Cao huyết áp là bệnh đồng mắc thường gặp ở bệnh nhân tiểu đường với tỷ lệ cao gấp 2 lần so với những người có đường huyết khỏe mạnh. Theo các nghiên cứu gần đây, sữa và các sản phẩm từ sữa đem lại một số lợi ích nhất định trong việc kiểm soát đường huyết và huyết áp. Vậy, lựa chọn sữa dành cho người tiểu đường và cao huyết áp cần lưu ý điều gì và dùng loại nào là tốt?
Bài viết này sẽ nói về mối liên hệ giữa 2 bệnh lý, những lợi ích của sữa với đối tượng tiểu đường và tăng huyết áp, cuối cùng là một số sản phẩm bạn có thể tham khảo. Cùng tìm hiểu ngay!
Mối liên hệ giữa bệnh tiểu đường và cao huyết áp
Cao huyết áp và tiểu đường tuýp 2 là những bệnh lý mạn tính đồng mắc rất phổ biến. Tỷ lệ tăng huyết áp ở bệnh nhân tiểu đường cao gấp đôi so với những người không mắc. Bên cạnh đó, bệnh nhân tăng huyết áp thường có biểu hiện kháng insulin và có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cao hơn so với những người có huyết áp bình thường.
Nguyên nhân chính gây biến chứng và tử vong ở người bệnh tiểu đường là bệnh tim mạch, tăng huyết áp thúc đẩy các bệnh tim mạch khác trầm trọng hơn. Theo đó, bệnh tiểu đường và tăng huyết áp có mối liên hệ chặt chẽ với nhau do các yếu tố nguy cơ tương tự nhau, chẳng hạn như rối loạn chức năng nội mô, viêm mạch máu, tái cấu trúc động mạch, xơ vữa động mạch, rối loạn lipid máu và béo phì. Ngoài ra, các biến chứng tim mạch của bệnh tiểu đường và tăng huyết áp trên mạch máu lớn và mạch máu nhỏ cũng tương đồng nhau.
Để kiểm soát tiểu đường và cao huyết áp, cần nhiều biện pháp điều trị kết hợp. Ngoài tuân thủ việc dùng thuốc, xây dựng một chế độ ăn uống khoa học cũng rất quan trọng. Với người huyết áp cao, các chuyên gia đề nghị chế độ ăn DASH. Còn ở người mắc bệnh tiểu đường sẽ cần kiểm soát lượng carbohydrate tiêu thụ. Cuối cùng, cả hai đối tượng này đều cần bổ sung dinh dưỡng bằng cách dùng sữa dành cho người tiểu đường và cao huyết áp.
Lợi ích của sữa dành cho người tiểu đường và cao huyết áp
Sữa là một nguồn dinh dưỡng cực kỳ tốt trong bữa ăn hàng ngày. Sữa cung cấp protein chất lượng cao cũng như nhiều loại vitamin và khoáng chất thiết yếu, bao gồm canxi, magie, kali, kẽm, phốt pho và vitamin A, D, B2, B12,…
Các nhà khoa học cho rằng các thành phần trong sữa dành cho người tiểu đường và cao huyết áp mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe có thể kể đến như:
- Protein trong sữa làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày và tăng cường phản ứng incretin – insulin, giúp mức đường huyết sau ăn thấp hơn đồng thời giúp người bệnh tiểu đường giảm cảm giác thèm ăn trong ngày.
- Vitamin D, canxi và protein trong sữa giúp chống lại tình trạng loãng xương thường gặp ở những bệnh nhân tiểu đường.
- Hàm lượng canxi và vitamin D trong thực phẩm từ sữa có thể có lợi đối với quá trình chuyển hóa glucose và hệ thống renin/angiotensin (hệ thống điều hòa huyết áp) cũng như điều chỉnh trọng lượng cơ thể.
- Peptide và các khoáng chất như canxi, kali, magie trong sữa giúp hạ huyết áp theo nhiều cơ chế.
Một nghiên cứu được đăng trên tạp chí BMJ Open Diabetes Research & Care chỉ ra rằng việc sử dụng sữa nguyên chất có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và huyết áp cao. Một nghiên cứu khác cũng cho thấy tiêu thụ các sản phẩm từ sữa ít béo và mô hình chế độ ăn từ sữa ít béo có thể giúp cải thiện huyết áp.
Một số loại sữa dành cho người tiểu đường và cao huyết áp
Tuy đem lại nhiều lợi ích nhưng không phải tất cả các loại sữa đều tốt cho người tiểu đường và cao huyết áp. Có một số tiêu chí lựa chọn sữa cho người tiểu đường như:
- Sữa có chỉ số đường huyết GI thấp: ≤ 55
- Sữa không đường, tách béo
- Nên dùng các loại sữa hạt.
Đối với người cao huyết áp, việc lựa chọn sữa cần tuân thủ chế độ ăn DASH:
- Nhiều thực phẩm giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất như trái cây, rau củ quả tươi, ngũ cốc nguyên hạt
- Nhiều thực phẩm giàu đạm như cá, thịt gia cầm, sữa tách béo, các loại đậu
- Hạn chế muối, đường, chất béo không lành mạnh.
Theo chế độ ăn DASH, người bệnh được khuyến cáo tiêu thụ 2-3 khẩu phần sản phẩm sữa ít béo mỗi ngày.
Kết hợp các tiêu chí trên, dưới đây là một số gợi ý các sản phẩm sữa dành cho người tiểu đường và cao huyết áp bạn có thể tham khảo.
1. Sữa Ensure Diabetes Care
Ensure Diabetes Care là sản phẩm sữa dành cho người tiểu đường và cao huyết áp thuộc dòng sản phẩm Ensure của tập đoàn Abbott (Hoa Kỳ). Các ưu điểm bao gồm:
- Thành phần chất xơ kết hợp Fibersol, FOS và Inositol giúp kiểm soát lượng đường trong máu, hỗ trợ kiểm soát cân nặng và thúc đẩy hoạt động của hệ tiêu hóa.
- Có chỉ số GI thấp giúp kiểm soát đường huyết.
- Thành phần HMB (β-hydroxy-β-methylbutyrate), protein, canxi & vitamin D giúp xây dựng khối lượng cơ bắp.
- Chứa hỗn hợp lipid gồm nhiều acid béo không bão hòa, ít chất béo bão hòa và không chứa chất béo chuyển hóa giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch.
- Thành phần tạo vị ngọt là đường ăn kiêng sucralose.
- Không chứa lactose, không chứa gluten.
2. Sữa dành cho người tiểu đường và cao huyết áp: Sữa Nestlé Boost Glucose Control
Đây là sản phẩm từ Nestlé (Thụy Sĩ) nghiên cứu dành cho người đái tháo đường và rối loạn đường huyết, phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ. Các ưu điểm của Nestlé Boost Glucose Control gồm:
- Chỉ số đường huyết (GI = 28) và chỉ số tải đường huyết (GL = 6.9) thấp giúp ổn định dao động đường huyết
- Thành phần đạm whey có tỉ lệ hấp thu cao, giúp cơ thể dễ tiêu hóa và hấp thu nhanh các carbohydrate, kích thích việc giải phóng insulin để chuyển hóa đường, nhờ đó làm giảm đường huyết sau ăn.
- Hệ chất xơ gồm FOS, acacia gum (prebio 1 plus) và PHGG (partially hydrolyzed guar gum) hỗ trợ điều chỉnh việc sử dụng đường của cơ thể, kiểm soát cơn đói và lượng đường trong máu, giúp giảm hiện tượng tăng đường huyết sau bữa ăn. Ngoài ra, chất xơ còn giúp cân bằng hệ vi sinh trong đường tiêu hóa và giảm nguy cơ bệnh huyết áp và mỡ máu.
- Hỗn hợp chất béo giàu chứa 80% chất béo không bão hòa tốt cho tim mạch.
- Không chứa gluten và rất ít lactose, phù hợp cho người bất dung nạp lactose.
- Cung cấp hơn 30 loại dưỡng chất thiết yếu, vitamins và khoáng chất cho cơ thể.
3. Sữa Abbott Glucerna
Glucerna là sản phẩm sữa cho người đái tháo đường, tiền đái tháo đường và đái tháo đường thai kỳ của tập đoàn Abbott (Hoa Kỳ). Sản phẩm có các ưu điểm sau:
- Hệ bột đường có chỉ số đường huyết thấp và được tiêu hóa từ từ, bổ sung 4 lần myo-inositol giúp cải thiện đề kháng insulin, kiểm soát đường huyết.
- Cung cấp 28 vitamin và khoáng chất cho cơ thể.
- Thành phần chất béo đa dạng các axit béo đơn và đa không bão hòa có lợi cho sức khỏe tim mạch.
- Kiểm soát đường huyết với cơ chế tác động kép, giúp tăng tiết GLP-1 và tăng độ nhạy cảm với insulin, hỗ trợ kiểm soát đường huyết tốt hơn. Sản pháp giúp giảm sự dao động đường huyết trong ngày, hạn chế lượng đường tăng đột ngột, giúp ổn định đường huyết sau 4 tuần sử dụng.
4. Sữa dành cho người tiểu đường và cao huyết áp: Sữa Nutifood Diabet Care Gold
Nutifood Diabet Care Gold được nghiên cứu sản xuất bởi công ty NutiFood (Việt Nam). Các ưu điểm của sản phẩm bao gồm:
- Thành phần đường bột isomaltulose hấp thu chậm. Chỉ số đường huyết GI = 31.5, không làm tăng vọt đường huyết sau khi uống.
- Sử dụng đạm có giá trị sinh học cao, đạt chỉ số PDCAAS = 100%.
- Chứa chất béo thiết yếu không no DHA, MUFA, PUFA giúp giảm cholesterol máu, kiểm soát huyết áp, phòng ngừa các bệnh tim mạch.
- Chứa vitamin nhóm A, B, C, D, E và kẽm giúp tăng cường sức đề kháng, cải thiện thị lực, giảm bớt các rủi ro về mắt do lão hóa và biến chứng đái tháo đường.
- Chất xơ FOS/inulin làm chậm hấp thu đường vào máu, hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
5. Sữa Vinamilk Sure Diecerna
Sữa dành cho người tiểu đường và cao huyết áp Sure Diecerna của Công ty sữa Vinamilk (Việt Nam) là sản phẩm được nghiên cứu và kiểm nghiệm lâm sàng bởi Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia về khả năng kiểm soát đường huyết. Các lợi ích của sản phẩm gồm:
- Đường hấp thu chậm platinose và chất xơ hòa tan, có chỉ số đường huyết thấp không làm đường huyết tăng nhanh sau khi ăn.
- Cung cấp axit béo thiết yếu không no MUFA, PUFA và DHA, không làm tăng mỡ máu và giảm cholesterol xấu, giúp hệ tim mạch khỏe mạnh.
- Cung cấp 28 vitamin và khoáng chất giúp tăng cường đề kháng.
Lưu ý, ở người đồng mắc đái tháo đường và cao huyết áp, lượng sữa cần được điều chỉnh dựa trên lượng carbohydrate tiêu thụ trong ngày. Lý do là trong sữa luôn có một lượng carbohydrate nhất định nếu không kiểm soát có thể làm tăng đường huyết. Bên cạnh việc chọn và sử dụng đúng sữa dành cho người tiểu đường và cao huyết áp, bạn cũng cần kiểm soát các thành phần khác trong bữa ăn như lượng muối, chất béo xấu và tinh bột mới đảm bảo kiểm soát tốt bệnh lý.
