẩn đường ruột: Vi khuẩn có lợi phân giải phần sữa chưa tiêu hóa và tạo khí. Đây là quá trình tự nhiên, nhưng khi hệ tiêu hóa mất cân bằng, lượng khí sinh ra có thể nhiều hơn và gây đầy bụng.
- Ảnh hưởng từ chế độ ăn của mẹ: Một số thực phẩm có thể khiến trẻ bú mẹ bị đầy hơi bao gồm: các loại rau xanh như bông cải xanh, măng tây, bắp cải, trái cây như mơ, đào, mận, lê, trái cây họ cam quýt, khoai tây, bắp, mì ống, sữa và chế phẩm từ sữa, đồ uống có ga, sô cô la, thực phẩm hoặc thức uống chứa caffeine…
- Sử dụng kháng sinh: Một số thuốc có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, khiến trẻ sơ sinh bị đầy bụng, khó tiêu.
Cách xử trí khi trẻ sơ sinh bị đầy bụng
1. Cho bé bú đúng tư thế
Mẹ nên giữ đầu bé cao hơn bụng khi cho bú. Tư thế này giúp sữa di chuyển xuống đáy dạ dày, giảm tình trạng bé nuốt khí vào bụng và giúp bé ợ hơi dễ dàng hơn, từ đó hạn chế tình trạng đầy bụng.
Nếu bé bú bình, hãy nghiêng bình sao cho sữa luôn ngập đầy núm vú.
2. Massage bụng cho bé
Khi trẻ sơ sinh bị đầy bụng, khó chịu, mẹ có thể xoa nhẹ nhàng bụng bé theo chiều kim đồng hồ quanh rốn, từ trong ra ngoài.
Bên cạnh đó, mẹ cũng nên cho con thực hiện động tác “đạp xe” bằng cách cầm nhẹ hai chân bé và luân phiên di chuyển như đang đạp xe đạp. Điều này có thể hỗ trợ nhu động ruột, làm bé dễ xì hơi hơn.
3. Giúp bé ợ hơi
Ợ hơi là cách hiệu quả nhất để giúp trẻ sơ sinh bị đầy bụng tống khí thừa ra ngoài. Sau mỗi lần bú, mẹ đừng vội đặt bé nằm ngay mà hãy vỗ ợ hơi cho con nhé.
4. Chọn bình sữa và núm ti phù hợp
Mẹ nên ưu tiên bình sữa có thiết kế chống sặc và chống đầy hơi. Dùng núm ti mềm, chảy chậm để bé bú từ tốn, hạn chế nuốt khí.
5. Điều chỉnh cách pha sữa
Với sữa công thức, khi pha, mẹ nên khuấy xoay nhẹ thay vì lắc mạnh, rồi chờ vài phút cho bọt khí tan trước khi cho bé bú.
6. Cho bé bú sớm trước khi con khóc vì đói
Mẹ nên cho bé bú trước khi bé khóc to vì đói. Khóc nhiều sẽ khiến bé nuốt thêm không khí, làm bụng dễ đầy hơn.
Trẻ sơ sinh bị đầy bụng là hiện tượng phổ biến nhưng phần lớn trường hợp không nguy hiểm và có thể cải thiện bằng những cách chăm sóc đơn giản tại nhà. Ba mẹ chỉ cần quan sát kỹ, áp dụng đúng cách xử trí và đưa bé đi khám khi có dấu hiệu bất thường để đảm bảo con luôn khỏe mạnh và phát triển tốt.
