Da lão hóa sớm: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách phòng ngừa, khắc phục

Da lão hóa sớm là tình trạng mà không ai muốn trải qua. Dấu hiệu nào để nhận biết da bạn đang bị lão hóa sớm? Có những biện pháp dưỡng da chống lão hóa hay dùng thuốc chống lão hóa nào hiệu quả không?

Lão hóa da là gì? Lão hóa da là quá trình tự nhiên của cơ thể, không thể tránh khỏi. Quy trình này còn gọi là “lão hóa da nội tại”. Tùy vào mỗi người mà tình trạng làn da có thể lão hóa sớm hay muộn. Đó là lý do có những người 50 tuổi nhưng trông như 80 hay ngược lại. Bạn muốn mình trông như thế nào, điều đó còn tùy thuộc vào việc bạn có hiểu rõ làn da của mình và quy trình lão hóa của nó hay không đấy. 

5 dấu hiệu lão hóa da sớm dễ nhận biết

Khi bạn bước sang tuổi 35, nếu thấy những dấu hiệu sau đây xuất hiện trên da, có thể da bạn đang lão hóa sớm: 

1. Đồi mồi

Đồi mồi hay các đốm sắc tố là một trong những dấu hiệu da lão hóa da sớm do tăng sinh sắc tố da dễ nhận biết nhất. Chúng có màu nâu đến xám, phẳng và xuất hiện ở những bề mặt da thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời như: mặt, mu bàn tay, cánh tay. 

2. Nếp nhăn và chảy xệ

Dấu hiệu lão hóa da sớm này thường gặp ở trán và các vùng da bị tác động nhiều bởi ánh sáng mặt trời. Ở độ tuổi 30 trở đi, lượng collagen trong cơ thể ít hơn nên dễ xuất hiện những đường nhăn, nếp nhăn và chảy xệ. 

3. Da khô

Da khô và khô ngứa là tình trạng thường xuyên gặp khi da lão hóa sớm. Do lúc này, da mỏng đi, mất dầu và nước, khó giữ ẩm hơn, dẫn đến da của bạn bị khô và thô ráp. 

Tuyến bã nhờn và tuyến mồ hôi cũng giảm hoạt động khi chúng ta càng lớn tuổi. Da dần trở nên khô, ngứa và có vảy, da có cảm giác căng đặc biệt là sau khi tắm, bong tróc, bị kích ứng, xuất hiện nhiều vết nứt nhỏ trên da. 

4. Tăng sắc tố da hay viêm da

Nhiều người bị tăng sắc tố da, da đổi màu như các đốm đồi mồi nhưng kích thước lớn. Dấu hiệu lão hóa da sớm này cũng xuất hiện ở những vùng da thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

Đôi khi, nguyên nhân của tăng sắc tố hay viêm da không xuất phát từ da lão hóa sớm, có thể từ tiền sử bị chàm da hay các tổn thương da khác.

5. Bàn tay gầy guộc

Bạn rất chú ý chăm sóc da vùng mặt, cổ mà quên đi việc chăm sóc da cho đôi bàn tay. Do đó, các dấu hiệu da lão hóa sớm cũng xuất hiện trên da tay nhiều nhất, khi chúng bắt đầu mỏng, dễ bị nhăn và nổi nhiều gân. 

6 nguyên nhân gây lão hóa da sớm

Ngoại trừ quá trình lão hóa tự nhiên, da lão hóa sớm có thể còn do nhiều nguyên nhân: 

1. Di truyền

Đây là nguyên nhân da lão hóa sớm duy nhất mà bạn không thể ngăn ngừa. Tuy nhiên, hội chứng lão hóa sớm do gene di truyền rất hiếm gặp, bao gồm 2 tình trạng là hội chứng Hutchinson-Gilford và hội chứng Werner. Hội chứng này diễn ra ở cả trẻ nhỏ và trẻ ở lứa tuổi dậy thì.

Hội chứng này khiến trẻ phát triển không nhanh như những đứa trẻ khác và có những dấu hiệu trên da: teo da, nhăn nheo, chân tay gầy gò, nổi các khớp gân… 

2. Tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời

Chúng ta không thể phủ nhận những lợi ích cho sức khỏe mà ánh nắng mặt trời đem lại. Nhưng việc để cho làn da bạn tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời quá nhiều có thể là nguyên nhân khiến da lão hóa. Thậm chí, tiếp xúc quá nhiều với mặt trời mà không có biện pháp bảo vệ có thể gây ung thư da.

Từ đó, da bị chảy xệ và nhăn nheo. Mặt khác, tia UV cũng là tác nhân chính gây tăng sinh sắc tố da. Biểu hiện trên da là những đốm đồi mồi, nám và sạm da.    

3. Chế độ ăn có quá nhiều đường và carb tinh chế

Sử dụng nhiều đường và carb tinh chế trong chế độ ăn uống có thể làm tăng lượng đường trong cơ thể. Khi lượng đường trong cơ thể cao sẽ thúc đẩy quá trình Glycation hóa gắn đường vào protein tạo ra các phân tử mới (AGE). Mà các phân tử này sẽ phá hủy protein liên kết như collagen và elastin. Từ đó đẩy nhanh tiến trình lão hóa da hơn, giảm độ đàn hồi của da. 

4. Thói quen xấu

Hút thuốc, tiêu thụ quá nhiều thức uống có cồn và caffeine là những thói quen không tốt cho sức khỏe làn da của bạn. Những thói quen xấu này gây tác động đến collagen, lượng nước, vitamin và cả chất lượng giấc ngủ của bạn.

Từ đó, làm da bạn trông già nua, nhiều nếp nhăn, không có độ căng bóng đàn hồi và quầng thâm ở mắt. Da lão hóa sớm hơn tốc độ bình thường rất nhiều. 

5. Chăm sóc da không đúng cách khiến da lão hóa sớm

Một vài thói quen dưỡng da làm xuất hiện các dấu hiệu da lão hóa sớm mà bạn có thể đã bỏ qua. Ví dụ như không bôi kem chống nắng mỗi ngày. Bỏ qua bước dưỡng ẩm, lựa chọn sữa rửa mặt và các sản phẩm tẩy tế bào chết quá mạnh cũng là nguyên nhân lão hóa sớm.

6. Các nguyên nhân khác

Nhiều nghiên cứu gần đây đã đưa ra mối liên hệ giữa ô nhiễm không khí với những dấu hiệu lão hóa da sớm. Trong môi trường không khí ô nhiễm, hàng rào bảo vệ da phải hứng chịu những độc tố và chất ô nhiễm mỗi ngày. Việc này làm xuất hiện của các đốm sắc tố và nếp nhăn nhiều hơn.

Stress cũng là một trong những nguyên nhân khiến bạn già nhanh hơn. Stress ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và kích hoạt quá trình viêm, khiến da lão hóa sớm hơn.

Cách khắc phục và ngăn ngừa lão hóa da sớm

Nếu đã hiểu làn da của bạn gặp vấn đề gì, bạn cần có những biện pháp để làm chậm tiến trình lão hóa da. Đó có thể là các biện pháp dưỡng da chống lão hóa hay thay đổi lối sống sinh hoạt để cải thiện sức khỏe cho làn da. Hoặc dùng các biện pháp chống lão hóa khác cần sự hỗ trợ, tư vấn của bác sĩ như thuốc chống lão hóa, phẫu thuật thẩm mỹ.  

1. Cách ngăn ngừa da lão hóa sớm

• Bảo vệ làm da của bạn trước ánh nắng mặt trời mỗi ngày: Hạn chế tiếp xúc trực tiếp ánh nắng mặt trời, đặc biệt trong thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Che chắn cẩn thận và bôi kem chống nắng khi đi ra ngoài. Bạn nên ưu tiên dùng kem chống nắng có SPF 30 và PA ++ trở lên.   
• Chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng: Ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi, hạn chế các nhóm thực phẩm làm da lão hóa sớm như: đường, carb tinh chế. Hạn chế uống quá nhiều rượu và các loại thức uống chứa caffeine như trà, cà phê. 
• Xây dựng một quy trình dưỡng da chống lão hóa: Tùy vào loại da của mỗi người mà cần xây dựng quy trình dưỡng da chống lão hóa khác nhau, trên nguyên tắc cần: 
  • Rửa mặt 2 lần/ngày với các sản phẩm dịu nhẹ, có độ pH 5.5 gần với pH của da mặt
  • Bôi kem dưỡng ẩm da mỗi ngày
  • Sử dụng tẩy tế bào chết vật lý hoặc hóa học
  • Ngưng sử dụng các sản phẩm dưỡng da gây kích ứng, châm chích và mẩn đỏ
  • Sử dụng retinoids sau tuổi 25, lưu ý lựa chọn retinoids thích hợp hoặc tư vấn với bác sĩ.

2. Cách khắc phục da lão hóa sớm

Nếu là da đã xuất hiện các dấu hiệu lão hóa như đồi mồi hay nếp nhăn, bạn có thể sử dụng các liệu pháp điều trị can thiệp để khắc phục như: 

• Mài da hay mài da vi điểm: là phương pháp tẩy tế bào chết không xâm lấn. Phương pháp mài da vi điểm hoạt động tốt trên da xỉn màu, đốm nâu và đồi mồi.
• Tái tạo bề mặt bằng laser: là phương pháp điều trị để làm giảm nếp nhăn trên khuôn mặt và các bất thường trên da, chẳng hạn như vết thâm và sẹo mụn.
• Phẫu thuật thẩm mỹ như căng da mặt, hay tiêm các chất làm đầy cũng được sử dụng trong điều trị lão hóa da.
• Sử dụng các loại thuốc chống lão hóa bôi ngoài da (hay dược mỹ phẩm) chứa thành phần như: retinol, axit alpha hydroxy (AHA), vitamin C.

Các phương pháp chống lão hóa trên cần sự tư vấn và hướng dẫn cặn kẽ từ bác sĩ da liễu hay bác sĩ thẩm mỹ để bạn có thể biết được tác động và thay đổi trên da khi sử dụng chúng.