Ung thư gan là căn bệnh nan y có tỷ lệ tử vong đứng thứ 2 trong số các bệnh ung thư. Trong đó, ung thư gan nguyên phát chiếm đa số các trường hợp và là nguyên nhân chính khiến bệnh nhân tử vong.
Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh · Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh
Ung thư gan là căn bệnh nan y có tỷ lệ tử vong đứng thứ 2 trong số các bệnh ung thư. Trong đó, ung thư gan nguyên phát chiếm đa số các trường hợp và là nguyên nhân chính khiến bệnh nhân tử vong.
Bạn đã biết gì về loại ung thư gan nguy hiểm này? Hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu về ung thư gan nguyên phát trong bài viết này nhé!
Ung thư gan nguyên phát là ung thư gan bắt đầu khi các tế bào gan phát triển vượt quá tầm kiểm soát và lấn át các tế bào bình thường khác. Điều này gây hủy hoại gan và làm giảm chức năng của bộ phận này. Không những vậy, các tế bào ung thư gan còn có thể phát triển và lây lan sang các cơ quan khác làm ảnh hưởng đến chức năng của các cơ quan này.
Ung thư gan nguyên phát (Ung thư khởi phát ở gan) là loại ung thư bắt đầu tại gan, do sự phát triển bất thường của các tế bào gan. Ung thư gan nguyên phát mới chính là ung thư gan thật sự.
Ung thư gan thứ phát là loại ung thư bắt đầu từ các cơ quan khác trong cơ thể và di căn sang gan, làm ảnh hưởng đến chức năng của gan. Về bản chất, loại ung thư này không phải là ung thư gan mà là ung thư của các bộ phận khác.
Ung thư gan nguyên phát thường có 4 loại, bao gồm:
Trong 4 loại ung thư nguyên phát, ung thư biểu mô tế bào gan thường gặp nhất, chiếm từ 85 – 90% các trường hợp. Vì loại ung thư này phổ biến nên thường được nghiên cứu nhiều nhất và các phương pháp điều trị cũng thường nhắm đến dạng ung thư này. Các loại ung thư khác thường hiếm thấy hơn, chỉ chiếm từ 10 – 15% các ca mắc bệnh.
Ung thư biểu mô tế bào gan là dạng ung thư nguyên phát bắt đầu do sự phát triển bất thường của các tế bào nhu mô gan.
Các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác gây ra ung thư biểu mô tế bào gan. Tuy nhiên theo họ, một số yếu tố nguy cơ có thể tiến triển thành bệnh bao gồm:
Tình trạng ung thư biểu mô tế bào gan thường gặp ở bệnh nhân nam trên 50 tuổi vì yếu tố nguy cơ của những người này nhiều hơn người khác, đặc biệt gặp nhiều ở những bệnh nhân bị xơ gan hoặc viêm gan vừa uống rượu vừa hút thuốc.
Ung thư gan có 2 giai đoạn là khởi phát và toàn phát.
Ung thư ống mật (ICC) là loại ung thư bắt đầu từ các tế bào lót ống dẫn mật (cholangiocyte). Ung thư ống mật là loại ung thư gan nguyên phát phổ biến thứ hai sau HCC. Ung thư ống mật chiếm khoảng 10% tất cả các trường hợp ung thư đường mật.
Nhìn chung, ung thư ống mật có yếu tố nguy cơ tương tự như ung thư biểu mô tế bào gan. Một số yếu tố có liên quan gồm:
Hầu hết bệnh nhân ung thư ống mật có các triệu chứng không đặc hiệu, ví dụ như:
Ung thư ống mật thường được phát hiện khi sàng lọc ung thư biểu mô tế bào gan. Một số các phương pháp phát hiện ung thư ống mật là:
Phương pháp hỗ trợ trước điều trị
Phương pháp phẫu thuật
Điều trị bằng phẫu thuật cắt bỏ là phương pháp điều trị cho kết quả tốt nhất ở bệnh nhân mắc ung thư ống mật. Ung thư ống mật là một loại ung thư xâm lấn, hơi khác so với các loại ung thư nguyên phát khác. Với lựa chọn phù hợp, bệnh nhân có tỷ lệ sống sót 5 năm sau khi cắt bỏ vào khoảng 30 – 40%.
Hóa trị liệu toàn thân
Phương pháp điều trị khu vực
Các phương pháp điều trị khu vực thường được xây dựng dựa trên nguồn cung cấp máu kép của gan. Trong đó, tĩnh mạch cửa chịu trách nhiệm cung cấp máu nuôi các tế bào gan bình thường và động mạch gan chủ yếu cung cấp máu cho các khối u.
Đây là dạng ung thư phát sinh các tế bào nội mô bên trong các mạch máu, có thể xuất hiện ở bất cứ khu vực nào trong cơ thể, kể cả gan. Sarcom mạch máu là một bệnh rất hiếm gặp, chỉ chiếm khoảng 2% các trường hợp ung thư gan nguyên phát.
Có hai loại sarcom là angiosarcoma và hemangiosarcoma, tuy nhiên angiosarcoma thường hay gặp ở người hơn hemangiosarcoma. Angiosarcoma thường gặp nhiều ở da và gan còn hemangiosarcoma thường xuất hiện ở lá lách và tim.
Trong hầu hết các trường hợp, nguyên nhân gây nên sarcom mạch máu thường không rõ ràng. Nguyên nhân gây nên sarcom được các nhà khoa học biết đến nhiều nhất là phù bạch huyết, sưng một số vùng trong cơ thể do tích tụ các chất lỏng. Sarcom mạch máu có thể xảy ra do phơi nhiễm hoặc điều trị bằng phóng xạ.
Những người tiếp xúc nhiều với các chất hóa học như vinyl clorua, asen và thori dioxide cũng có nhiều nguy cơ mắc sarcom mạch máu.
Các triệu chứng của sarcom mạch máu thường không đặc hiệu như đầy bụng, khó chịu, mệt mỏi. Do nồng độ bilirubin tăng nên đôi khi có thể gây vàng da.
Siêu âm và xác định nồng độ AFP trong máu không được sử dụng để phát hiện sarcom mạch máu do AFP thường không tăng trong phần lớn các trường hợp mắc bệnh.
Xét nghiệm hình ảnh như chụp cắt lớp CT và chụp cộng hưởng từ MRI là những phương thức được sử dụng để xác định tổn thương ở mạch máu và theo dõi sự phát triển của các khối u.
Chụp cắt lớp phát xạ (PET) được sử dụng để phát hiện các di căn của khối u.
Việc điều trị loại bệnh ung thư gan này thường phụ thuộc vào giai đoạn chẩn đoán khối u. Nếu tổn thương có thể hồi phục thì việc phẫu thuật cắt bỏ khối u và cắt bỏ một phần là lựa chọn điều trị được sử dụng nhiều nhất.
Xạ trị thường không được sử dụng vì sarcom mạch máu không nhạy cảm với các tia phóng xạ. Tuy nhiên có thể áp dụng liệu pháp xạ trị nội bộ có chọn lọc (SIRT) để điều trị sarcom mạch máu. Trong phương pháp này, Yttri-90 được tiêm truyền vào động mạch nội mô để tiêu diệt các tế bào ung thư. Các phương pháp tiêm truyền qua động mạch khác cũng được sử dụng.
Thông người, các bác sĩ sẽ sử dụng hóa trị giảm nhẹ cho bệnh nhân với các chất thông dụng là 5-FU, carboplatin, doxorubicin, ifosfamide…
Ung thư nguyên bào gan (HBL) thường gặp ở trẻ em, thường là các trẻ dưới 4 tuổi. Các tế bào của u nguyên bào gan tương tự như tế bào gan của thai nhi.
Trẻ sinh non có cân nặng dưới 1kg có nguy cơ phát triển ung thư nguyên bào gan rất cao.
Triệu chứng phổ biến nhất của ung thư nguyên bào gan là trướng bụng hoặc xuất hiện khối u vùng bụng. Một số trẻ em có biểu hiện khó chịu ở bụng, mệt mỏi toàn thân và chán ăn. Trẻ bị các khối u vỡ cũng có thể bị nôn mửa và thiếu máu trầm trọng. Trong một số trường hợp hiếm gặp, trẻ có biểu hiện dậy thì sớm vì sự tiết chorionic gonadotropin (hCG) quá nhiều do khối u.
Ung thư gan nguyên phát là nguyên nhân chính gây tử vong đối với các bệnh nhân bị ung thư gan. Căn bệnh này rất nguy hiểm, do đó bạn cần đi tầm soát ung thư gan định kỳ để phát hiện ra những bất thường của gan để điều trị kịp thời.
Phương Quỳnh / HELLO BACSI
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Tham vấn y khoa:
Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh
Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!