Móng tay bị sọc là hiện tượng bề mặt móng xuất hiện các vết sọc dọc hoặc ngang. Những đường sọc này có thể là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe, từ yếu tố bên ngoài đến các nguyên nhân bên trong cơ thể.
- Móng tay bị sọc dọc: Là hiện tượng thường thấy ở người lớn tuổi nhưng cũng có thể xuất hiện do thiếu chất hoặc bệnh lý tiềm ẩn
- Móng tay bị sọc ngang (đường Beau): Thường liên quan đến tổn thương móng hoặc sức khỏe bị ảnh hưởng nghiêm trọng
Việc phát hiện sớm các bất thường trên móng tay có ý nghĩa quan trọng. Nó giúp chúng ta không chỉ chăm sóc vẻ ngoài mà còn phòng ngừa các biến chứng liên quan đến bệnh lý tiềm ẩn.
Nguyên nhân khiến móng tay bị sọc
Mặc dù móng tay sọc không phải lúc nào cũng gây lo ngại, nhưng nếu không được chăm sóc đúng cách hoặc nếu tình trạng này kéo dài, nó có thể phản ánh sự thiếu hụt dinh dưỡng hoặc các bệnh lý tiềm ẩn cần được điều trị.
Có nhiều yếu tố tác động khiến móng tay bị sọc, bao gồm cả yếu tố bên ngoài và bên trong cơ thể.
1. Các yếu tố bên ngoài khiến móng tay bị sọc
- Chấn thương ở móng hoặc nền móng, chẳng hạn như va đập, dập móng, có thể làm gián đoạn quá trình phát triển của móng, gây ra các vết sọc ngang (đường Beau).
- Tiếp xúc với hóa chất thường xuyên như xà phòng, chất tẩy rửa, nước tẩy sơn móng tay, có thể làm móng khô, giòn và dễ hình thành các vết sọc. Việc lạm dụng các phương pháp làm móng như đắp bột, sơn gel cũng có thể gây hại cho móng.
- Thói quen không lành mạnh như cắn móng tay, bóc da móng tay, hoặc thói quen gõ móng tay liên tục cũng có thể gây tổn thương cho móng, tạo điều kiện cho các vết sọc xuất hiện.
2. Các nguyên nhân từ bên trong
- Thiếu hụt vitamin và khoáng chất thiết yếu, đặc biệt là sắt, kẽm, biotin, vitamin B12 có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của móng, khiến móng tay có các vết sọc. Cụ thể, thiếu sắt có thể khiến móng tay hình muỗng (koilonychia), kèm theo các vết sọc dọc.
- Các bệnh lý da liễu như vẩy nến, eczema, lichen planus có thể ảnh hưởng đến móng tay, gây ra các vết sọc, lõm hoặc đổi màu. Bên cạnh đó, các bệnh lý khác bệnh tuyến giáp, bệnh tim, bệnh gan, bệnh phổi, tiểu đường, bệnh thận… cũng có thể triệu chứng liên quan đến móng tay .
- Lão hóa tự nhiên theo thời gian. Quá trình lão hóa khiến móng tay mọc chậm hơn, trở nên giòn, xỉn màu và dễ hình thành các vết sọc dọc.
Các dạng móng tay bị sọc và ý nghĩa của chúng
1. Móng tay bị sọc đen là bệnh gì?
Móng tay bị sọc đen, còn gọi là melanonychia, là một hiện tượng mà trên móng tay xuất hiện những đường kẻ đen. Nguyên nhân móng tay bị sọc đen có thể là do móng tay bị dập, bị va đập dẫn đến máu bị tụ lại dưới móng. Song, đây cũng có thể là dấu hiệu của một số bệnh như:
- Nhiễm trùng nấm cũng có thể tạo ra những vết sọc đen, đặc biệt là khi có sự phát triển của vi khuẩn hoặc nấm dưới móng tay.
- Tích tụ sắc tố melanin. Ở những người có làn da sẫm màu, melanin có thể tích tụ tại khu vực dưới móng tay, tạo thành vết sọc đen. Điều này thường không nguy hiểm, nhưng cần được theo dõi.
- Ung thư hắc tố (Melanoma), loại ung thư da hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm. Đặc biệt, nếu đường kẻ đen xuất hiện đột ngột, thay đổi màu sắc hoặc lan rộng có thể là dấu hiệu của ung thư hắc tố.
Biểu hiện gồm:
- Sọc đen xuất hiện trên một móng tay, thường ở ngón cái.
- Sọc có hình tam giác, rộng ở gốc móng và hẹp dần về đầu móng.
- Màu sắc không đồng đều, hoặc lan sang da quanh móng.
- Rối loạn nội tiết. Các bệnh lý như tuyến giáp hoặc tiểu đường cũng có thể gây ra đường sọc dọc đen.
Khi nào cần đi gặp bác sĩ?
Bạn nên đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu có những dấu hiệu sau:
- Móng tay bị sọc đen xuất hiện sau tuổi 60, đặc biệt nếu chỉ xuất hiện ở một móng.
- Sọc dọc đen xuất hiện đột ngột hoặc thay đổi nhanh chóng.
- Biểu hiện kèm theo móng bị nứt, bong tróc, hoặc lan màu ra vùng da xung quanh.
- Móng đổi màu kèm các triệu chứng như đau, sưng đỏ, hoặc chảy máu.
2. Móng tay bị sọc ngang
Móng tay bị sọc ngang, hay còn gọi là đường Beau, là những đường lõm ngang chạy qua bản móng. Đôi khi, hiện tượng này có thể xuất hiện mà không gây nguy hiểm, nhưng trong nhiều trường hợp, đây lại là dấu hiệu cảnh báo về các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn, bao gồm:
Móng tay bị sọc ngang do thiếu hụt dinh dưỡng
Chế độ ăn uống không đủ chất có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến móng tay, đặc biệt là:
- Thiếu vitamin B khiến móng trở nên yếu và dễ xuất hiện đường sọc ngang.
- Thiếu kẽm không chỉ gây sọc ngang mà còn có thể kèm theo đốm trắng trên móng.
Móng tay bị sọc ngang do các bệnh lý tiềm ẩn
Các bệnh lý mãn tính hoặc nhiễm trùng nặng có thể gây gián đoạn sự phát triển của móng:
- Bệnh thận mãn tính. Đường Beau – móng bị sọc ngang thường xuất hiện ở bệnh nhân mắc bệnh thận, đặc biệt là những người phải chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận.
- Bệnh tiểu đường. Đường sọc ngang móng tay có thể là dấu hiệu cho thấy lượng đường trong máu không được kiểm soát tốt.
- Các bệnh lý khác:
- Bệnh tim, phổi hoặc gan.
- Bệnh tuyến giáp (cường giáp hoặc suy giáp).
- Bệnh mạch máu ngoại vi (PAD) hoặc viêm mạch máu (vasculitis).
Ngoài các yếu tố dinh dưỡng và bệnh lý, móng tay bị sọc ngang cũng có thể do:
- Chấn thương móng do va đập hoặc tổn thương
- Nhiễm trùng – Nấm móng, vi khuẩn hoặc virus có thể làm suy yếu móng, gây đường sọc ngang.
- Tác dụng phụ của thuốc, như thuốc hóa trị, có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển của móng.
- Sốt cao: Các bệnh nặng như COVID-19, viêm phổi hoặc sởi kèm theo sốt cao cũng có thể gây ra đường sọc ngang.
3. Móng tay bị sọc dọc là thiếu chất gì?
Phần lớn các trường hợp xuất hiện sọc dọc trên móng tay đều do thiếu dinh dưỡng, bao gồm:
- Thiếu biotin (Vitamin B7) khiến móng tay dễ giòn, yếu và xuất hiện sọc dọc. Biotin có vai trò quan trọng trong việc phát triển tế bào móng.
- Thiếu sắt gây thiếu máu, dẫn đến đường sọc dọc hoặc móng lõm hình thìa.
- Thiếu kẽm có thể gây ra sọc dọc hoặc đốm trắng trên móng.
Ngoài ra, quá trình lão hóa làm giảm tốc độ tái tạo tế bào móng, khiến đường sọc dọc rõ hơn ở người cao tuổi. Đây là một hiện tượng sinh lý bình thường nhưng không nên bỏ qua nếu có các dấu hiệu bất thường đi kèm.
Vậy, làm sao để cải thiện móng bị sọc dọc do thiếu chất? Bạn hãy bổ sung thực phẩm giàu biotin (trứng, hạnh nhân, bơ), sắt (thịt đỏ, rau xanh) và kẽm (hải sản, hạt bí).
Móng tay bị sọc dọc trắng
Móng tay bị sọc dọc trắng có nguy hiểm không? Những đường sọc dọc trắng trên móng tay thường không đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu bạn chú ý kỹ và muốn hiểu rõ nguyên nhân, có một số yếu tố cần xem xét.
Nguyên nhân móng tay bị sọc dọc trắng thường là do thiếu dinh dưỡng như thiếu canxi, protein,vitamin B12, sắt, hoặc kẽm. Ngoài ra, hiện tượng này cũng có thể liên quan đến:
Móng tay có sọc nâu mờ
Móng tay có sọc nâu mờ thường do thiếu máu và không gây hại. Tuy nhiên, đây có thể là dấu hiệu nguy hiểm cần đi khám nếu bạn gặp phải các triệu chứng đi kèm khác như:
- Đường sọc xuất hiện đột ngột hoặc thay đổi nhanh chóng về màu sắc, hình dạng.
- Móng có các bất thường khác như biến dạng, nứt gãy, hoặc lan màu sang vùng da xung quanh.
- Xuất hiện kèm các triệu chứng như mệt mỏi kéo dài, vàng da, đau bụng, hoặc buồn nôn.
Nguyên nhân móng tay có sọc nâu mờ cần được chẩn đoán và điều trị vì có thể liên quan đến các bệnh lý như:
- Các bệnh lý về gan, như viêm gan hoặc xơ gan, cũng có thể ảnh hưởng đến màu sắc của móng tay. Gan không chỉ giúp lọc máu mà còn hỗ trợ sản xuất protein cần thiết cho sức khỏe móng tay.
- U hắc tố dưới móng, một dạng ung thư da hiếm gặp nhưng nguy hiểm.
4. Móng chân bị sọc đen và móng chân bị sọc ngang
Đường sọc đen hoặc sọc ngang trên móng chân có thể là dấu hiệu của chấn thương hoặc vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Việc phân biệt giữa hai loại này rất quan trọng để có biện pháp xử lý phù hợp.
Đường sọc đen hoặc ngang trên móng chân có thể là dấu hiệu của chấn thương cơ học hoặc vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Việc phân biệt giữa hai loại này rất quan trọng để có biện pháp xử lý phù hợp.
- Chấn thương do va đập, dẫm phải vật cứng, mang giày chật… gây ra các đường sọc ngang, màu sắc có thể thay đổi từ đỏ, tím đến đen (do tụ máu). Trong trường hợp này, móng chân bị sọc thường chỉ ở quanh vị trí bị chấn thương và không lan rộng.
- Dấu hiệu bệnh lý:
- Móng bị sọc ngang, lõm xuống. Nguyên nhân có thể do nhiễm trùng, bệnh lý khác như bệnh tim, tiểu đường, suy dinh dưỡng…, thuốc điều trị ung thư…
- Móng bị sọc đen hoặc nâu, có thể là dấu hiệu của u hắc tố dưới móng (melanoma). Đây là một dạng ung thư da nguy hiểm, cần được phát hiện và điều trị sớm.
- Móng bị sọc mảnh, màu đỏ hoặc nâu đỏ, giống như dằm gỗ dưới móng là dấu hiệu của xuất huyết dằm. Có thể do chấn thương, thiếu máu, nhiễm trùng…
- Cắt móng đúng cách, không cắt quá sát vào phần thịt.
- Giữ móng sạch sẽ và khô ráo
- Mang giày dép vừa vặn, thoáng khí, tránh mang giày quá chật hoặc quá kín, tạo môi trường ẩm ướt cho vi khuẩn và nấm phát triển.
- Hạn chế sơn móng
- Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ protein, canxi, vitamin B và sắt giúp móng chân khỏe mạnh.
Cách chữa trị và phòng ngừa móng tay bị sọc
Việc điều trị và phòng ngừa móng tay bị sọc còn phụ thuộc vào nguyên nhân. Nếu nguồn gốc móng tay bị sọc là do bệnh lý, bạn cần đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị.
Đối với những tình trạng do thiếu dinh dưỡng, bạn có thể điều trị tại nhà bằng cách: ăn uống đủ chất, dưỡng móng, giữ cho móng khô thoáng và sạch sẽ.
Để phòng ngừa móng tay bị sọc, bạn nên chú ý:
- Chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là các vitamin và khoáng chất như vitamin A, C, E, sắt, kẽm, biotin để giúp móng tay chắc khỏe.
- Thực phẩm nên ăn: Rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, cá, thịt nạc.
- Thực phẩm cần hạn chế: Các thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, đồ ngọt, nước có ga
- Hạn chế thói quen xấu như cắn móng tay có thể làm tổn thương da quanh móng, gây nhiễm trùng và làm móng yếu hơn.
- Để bảo vệ móng khỏi các chất tẩy rửa mạnh hoặc hóa chất gây hại, hãy đeo găng tay khi làm việc nhà hoặc tiếp xúc với hóa chất.
Lời khuyên từ bác sĩ về hiện tượng móng tay bị sọc
Những sai lầm thường gặp khi tự điều trị móng tay bị sọc:
- Bỏ qua các triệu chứng ban đầu của móng tay bị sọc, dẫn đến việc tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
- Chỉ dùng sản phẩm không kê đơn. Các sản phẩm chăm sóc móng không kê đơn chỉ có tác dụng hỗ trợ tạm thời và không thể thay thế cho điều trị y tế.
- Không tìm hiểu nguyên nhân. Việc tự điều trị mà không xác định rõ nguyên nhân có thể khiến tình trạng móng tay trở nên nghiêm trọng hơn.
Các xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán nguyên nhân móng bị sọc:
- Xét nghiệm máu – Để phát hiện các thiếu hụt dinh dưỡng như sắt, vitamin B12, hoặc các bệnh lý như bệnh tuyến giáp, tiểu đường.
- Sinh thiết là cần thiết khi nghi ngờ có u hắc tố dưới móng hoặc các bệnh lý ác tính khác.
- Chụp X-quang hoặc MRI sẽ được bác sĩ chỉ định để kiểm tra cấu trúc xương và mô mềm quanh móng trong một số trường hợp đặc biệt.
FAQs – Những câu hỏi thường gặp về móng tay bị sọc
1. Móng tay bị sọc ngang có nguy hiểm không?
Có thể! Đây có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Nếu móng tay sọc ngang xuất hiện sau khi mắc COVID-19, sởi, viêm phổi, hoặc có kèm theo các triệu chứng như sưng, đau, hoặc thay đổi màu sắc móng, bạn nên đến bác sĩ để được kiểm tra.
2. Làm sao phân biệt móng tay bị sọc do bệnh lý hay do thiếu chất?
Thông thường móng tay bị sọc do thiếu chất sẽ không có các triệu chứng đi kèm khác như: sưng đau, mệt mỏi kéo dài, vàng da, đau bụng, hoặc buồn nôn,…
Song, thông thường việc phân biệt tại nhà khá là khó. Để phân biệt chính xác, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ và có thể cần xét nghiệm máu để kiểm tra tình trạng dinh dưỡng hoặc các bệnh lý tiềm ẩn.
3. Móng tay bị sọc dọc có chữa được không?
Móng tay bị sọc dọc có thể được điều trị tùy theo nguyên nhân gây ra. Nếu là do lão hóa tự nhiên, tình trạng này thường không cần điều trị. Nếu là do thiếu dinh dưỡng, việc bổ sung vitamin và khoáng chất có thể giúp cải thiện tình trạng. Nếu nguyên nhân là do bệnh lý, việc điều trị bệnh lý nền sẽ giúp cải thiện sức khỏe móng tay.
4. Trẻ em bị móng tay sọc trắng có cần đi khám không?
Trẻ em cần được đưa đến bác sĩ để kiểm tra, vì đây có thể là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe như nhiễm nấm, thiếu hụt dinh dưỡng, hoặc chấn thương. Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời giúp ngăn ngừa các biến chứng sau này.
5. Có nên dùng thuốc hoặc sản phẩm dưỡng móng không kê đơn?
Bạn cần thận trọng khi sử dụng các sản phẩm dưỡng móng không kê đơn. Một số sản phẩm có thể chứa hóa chất gây kích ứng da hoặc làm yếu móng. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia trước khi sử dụng.
Kết luận
Móng tay bị sọc không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Việc phát hiện và xử lý sớm sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe và ngăn ngừa các rủi ro không mong muốn.
Đừng đợi đến khi cơ thể phát tín hiệu! Kiểm tra ngay tình trạng móng tay của bạn ngay bây giờ. Hãy để lại bình luận ngay tại bài viết này để nhận tư vấn miễn phí từ các chuyên gia nhé!
