Hạ đường huyết

Hầu hết mọi người đều cho rằng hạ đường huyết chỉ xảy ra khi bạn đang đói. Tuy nhiên, thực tế tình trạng này có thể cảnh báo nhiều vấn đề nghiêm trọng hơn vậy.

Vậy, nguyên nhân hạ đường huyết là gì? Cần làm gì khi cơ thể thiếu đường? Bài viết sau đây sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc trên.

Bệnh hạ đường huyết là gì?

Cơ thể hấp thụ đường qua các thức ăn có nhiều carbohydrate như gạo, khoai tây, bánh mì, ngũ cốc, sữa, trái cây và đồ ngọt. Đường tích trữ trong gan và mô dưới dạng glucogen và sẽ được phân hóa thành glucose để tạo năng lượng cho cơ thể. Hàm lượng glucose trong máu quá thấp được gọi là hạ đường huyết hoặc tụt đường huyết.

Những ai thường bị tụt đường huyết?

Chứng tụt đường huyết thường không phổ biến ở người lớn và trẻ em trên 10 tuổi. Bệnh thường gặp ở bệnh nhân tiểu đường (đái tháo đường) đang được điều trị bằng cách bổ sung insulin hay tự ý uống thuốc đặc trị tiểu đường không theo chỉ định của bác sĩ. Chứng bệnh này có thể là tác dụng phụ trong quá trình điều trị các bệnh khác, do thiếu hormone hoặc có khối u trong cơ thể.

Những dấu hiệu và triệu chứng hạ đường huyết là gì?

Các triệu chứng hạ đường huyết do tiểu đường thường bao gồm:

• Run rẩy
• Chóng mặt
• Đau đầu
• Thường xuyên đổ mồ hôi và cảm thấy đói
• Tim đập nhanh
• Da tái

Những tình trạng trên thường xảy ra vào ban đêm sẽ làm cho người bệnh gặp ác mộng và la hét trong lúc ngủ. Do đường cung cấp năng lượng cho cơ thể nên một số người sẽ có triệu chứng tụt đường huyết là mệt mỏi và khó chịu. Trong trường hợp đường huyết giảm đột ngột sẽ gây ngất xỉu hoặc động kinh.

Có thể có các triệu chứng và dấu hiệu hạ đường huyết khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Bệnh thường xảy ra nhanh chóng chứ không phát triển trong thời gian dài. Bạn cần gặp bác sĩ ngay lập tức nếu:

• Bạn xuất hiện dấu hiệu hạ đường huyết dù không bị tiểu đường.

• Bạn bị tiểu đường và bị choáng hoặc ngất do tụt đường huyết.

• Bạn đã được điều trị bệnh nhưng triệu chứng hạ đường huyết vẫn tái phát.

Bạn nên báo cho người thân biết về bệnh tiểu đường và nguy cơ bị hạ đường huyết của mình để có thể được cấp cứu ngay nếu tụt đường huyết nặng gây mất ý thức hoặc động kinh.

Nguyên nhân gây ra bệnh hạ đường huyết?

Tụt đường huyết do tiểu đường xảy ra khi lượng hormone insulin và glucagon điều tiết trong máu bị mất cân bằng. Tác nhân gây ra sự mất cân bằng hormone có thể là:

• Sử dụng quá nhiều insulin hoặc thuốc tiểu đường khác.

• Không ăn đủ hoặc đợi quá lâu giữa các bữa ăn (như qua một đêm).

• Tập thể dục mà chưa ăn đầy đủ.

• Không ăn đủ lượng đường bột cần thiết.

• Chế độ ăn kiêng không hợp lý.

• Uống nhiều rượu bia gây mất cân bằng nội tiết.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh hạ đường huyết?

Bạn có nguy cơ bị tụt đường huyết nếu bạn thuộc một trong những yếu tố sau:

• Đang bị tiểu đường và đang dùng thuốc trị tiểu đường.

• Nghiện rượu bia.

• Đang điều trị viêm gan hoặc bệnh về thận.

• Có khối u làm tăng tiết insulin.

• Mắc các bệnh rối loạn nội tiết như suy tuyến yên, suy tuyến thượng thận.

Không có các yếu tố nguy cơ bệnh không có nghĩa là bạn không thể mắc bệnh. Những dấu hiệu trên chỉ mang tính tham khảo. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa để biết thêm chi tiết.

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán bệnh hạ đường huyết?

Hạ đường huyết có triệu chứng khá rõ và đặc trưng, do đó bệnh rất dễ chẩn đoán. Nếu phải nhập viện, bạn sẽ được bác sĩ cho làm các xét nghiệm đường huyết và các xét nghiệm máu khác để chẩn đoán cụ thể tình trạng của bạn.

Những phương pháp nào dùng để điều trị bệnh hạ đường huyết?

Để lượng đường trong máu trở lại mức cân bằng như bình thường trong một đợt tụt đường huyết, bạn nên nhanh chóng bổ sung đường cho cơ thể bằng:

• Uống thuốc viên nén glucose

• Uống nước trái cây

• Cách đơn giản và dễ dàng nhất là ăn kẹo.

Sau đó khoảng 15 đến 20 phút, nếu lượng đường vẫn chưa bình thường trở lại hoặc bạn vẫn không thấy đỡ hơn, bạn nên bổ sung đường thêm một lần nữa.

Nếu bạn bị ngất hoặc động kinh do hạ đường huyết, bạn cần được tiêm glucagon ngay lập tức.

Hạ đường huyết có nguy hiểm không?

Nếu không xử trí tình trạng tụt đường huyết kịp thời, bạn có thể mắc:

• Co giật
• Mất ý thức
• Tử vong

Tụt đường huyết cũng góp phần gây ra:

• Chóng mặt và suy nhược
• Dễ té ngã
• Chấn thương
• Tai nạn xe
• Nguy cơ sa sút trí tuệ cao hơn ở người lớn tuổi

Tụt đường huyết vô thức

Theo thời gian, các đợt tụt đường huyết lặp đi lặp lại có thể dẫn đến hạ đường huyết vô thức. Cơ thể và não không còn tạo ra các dấu hiệu và triệu chứng cảnh báo lượng đường trong máu thấp, chẳng hạn như run rẩy hoặc nhịp tim không đều. Khi tình trạng này xảy ra, bạn sẽ có nguy cơ tụt đường huyết nghiêm trọng, có thể đe dọa đến tính mạng.

Nếu bạn bị tiểu đường và các đợt hạ đường huyết tái phát và vô thức, bác sĩ có thể điều chỉnh phương pháp điều trị.

Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh hạ đường huyết?

Đối với hạ đường huyết, phòng bệnh thì hơn chữa bệnh. Bạn có thể kiểm soát tình trạng bệnh của mình nếu bạn lưu ý vài điều sau:

• Ăn uống điều độ, cân bằng các bữa ăn với lượng carbohydrate mà bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng chấp nhận. Ăn đủ lượng carbohydrate trước khi tập thể dục và ăn nhẹ trong lúc tập thể dục nếu cần thiết.

• Ăn các bữa ăn nhẹ ngay khi lượng đường quá thấp hoặc khi gặp các triệu chứng của bệnh.

• Hướng dẫn những người bạn sống hoặc làm việc chung rằng bạn mắc bệnh tiểu đường và cách tiêm glucagon nếu bạn bất tỉnh.

• Kiểm tra lượng đường huyết dựa trên lịch mà bác sĩ yêu cầu.

• Không phớt lờ những triệu chứng của bệnh hạ đường huyết hoặc trì hoãn việc điều trị bệnh hạ đường huyết vì bệnh có thể dẫn đến hôn mê và tổn thương não.

• Không nản lòng nếu bạn mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 và mất thời gian điều chỉnh lượng insulin để được phép tập thể dục.

• Tái khám đúng lịch hẹn để được theo dõi diễn tiến các triệu chứng cũng như tình trạng sức khỏe của bạn.

• Nghe theo hướng dẫn của bác sĩ, không được tự ý uống thuốc không được chỉ định hoặc tự ý bỏ thuốc trong toa được kê cho bạn.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.