Chăm sóc trẻ 0-12 tháng

• Khi trẻ mới sinh ra thì chiều cao, cân nặng là cơ sở phản ánh rõ nét nhất sự phát triển của trẻ khi ở trong bụng mẹ. Đặc biệt là cân nặng trẻ sơ sinh là yếu tố quan trọng nhất.
• Cân nặng của trẻ sơ sinh góp phần chẩn đoán 1 số bệnh hay dự đoán nguy cơ của đứa trẻ sau này. Ví dụ trẻ cân nặng trên 4kg có nguy cơ được sinh ra từ bà mẹ đái tháo đường thai kỳ, trẻ sau sinh có nguy cơ bị hạ đường huyết sau sinh. Hạ đường huyết sau sinh sẽ kéo theo các hiện tượng khác như suy hô hấp, suy thở, suy tuần hoàn, suy tim, hạ thân nhiệt... Ngoài ra trẻ còn có các yếu tố nguy cơ sau này như: béo phì, đái tháo đường, ung thư..
• Nếu cân nặng của trẻ sơ sinh được coi là nhẹ cân có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ như suy dinh dưỡng, chậm phát triển thể chất trí tuệ, hệ miễn dịch yếu dễ mắc các bệnh nhiễm trùng, tăng nguy cơ mắc bệnh trầm cảm, lo âu sau này, kém thông minh hơn sao với trẻ có cân nặng chuẩn
• Cân nặng giúp điều chỉnh chế độ ăn phù hợp
• Cân nặng sau dinh của trẻ còn giúp tiên lượng cuộc đẻ lần sau cho người mẹ.

2. Một số khái niệm về cân nặng của trẻ sơ sinh

• Cân nặng khi sinh của trẻ sơ sinh đối với trẻ đủ tháng dao động khoảng từ 2,9 - 3,8kg, chiều cao trung bình từ 50cm - 53cm, chu vi vòng đầu trung bình của trẻ trai là 34,3cm và trẻ gái là 33,8cm.
• Trẻ lớn lên từng ngày cân nặng tăng lên từng ngày. Tăng cân theo tuổi được đánh giá là phù hợp như sau:
• Đối với trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tăng trung bình một tháng cần đạt ít nhất 600 gram. Lớn hơn 6 tháng tuổi, trẻ tăng trung bình 500 gram/tháng...
• Trong năm thứ hai sinh, cân nặng ở trẻ trung bình tăng từ 2,5-3kg
• Sau 2 năm cân nặng trung bình mỗi năm tăng 2kg cho đến tuổi dậy thì
• Trẻ sơ sinh bị coi là nhẹ cân khi cân nặng khi sinh dưới 2,5kg. Những trẻ bị nhẹ cân có nguy cơ mắc các bệnh lý đường hô hấp, nguy cơ nhiễm trùng, ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ tiêu hóa, hệ thần kinh,..
• Trẻ sơ sinh khi sinh được coi là thừa cân khi lúc mới sinh trẻ có trọng lượng trên 4 kg. Trẻ thừa cân có nguy cơ mắc béo phì, mắc các bệnh tim mạch, đái tháo đường,..

3. Nguyên nhân khiến trẻ khi sinh bị nhẹ cân

• Trẻ sinh non trước tuần thai thứ 37. Thời gian trong bụng mẹ chưa đủ trẻ phát triển hoàn thiện đầy đủ vì vậy khiến trẻ bị nhẹ cân.
• Mẹ mang đa thai (sinh đôi, sinh ba, sinh tư....) khiến trẻ sơ sinh cũng có nguy cơ bị nhẹ cân.
• Mẹ sử dụng nhiều rượu bia, chất kích thích khi mang thai. Sử dụng chất kích thích trong quá trình mang thai sẽ hưởng nghiêm trọng đến thai nhi, ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của bé.
• Mẹ bị tiền sản giật. Tiền sản giật làm giảm lưu lượng máu và chất dinh dưỡng vận chuyển đến nhau thai dẫn đến trẻ sơ sinh bị nhẹ cân khi vừa sinh ra.
• Hội chứng thai chậm phát triển trong tử cung. Đây là tình trạng bào thai không phát triển trong tử cung như bình thường dẫn đến cân nặng bị giảm so với trẻ khác. Có nhiều nguyên nhân gây ra hội chứng này như khi thai nhi không nhận được đầy đủ chất dinh dưỡng, huyết áp mẹ không ổn định, do bất thường nhiễm sắc thể, bà bầu bị nhiễm trùng đường tiết niệu.
• Đái tháo đường thai kỳ làm tăng nguy cơ sinh non cũng là nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị nhẹ cân.
• Nhiễm trùng thai kỳ. Nhiễm trùng thai kỳ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra các biến chứng khác nhau trong đó có tình trạng thấp cân ở trẻ sơ sinh.
• Biết được những nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị nhẹ cân sẽ giúp bà bầu điều chỉnh và theo dõi sát sao sức khỏe thai kỳ. Trẻ sinh ra sẽ đảm bảo đạt tiêu chuẩn về các chỉ số phát triển.

4. Nguyên nhân dẫn đến thừa cân ở trẻ sơ sinh

• Nguyên nhân hàng đầu được xác định khi trẻ sơ sinh mắc bệnh thừa cân là do mẹ bị đái tháo đường thai kỳ. Mẹ bị đái tháo đường thai kỳ làm cho thai nhi tăng cân nhiều trong tử cung. Đặc biệt ở những thai phụ tăng từ 15kg trở lên trong lúc mang thai dễ sinh con bị thừa cân.
• Cha và mẹ bị thừa cân béo phì thì trẻ cũng có nguy cơ bị thừa cân hơn so với trẻ có cha mẹ có cân nặng bình thường.

Theo các chuyên gia y tế, cân nặng của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có sự thay đổi đáng kể theo từng giai đoạn phát triển. Cụ thể hơn, dưới đây là bảng cân nặng chuẩn trẻ sơ sinh, được chia theo độ tuổi của bé:

• Trẻ sơ sinh (0 - 1 tháng tuổi):
• Bé trai: Cân nặng trung bình từ 3,4kg - 4,5kg.
• Bé gái: Cân nặng trung bình từ 3,2 kg - 4,2 kg.
• Trẻ 1 - 3 tháng tuổi:
• Bé trai sẽ nặng khoảng 4,5kg - 6,4kg.
• Bé gái: từ 4,2 - 5,9 kg.
• Trẻ 3 - 6 tháng tuổi:
• Bé trai: có cân nặng dao động từ 6,4kg - 7,9kg.
• Bé gái: có cân nặng trung bình từ 5,9 - 7,3kg.
• Trẻ 6 - 12 tháng tuổi:
• Bé trai: nặng từ 7,9kg - 9,7kg.
• Bé gái: trung bình từ 7,3 - 9kg.
• Trẻ 1 - 2 tuổi:
• Bé trai: có cân nặng trung bình từ 9,7kg - 12,7kg.
• Bé gái: dao động từ 9kg - 12,1kg.
• Trẻ 2 - 3 tuổi:
• Bé trai: dao động từ 12,7kg đến 14,4kg
• Bé gái: cân nặng trung bình từ 12,1kg - 13,9kg.
• Trẻ 3 - 5 tuổi:
• Bé trai: mức cân nặng bình thường là 14,4kg - 18,5kg
• Bé gái: dựa theo bảng cân nặng chuẩn trẻ sơ sinh, mức cân nặng trung bình của bé gái 3 - 5 tuổi sẽ dao động từ 13,9kg - 18kg.

Trong tuần đầu sau sinh, bé có thể giảm khoảng 5 - 10% cân nặng do mất nước và đang thích ứng với môi trường bên ngoài. Dù vậy bé sẽ tăng cân trở lại sau khoảng 10 - 14 ngày nên mẹ đừng lo lắng nhé!

Những giai đoạn phát triển cân nặng của trẻ từ 0 - 5 tuổi

Cân nặng của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ không tăng đều mà sẽ có những giai đoạn phát triển mạnh xen kẽ với thời gian chững lại. Bên cạnh việc tìm hiểu về bảng cân nặng chuẩn trẻ sơ sinh, mẹ cũng nên lưu ý các giai đoạn phát triển của bé, từ đó tạo điều kiện để bé phát triển toàn diện.

• Giai đoạn sơ sinh (0 - 6 tháng tuổi). Đây là thời kỳ tăng trưởng nhanh nhất, bé có thể tăng đến 170 - 200g mỗi tuần. Trong đó, sữa mẹ và sữa công thức là nguồn dinh dưỡng chính giúp bé đạt được mức cân nặng chuẩn.
• Giai đoạn 6 - 12 tháng tuổi. Tốc độ tăng cân có thể chậm hơn giai đoạn trước một chút. Một số bé có thể giảm cân tạm thời, do đang chuyển từ chế độ uống sữa sang thức ăn đặc hơn trong quá trình ăn dặm.
• Giai đoạn 1 - 3 tuổi. Đây là lúc bé bắt đầu vận động nhiều hơn, chạy nhảy và tiêu hao năng lượng nhiều hơn. Do đó tốc độ tăng cân có thể không nhanh như trước, nhưng chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất vẫn giúp bé duy trì mức cân nặng ổn định.
• Giai đoạn 3 - 5 tuổi. Bé phát triển thể chất mạnh mẽ và có sự thay đổi rõ rệt về chiều cao. Giai đoạn này bé cần một chế độ ăn uống cân bằng để hỗ trợ tăng trưởng cả cân nặng và chiều cao.

Dấu hiệu nhận biết trẻ chậm tăng cân

Biết được bảng cân nặng chuẩn dành cho trẻ sơ sinh, bạn có thể dựa vào đó để biết được khi nào bé đang bị chậm tăng cân. Thêm vào đó, bé cũng có thể có một số dấu hiệu cụ thể như sau:

• Bé dưới 3 tháng : không tăng đều 30g/ngày.
• Bé từ 3 - 6 tháng: Không tăng đều 20g/ngày.
• Trong vòng 10 - 14 ngày đầu đời, bé không lấy lại được cân nặng như lúc mới sinh ra.

Ngoài dựa theo bảng cân nặng chuẩn trẻ sơ sinh, mẹ cũng nên lập biểu đồ tăng trưởng để quan sát tốc độ tăng trưởng của con. Nếu thấy con có sự sụt giảm bất thường nào thì đó là dấu hiệu cho thấy con đang bị chậm tăng cân.

Mẹo hỗ trợ bé phát triển cân nặng tối ưu cho trẻ sơ sinh

Giai đoạn sơ sinh là khoảng thời gian bé hấp thụ dưỡng chất nhiều nhất và phát triển nhanh chóng nhất. Vì thế để giúp bé phát triển cân nặng hiệu quả, bố mẹ có thể áp dụng các phương pháp sau:

• Đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý, ăn đủ bữa chính và bữa phụ. Ngoài ra, bé cần đảm bảo ăn đủ thực phẩm từ 4 nhóm: thịt, trái cây, sữa và chất béo lành mạnh.
• Đảm bảo thực đơn đa dạng sẽ giúp bé phòng tránh tình trạng biếng ăn, bám sát được bảng cân nặng chuẩn trẻ sơ sinh và tăng cân tốt hơn.
• Khuyến khích bé vận động để giúp bé tăng khối lượng cơ, đồng thời tiêu hao năng lượng để kích thích vị giác, giúp bé ăn ngon miệng hơn. Bé có thể tham gia các hoạt động thể chất như: bơi lội, nhảy dây, đạp xe.
• Đảm bảo bé uống đủ nước. Bởi nước sẽ hỗ trợ quá trình chuyển hóa năng lượng cho cơ thể, giúp trẻ hấp thụ calo hiệu quả, từ đó tăng cân đều đặn hơn.
• Cho bé ngủ đủ giấc và đúng giờ. Để đảm bảo cơ thể khỏe mạnh và phát triển cân nặng hiệu quả, bé cần ngủ từ 10 - 12 tiếng mỗi ngày.

Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn biết được bảng cân nặng chuẩn dành cho trẻ sơ sinh từ 0 - 5 tuổi. Mỗi bé có tốc độ phát triển khác nhau, nên bạn lưu ý cũng nên quan sát tổng thể thay vì chỉ tập trung vào cân nặng nhé!

❓ Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!

❓ Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!

❓ Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!

❓ Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!