Viêm phổi ở trẻ sơ sinh là một trong những bệnh lý hô hấp nguy hiểm, có thể dẫn đến biến chứng nặng và gây tử vong cho trẻ nhỏ. Việc nhận biết sớm triệu chứng, hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp phòng ngừa đúng cách sẽ giúp ba mẹ chủ động bảo vệ sức khỏe hô hấp của con, hạn chế tối đa nguy cơ mắc bệnh và biến chứng nghiêm trọng.
Nguyên nhân viêm phổi ở trẻ sơ sinh
Viêm phổi ở trẻ sơ sinh có thể do nhiều tác nhân truyền nhiễm khác nhau như virus, vi khuẩn và nấm. Các tác nhân phổ biến gồm:
- Streptococcus pneumoniae là nguyên nhân thường gặp gây viêm phổi do vi khuẩn ở trẻ nhỏ.
- Haemophilus influenzae loại b (Hib) là tác nhân vi khuẩn phổ biến thứ hai.
- Virus hợp bào hô hấp (RSV) là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm phổi do virus.
- Pneumocystis jiroveci: Ở trẻ sơ sinh bị nhiễm HIV, đây là một trong những tác nhân gây viêm phổi phổ biến nhất, chiếm ít nhất 25% ca tử vong do viêm phổi ở trẻ sơ sinh nhiễm HIV.
Bên cạnh đó, các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh gồm:
- Hệ miễn dịch suy yếu do nhiều yếu tố như suy dinh dưỡng, thiếu vi chất.
- Các bệnh lý nền như nhiễm HIV có triệu chứng và bệnh sởi.
- Các yếu tố môi trường như: ô nhiễm không khí trong nhà, môi trường sống có nhiều khói thuốc lá…
[embed-health-tool-child-growth-chart]
Triệu chứng viêm phổi ở trẻ sơ sinh
Viêm phổi ở trẻ sơ sinh thường có các biểu hiện không đặc hiệu và dễ nhầm lẫn với cảm lạnh hoặc bệnh hô hấp khác. Tuy nhiên, ba mẹ có thể nhận biết sớm thông qua các dấu hiệu sau:
- Sốt nhẹ.
- Ho có đờm, đôi khi ho ra chất nhầy ướt.
- Thở nhanh (nhịp thở > 60 lần/phút khi trẻ nằm yên) hoặc thở khò khè.
- Khó thở, có thể thấy rõ dấu co lõm ngực khi bé hít vào.
- Bỏ bú, bú kém hoặc mệt mỏi, quấy khóc thường xuyên.
- Ngưng thở hoặc tím tái, đặc biệt ở trẻ sinh non.
Khi xuất hiện các triệu chứng trên, ba mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị sớm, tránh biến chứng nguy hiểm do viêm phổi ở trẻ sơ sinh gây ra.
Phòng ngừa viêm phổi ở trẻ sơ sinh
Phòng ngừa viêm phổi ở trẻ sơ sinh có ý nghĩa quan trọng trong việc giảm tỷ lệ mắc bệnh và tử vong ở trẻ nhỏ. Ba mẹ có thể giúp bảo vệ bé bằng những biện pháp sau:
- Tiêm chủng đầy đủ theo lịch
- Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và duy trì bú mẹ đến ít nhất 24 tháng tuổi để tăng cường miễn dịch tự nhiên.
- Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống: rửa tay thường xuyên, vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, tránh ô nhiễm không khí.
- Tránh cho trẻ tiếp xúc với người mắc bệnh hô hấp, hạn chế đến nơi đông người.
- Không hôn mặt, má, môi và tay của trẻ.
- Theo dõi và đưa trẻ đi khám ngay khi có dấu hiệu khó thở, sốt cao, thở nhanh hoặc co lõm ngực.
Chăm sóc và bảo vệ hệ hô hấp trong những tháng đầu đời là điều vô cùng quan trọng, đặc biệt với trẻ sơ sinh còn non yếu và dễ tổn thương. Bằng việc tiêm chủng đầy đủ, cho bú mẹ hoàn toàn, đảm bảo dinh dưỡng và vệ sinh môi trường, ba mẹ có thể phòng tránh hiệu quả bệnh viêm phổi ở trẻ sơ sinh. Khi bé xuất hiện các dấu hiệu bất thường, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
