Phổi tắc nghẽn mạn tính là một căn bệnh nguy hiểm, dễ gây tử vong trên toàn thế giới. Tuy nhiên, nếu biết cách điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính kịp thời, bạn có cơ hội cải thiện đường hô hấp và nâng cao chất lượng cuộc sống hơn.

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là bệnh gây ra tình trạng khó thở. Nguyên nhân là do đường thở bị hẹp lại khiến bạn ho, khò khè và dẫn đến khó thở. Tình trạng trên có thể ảnh hưởng đến cách bạn tập thể dục, làm việc và các hoạt động hàng ngày khác.

Mục tiêu khi điều trị COPD là giúp bạn thở dễ dàng hơn để quay lại các hoạt động thường ngày.

Bài viết dưới đây sẽ đề cập một vài cách điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, giúp cải thiện các triệu chứng bệnh mà bạn nên tham khảo.

Thuốc men

Thuốc giãn phế quản

Thuốc giãn phế quản được sử dụng khá phổ biến trong việc điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Loại thuốc này có tác dụng làm giãn các cơ xung quanh đường thở, giúp không khí vào trong phổi được nhiều hơn. Bạn có thể sử dụng các thuốc này để cải thiện tình trạng ho, khó thở.

Khi sử dụng, bạn sẽ hít thuốc thông qua một dụng cụ y tế gọi là ống hít. Các thuốc giãn phế quản có 2 loại là tác động nhanh (tức thì) và tác động kéo dài.

Thuốc giãn phế quản tác động nhanh

Những thuốc này có tác động nhanh chóng và kéo dài trong khoảng 4—6 giờ. Bạn chỉ sử dụng loại thuốc này để điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính khi bệnh nhân đang có triệu chứng khó thở hoặc dùng thuốc trước khi tập thể dục để phòng ngừa tình trạng khó thở.

Các thuốc tác động nhanh này thường hữu ích cho những người có các triệu chứng theo từng đợt, không liên tục. Một số thuốc trong nhóm này bao gồm:

• Albuterol (ProAir HFA, Ventolin HFA)
• Levalbuterol (Xopenex HFA)
• Ipratropium (Atrovent)
• Ipratropium bromide và albuterol (Combivent)

Thuốc giãn phế quản tác động kéo dài

Thời gian tác động của các thuốc này lên đến 12 giờ và thường được sử dụng mỗi ngày để ngăn ngừa triệu chứng bệnh. Các thuốc trong nhóm này là:

• Aclidinium (Tudorza Pressair)
• Arformoterol (Brovana)
• Formoterol (Foradil, Performist)
• Indacaterol (Arcapta)
• Salmeterol (Serevent)
• Tiotropium (Spiriva)

Sau khi sử dụng thuốc giãn phế quản, bạn có thể bị khô miệng và đau đầu. Ngoài ra, một số tác dụng phụ khác bạn có thể gặp phải như:

• Táo bón
• Tim đập nhanh
• Bị chuột rút cơ
• Run

Thuốc chứa steroid trong điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Nhóm thuốc này có tác dụng giảm sưng, phù nề đường thở. Thuốc cũng được dùng qua ống hít. Các thuốc steroid dạng hít sẽ giúp bạn khi có nhiều đợt bùng phát triệu chứng phổi tắc nghẽn mạn tính. Nếu tình trạng tồi tệ hơn, bạn có thể sử dụng thuốc steroid dưới dạng viên uống.

Một số thuốc steroid dạng hít:

• Budesonide (Entocort, Pulmicort, Uceris)
• Fluticasone (Cutivate, Flovent HFA, Flonase)

Ngoài ra, một số chế phẩm kết hợp giữa thuốc giãn phế quản và steroid cũng dùng dạng hít trong việc điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính có thể kể đến như:

• Budesonide and formoterol (Symbicort)
• Futicasone and salmeterol (Advair)

Tác dụng phụ của thuốc steroid phụ thuộc vào thời gian bạn sử dụng chúng. Bạn có thể bị tăng cân hoặc dễ bị bầm tím. Các tác dụng không mong muốn khác bao gồm:

• Ho
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng
• Nhiễm trùng ở miệng
• Khàn giọng
• Lở miệng hoặc đau rát cổ họng
• Loãng xương

Thuốc ức chế phosphtodiestearse-4 (PDE-4)

Một loại thuốc mới là roflumilast (Daliresp) có thể giúp giảm các triệu chứng nghiêm trọng của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

Thuốc ức chế PDE-4 có tác dụng giảm phù nề ở phổi, làm thông thoáng đường thở. Bạn có thể dùng phối hợp với các thuốc giãn phế quản tác dụng kéo dài. Tác dụng phụ có thể xảy ra bao gồm tiêu chảy và giảm cân.

Theophyllin

Thuốc này hoạt động tương tự như một thuốc giãn phế quản nhưng có giá thành rẻ hơn.

Theophyllin có thể giúp phổi hoạt động tốt hơn. Tuy nhiên, nó sẽ không kiểm soát được tất cả các triệu chứng bệnh.

Thuốc kháng sinh trong điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Nhiễm trùng sẽ khiến cho các triệu chứng bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính trở nên tồi tệ hơn. Khi đó, bác sĩ sẽ kê đơn cho bạn vài loại kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn và điều trị nhiễm trùng.

Bạn hãy uống đủ liều tất cả các loại thuốc được kê toa. Nếu bạn ngưng sử dụng kháng sinh quá sớm, nhiễm trùng có thể quay trở lại.

Phục hồi chức năng phổi

Phục hồi chức năng phổi là một phương pháp giúp bạn kiểm soát được COPD. Liệu pháp này giảm bớt khó thở, giúp bạn tập thể dục dễ dàng hơn và cải thiện chất lượng cuộc sống. Tại bệnh viện hoặc phòng khám, bạn sẽ thực hiện bài tập với các bác sĩ, y tá, chuyên gia dinh dưỡng, vật lý trị liệu và bác sĩ hô hấp.

Với phương pháp này, bạn sẽ học được cách:

• Giữ cho phổi khỏe mạnh
• Tập thể dục mà không bị hụt hơi
• Ăn đúng cách
• Hít thở dễ dàng hơn
• Cảm thấy tốt hơn về mặt cảm xúc lẫn thể chất

Liệu pháp oxy điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính nghiêm trọng có thể ngăn cản bạn nạp đủ không khí vào trong phổi. Điều đó sẽ khiến cho nồng độ oxy trong máu giảm xuống và phương pháp này giúp tăng mức oxy, khiến bạn cảm thấy năng động, khỏe mạnh hơn.

Bạn được hít khí oxy thông qua một mặt nạ dưỡng khí hoặc ống đặt trong mũi. Liệu pháp này có thể được thực hiện liên tục hoặc chỉ thực hiện khi bạn cần hoạt động.

Tiêm phòng

Tiêm phòng cúm hàng năm giúp giảm số lần bùng phát COPD. Bạn có thể hỏi bác sĩ xem liệu có bạn có cần tiêm chủng ngừa viêm phổi không.

Phẫu thuật điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Nếu các cách điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính kể trên không có hiệu quả và tình trạng bệnh vẫn diễn biến rất nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật.

1. Phẫu thuật cắt các kén khí phổi

Trong phổi có các túi khí, là những túi nhỏ trong phổi, nơi oxy đi vào mạch máu. Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính phá hủy thành của các tế bào túi khí, tạo ra những khoảng trống lớn trong phổi gọi là kén khí. Những cái kén khí này lớn dần và làm cho bệnh nhân cảm thấy khó thở. Do đó, phẫu thuật sẽ giúp cắt bỏ những kén khí này và cải thiện luồng không khí trong phổi.

2. Phẫu thuật giảm thể tích phổi

Bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ những phần phổi đã bị bệnh COPD phá hủy. Từ đó, các bộ phận khỏe mạnh của phổi sẽ dễ dàng mở rộng và lấy thêm oxy.

3. Ghép phổi điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Nếu bạn bị tổn thương phổi nghiêm trọng, bác sĩ có thể cắt bỏ phổi và thay thế bằng phổi từ một người khỏe mạnh khác. Phẫu thuật này có những rủi ro và bạn cần dùng thuốc ức chế miễn dịch trong quãng đời còn lại để ngăn ngừa tình trạng thải ghép của cơ thể.

Thay đổi lối sống

Ngoài các phương pháp điều trị y khoa, bạn cần thay đổi thói quen sống để giúp cải thiện chức năng hô hấp. Trong đó, việc quan trọng nhất là bạn phải từ bỏ hút thuốc.

Khói thuốc lá chính là nguyên nhân hàng đầu của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và khiến cho bệnh trở nên trầm trọng hơn. Vì vậy, bỏ thuốc lá chính là điều đầu tiên bạn nên thực hiện trong quá trình điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Thật không dễ dàng khi phải từ bỏ việc hút thuốc nhưng bạn nên biết có vài phương pháp giúp bạn bỏ được thuốc. Bạn hãy liên lạc với bác sĩ về cách thay thế nicotine, thuốc và được tư vấn chi tiết hơn.

Khi đã cai được thuốc, bạn cũng phải tránh xa những người đang hút thuốc. Bạn cũng cần tránh tiếp xúc với bụi và hóa chất.

Ngoài ra, một số thay đổi lối sống sau đây bạn cũng có thể tham khảo:

• Nói chuyện với một chuyên gia dinh dưỡng về chế độ ăn uống khoa học: Bạn nên hỏi chuyên gia về các kế hoạch ăn uống. Bạn có thể cần ăn các bữa ăn nhỏ thường xuyên hơn hoặc bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết.
• Tập thể dục: Điều này khá quan trọng khi bạn mắc phải COPD. Các bài tập sẽ giúp các cơ đường hô hấp được cải thiện, giúp bạn dễ thở hơn.

Ngoài ra, bạn cũng nên nhờ bác sĩ tư vấn một chế độ tập thể dục an toàn và phù hợp với bạn. Bên cạnh đó, bạn còn cần tập thêm các bài tập thở phối hợp với tập thể dục cũng là một cách điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính hiệu quả.