Thuốc hạ mỡ máu (đặc biệt là nhóm statin) là lựa chọn điều trị phổ biến cho người bị tăng cholesterol, rối loạn mỡ máu, nguy cơ tim mạch cao. Tuy nhiên, nhiều người lo lắng vì thắc mắc uống thuốc mỡ có làm tăng đường huyết không? Thuốc có gây ảnh hưởng gan – thận hoặc gây tác dụng phụ khác hay không?
Bài viết này sẽ phân tích dựa trên y học hiện đại, giúp bạn hiểu rõ cơ chế, lợi ích – rủi ro và cách sử dụng thuốc an toàn.
Uống thuốc mỡ máu có làm tăng đường huyết không?
Câu trả lời là: có thể, nhưng ở mức độ nhẹ, chủ yếu xảy ra ở nhóm thuốc statin.
Vì sao statin có thể làm tăng đường huyết?
Các nghiên cứu cho thấy statin có thể ảnh hưởng đến:
- Độ nhạy insulin: làm tế bào kém nhạy hơn với insulin.
- Quá trình sản xuất glucose ở gan: khiến đường huyết tăng nhẹ.
- Trọng lượng cơ thể: một số người tăng cân khi dùng statin, yếu tố gián tiếp tăng đường huyết.
Tuy nhiên, mức tăng thường không cao, hiếm khi làm người không bị tiểu đường chuyển sang giai đoạn bệnh rõ rệt. Với người đã có nguy cơ, chỉ số đường huyết có thể nhích lên vài đơn vị, nhưng bác sĩ vẫn ưu tiên dùng statin vì lợi ích tim mạch lớn hơn các yếu tố nguy cơ.
Không nên tự ý ngưng dùng thuốc, vì:
- Statin giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ tới 25–30%.
- Mức tăng đường huyết thường nhẹ và kiểm soát được bằng chế độ ăn – vận động.
- Ngưng thuốc đột ngột có thể tăng nguy cơ biến cố tim mạch.
[article-yoast-faqs]
[embed-health-tool-heart-rate]
Uống thuốc giảm mỡ máu có hại gì không?
Có nhiều loại thuốc hạ mỡ máu, mỗi nhóm có đặc tính khác nhau.
1. Statin (Rosuvastatin, Atorvastatin, Simvastatin…)
Là nhóm phổ biến nhất.
Tác dụng phụ có thể gặp:
- Đau cơ, mỏi cơ
- Tăng men gan nhẹ
- Tăng đường huyết nhẹ
- Rất hiếm: tiêu cơ vân
Lợi ích vượt trội: giảm mạnh LDL, giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim/ đột quỵ.
2. Fibrate (Fenofibrate, Gemfibrozil)
Giảm triglyceride tốt.
Tác dụng phụ: đau cơ (tăng nếu dùng chung statin), rối loạn tiêu hóa nhẹ.
3. Ezetimibe
Giảm hấp thu cholesterol từ ruột.
Ít tác dụng phụ, thường dùng kết hợp statin.
4. Omega-3 liều điều trị
Hạ triglyceride, an toàn hơn, hiếm tác dụng phụ.
Thuốc hạ mỡ máu dùng bao lâu?
Việc dùng thuốc tùy thuộc mức độ rối loạn mỡ máu và nguy cơ tim mạch.
Trường hợp chỉ số tăng nhẹ
Có thể dùng 3–6 tháng kết hợp thay đổi lối sống, sau đó đánh giá lại.
Trường hợp tăng mỡ máu kèm bệnh nền
Người có:
- Tăng huyết áp
- Tiểu đường
- Béo phì
- Bệnh mạch vành
- Bệnh thận mạn
thường cần dùng lâu dài hoặc duy trì liều thấp để phòng ngừa.
Trường hợp cholesterol rất cao hoặc từng có biến cố tim mạch
thường phải dùng suốt đời vì ngưng thuốc nguy cơ tái phát rất cao.
Kết luận
Thuốc mỡ máu, đặc biệt statin, có thể làm tăng đường huyết nhẹ, nhưng lợi ích tim mạch vượt trội so với nguy cơ.
Việc dùng thuốc bao lâu phụ thuộc mức độ bệnh và nguy cơ tim mạch.
Thuốc mỡ máu không gây hại thận hay dạ dày trong đa số trường hợp, nhưng cần theo dõi men gan định kỳ.
Bệnh nhân không được tự ý ngưng thuốc vì dễ dẫn đến nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
