Rung nhĩ hay rung tâm nhĩ là một tình trạng rối loạn nhịp tim rất thường gặp. Mời bạn cùng Hello Bacsi tìm hiểu rõ hơn về căn bệnh này trong bài viết ngay sau đây nhé!

Tìm hiểu chung

Rung nhĩ (rung tâm nhĩ) là gì?

Rung tâm nhĩ hay rung nhĩ (A-fib) là một loại rối loạn nhịp tim và thường là nhịp tim nhanh (loạn nhịp tim). Bệnh có thể dẫn đến hình thành cục máu đông trong tim, làm tăng nguy cơ đột quỵ, suy tim và các biến chứng liên quan đến tim khác.

Trong cơn rung nhĩ, các ngăn trên của tim (tâm nhĩ) đập hỗn loạn và không đều, không đồng bộ với các ngăn dưới (tâm thất) của tim.

Các cơn rung nhĩ có thể đến và đi, hoặc kéo dài dai dẳng. Mặc dù bản thân rung tâm nhĩ thường không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng đây là một tình trạng y tế nghiêm trọng cần được điều trị thích hợp để ngăn ngừa đột quỵ.

Triệu chứng

Những dấu hiệu và triệu chứng của rung nhĩ (rung tâm nhĩ) là gì?

Đối với nhiều người, rung tâm nhĩ có thể không gây ra triệu chứng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, các triệu chứng của rung nhĩ bao gồm:

• Cảm thấy tim đập nhanh bất thường (đánh trống ngực)
• Nhịp tim quá nhanh
• Khó thở
• Đau tức ngực
• Chóng mặt
• Ngất xỉu
• Cảm thấy mệt mỏi và không thể vận động.

Rung tâm nhĩ có thể bao gồm:

• Thỉnh thoảng (Rung nhĩ kịch phát). Các triệu chứng đến và biến mất, thường kéo dài trong vài phút đến hàng giờ. Đôi khi các triệu chứng xảy ra kéo dài cả tuần và các đợt có thể xảy ra lặp đi lặp lại. Các triệu chứng có thể tự biến mất.
• Kéo dài. Với loại rung nhĩ này, nhịp tim không tự trở lại bình thường. Nếu một người có các triệu chứng kéo dài, có thể cần sử dụng phương pháp giảm nhịp tim hoặc điều trị bằng thuốc để khôi phục và duy trì nhịp tim bình thường.
• Lâu năm. Đây là loại rung nhĩ liên tục và kéo dài hơn 12 tháng.
• Dài hạn. Trong loại rung nhĩ này, nhịp tim không đều không thể phục hồi. Thuốc là cần thiết để kiểm soát nhịp tim và ngăn ngừa cục máu đông.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào của rung tâm nhĩ, hãy hẹn gặp bác sĩ.

Nếu bạn bị đau ngực, hãy tìm sự trợ giúp y tế ngay lập tức. Đau ngực có thể là bạn đang bị đau tim.

Trong trường hợp bạn đang điều trị bệnh rung tâm nhĩ, hãy liên hệ với bác sĩ ngay nếu bạn gặp các tác dụng phụ của thuốc.

Nguyên nhân

Trái tim có bốn ngăn: hai ngăn trên (tâm nhĩ) và hai ngăn dưới (tâm thất). Trong buồng trên bên phải của tim (tâm nhĩ phải) là một nhóm tế bào được gọi là nút xoang. Nút xoang là máy điều hòa nhịp tim tự nhiên của tim. Nó tạo ra tín hiệu bắt đầu mỗi nhịp tim.

Theo nhịp tim đều đặn:

• Tín hiệu đi từ nút xoang qua hai buồng tim trên (tâm nhĩ).
• Tín hiệu đi qua một con đường giữa buồng trên và buồng dưới được gọi là nút nhĩ thất (AV).
• Sự chuyển động của tín hiệu khiến tim bạn co bóp (co bóp), đưa máu đến tim và cơ thể bạn.

Trong rung nhĩ, các tín hiệu trong các buồng trên của tim (tâm nhĩ) rất hỗn loạn. Kết quả là, các khoang phía trên rung chuyển. Sau đó, nút AV bị bắn phá với các tín hiệu cố gắng truyền đến các buồng tim dưới (tâm thất). Điều này gây ra nhịp tim nhanh và không đều.

Nhịp tim trong rung nhĩ có thể dao động từ 100 đến 175 nhịp một phút. Phạm vi nhịp tim trung bình dao động trong khoảng từ 60 đến 100 nhịp một phút.

Nguyên nhân gây rung nhĩ (rung tâm nhĩ) là gì?

Các vấn đề với cấu trúc của tim là nguyên nhân gây rung nhĩ phổ biến nhất. Các nguyên nhân rung nhĩ bao gồm:

• Bệnh động mạch vành
• Đau tim
• Bệnh tim bẩm sinh
• Các vấn đề về van tim
• Huyết áp cao
• Bệnh về phổi
• Căng thẳng về thể chất do phẫu thuật, viêm phổi hoặc các bệnh khác
• Phẫu thuật tim trước đây
• Vấn đề với máy điều hòa nhịp tim tự nhiên của tim (hội chứng xoang bệnh)
• Chứng ngưng thở lúc ngủ
• Bệnh tuyến giáp như tuyến giáp hoạt động quá mức (cường giáp) và các bệnh mất cân bằng chuyển hóa khác
• Sử dụng chất kích thích, bao gồm một số loại thuốc, caffeine, thuốc lá và rượu
• Nhiễm virus

Một số người có thể bị rung nhĩ mà không có vấn đề về tim hoặc tổn thương tim.

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ bị rung nhĩ (rung tâm nhĩ)?

Những thứ có thể làm tăng nguy cơ rung nhĩ (A-fib) bao gồm:

• Tuổi tác. Càng lớn tuổi, nguy cơ mắc bệnh rung nhĩ càng cao.
• Bệnh tim. Bất kỳ ai bị bệnh tim, chẳng hạn như các vấn đề về van tim, bệnh tim bẩm sinh, suy tim sung huyết, bệnh mạch vành, hoặc có tiền sử đau tim hoặc phẫu thuật tim đều có nguy cơ cao bị rung nhĩ.
• Huyết áp cao. Huyết áp cao, đặc biệt nếu nó không được kiểm soát tốt bằng cách thay đổi lối sống hoặc dùng thuốc, có thể làm tăng nguy cơ rung nhĩ.
• Bệnh tuyến giáp. Ở một số người, các vấn đề về tuyến giáp có thể gây ra các vấn đề về nhịp tim (loạn nhịp tim), bao gồm cả rung nhĩ.
• Các tình trạng sức khỏe mãn tính khác. Những người mắc một số bệnh mãn tính như tiểu đường, hội chứng chuyển hóa, bệnh thận mãn tính, bệnh phổi hoặc ngưng thở khi ngủ có nguy cơ cao bị rung nhĩ.
• Uống rượu. Đối với một số người, uống rượu có thể gây ra cơn rung tâm nhĩ. Uống rượu quá mức càng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Béo phì. Những người bị béo phì có nguy cơ mắc bệnh rung nhĩ cao hơn.
• Tiền sử bệnh gia đình. Gia đình có người bị rung nhĩ sẽ làm tăng nguy cơ bạn mắc bệnh.

Biến chứng

Rung tâm nhĩ có nguy hiểm không?

Cục máu đông là một biến chứng nguy hiểm của rung tâm nhĩ có thể dẫn đến đột quỵ.

Trong bệnh rung nhĩ, nhịp tim hỗn loạn có thể khiến máu tụ lại trong buồng trên của tim (tâm nhĩ) và hình thành cục máu đông. Nếu cục máu đông ở buồng trên bên trái (tâm nhĩ trái) thoát ra khỏi vùng tim, nó có thể di chuyển đến não và gây đột quỵ.

Nguy cơ đột quỵ do rung nhĩ tăng lên khi bạn lớn tuổi. Các tình trạng sức khỏe khác cũng có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do rung nhĩ, bao gồm:

• Huyết áp cao
• Bệnh tiểu đường
• Suy tim
• Một số bệnh van tim

Thuốc làm loãng máu thường được kê đơn để ngăn ngừa cục máu đông và đột quỵ ở những người bị rung nhĩ.

Chẩn đoán và điều trị

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán rung nhĩ (rung tâm nhĩ)?

Một số người không biết rằng họ bị rung tâm nhĩ. Bệnh có thể được phát hiện khi bác sĩ nghe tim bằng ống nghe trong khi khám sức khỏe vì những lý do khác.

Bác sĩ có thể yêu cầu một số xét nghiệm sau đây để chẩn đoán rung nhĩ:

• Điện tâm đồ (ECG hoặc EKG)
• Xét nghiệm máu
• Đo điện tâm đồ Holter
• Siêu âm tim
• Bài kiểm tra căng thẳng
• Chụp X-quang lồng ngực.

Những phương pháp nào dùng để điều trị rung nhĩ (rung tâm nhĩ)?

Mục tiêu của điều trị bao gồm: đặt lại nhịp tim, kiểm soát nhịp tim và ngăn ngừa cục máu đông có thể dẫn đến đột quỵ. Điều trị rung nhĩ có thể bao gồm thuốc, liệu pháp thiết lập lại nhịp tim và các thủ thuật để chặn các tín hiệu tim bị lỗi.

Thuốc men

Bạn có thể được kê đơn thuốc để kiểm soát nhịp tim đập nhanh và khôi phục lại nhịp tim bình thường. Thuốc cũng được kê đơn để ngăn ngừa cục máu đông.

Các loại thuốc được sử dụng để điều trị rung tâm nhĩ bao gồm:

• Thuốc chẹn beta. Những loại thuốc này có thể giúp làm chậm nhịp tim khi nghỉ ngơi và trong khi hoạt động.
• Thuốc chặn canxi. Những loại thuốc này kiểm soát nhịp tim nhưng có thể cần phải tránh đối với những người bị suy tim hoặc huyết áp thấp.
• Digoxin. Thuốc này có thể kiểm soát nhịp tim khi nghỉ ngơi, nhưng không tốt trong khi hoạt động. Hầu hết mọi người cần thuốc bổ sung hoặc thay thế, chẳng hạn như thuốc chẹn kênh canxi hoặc thuốc chẹn beta.
• Thuốc chống loạn nhịp tim. Những loại thuốc này được sử dụng để duy trì nhịp tim bình thường, không chỉ để kiểm soát nhịp tim. Tuy nhiên, loại thuốc này có nhiều tác dụng phụ hơn các loại thuốc kiểm soát nhịp tim, nên thường được sử dụng ít hơn.
• Thuốc làm loãng máu. Để giảm nguy cơ đột quỵ hoặc tổn thương các cơ quan khác do cục máu đông gây ra, bác sĩ có thể kê đơn thuốc làm loãng máu (thuốc chống đông máu). Thuốc làm loãng máu bao gồm warfarin , apixaban, dabigatran, edoxaban và rivaroxaban. Nếu bạn dùng warfarin, bạn sẽ cần phải xét nghiệm máu thường xuyên để theo dõi tác dụng của thuốc.

Liệu pháp thiết lập lại nhịp tim

Nếu các triệu chứng gây khó chịu hoặc nếu đây là đợt đầu tiên của rung nhĩ, bác sĩ có thể cố gắng thiết lập lại nhịp tim (nhịp xoang) bằng cách sử dụng một thủ thuật gọi là chuyển nhịp tim.

Chúng có thể bao gồm:

• Sốc điện. Phương pháp này để thiết lập lại nhịp tim được thực hiện bằng cách gửi các cú sốc điện đến tim thông qua miếng dán (điện cực) đặt trên ngực.
• Thuốc trợ tim. Thuốc được đưa qua đường truyền tĩnh mạch hoặc đường uống để thiết lập lại nhịp tim.

Phẫu thuật

Nếu A-fib không thuyên giảm khi dùng thuốc hoặc các liệu pháp khác, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật.

• Thủ tục mê cung. Bác sĩ sử dụng nhiệt (năng lượng tần số vô tuyến) hoặc áp lạnh lạnh hoặc dao mổ để tạo ra một mô sẹo (mê cung) trong các buồng trên của tim nhằm chặn các tín hiệu điện bất thường và khôi phục nhịp tim bình thường. Nếu dùng dao mổ để tạo mô hình sẹo, phẫu thuật tim hở là cần thiết. Đây là phương pháp điều trị rung nhĩ ưa thích ở những người cần phẫu thuật tim khác, chẳng hạn như phẫu thuật bắc cầu động mạch vành hoặc sửa van tim.
• Cắt bỏ nút nhĩ thất (AV). Năng lượng nhiệt hoặc lạnh được áp dụng cho mô tim tại nút nhĩ thất để phá hủy kết nối tín hiệu điện. Sau khi cắt bỏ nút nhĩ thất, cần đặt máy tạo nhịp tim suốt đời.
• Phẫu thuật đóng phần phụ nhĩ trái. Nếu bệnh nhân không thể dùng thuốc làm loãng máu, bác sĩ có thể đề nghị thủ thuật đặt ống thông để bịt kín một túi nhỏ (phần phụ) trong buồng tim phía trên bên trái, nơi hình thành hầu hết các cục máu đông liên quan đến rung nhĩ. Phẫu thuật đóng phần phụ tâm nhĩ trái là một lựa chọn cho một số người đã phẫu thuật tim.

Phòng ngừa

Những biện pháp nào giúp phòng ngừa bệnh rung nhĩ (rung tâm nhĩ)?

Lựa chọn lối sống lành mạnh có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim và có thể ngăn ngừa rung nhĩ. Dưới đây là một số lời khuyên cơ bản về sức khỏe tim mạch:

• Ăn một chế độ ăn uống bổ dưỡng, lành mạnh
• Tập thể dục thường xuyên và duy trì cân nặng hợp lý
• Đừng hút thuốc
• Tránh hoặc hạn chế rượu và caffein
• Kiểm soát căng thẳng, vì căng thẳng và tức giận dữ dội có thể gây ra các vấn đề về nhịp tim
• Uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ, đồng thời kiểm tra nồng độ máu thường xuyên.

Bạn có thể quan tâm: Người bị rung tâm nhĩ nên và không nên ăn gì?

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.