Chăm sóc trẻ 0-12 tháng

• Khi trẻ mới sinh ra thì chiều cao, cân nặng là cơ sở phản ánh rõ nét nhất sự phát triển của trẻ khi ở trong bụng mẹ. Đặc biệt là cân nặng trẻ sơ sinh là yếu tố quan trọng nhất.
• Cân nặng của trẻ sơ sinh góp phần chẩn đoán 1 số bệnh hay dự đoán nguy cơ của đứa trẻ sau này. Ví dụ trẻ cân nặng trên 4kg có nguy cơ được sinh ra từ bà mẹ đái tháo đường thai kỳ, trẻ sau sinh có nguy cơ bị hạ đường huyết sau sinh. Hạ đường huyết sau sinh sẽ kéo theo các hiện tượng khác như suy hô hấp, suy thở, suy tuần hoàn, suy tim, hạ thân nhiệt... Ngoài ra trẻ còn có các yếu tố nguy cơ sau này như: béo phì, đái tháo đường, ung thư..
• Nếu cân nặng của trẻ sơ sinh được coi là nhẹ cân có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ như suy dinh dưỡng, chậm phát triển thể chất trí tuệ, hệ miễn dịch yếu dễ mắc các bệnh nhiễm trùng, tăng nguy cơ mắc bệnh trầm cảm, lo âu sau này, kém thông minh hơn sao với trẻ có cân nặng chuẩn
• Cân nặng giúp điều chỉnh chế độ ăn phù hợp
• Cân nặng sau dinh của trẻ còn giúp tiên lượng cuộc đẻ lần sau cho người mẹ.

2. Một số khái niệm về cân nặng của trẻ sơ sinh

• Cân nặng khi sinh của trẻ sơ sinh đối với trẻ đủ tháng dao động khoảng từ 2,9 - 3,8kg, chiều cao trung bình từ 50cm - 53cm, chu vi vòng đầu trung bình của trẻ trai là 34,3cm và trẻ gái là 33,8cm.
• Trẻ lớn lên từng ngày cân nặng tăng lên từng ngày. Tăng cân theo tuổi được đánh giá là phù hợp như sau:
• Đối với trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tăng trung bình một tháng cần đạt ít nhất 600 gram. Lớn hơn 6 tháng tuổi, trẻ tăng trung bình 500 gram/tháng...
• Trong năm thứ hai sinh, cân nặng ở trẻ trung bình tăng từ 2,5-3kg
• Sau 2 năm cân nặng trung bình mỗi năm tăng 2kg cho đến tuổi dậy thì
• Trẻ sơ sinh bị coi là nhẹ cân khi cân nặng khi sinh dưới 2,5kg. Những trẻ bị nhẹ cân có nguy cơ mắc các bệnh lý đường hô hấp, nguy cơ nhiễm trùng, ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ tiêu hóa, hệ thần kinh,..
• Trẻ sơ sinh khi sinh được coi là thừa cân khi lúc mới sinh trẻ có trọng lượng trên 4 kg. Trẻ thừa cân có nguy cơ mắc béo phì, mắc các bệnh tim mạch, đái tháo đường,..

3. Nguyên nhân khiến trẻ khi sinh bị nhẹ cân

• Trẻ sinh non trước tuần thai thứ 37. Thời gian trong bụng mẹ chưa đủ trẻ phát triển hoàn thiện đầy đủ vì vậy khiến trẻ bị nhẹ cân.
• Mẹ mang đa thai (sinh đôi, sinh ba, sinh tư....) khiến trẻ sơ sinh cũng có nguy cơ bị nhẹ cân.
• Mẹ sử dụng nhiều rượu bia, chất kích thích khi mang thai. Sử dụng chất kích thích trong quá trình mang thai sẽ hưởng nghiêm trọng đến thai nhi, ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của bé.
• Mẹ bị tiền sản giật. Tiền sản giật làm giảm lưu lượng máu và chất dinh dưỡng vận chuyển đến nhau thai dẫn đến trẻ sơ sinh bị nhẹ cân khi vừa sinh ra.
• Hội chứng thai chậm phát triển trong tử cung. Đây là tình trạng bào thai không phát triển trong tử cung như bình thường dẫn đến cân nặng bị giảm so với trẻ khác. Có nhiều nguyên nhân gây ra hội chứng này như khi thai nhi không nhận được đầy đủ chất dinh dưỡng, huyết áp mẹ không ổn định, do bất thường nhiễm sắc thể, bà bầu bị nhiễm trùng đường tiết niệu.
• Đái tháo đường thai kỳ làm tăng nguy cơ sinh non cũng là nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị nhẹ cân.
• Nhiễm trùng thai kỳ. Nhiễm trùng thai kỳ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra các biến chứng khác nhau trong đó có tình trạng thấp cân ở trẻ sơ sinh.
• Biết được những nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị nhẹ cân sẽ giúp bà bầu điều chỉnh và theo dõi sát sao sức khỏe thai kỳ. Trẻ sinh ra sẽ đảm bảo đạt tiêu chuẩn về các chỉ số phát triển.

4. Nguyên nhân dẫn đến thừa cân ở trẻ sơ sinh

• Nguyên nhân hàng đầu được xác định khi trẻ sơ sinh mắc bệnh thừa cân là do mẹ bị đái tháo đường thai kỳ. Mẹ bị đái tháo đường thai kỳ làm cho thai nhi tăng cân nhiều trong tử cung. Đặc biệt ở những thai phụ tăng từ 15kg trở lên trong lúc mang thai dễ sinh con bị thừa cân.
• Cha và mẹ bị thừa cân béo phì thì trẻ cũng có nguy cơ bị thừa cân hơn so với trẻ có cha mẹ có cân nặng bình thường.

Theo các chuyên gia y tế, cân nặng của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có sự thay đổi đáng kể theo từng giai đoạn phát triển. Cụ thể hơn, dưới đây là bảng cân nặng chuẩn trẻ sơ sinh, được chia theo độ tuổi của bé:

• Trẻ sơ sinh (0 - 1 tháng tuổi):
• Bé trai: Cân nặng trung bình từ 3,4kg - 4,5kg.
• Bé gái: Cân nặng trung bình từ 3,2 kg - 4,2 kg.
• Trẻ 1 - 3 tháng tuổi:
• Bé trai sẽ nặng khoảng 4,5kg - 6,4kg.
• Bé gái: từ 4,2 - 5,9 kg.
• Trẻ 3 - 6 tháng tuổi:
• Bé trai: có cân nặng dao động từ 6,4kg - 7,9kg.
• Bé gái: có cân nặng trung bình từ 5,9 - 7,3kg.
• Trẻ 6 - 12 tháng tuổi:
• Bé trai: nặng từ 7,9kg - 9,7kg.
• Bé gái: trung bình từ 7,3 - 9kg.
• Trẻ 1 - 2 tuổi:
• Bé trai: có cân nặng trung bình từ 9,7kg - 12,7kg.
• Bé gái: dao động từ 9kg - 12,1kg.
• Trẻ 2 - 3 tuổi:
• Bé trai: dao động từ 12,7kg đến 14,4kg
• Bé gái: cân nặng trung bình từ 12,1kg - 13,9kg.
• Trẻ 3 - 5 tuổi:
• Bé trai: mức cân nặng bình thường là 14,4kg - 18,5kg
• Bé gái: dựa theo bảng cân nặng chuẩn trẻ sơ sinh, mức cân nặng trung bình của bé gái 3 - 5 tuổi sẽ dao động từ 13,9kg - 18kg.

Trong tuần đầu sau sinh, bé có thể giảm khoảng 5 - 10% cân nặng do mất nước và đang thích ứng với môi trường bên ngoài. Dù vậy bé sẽ tăng cân trở lại sau khoảng 10 - 14 ngày nên mẹ đừng lo lắng nhé!

Những giai đoạn phát triển cân nặng của trẻ từ 0 - 5 tuổi

Cân nặng của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ không tăng đều mà sẽ có những giai đoạn phát triển mạnh xen kẽ với thời gian chững lại. Bên cạnh việc tìm hiểu về bảng cân nặng chuẩn trẻ sơ sinh, mẹ cũng nên lưu ý các giai đoạn phát triển của bé, từ đó tạo điều kiện để bé phát triển toàn diện.

• Giai đoạn sơ sinh (0 - 6 tháng tuổi). Đây là thời kỳ tăng trưởng nhanh nhất, bé có thể tăng đến 170 - 200g mỗi tuần. Trong đó, sữa mẹ và sữa công thức là nguồn dinh dưỡng chính giúp bé đạt được mức cân nặng chuẩn.
• Giai đoạn 6 - 12 tháng tuổi. Tốc độ tăng cân có thể chậm hơn giai đoạn trước một chút. Một số bé có thể giảm cân tạm thời, do đang chuyển từ chế độ uống sữa sang thức ăn đặc hơn trong quá trình ăn dặm.
• Giai đoạn 1 - 3 tuổi. Đây là lúc bé bắt đầu vận động nhiều hơn, chạy nhảy và tiêu hao năng lượng nhiều hơn. Do đó tốc độ tăng cân có thể không nhanh như trước, nhưng chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất vẫn giúp bé duy trì mức cân nặng ổn định.
• Giai đoạn 3 - 5 tuổi. Bé phát triển thể chất mạnh mẽ và có sự thay đổi rõ rệt về chiều cao. Giai đoạn này bé cần một chế độ ăn uống cân bằng để hỗ trợ tăng trưởng cả cân nặng và chiều cao.

Dấu hiệu nhận biết trẻ chậm tăng cân

Biết được bảng cân nặng chuẩn dành cho trẻ sơ sinh, bạn có thể dựa vào đó để biết được khi nào bé đang bị chậm tăng cân. Thêm vào đó, bé cũng có thể có một số dấu hiệu cụ thể như sau:

• Bé dưới 3 tháng : không tăng đều 30g/ngày.
• Bé từ 3 - 6 tháng: Không tăng đều 20g/ngày.
• Trong vòng 10 - 14 ngày đầu đời, bé không lấy lại được cân nặng như lúc mới sinh ra.

Ngoài dựa theo bảng cân nặng chuẩn trẻ sơ sinh, mẹ cũng nên lập biểu đồ tăng trưởng để quan sát tốc độ tăng trưởng của con. Nếu thấy con có sự sụt giảm bất thường nào thì đó là dấu hiệu cho thấy con đang bị chậm tăng cân.

Mẹo hỗ trợ bé phát triển cân nặng tối ưu cho trẻ sơ sinh

Giai đoạn sơ sinh là khoảng thời gian bé hấp thụ dưỡng chất nhiều nhất và phát triển nhanh chóng nhất. Vì thế để giúp bé phát triển cân nặng hiệu quả, bố mẹ có thể áp dụng các phương pháp sau:

• Đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý, ăn đủ bữa chính và bữa phụ. Ngoài ra, bé cần đảm bảo ăn đủ thực phẩm từ 4 nhóm: thịt, trái cây, sữa và chất béo lành mạnh.
• Đảm bảo thực đơn đa dạng sẽ giúp bé phòng tránh tình trạng biếng ăn, bám sát được bảng cân nặng chuẩn trẻ sơ sinh và tăng cân tốt hơn.
• Khuyến khích bé vận động để giúp bé tăng khối lượng cơ, đồng thời tiêu hao năng lượng để kích thích vị giác, giúp bé ăn ngon miệng hơn. Bé có thể tham gia các hoạt động thể chất như: bơi lội, nhảy dây, đạp xe.
• Đảm bảo bé uống đủ nước. Bởi nước sẽ hỗ trợ quá trình chuyển hóa năng lượng cho cơ thể, giúp trẻ hấp thụ calo hiệu quả, từ đó tăng cân đều đặn hơn.
• Cho bé ngủ đủ giấc và đúng giờ. Để đảm bảo cơ thể khỏe mạnh và phát triển cân nặng hiệu quả, bé cần ngủ từ 10 - 12 tiếng mỗi ngày.

Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn biết được bảng cân nặng chuẩn dành cho trẻ sơ sinh từ 0 - 5 tuổi. Mỗi bé có tốc độ phát triển khác nhau, nên bạn lưu ý cũng nên quan sát tổng thể thay vì chỉ tập trung vào cân nặng nhé!

❓ Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!

❓ Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!

❓ Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!

Sốt mọc răng không chỉ khiến bé khó chịu, quấy khóc, thậm chỉ bỏ bú mà còn là khoảng thời gian đầy lo lắng cho cha mẹ. Biểu hiện sốt thường xảy ra trước khi răng bắt đầu nhú lên khỏi nướu khoảng 3 - 5 ngày. Do đó, những người làm cha mẹ lần đầu có thể không biết tại sao con lại bị sốt, khó chịu trong người. Việc nhận biết các dấu hiệu chuẩn bị mọc răng ở con sẽ giúp cha mẹ có thể áp dụng các mẹo mọc răng không sốt 3 tháng 10 ngày.

Trước khi răng bắt đầu mọc lên khoảng 3 - 5 ngày, trẻ thường có biểu hiện sốt nhẹ khoảng 38ºC cùng với hiện tượng sưng căng ở nướu. Một số trường hợp nướu bị viêm sẽ khiến bé bị sốt cao hơn. Bên cạnh đó, những dấu hiệu mọc răng cũng xuất hiện, bao gồm:

• Chảy nước dãi nhiều quanh miệng, cổ có thể khiến vùng da này phát ban
• Chảy nước mũi, hay cáu kỉnh, quấy khóc
• Hay cho tay hoặc các đồ vật vào miệng, có xu hướng tìm đồ để nhai, cắn
• Bỏ bú, biếng ăn, không chịu ăn dặm
• Có hành vi xoa, cọ má, kéo tai.

Đôi khi trẻ vừa bị sốt mọc răng cùng với tiêu chảy (còn được gọi là tướt mọc răng). Để giảm bớt khó chịu trong người bé khi mọc răng, hạn chế bị sốt cao, cha mẹ có thể thử thực hiện các mẹo mọc răng không sốt 3 tháng 10 ngày dưới đây:

1. Dùng giá đỗ hấp chín ép lấy nước để rơ nướu và lưỡi cho bé. Đây là một mẹo giúp mọc răng không sốt đơn giản, hiệu quả được nhiều mẹ làm thành công. Bạn nên chọn những mầm giá đỗ sạch, trắng, thơm, căng mọng và ăn thử có vị ngọt, mát.
2. Giã nhuyễn lá hẹ chắt lấy nước rơ nướu cho bé. Lá hẹ có khả năng kháng viêm, diệt khuẩn nên giúp tiêu diệt vi khuẩn, tránh tình trạng viêm nhiễm ở phần nướu bị hở khi mọc răng gây sốt.
3. Kết hợp giá đỗ và lá hẹ để rơ nướu, khoang miệng giúp bé mọc răng không sốt. Cả hai loại cây này đều có tính mát, khả năng kháng khuẩn cao để hỗ trợ làm sạch nướu, phòng ngừa sốt mọc răng hiệu quả.
4. Rơ nướu bằng nước cốt lá rau ngót xay nhuyễn. Cách này cũng có công dụng tương tự như khi dùng giá đỗ, lá hẹ để giúp bé mọc răng không sốt.
5. Sử dụng đậu xanh xay mịn để bôi lên nướu bé. Với khả năng thanh nhiệt, đậu xanh sẽ làm giảm sưng đau vùng nướu mọc răng và ngăn ngừa sốt tăng cao.
6. Sử dụng thịt quả na dầm nát để giảm tình trạng sốt mọc răng. Những chất dinh dưỡng trong quả na được cho là có lợi với quá trình mọc răng của bé. Mẹ có thể cho con ăn na dằm nát hoặc nhai trực tiếp những miếng thịt quả na xé nhỏ, bỏ hạt. Uống nước ép quả na cũng là mẹo mọc răng không sốt cho bé 3 tháng 10 ngày.
7. Cho bé gặm chân gà luộc chín trong khoảng 15 phút. Bạn có thể áp dụng mẹo này khoảng 1 - 2 lần/ tuần để thấy hiệu quả trong việc hạn chế tình trạng sốt mọc răng, phù hợp cho những bé đã ăn dặm, thích cắn gặm.

Để tìm hiểu chi tiết hơn về cách thực hiện các mẹo mọc răng không sốt cũng như giải đáp được những thắc mắc xoay quanh tình trạng sốt mọc răng, bạn có thể đọc thêm bài viết “Mẹo mọc răng không sốt cho bé và những lưu ý không thể bỏ qua ”.

Khi áp dụng các mẹo mọc răng 3 tháng 10 ngày, cha mẹ cần chú ý phản ứng của bé để đảm bảo không bị kích ứng, khó chịu hơn. Thời điểm phù hợp để thực hiện việc rơ nướu cho bé là sau khi bú xong và chỉ nên làm khoảng 1 - 2 lần/ ngày. Đồng thời, trong khoảng thời gian bé mọc răng, cha mẹ cũng cần đảm bảo dinh dưỡng thiết yếu, bổ sung đủ nước và quan sát mọi dấu hiệu, triệu chứng xuất hiện. Nếu có bất kỳ biểu hiện bất thường đáng lo ngại nào, hãy đưa bé đến gặp bác sĩ ngay lập tức để được kiểm tra, thăm khám và có cách can thiệp điều trị sớm.

Phản ứng mọc răng ở mỗi bé có thể không giống nhau. Nhìn chung, ba mẹ khi muốn áp dụng các mẹo mọc răng không sốt 3 tháng 10 ngày cho bé thì nên đảm bảo con đã đủ 100 ngày tuổi trở lên, đảm bảo nguồn nguyên liệu sử dụng sạch sẽ, đảm bảo an toàn. Đồng thời, đừng quên việc vệ sinh răng miệng đủ 2 lần mỗi ngày với nước muối sinh lý để hạn chế viêm nhiễm trong khoang miệng cho bé.

❓ Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!