Trớ sữa là hiện tượng rất thường gặp ở trẻ sơ sinh, khiến nhiều ba mẹ lo lắng không biết con có gặp vấn đề gì nghiêm trọng hay không. Thực tế, phần lớn trường hợp trẻ sơ sinh hay bị trớ sẽ dần cải thiện theo thời gian. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, trớ sữa có thể là dấu hiệu của bệnh lý tiềm ẩn cần được theo dõi và thăm khám.
Bài viết dưới đây sẽ giúp ba mẹ hiểu rõ nguyên nhân và cách xử trí khi bé bị trớ sữa.
Vì sao trẻ sơ sinh hay bị trớ sữa?
Trớ sữa là hiện tượng phổ biến ở trẻ sơ sinh và thường không quá nguy hiểm. Nguyên nhân có thể chia thành hai nhóm: sinh lý bình thường và bệnh lý cần lưu ý.
1. Nguyên nhân sinh lý
Phần lớn các trường hợp trẻ sơ sinh hay bị trớ thường liên quan đến đặc điểm tiêu hóa chưa hoàn thiện và thói quen bú của con, điển hình như:
- Cơ vòng dạ dày – thực quản hay cơ thắt tâm vị của bé chưa trưởng thành: Trong thời gian đầu đời, cơ vòng này của bé vẫn còn yếu, khiến dạ dày không được đóng chặt, nên sữa dễ trào ngược lên thực quản và trớ ra ngoài.
- Bé bú quá nhiều: Dạ dày của trẻ sơ sinh còn rất nhỏ. Khi bé bú quá no, lượng sữa vượt quá sức chứa của dạ dày nên dễ bị đẩy ngược ra ngoài.
- Nuốt nhiều không khí trong khi bú: Nếu bé bú quá nhanh, bú bình với núm không phù hợp hoặc chưa được vỗ ợ hơi sau khi bú, phần khí dư trong dạ dày có thể “đẩy” sữa ra ngoài.
- Tư thế bú không phù hợp: Khi bé bú trong tư thế nằm ngang, đặc biệt là vào ban đêm, sữa trong dạ dày dễ bị trào ngược hơn so với khi bé bú trong tư thế được bế thẳng.
2. Nguyên nhân bệnh lý
Trong một số trường hợp, việc trẻ sơ sinh hay bị trớ lại bắt nguồn từ các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn:
- Dị ứng đạm sữa bò có thể khiến trẻ bị nôn trớ kèm tiêu chảy, nổi mẩn hoặc khó thở.
- Không dung nạp lactose trong sữa khiến con dễ bị đầy hơi, tiêu chảy và nôn trớ sau khi bú.
- Viêm dạ dày do virus khiến bé bị tiêu chảy, sốt nhẹ và nôn thường xuyên trong 1-2 ngày.
- Các bệnh lý khác như hẹp môn vị, cảm lạnh, nhiễm trùng ta, viêm màng não mủ, xuất huyết não cũng có thể làm tình trạng trớ sữa nặng hơn.
[embed-health-tool-child-growth-chart]
Ba mẹ nên làm gì khi trẻ sơ sinh hay bị trớ?
Hầu hết trường hợp trớ sữa ở trẻ sơ sinh là bình thường và có thể cải thiện bằng cách thay đổi thói quen chăm sóc. Ba mẹ có thể tham khảo những gợi ý sau:
1. Cho bé bú đúng tư thế
Khi cho con bú, ba mẹ nên bế bé sao cho phần đầu cao hơn thân người. Sau khi bé bú, hãy tiếp tục giữ bé ở tư thế đầu cao trong khoảng 30 phút. Cách này giúp sữa xuống dạ dày ổn định hơn và giảm nguy cơ trẻ sơ sinh hay bị trớ sữa.
Ba mẹ cũng nên tránh để bé vận động mạnh hoặc bế bé ngồi xích đu hay đặt bé nằm ngay sau khi bú nhé.
2. Không cho bé bú quá no
Dạ dày của trẻ sơ sinh còn rất nhỏ. Vì vậy, khi bú quá nhiều trong một lần, trẻ sơ sinh hay bị trớ sữa.
Thay vì cho con bú no, mẹ nên chia nhỏ cữ bú để bé được bú với lượng vừa phải nhưng nhiều lần hơn trong ngày.
3. Vỗ ợ hơi cho bé sau mỗi cữ bú
Sau khi bú, ba mẹ đừng quên giúp bé ợ hơi. Bé có thể được vỗ ợ hơi ngay cả trong lúc bú và sau khi bú xong. Việc này hỗ trợ giải phóng phần khí thừa nuốt vào trong lúc bú, nhờ đó sữa ít bị đẩy ngược ra ngoài.
4. Điều chỉnh chế độ ăn của mẹ
Nếu đang cho con bú, mẹ cũng cần lưu ý đến chế độ ăn uống của mình. Một số bé có thể nhạy cảm với sữa bò hoặc một số loại thực phẩm khác. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể khuyên mẹ nên hạn chế những thực phẩm đó để hỗ trợ bé bớt trớ hơn.
5. Không cho trẻ tiếp xúc gần với khói thuốc lá
Khói thuốc lá không chỉ khiến tình trạng nôn trớ trở nên trầm trọng hơn mà còn ảnh hưởng xấu đến hệ hô hấp và sức khỏe tổng thể của trẻ. Vì vậy, ba mẹ tuyệt đối không nên để bé tiếp xúc với môi trường có khói thuốc.
Nhìn chung, hầu hết các trường hợp trẻ sơ sinh hay bị trớ đều vô hại và có thể cải thiện bằng những thay đổi nhỏ trong thói quen chăm sóc. Dù vậy, ba mẹ vẫn nên quan sát kỹ các dấu hiệu bất thường và đưa bé đi khám khi cần thiết để đảm bảo an toàn nhé.
