Trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh sỏi thận, tính kích thước sỏi thận chính xác sẽ giúp ích cho việc lựa chọn phương pháp điều trị tốt nhất, ngăn ngừa bệnh tiến triển và gây nhiều biến chứng. Vậy, kích thước sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm và phương pháp điều trị phù hợp cho từng trường hợp?
Sỏi thận có thể gây ra nhiều triệu chứng như đau lưng hoặc đau bên hông, tiểu ra máu, buồn nôn, ói mửa,… Tùy vào kích thước sỏi thận mà mức độ xuất hiện của triệu chứng và độ nguy hiểm sẽ khác nhau. Mời bạn cùng Hello Bacsi tìm hiểu và khám phá nhé!
Sỏi thận là gì?
Trước khi tìm hiểu kích thước sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm, bạn nên biết rõ sỏi thận là gì. Đây là những khối rắn có hình dạng bất thường, phát triển trong thận. Sỏi thận hình thành khi muối và khoáng chất trong nước tiểu cô đặc quá mức và tạo thành các tinh thể. Sau một vài tuần hoặc vài tháng, các tinh thể này có thể tích tụ trong mô thận và phát triển thành sỏi.
Các loại sỏi thận bao gồm:
- Sỏi canxi oxalat: Là loại sỏi thận phổ biến nhất, chúng phát triển khi canxi và oxalat trong nước tiểu kết hợp và tạo thành tinh thể. Các loại thức ăn như chè và cà phê, socola,…có nhiều hàm lượng oxalate. Khi dùng vitamin C kéo dài, nhiễm độc barbituric, nhiễm độc methoxy flurane hay do thiếu hụt vitamin B6 và pyridoxine cũng có thể dẫn đến sự rối loạn chuyển hóa acid oxalate làm tăng oxalate trong nước tiểu.
- Sỏi cystine: Loại này rất hiếm và hình thành khi có sự tăng cystine trong nước tiểu (nồng độ cystine niệu trên 200mg). Nó làm môi trường nước tiểu toan hóa tạo điều kiện hình thành sỏi cystine
- Sỏi axit uric: Hình thành khi có sự tăng axit uric trong nước tiểu (nồng độ acid uric trong nước tiểu trên 600mg/ lít). Axit uric có thể tự kết tinh hoặc kết hợp với canxi để tạo thành sỏi. Nguyên nhân của hiện tượng này là do tăng purin ( có nhiều trong thịt) gặp trong bệnh gout và u tủy; axit uric là sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa purin trong cơ thể.
- Sỏi struvite: Hình thành bởi một loại khoáng chất được gọi là struvite, bao gồm amoni, magiê, và phosphate. Sỏi struvite xảy ra chủ yếu do nhiễm khuẩn đường tiết niệu và phổ biến hơn ở phụ nữ. Loại sỏi này có thể phát triển khá lớn, cũng như nguy hiểm hơn nhiều so với các loại sỏi khác.
Kích thước sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm?
Kích thước sỏi thận rất đa dạng, đôi khi có thể nhỏ bằng hạt cát, hạt đậu hoặc nhiều trường hợp có thể lớn bằng quả bóng chơi golf hoặc to chiếm hết đài bể thận. Mức độ nguy hiểm của sỏi thận có thể tăng lên tùy theo kích thước và vị trí của sỏi. Một viên sỏi đủ lớn có thể mắc kẹt trong niệu quản, gây tắc nghẽn. Vậy, cụ thể sỏi thận có kích thước bao nhiêu là to?
Sỏi thận có kích thước nhỏ (dưới 5mm)
Nhiều người mắc bệnh thường có các thắc mắc như sỏi thận 4mm là lớn hay nhỏ hoặc sỏi thận 3mm có nguy hiểm không. Thực tế, sỏi thận có kích thước nhỏ dưới 5 mm có thể đi qua đường tiết niệu và ra khỏi cơ thể thông qua nước tiểu mà không gây đau. Đặc biệt, những viên sỏi có kích thước nhỏ dưới 3mm hầu hết không gây bất kỳ triệu chứng nào vì chúng không làm tắc nghẽn đường tiết niệu. Tuy nhiên, đừng chủ quan nếu đang quan tâm kích thước sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm? Vì nhiều viên sỏi có kích thước từ 3-5mm vẫn có thể gây đau khi chúng di chuyển từ thận xuống niệu quản và thoát ra khỏi cơ thể.
Hầu hết sỏi thận nhỏ có kích thước dưới 5 mm có thể tự đào thải mà không cần tán sỏi, chỉ cần uống nhiều nước và/hoặc một số loại thuốc. Sỏi thận nhỏ hơn 4 mm có thể được đào thải ra ngoài trong vòng từ một đến hai tuần. Sỏi thận lớn hơn 4 mm có thể mất khoảng từ hai đến ba tuần để đào thải hoàn toàn. Ở nhiều người, thời gian sỏi đào thải hoàn toàn sẽ lâu hơn, đặc biệt là trong trường hợp phì đại tuyến tiền liệt ở nam giới. Vì vậy, nếu sau bốn đến sáu tuần mà sỏi vẫn còn thì bạn nên thăm khám lại.
Một số trường hợp khác, sỏi nhỏ không gây đau nhưng vẫn còn tồn tại trong niệu quản vì không được đào thải hết. Điều quan trọng là bệnh nhân nên siêu âm và thăm khám thường xuyên để kiểm tra.
Kích thước sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm? Liệu sỏi thận có kích thước trung bình (từ 5-20mm) có đáng lo?
Sỏi thận có kích thước trung bình từ 5-20mm cần được điều trị ngay cả khi chúng không gây ra bất kỳ triệu chứng nào vì kích thước sỏi thận có thể tăng trưởng và phát triển theo thời gian nếu không kịp thời chẩn đoán và điều trị.
Những viên sỏi có kích thước từ 10mm trở lên có thể mắc kẹt trong niệu quản (ống dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang) và ngăn chặn dòng chảy của nước tiểu, đồng thời gây ra các triệu chứng bao gồm:
- Cơn đau quặn thận: là một cơn đau xuất hiện đột ngột, một cách tự nhiên hoặc sau một đợt vận động gắng sức. Vị trí đau bắt đầu ở vùng mạn sườn thắt lưng. Đau với tính chất lăn lộn, dữ dội, không có tư thế giảm đau. Cơn đau có xu hướng lan ra trước, xuống dưới vùng bẹn và cơ quan sinh dục cùng bên. Cơn đau thường kéo dài vài phút hay hơn, sau đó đỡ dần hoặc đỡ nhanh hơn nếu được dùng thuốc giảm đau, giãn cơ và nghỉ ngơi.
- Cơn đau đến và đi theo từng đợt
- Tiểu máu, tiểu mủ
- Buồn nôn và ói mửa
- Tiểu buốt, tiểu gắt, tiểu khó, bí tiểu
- Sốt hoặc lạnh run.
Kích thước sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm thì ở khoảng kích thước trung bình này, sỏi hoàn toàn có thể dẫn đến các vấn đề về thận, chẳng hạn như thận ứ nước, suy thận và gây tổn thương lâu dài cho thận nếu không được điều trị kịp thời.
Các phương pháp điều trị cho sỏi thận trung bình có kích thước từ 5-20mm là:
- Tán sỏi ngoài cơ thể ESWL
- Nội soi niệu quản ngược dòng tán sỏi (ống mềm hoặc ống cứng)
- Mổ mở
- Nội soi sau phúc mạc lấy sỏi
- Tán sỏi qua da (PCNL)
- Theo dõi khi bệnh nhân không đủ điều kiện phẫu thuật.
Sỏi thận bao nhiêu là lớn? Sỏi trên 20mm
Sỏi thận kích thước bao nhiêu là to? Sỏi thận có kích thước từ 20mm trở lên được gọi là to và cần phải điều trị ngay lập tức, trừ những trường hợp bệnh nhân có nhiều bệnh nền nặng, tỉ lệ phẫu thuật thành công thấp. Những viên sỏi to có khả năng cao gây ra nhiều triệu chứng nghiêm trọng và làm tổn thương lâu dài đến chức năng thận.
Kích thước sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm thì chắc chắn những viên sỏi có kích thước từ 20mm trở lên rất nguy hiểm. Nó có thể gây tử vong nếu không được điều trị. Những viên sỏi này đôi khi phát triển thành dạng phân nhánh, gây tổn thương đường tiết niệu, nhiễm trùng đường tiết niệu.
Phương pháp điều trị tán sỏi ngoài cơ thể (ESWL) thường không được sử dụng cho những viên sỏi có kích thước lớn hơn 20mm. Các lựa chọn điều trị cho sỏi thận lớn trên 20mm bao gồm:
- Tán sỏi qua da (PCNL)
- Nội soi niệu quản ngược dòng
- Mổ mở
Nếu bạn thắc mắc sỏi thận kích thước bao nhiêu phải mổ thì hãy thăm khám sớm và hỏi ý kiến bác sĩ để được chỉ định phương pháp điều trị phù hợp.
Cách phòng ngừa sỏi thận lớn hơn
Nếu đã biết kích thước sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm thì bạn sẽ hiểu rằng việc uống nhiều nước để thúc đẩy đào thải sỏi có kích thước nhỏ và phòng ngừa sỏi lớn lên theo thời gian là rất quan trọng.
Để giúp hạn chế sỏi thận lớn hơn và ngăn ngừa hình thành sỏi mới, bạn nên:
- Uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để đi tiểu thường xuyên hơn, làm loãng nước tiểu, loại bỏ được sự tích tụ của các chất có thể gây sỏi thận. Bạn có thể uống thêm nước chanh tươi cũng rất tốt.
- Hạn chế lượng muối và protein trong chế độ ăn uống.
- Hạn chế đồ ngọt và nước ngọt, đồ uống có ga.
- Giảm cân bằng một chế độ ăn uống lành mạnh và tăng cường vận động. Nên hạn chế thực phẩm giàu oxalat gồm rau chân vịt, dâu tây, trà, đậu Hà Lan khô, bơ hạt, các loại hạt, cám mì nếu loại sỏi bạn mắc phải là sỏi canxi.
- Dùng một số loại thuốc theo chỉ định của bác sĩ để giảm mức độ các chất tạo tinh thể trong nước tiểu và ngăn ngừa sự hình thành sỏi thận.
Hy vọng qua bài viết này, những người quan tâm kích thước sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm đã có câu trả lời cho mình và nghiêm túc, chủ động hơn trong việc điều trị bệnh.
