Chán ăn là 1 dạng rối loạn ăn uống khi người cao tuổi. Tình trạng người già không ăn uống được có thể dẫn đến tình trạng không dung nạp đủ lượng thức ăn để đáp ứng nhu cầu năng lượng và chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể. Người già chán ăn thường do giảm cảm giác thèm ăn.
Làm thế nào để kích thích cảm giác thèm ăn, thay đổi khẩu vị giúp người cao tuổi bổ sung đầy đủ hàm lượng dinh dưỡng?
Nguyên nhân khiến người già chán ăn
Những thay đổi liên quan đến tuổi tác về phong cách sống, tình trạng bệnh tật, cũng như các yếu tố xã hội và môi trường có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến hành vi ăn uống và tình trạng dinh dưỡng ở người cao tuổi. Người già không ăn uống được, hoặc ăn uống không còn ngon miệng có thể bắt nguồn từ các nguyên nhân:
- Nghèo đói, cô đơn và cảm giác cô lập. Đây đều là những yếu tố xã hội góp phần gây chứng biếng ăn ở người cao tuổi
- Trầm cảm.: Đây là vấn đề tâm lý thường gặp ở người cao tuổi, và là nguyên nhân dẫn đến chứng chán ăn.
- Do sử dụng răng giả kém chất lượng hoặc không vừa vặn. Điều này có thể dẫn đến sự thay đổi về mùi vị và hương thơm của món ăn. Từ đó ảnh hưởng đến việc chọn lựa thực phẩm và giảm cảm giác thèm ăn ở người lớn tuổi.
- Mắc phải 1 số bệnh lý. Các bệnh lý thường gặp ở người cao tuổi như: Bệnh đường tiêu hóa; Hội chứng kém hấp thu, Nhiễm trùng cấp và mãn tính; Tăng chuyển hóa. Các bệnh lý này cũng có thể khiến người cao tuổi thiếu hụt vi chất dinh dưỡng. Vì thế, gọ cần được bổ sung năng lượng và protein cho cơ thể khỏe mạnh.
- Sử dụng thuốc. Đa phần người cao tuổi phải phụ thuộc vào việc sử dụng thuốc kê đơn để giúp kiểm soát các bệnh người già. Tuy nhiên, 1 số loại thuốc có thể gây tình trạng kém hấp thu chất dinh dưỡng, các triệu chứng về đường tiêu hóa và mất khẩu vị.
Hiện đã có các bằng chứng xác thực rằng: Bên cạnh yếu tố sinh lý bị ảnh hưởng từ chứng biếng ăn của người già, tác động tiêu cực của các vấn đề về tâm lý, xã hội và thể chất có thể khiến người già biếng ăn. Người già mệt mỏi chán ăn sẽ làm cản trở quá trình hấp thụ năng lượng cơ thể, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng quát.
Tác động tiêu cực nếu người già yếu không ăn được. Tình trạng dinh dưỡng kém còn có liên quan đến sự phát triển và tiến triển của các bệnh mãn tính của người cao tuổi. Trong đó, việc suy dinh dưỡng protein và năng lượng có liên quan đến suy giảm chức năng:
- Suy giảm cơ
- Giảm khối lượng xương
- Rối loạn chức năng miễn dịch
- Thiếu máu
- Suy giảm chức năng nhận thức
- Làm chậm làm vết thương
- Chậm hồi phục hậu phẫu thuật
- Tăng tỷ lệ mắc bệnh và tử vong
Vì thế, việc nâng cao nhận thức về các yếu tố gây ra tình trạng hấp thụ dinh dưỡng kém ở người cao tuổi sẽ giúp xây dựng các biện pháp phòng ngừa và điều trị thích hợp. Từ đó giúp cải thiện sức khỏe cho người cao tuổi.
Dấu hiệu bệnh chán ăn ở người già
Bên cạnh sụt cân đáng kể, người cao tuổi còn gặp những triệu chứng liên quan đến chứng biếng ăn như:
- Tóc mỏng và thưa dần
- Da mặt xanh xao, thiếu sức sống
- Các ngón tay bắt đầu chuyển sang màu xanh nhạt
- Da khô thiếu nước
- Người già mệt mỏi chán ăn liên tục
- Hay chóng mặt và lên cơn ngất xỉu
- Không muốn tiếp xúc với xã hội, thường xuyên cáu gắt
Người già chán ăn nên làm gì?
Nếu trong gia đình có những người cao tuổi gặp khó khăn trong việc ăn uống, bạn hãy tham khảo 7 mẹo giúp kích thích sự thèm ăn cho người cao tuổi sau đây.
1. Tăng thêm hương vị cho món ăn
Đầu tiên, bạn hãy đưa ông bà đi kiểm tra với bác sĩ để xác định nguyên nhân bệnh biếng ăn ở người lớn tuổi. Xác định nguyên nhân gốc rễ của chứng biếng ăn ảnh hưởng đến việc người già có cần sử dụng thuốc hay không. Nếu có, bác sĩ có thể cân nhắc thay đổi loại thuốc khác hoặc liều lượng sử dụng theo từng giai đoạn
Nếu nguyên nhân người già chán ăn là do khẩu vị ăn chưa phù hợp. Bạn có thể gia tăng hương vị cho món ăn tự nhiên như sử dụng: dầu oliu, bơ, giấm, tỏi, hành, gừng và các loại gia vị khác để thúc đẩy cảm giác ngon miệng cho người cao tuổi.
>> Đọc thêm: Tuyệt chiêu lấy lại cảm giác ngon miệng khi mệt mỏi chán ăn
2. Bổ sung các loại thức ăn dễ tiêu hóa
Nếu người bệnh không ăn uống được thì nên làm gì? Đồ uống sinh tố làm từ trái cây tươi, sữa chua và bột protein nên được bổ sung vào khẩu phần ăn của người cao tuổi. Bên cạnh đó, các loại rau hấp và thức ăn mềm như: súp hầm, cháo dinh dưỡng, bột dinh dưỡng cũng có thể là các lựa chọn thay thế khác.
>> Tìm hiểu thêm: Tại sao người già không nên ăn nhiều mỡ: 5 lý do nghe là sợ!
3. Giảm tình trạng khô miệng
Người cao tuổi nên bổ sung từ 8-10 cốc nước/ngày và luôn uống nước sau mỗi lần dùng bữa.
- Ngoài ra, một bí quyết giúp cải thiện chứng biếng ăn của người già đó là thêm nước sốt vào các món ăn. Việc này sẽ giúp làm ẩm và mềm thức ăn, từ đó dễ hấp thụ hơn.
4. Đa dạng hóa khẩu phần ăn
Vì sao người già không ăn uống được mặc dù chế độ ăn uống dinh dưỡng và lành mạnh? Thực đơn ăn uống không thay đổi, ăn cùng 1 món mỗi ngày sẽ đem lại cảm giác chán ăn ở người cao tuổi.
Do đó, với vai trò là người chuẩn bị bữa ăn, bạn nên đọc thêm các tạp chí nấu ăn để tham khảo hoặc hỏi ý kiến bạn bè và thay đổi khẩu phần ăn mỗi ngày. Điều này giúp bạn có thể xác định được đâu là món ăn yêu thích của các đấng sinh thành. Từ đó thúc đẩy cảm giác thèm ăn cho họ.
5. Tích trữ đồ ăn được làm sẵn trong tủ lạnh
Người già chán ăn đôi khi là do họ chưa tìm được món ăn hợp khẩu vị với sở thích của bản thân. Do đó, các loại bánh ngọt, rau, trái cây, súp, thức ăn đóng hộp được chế biến sẵn,… nên được bảo quản trong tủ lạnh để kích thích cảm giác thèm ăn ở người cao tuổi.
Điều này cũng giúp người cao tuổi trong nhà có thể ăn bất cứ khi nào cảm thấy muốn ăn.
6. Chế độ ăn uống lành mạnh
Nếu người bệnh không ăn uống được thì nên làm gì? Trái cây, rau xanh hoặc các loại thực phẩm giàu canxi nên được tăng cường bổ sung để giúp cho người cao tuổi hạn chế thiếu hụt canxi, phòng nguy cơ gãy xương khi té ngã.
- Ngoài ra, để duy trì năng lượng và mức insulin ổn định, người cao tuổi nên lựa chọn thức ăn có carbohydrate “tốt” hoặc phức hợp. Gợi ý một số thực phẩm lành mạnh gồm: protein nạc, cá béo, ngũ cốc nguyên hạt, đậu, trái cây và rau quả.
>>> Bạn có thể quan tâm: Cách xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh cho người già
7. Uống đủ nước
Cơ thể của người già rất dễ bị mất nước do giảm khả năng điều chỉnh nồng độ chất lỏng và giảm cảm giác khát. Vì thế cung cấp đủ nước cho cơ thể cho người cao tuổi sẽ giúp đề phòng bệnh nhiễm khuẩn tiết niệu, táo bón và tăng cường sức khỏe.
Hy vọng những thông tin về tình trạng người già không ăn uống được sẽ giúp ích cho bạn. Hãy lưu ý rằng, chứng biếng ăn của người già kéo dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng quát. Vì thế bạn không nên chủ quan và bỏ qua vấn đề này!
[embed-health-tool-bmi]
