Bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh. Cách điều trị?

Vàng da ở trẻ sơ sinh là một hiện tượng phổ biến, xảy ra ở khoảng 60% trẻ đủ tháng và 80% trẻ sinh non. Hiện tượng này do sự tích tụ của bilirubin trong máu - một sắc tố màu vàng được tạo ra khi các tế bào hồng cầu bị phá vỡ. Có hai loại vàng da chính: vàng da sinh lý và vàng da bệnh lý. Việc phân biệt hai loại này rất quan trọng để có hướng xử lý kịp thời và đúng đắn.

Vàng da sinh lý (Không nguy hiểm)

Vàng da sinh lý thường xuất hiện sau 24 giờ đầu sau sinh và là hiện tượng bình thường do chức năng gan của trẻ chưa phát triển hoàn thiện.

• Dấu hiệu nhận biết:
• Xuất hiện từ ngày thứ 2-3 sau sinh.
• Mức độ vàng da nhẹ, thường chỉ ở vùng mặt, cổ, ngực và phần bụng phía trên rốn.
• Trẻ vẫn bú tốt, ngủ ngoan, không có các dấu hiệu bất thường như li bì, sốt, hay bỏ bú.
• Tình trạng vàng da sẽ tự hết trong khoảng 1-2 tuần với trẻ đủ tháng và 2-3 tuần với trẻ sinh non.
• Cách chăm sóc tại nhà:
• Cho bé bú đủ sữa: Sữa mẹ giúp bé đi tiểu và đi ngoài thường xuyên, từ đó đào thải bilirubin ra khỏi cơ thể. Bạn nên cho bé bú 8-12 lần/ngày.
• Tắm nắng sớm: Ánh nắng mặt trời buổi sáng sớm (trước 9h) có thể giúp chuyển hóa bilirubin. Tuy nhiên, cần lưu ý không để trẻ tắm nắng quá lâu và phải che chắn mắt cẩn thận.

Vàng da bệnh lý (Nguy hiểm)

Vàng da bệnh lý là dấu hiệu cảnh báo một bệnh lý tiềm ẩn và có thể gây biến chứng thần kinh, tổn thương não nếu không được điều trị kịp thời.

• Dấu hiệu nhận biết:
• Xuất hiện sớm: Vàng da xuất hiện ngay trong 24 giờ đầu sau sinh.
• Vàng da đậm và lan rộng: Da vàng đậm, lan xuống tay, chân, lòng bàn tay, lòng bàn chân và cả mắt.
• Các triệu chứng đi kèm: Trẻ có thể kèm theo các dấu hiệu như li bì, ngủ nhiều, bú kém hoặc bỏ bú, nôn trớ, sốt, khóc thét.
• Vàng da kéo dài: Tình trạng vàng da không giảm sau 1 tuần ở trẻ đủ tháng hoặc 2 tuần ở trẻ sinh non.
• Nguyên nhân:
• Bất đồng nhóm máu giữa mẹ và con.
• Trẻ bị thiếu men G6PD.
• Nhiễm trùng huyết sơ sinh.
• Vàng da do các bệnh lý về gan mật như teo đường mật bẩm sinh.

Phương pháp điều trị

• Chiếu đèn (Quang trị liệu): Đây là phương pháp điều trị vàng da phổ biến và hiệu quả nhất. Trẻ sẽ được đặt dưới ánh sáng đèn chuyên dụng, giúp chuyển hóa bilirubin thành dạng dễ đào thải qua nước tiểu và phân.
• Truyền Immunoglobulin tĩnh mạch: Phương pháp này được sử dụng khi vàng da do bất đồng nhóm máu mẹ con.
• Thay máu: Trong trường hợp nồng độ bilirubin quá cao và các phương pháp khác không hiệu quả, bác sĩ sẽ chỉ định thay máu để loại bỏ bilirubin dư thừa khỏi cơ thể trẻ.

Khi nào cần đưa trẻ đi khám ngay?

Bạn nên đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào của vàng da bệnh lý, đặc biệt là khi trẻ có các triệu chứng sau:

• Vàng da xuất hiện sớm trong 24 giờ đầu.
• Mức độ vàng da ngày càng tăng, lan xuống cánh tay, chân.
• Trẻ bú kém, bỏ bú, ngủ li bì.
• Trẻ sốt, khóc thét.
• Vàng da kéo dài hơn 2 tuần mà không giảm.

❓ Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!