1. Viêm phổi cộng đồng
Viêm phổi mắc phải tại cộng đồng là loại viêm phổi phổ biến nhất. Nó xảy ra bên ngoài bệnh viện hoặc các cơ sở chăm sóc sức khỏe. Các mầm bệnh bao gồm:
Viêm phổi do vi khuẩn
Loại viêm phổi này có thể tự xảy ra hoặc sau khi bạn bị cảm lạnh hoặc cúm. Nó có thể ảnh hưởng đến một phần (thùy) của phổi, hay còn gọi là viêm phổi thùy. Những người có nguy cơ cao nhất bị viêm phổi do vi khuẩn bao gồm những người đang hồi phục sau phẫu thuật, những người mắc bệnh hô hấp hoặc nhiễm virus và những người có hệ miễn dịch yếu.
Cầu khuẩn Streptococcus pneumoniae là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến viêm phổi mắc phải ở cộng đồng. Đây là bệnh nghiêm trọng với tỷ lệ tử vong ở người lớn mắc bệnh có thể lên tới 50%.
Bên cạnh đó, bệnh này còn có thể xảy ra bởi một số chủng vi khuẩn khác, gọi là bệnh viêm phổi không điển hình:
- Mycoplasma: thường lây nhiễm cho những người dưới 40 tuổi, đặc biệt là những người sống và làm việc trong điều kiện đông đúc. Bệnh thường nhẹ đến mức không bị phát hiện.
- Staphylococcus: gây ra một dạng viêm phổi nguy hiểm gọi là bệnh Legionnaire. Không giống như các bệnh viêm phổi do vi khuẩn khác, Legionella không lây từ người sang người. Sự bùng phát của căn bệnh này có liên quan đến việc tiếp xúc với nước bị ô nhiễm từ tháp giải nhiệt, spa xoáy nước và đài phun nước ngoài trời.
- Legionella: thường gây nhiễm trùng đường hô hấp trên quanh năm, nhưng cũng có thể dẫn đến dạng viêm phổi nhẹ.
Viêm phổi do virus
Theo thống kê từ các chuyên gia, 30% trường hợp viêm phổi đến từ việc nhiễm virus. Virus là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm phổi ở trẻ dưới 5 tuổi. Hầu hết các bệnh viêm phổi do virus đều không nghiêm trọng và kéo dài trong thời gian ngắn hơn so với viêm phổi do vi khuẩn. Bệnh viêm phổi này nghiêm trọng nhất ở những người mắc bệnh tim hoặc phổi từ trước và phụ nữ mang thai.
Các chủng có khả năng gây viêm nhiễm túi khí ở phổi thường gồm:
- Virus cúm Influenza A và B là tác nhân phổ biến nhất gây viêm phổi ở người lớn
- Khác với người trưởng thành, bệnh viêm phổi ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chủ yếu phát sinh bởi virus hợp bào hô hấp (RSV)
- Đôi khi bệnh còn có thể do một số chủng virus khác gây nên, ví dụ như:
- Rhinovirus
- Parainfluenza virus
- Adenoviruses Cả ba còn có khả năng kéo theo tình trạng viêm kết mạc (đau mắt đỏ)
- Virus herpes simplex
- Virus gây bệnh sởi và thủy đậu
Trong một số trường hợp nó có thể trở nên rất nghiêm trọng như trong trường hợp của virus SARS-CoV-2, nguyên nhân gây ra đại dịch COVID-19 ảnh hưởng toàn cầu trong 2 năm từ 2020 đến 2022. COVID-19 gây ra lượng oxy trong máu thấp, dẫn đến suy hô hấp và trong nhiều trường hợp còn xảy ra tình trạng gọi là hội chứng suy hô hấp cấp tính. Viêm phổi do virus SARS-CoV-2 gây ra thường xảy ra ở cả hai phổi. Việc phục hồi có thể mất vài tháng trước khi các triệu chứng giảm bớt. Viêm phổi do nấm
Loại viêm phổi này phổ biến nhất ở những người có vấn đề sức khỏe mãn tính hoặc hệ thống miễn dịch suy yếu và ở những người đã hít phải liều lượng lớn vi nấm. Loại nấm gây ra bệnh này có thể được tìm thấy trong không khí, đất hoặc phân chim và thay đổi tùy theo vị trí địa lý.
2. Viêm phổi bệnh viện
Trong vài trường hợp, người bị viêm phổi có nguy cơ mắc bệnh trong thời gian nhập viện hoặc các cơ sở chăm sóc sức khỏe khác để điều trị một hoặc nhiều vấn đề sức khỏe khác. Bệnh này có mức độ nghiêm trọng cao do:
- Vi khuẩn gây bệnh có nguy cơ cao kháng kháng sinh
- Sức đề kháng của người bệnh kém
Những vi khuẩn hàng đầu gây viêm phổi bệnh viện là Staphylococcus aureus bao gồm cả MRSA, Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa, các vi khuẩn cư trú ở hầu họng của các bệnh nhân mắc bệnh nặng nằm tại bệnh viện. Những bệnh nhân đang cần chăm sóc đặc biệt với máy thở là đối tượng dễ gặp phải biến cố này nhất.
3. Viêm phổi hít
Loại viêm phổi này còn có tên gọi khác là viêm phổi sặc, xảy ra khi hít phải lượng lớn dị vật từ đường thở (miệng, hầu họng, dạ dày,…) sau đó đi vào phổi và gây viêm tại đây. Các dị vật có thể là nước bọt, thức ăn, hóa chất, axit dịch vị,… Khác với các tác nhân trên, viêm phổi hít không truyền nhiễm.
Một số yếu tố nguy cơ dẫn đến viêm phổi
Hai nhóm đối tượng dễ bị ảnh hưởng bởi viêm phổi nhất là trẻ dưới 2 tuổi và người già trên 65 tuổi. Phụ nữ có thai cũng có nguy cơ cao hơn bị viêm phổi tiến triển. Rủi ro mắc bệnh viêm phổi sẽ tăng nếu bạn có thói quen sinh hoạt không lành mạnh hoặc không điều trị tận gốc một vài tình trạng sức khỏe thông thường, chẳng hạn như:
- Hút thuốc lá
- Đang nằm viện
- Thường xuyên bị cảm lạnh, cúm hoặc viêm thanh quản
- Có tiền sử hoặc đang mắc các bệnh mạn tính như bệnh gan, tim mạch hoặc đái tháo đường, hen suyễn…
- Hệ miễn dịch suy yếu ví dụ như bệnh nhân HIV hoặc ung thư
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!