Cẩn thận với tác dụng phụ của thuốc an thần

Các thuốc an thần thường được dùng để điều trị các vấn đề lo lắng và mất ngủ, nhưng sử dụng thuốc có thể làm bạn bị phụ thuộc hoặc nghiện thuốc.

Thuốc an thần là nhóm thuốc làm chậm hoạt động của não bộ, còn được gọi là thuốc an thần kinh hoặc thuốc chống trầm cảm. Thuốc có tác dụng làm dịu thần kinh và làm bạn dễ ngủ hơn.

Thuốc an thần có tác dụng gì?

Các tác dụng của thuốc an thần rất đa dạng, bao gồm điều trị lo lắng, căng thẳng, co giật, rối loạn hoảng sợ và rối loạn giấc ngủ.

Tác dụng của thuốc an thần có thể kéo dài từ vài giờ đến hơn một ngày.

Các loại thuốc an thần

Thuốc gồm 3 loại chính:

Barbiturate

Những thuốc này có thể được dùng đơn lẻ hoặc cùng với thuốc gây mê. Các thuốc này đôi khi được dùng để điều trị các rối loạn co giật.

Một số ví dụ về các thuốc barbiturate bao gồm pentobarbital và phenobarbital.

Benzodiazepines

Những loại thuốc an thần này cũng được dùng để điều trị co giật, cũng như co thắt cơ bắp và lo lắng trước khi làm các thủ thuật y tế.

Một số ví dụ về thuốc benzodiazepin bao gồm alprazolam, diazepam, lorazepam, chlordiazepoxide, triazolam, oxazepam và clonazepam.

Các thuốc ngủ “Thuốc Z’

Những thuốc này hoạt động trên một loại thụ thể cụ thể của hệ thống thần kinh trung ương gọi là BZ1, làm cho hoạt động của nó giống như thuốc ngủ nhắm mục tiêu.

Một số ví dụ về các loại thuốc “thuốc Z’ bao gồm zolpidem, eszopiclone và zaleplon.

Ảo giác và rối loạn tâm thần đã được ghi nhận ở một số người sử dụng những loại thuốc này, vì vậy các thuốc này không được sử dụng lâu dài.

Tác dụng phụ của các thuốc an thần

Các tác dụng phụ của thuốc an thần có thể ngắn hạn và dài hạn.

Một số tác dụng phụ ngay lập tức của thuốc an thần mà bạn có thể nhận thấy bao gồm:

• Buồn ngủ
• Chóng mặt
• Mờ mắt
• Không thể nhìn tốt như bình thườn
• Thời gian phản ứng chậm hơn với những thứ xung quanh bạn (phản xạ suy giảm)
• Thở chậm hơn
• Không cảm thấy đau nhiều như bình thường (đôi khi người bệnh thậm chí không cảm thấy đau nhói hoặc dữ dội)
• Khó tập trung hoặc suy nghĩ (nhận thức kém)
• Nói chậm hơn hoặc nói ngọng

Sử dụng thuốc an thần trong thời gian dài có thể dẫn đến các tác dụng phụ sau:

• Thường xuyên quên hoặc mất trí nhớ (chứng hay quên)
• Các triệu chứng của bệnh trầm cảm, chẳng hạn như mệt mỏi, cảm giác tuyệt vọng hoặc suy nghĩ tự tử
• Mắc các tình trạng sức khỏe tâm thần, chẳng hạn như lo lắng
• Rối loạn chức năng gan hoặc suy gan do tổn thương mô hoặc dùng quá liều
• Tình trạng phụ thuộc vào thuốc có thể dẫn đến các tác dụng không thể đảo ngược hoặc các triệu chứng cai nghiện, đặc biệt nếu bạn ngừng sử dụng thuốc đột ngột

Khả năng phụ thuộc và nghiện thuốc

Sự phụ thuộc và nghiện thuốc là những rủi ro cho người dùng ba loại thuốc an thần kể trên.

Bạn có thể bị phụ thuộc nếu thấy mình dùng thuốc thường xuyên và cảm thấy không thể ngừng dùng thuốc. Điều này có thể đặc biệt rõ ràng nếu bạn dùng quá liều lượng được chỉ định của bác sĩ hoặc nhà sản xuất.

Sự phụ thuộc thuốc cũng trở nên rõ ràng khi bạn cần liều cao hơn để đạt được hiệu quả tương tự. Điều này có nghĩa là cơ thể đã quen với thuốc và cần nhiều hơn để đạt được hiệu quả mong muốn.

Sự phụ thuộc có xu hướng trở nên rõ ràng nhất nếu bạn gặp phải các triệu chứng cai nghiện. Điều này xảy ra khi  bạn đột ngột cai thuốc, với các triệu chứng khó chịu hoặc đau đớn về thể chất và tinh thần.

Các triệu chứng cai nghiện phổ biến bao gồm:

• Tăng cảm giác lo lắng
• Cáu gắt
• Không thể ngủ

Trong một số trường hợp, bạn có thể bị ốm hoặc lên cơn co giật nếu cơ thể đã quen với lượng thuốc cao.

Tình trạng phụ thuộc thuốc xảy ra ở mỗi người không giống nhau, tùy thuộc vào khả năng dung nạp thuốc của cơ thể. Nó có thể xảy ra trong vài tháng hoặc nhanh nhất là vài tuần hoặc ít hơn.

Người lớn tuổi có thể nhạy cảm hơn với một số loại thuốc an thần, chẳng hạn như benzodiazepine, hơn những người trẻ tuổi.

Để ngưng dùng thuốc, bạn có thể cần phải giảm liều thuốc theo thời gian (giảm dần) với sự giúp đỡ của bác sĩ.