Một số trường hợp sỏi niệu quản sẽ được chỉ định điều trị ngoại khoa. Khi đó, các biến chứng sau mổ sỏi niệu quản có thể xảy ra là điều đáng lo ngại nhất.
Tham vấn y khoa: Tiến sĩ - Bác sĩ - Giảng viên Nguyễn Bùi Bình · Nhi khoa · Bệnh viện trẻ em Hải Phòng
Một số trường hợp sỏi niệu quản sẽ được chỉ định điều trị ngoại khoa. Khi đó, các biến chứng sau mổ sỏi niệu quản có thể xảy ra là điều đáng lo ngại nhất.
Người bệnh sỏi niệu quản thường lo lắng không biết mình có phải phẫu thuật để loại bỏ sỏi hay không, liệu có những rủi ro nào có thể xảy ra và làm sao để chăm sóc sau khi mổ nhằm hạn chế biến chứng. Hãy cùng tìm hiểu tất cả qua bài viết sau đây.
Đúng như tên gọi, sỏi niệu quản là tình trạng có sỏi xuất hiện trong đường dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang (niệu quản). Sỏi có thể bị mắc kẹt ở một hoặc cả hai niệu quản.
Nếu viên sỏi đủ lớn, nó sẽ chặn dòng chảy của nước tiểu từ thận xuống bàng quang. Khi đó, người bệnh sẽ cảm thấy đau quặn dữ dội ở sau lưng, phía dưới xương sườn, có khi lan tỏa đến bụng dưới. Ngoài ra, những triệu chứng khác có thể xuất hiện gồm tiểu ra máu, tiểu gắt, tiểu buốt, đau khi xuất tinh, viêm ống dẫn tinh hay nhiễm trùng đường tiết niệu. Một số ít người lại có biểu hiện rất mơ hồ trong thời gian dài như mỏi lưng, mỏi tăng lên khi làm việc nặng; đau như viêm loét dạ dày – tá tràng, viêm túi mật hoặc đại tràng nên dễ bị nhầm lẫn.
Nếu không phát hiện và điều trị sớm, sự tắc nghẽn ở niệu quản do sỏi có thể làm tăng áp lực niệu quản và bể thận dẫn đến thận ứ nước, làm giảm độ lọc cầu thận, chức năng ống thận cũng như lưu lượng máu đến thận. Bên cạnh đó, khả năng vận chuyển các chất điện giải quan trọng (như Na+, K+) cũng bị suy giảm nghiêm trọng.
Nguy hiểm hơn, khi tình trạng tắc nghẽn niệu quản kéo dài mà không được can thiệp điều trị có thể dẫn đến tổn thương thận tiến triển, cuối cùng gây mất chức năng thận không hồi phục (suy thận mạn tính).
Việc lựa chọn phương thức điều trị sỏi niệu quản sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như kích thước, vị trí và thành phần cấu tạo nên sỏi. Ngoài ra, bác sĩ cũng cần đánh giá tình trạng sức khỏe của người bệnh, như có béo phì, sử dụng thuốc chống đông máu hay một số vấn đề khác không.
Phần lớn các trường hợp sỏi có kích thước chiều ngang (so với niệu quản) nhỏ hơn 5mm sẽ được tống xuất tự nhiên ra ngoài theo dòng nước tiểu. Sỏi niệu quản thường di chuyển xuống bàng quang trong vòng 4–6 tuần. Do đó, điều trị nội khoa (dùng thuốc) và chờ đợi sỏi được tống xuất tự nhiên sẽ áp dụng cho trường hợp sỏi ≤ 5mm.
Với sỏi niệu quản đoạn gần (đoạn trên) dưới 7mm cũng tiến hành điều trị nội khoa trong 1 tháng. Nếu thấy sỏi không di chuyển mới can thiệp lấy sỏi. Nhìn chung điều trị nội khoa được là tốt nhất, tránh nguy cơ gặp phải các biến chứng sau mổ sỏi niệu quản.
Ngược lại, đối với sỏi đoạn gần > 7mm hoặc các sỏi niệu quản đoạn giữa và đoạn xa > 5mm thì khả năng tự đào thải rất thấp và cần cân nhắc việc chủ động can thiệp lấy sỏi ra ngoài với các phương pháp như:
Tùy theo phương pháp mổ sỏi niệu quản mà người bệnh có thể trải qua một số biến chứng hậu phẫu. Sau can thiệp, mỗi bệnh nhân đều được nhân viên y tế theo dõi và hướng dẫn những vấn đề cần lưu ý.
Trong số đó, biến chứng thường gặp nhất là hẹp niệu quản sau mổ. Hầu hết các bệnh nhân phải mổ thêm lần nữa để nong rộng hoặc tạo hình lại niệu quản.
Tuy nhiên, đáng sợ nhất thì phải kể đến chảy máu, có thể xảy ra ngay khi vừa mổ hở hoặc chảy máu thứ phát sau 5 – 12 ngày khi rạch phải nhu mô thận còn dày.
Bên cạnh đó, một biến chứng sau mổ sỏi niệu quản khác cần được lưu tâm là rò nước tiểu. Rủi ro này thường xảy ra do các mảnh sỏi vẫn còn sót lại hoặc nhu mô thận bị hoại tử. Nếu không xử lý sớm, bệnh nhân có nguy cơ nhiễm khuẩn đường tiết niệu và tái phát sỏi.
Việc chăm sóc bệnh nhân sau mổ niệu quản cũng là vấn đề được người thân quan tâm tìm hiểu. Người bệnh được theo dõi, chăm sóc cẩn thận, đúng cách sẽ giúp quá trình hồi phục tốt hơn và tránh các biến chứng nguy hiểm sau mổ.
Khoảng thời gian nằm viện sau khi mổ dù được theo dõi bởi các nhân viên y tế và bác sĩ nhưng người nhà cũng nên chăm sóc cẩn thận. Nếu không, vết thương có thể bị nhiễm trùng.
Bạn cần chú ý đến các dấu hiệu của biến chứng sau mổ sỏi niệu quản cũng như loại thức ăn phù hợp sau khi mổ:
Sau khi đánh giá tình trạng sau khi mổ không có vấn đề gì nghiêm trọng, người bệnh sẽ được xuất viện về nhà. Khi ấy, người bệnh có thể tự chăm sóc bản thân theo hướng dẫn của bác sĩ và tái khám theo lịch hẹn.
Thời gian đầu, bạn vẫn cần theo dõi tình trạng của vết mổ và thay băng theo lời dặn của bác sĩ để đảm bảo vệ sinh. Lưu ý, bạn không nên để nước ngấm vào vết thương. Hãy nhớ vận động nhẹ nhàng, giữ tinh thần thoải mái, không nhịn tiểu. Bạn nên tập trung ăn những thực phẩm lợi niệu như cam, chanh, đậu đen, củ cải trắng; chế biển lỏng mềm để dễ tiêu, uống đủ nước.
Qua bài viết này, hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về biến chứng sau khi mổ sỏi niệu quản cần cẩn trọng. Từ đó, bạn sẽ chú ý chăm sóc bản thân sau mổ cẩn thận để vết thương nhanh phục hồi và trở lại cuộc sống bình thường.
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!