Những điều bạn nên biết khi bị ợ chua

Mặc dù chứng ợ chua khá phổ biến nhưng không phải ai cũng biết đâu là nguyên nhân gây ra hay mức độ nghiêm trọng của tình trạng này. Nếu bạn sớm tìm hiểu về chứng ợ chua thì sẽ hạn chế được rất nhiều nguy cơ sức khỏe đáng lo đấy.

Ợ chua sẽ thường xuất hiện sau bữa ăn, vào buổi tối khi bạn nằm hoặc cúi người. Nếu hiện tượng ợ chua xảy ra dưới 2 lần/tuần, bạn không cần quá lo lắng nhưng nếu bị thường xuyên hơn thì bạn nên đến gặp bác sĩ.

Hãy cùng tìm hiểu thêm một số thông tin cần thiết quanh hiện tượng ợ chua phổ biến này nhé.

Ợ chua là gì?

Ợ chua là một phản ứng sinh lý của cơ thể khi bạn thực hiện một chế độ ăn uống thiếu khoa học chứ không hẳn là một tình trạng bệnh lý. Trong nhiều trường hợp, ợ chua chính là dấu hiệu của các bệnh lý về dạ dày mà phần lớn là bệnh trào ngược dạ dày thực quản.

Các triệu chứng ở người bị ợ chua thường khá rõ ràng, trong đó phổ biến nhất là cảm giác nóng ở cổ họng, đôi khi đau rát ở vùng ngực và cổ họng do đặc tính của axit dạ dày. Vì trong chất dịch được đẩy lên có chứa thức ăn cũ đã bị lên men nên người bệnh sẽ thấy vị chua sau khi ợ lên.

Người bị ợ chua cũng dễ gặp phải một số dấu hiệu khác như:

• Cảm giác nóng rát ở giữa ngực
• Cơn đau lan sang hàm
• Đau rát và cảm giác khó tiêu
• Có vị chát trong miệng

Bạn có thể tìm hiểu thêm: Ợ chua là bệnh gì mà khiến bạn khó tiêu

Nguyên nhân ợ chua

Dấu hiệu ợ chua phổ biến có thể do nhiều nguyên nhân xuất phát từ lối sống, chế độ ăn uống hay bệnh lý gây ra. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp gây ợ chua mà bạn nên biết.

1. Hiện tượng loạn khuẩn

Hệ vi khuẩn đường ruột nếu được cân bằng sẽ giữ vai trò quan trọng giúp duy trì và bảo vệ sức khỏe. Tuy nhiên, nếu vi khuẩn có lợi suy yếu, vi khuẩn có hại mạnh lên hay các yếu tố độc hại kích thích vi khuẩn cơ hội phát triển thì bạn sẽ dễ mắc các rối loạn tiêu hóa.

Chứng rối loạn tiêu hóa gây ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiêu hóa của đường ruột. Khi ấy, nếu các chất dinh dưỡng đưa vào không được tiêu hóa hết mà bị lên men, sinh khí, sẽ gây ra hiện tượng chướng hơi, đầy bụng. Cùng lúc đó, cơ thể sẽ đẩy lượng khí này ra bên ngoài, làm xuất hiện hiện tượng ợ chua.

2. Tình trạng rối loạn nhu động ruột

Nhu động ruột là một loạt các cử động co giãn, lan truyền một cách nhịp nhàng và liên tục của cơ trơn trong ống tiêu hóa. Nhu động ruột bình thường là nhu động kiểu cuộn sóng hoặc co bóp đẩy thức ăn từ trên xuống, làm cho quá trình hấp thu và tiêu hóa thức ăn dễ dàng hơn.

Khi chức năng đường ruột bị rối loạn, nhu động sẽ vận động theo chiều ngược lại, đẩy ngược thức ăn trở lại vào thực quản và miệng, gây ra tình trạng ợ chua. Nguyên nhân gây rối loạn nhu động ruột thường là do khi bạn ăn phải thực phẩm gây kích ứng đường ruột hoặc do hội chứng ruột kích thích hay bệnh trào ngược dạ dày thực quản.

3. Chế độ ăn nhiều chất béo và tinh bột khó tiêu

Nhóm chất béo không lành mạnh như chất béo từ các thực phẩm đóng gói và tinh bột khó tiêu như gạo nếp sẽ tạo sức ép cho bộ máy tiêu hóa, đặc biệt là khi bạn tiêu thụ với số lượng lớn. Hai nhóm chất này đòi hỏi phải có một lượng lớn enzyme tiêu hóa để thực hiện hoạt động cắt nhỏ, sau đó mới được hấp thu vào máu.

Khi cơ thể tiết ra không đủ enzyme tiêu hóa, các loại thức ăn chứa nhiều chất béo và tinh bột khó tiêu sẽ bị tồn đọng gây ra cảm giác chướng bụng khó chịu. Trường hợp chất béo và tinh bột khó tiêu bị lên men hoặc kích ứng đường ruột sẽ gây rối loạn nhu động ruột.

Để cân bằng áp suất trong đường tiêu hóa lúc này, cơ thể sẽ làm xuất hiện tình trạng ợ. Hiện tượng ợ khi kéo theo dịch trong dạ dày hoặc dịch trong đường ruột trào ngược lên miệng sẽ gây ra cảm giác chua ở miệng.

4. Tình trạng căng thẳng

Tâm lý căng thẳng, bất ổn là nguyên nhân gây ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của hệ thống thần kinh thực vật chi phối hoạt động của dạ dày. Khi hệ thần kinh này bị kích thích, dạ dày sẽ tăng tiết axit và làm rối loạn nhu động co bóp tiêu hóa thức ăn.

Hai yếu tố này kết hợp sẽ làm tăng áp lực trong dạ dày, kích thích mở các van tâm vị và cơ vòng thực quản dưới. Hậu quả là dịch chứa trong dạ dày, trong đó có cả thức đã lên men trào ngược lên thực quản và miệng, gây ra hiện tượng ợ chua.

5. Cách ăn uống thiếu khoa học

Lối sống và cách ăn uống thiếu khoa học trong thời gian đầu chỉ gây ra hiện tượng ợ chua sinh lý và không quá nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu tình trạng này lặp đi lặp lại trong thời gian dài và liên tục thì sẽ gây ra các bệnh lý đường ruột như trào ngược dạ dày hay tăng tiết axit dạ dày.

Ngoài ợ chua, thì khi mắc các bệnh lý này, người bệnh còn có thể gặp phải nhiều triệu chứng khó chịu khác như đau tức dạ dày thượng vị, buồn nôn, nóng rát dạ dày…

6. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản

Trong nhiều nguyên nhân thì bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản chính là yếu tố hàng đầu gây ra hiện tượng ợ hơi, ợ chua. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi axit trong dạ dày trào ngược lên thực quản (ống tiêu hóa nối giữa miệng với dạ dày).

Cơ chế gây bệnh trào ngược dạ dày thực quản dựa trên 3 yếu tố chính bao gồm: tăng tiết axit dạ dày, rối loạn nhu động ruột dạ dày và suy giảm chức năng cơ thắt thực quản dưới. Axit dịch vị dư thừa sẽ gây ức chế quá trình tiêu hóa thức ăn trong dạ dày, cùng lúc đó làm lên men thức ăn. Điều này gây ra rối loạn nhu động co bóp dạ dày, thay vì đưa thức ăn xuống đường ruột ở dưới thì lại đẩy ngược lên phía thực quản.

Ngoài ra, nếu kết hợp thêm yếu tố suy giảm chức năng cơ thắt thực quản dưới sẽ khiến dịch chứa trong dạ dày bao gồm axit, enzyme và thức ăn dễ bị trào ngược. Khi dịch axit bị đẩy lên thực quản sẽ gây ra các tình trạng ợ hơi, ợ chua hay ợ nóng.

Bạn có thể tìm hiểu thêm: 10 triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản bạn không nên chủ quan

Chế độ ăn khi bị ợ chua

Để giúp giảm cảm giác khó chịu do chứng ợ chua gây ra, người bệnh cần lên kế hoạch cho những thực phẩm nên ăn và không nên ăn.

Bị ợ chua nên ăn gì?

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát tình trạng ợ chua trong bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản. Người bệnh nên lựa chọn các loại thực phẩm tốt cho dạ dày và dễ tiêu hóa.

• Bánh mì: Bánh mì có khả năng thấm hút, hỗ trợ kiểm soát tốt lượng axit dư thừa trong dạ dày. Tuy nhiên, bạn chỉ nên ăn loại bánh mì được chế biến từ ngũ cốc nguyên cám vì loại bánh mì này sẽ giúp trung hòa dịch vị hiệu quả. Ngoài ra, bạn nên tránh ăn bánh mì ngọt, bánh mì phô mai hay bánh mì quá khô vì sẽ khiến cho dạ dày tiết axit nhiều hơn.

• Bột yến mạch: Ưu điểm của yến mạch là chứa hàm lượng lớn chất xơ và carbohydrate, giúp loại bỏ bớt lượng axit dịch vị dư thừa, hạn chế gánh nặng tiêu hóa cho dạ dày và làm giảm tình trạng ợ chua. Theo các chuyên gia dinh dưỡng thì yến mạch thích hợp ăn nhất là vào buổi sáng.

• Trà gừng: Gừng có vị cay và tính ấm, nên uống một tách trà gừng nhỏ khoảng 30 phút sau bữa ăn sẽ thúc đẩy tuần hoàn máu đến dạ dày tốt hơn. Nước gừng ấm còn điều hòa lưu thông khí trong dạ dày, tránh hiện tượng khí và thức ăn bị đẩy ngược lên, ngăn những cơn ợ hơi xuất hiện.

• Dưa hấu: Quả dưa hấu được xếp vào nhóm thực phẩm có tính kiềm với hoạt chất lycopene. Lycopene giúp trung hòa lượng axit dịch vị dư thừa trong dạ dày, từ đó ngăn chặn tình trạng ợ chua hiệu quả.

• Đu đủ: Trong đu đủ chín chứa lượng lớn enzyme tiêu hóa papain hỗ trợ cho quá trình tiêu hóa của dạ dày. Khi hoạt động tiêu hóa diễn ra thuận lợi thì sẽ không còn tình trạng ứ đọng sinh hơi tạo áp lực cho dạ dày.

Bị ợ chua nên kiêng gì?

Người bị ợ chua cần lưu ý đến một số loại thực phẩm cần tránh trong chế độ ăn hàng ngày để tình trạng ợ chua trở nên trầm trọng hơn.

• Thực phẩm quá chua: Các món ăn có vị chua nhiều thường cũng có nhiều axit. Trong khi đó, lượng axit dịch vị ở người bị ợ chua đã là dư thừa. Thế nên, nếu tiếp tục cung cấp thêm axit, tình trạng ợ chua sẽ ngày càng tệ hơn. Bạn nên tránh các loại trái cây chua (cóc, xoài, cam, chanh…) hay đồ muối chua (dưa muối, cà muối, hành muối…)

• Đồ uống kích thích dạ dày: Các loại nước ngọt có gas hay các thức uống có cồn như rượu, bia sẽ gây kích ứng dạ dày, khiến dạ dày tăng tiết axit. Những loại đồ uống có chứa caffeine như cà phê hay các nước uống tăng lực cũng sẽ làm tần suất và mức độ ợ chua trở nên nặng hơn.

• Các gia vị gây kích ứng: Một số loại gia vị giúp tạo độ cay nóng được cho là không tốt cho sức khỏe dạ dày, đặc biệt là những người bị ợ chua do trào ngược dạ dày. Dạ dày sẽ tăng tiết axit, làm rối loạn nhu động ruột, cản trở quá trình tiêu hóa kèm theo ợ chua nếu ăn các loại gia vị như tiêu, ớt, mù tạt…

• Thực phẩm nhiều dầu mỡ: Các loại thức ăn nhanh, đồ chiên xào nhiều dầu mỡ sẽ khiến bạn luôn trong trạng thái đầy hơi do trương lực cơ và áp suất trong dạ dày tăng cao. Tình trạng này kéo dài sẽ làm tăng cường tần suất xuất hiện triệu chứng ợ chua.

Cách chữa ợ chua tự nhiên hiệu quả

Một số cách trị ợ chua với thành phần tự nhiên sẽ giúp bạn giảm bớt cảm giác khó chịu do bị chứng ợ chua.

• Lô hội: Lô hội có vị đắng, tính mát làm giảm sự nóng rát do dư thừa axit dạ dày. Thảo dược này cũng làm dịu niêm mạc dạ dày, từ đó hạn chế được sự tăng tiết axit dạ dày và điều hòa nhu động ruột tốt hơn. Bạn có thể lọc lấy ruột lô hội rồi đem xay nhuyễn chung với một ít nước rồi uống sau bữa ăn khoảng 30 phút.

• Nước ấm mật ong: Trong mật ong chứa rất nhiều enzyme và vitamin tốt cho quá trình tiêu hóa tại dạ dày. Một cốc nước ấm pha với mật ong trước khi ăn 20 phút mỗi sáng sẽ giúp khắc phục tình trạng lên men thức ăn bị ứ đọng trong dạ dày.

• Trà hoa cúc: Trà hoa cúc là liệu pháp tác động đến hệ thần kinh thực vật. Khi hệ thần kinh thư giãn, quá trình tiết dịch vị sẽ được điều hòa, làm giảm áp lực lên dạ dày, từ đó hạn chế tình trạng trào ngược và ngăn chặn tình trạng ợ chua. Bạn hãy uống một ly trà hoa cúc khoảng 30 phút trước khi ngủ để an thần và giảm ợ chua.

• Hạnh nhân ngâm: Chất alkaline và canxi trong hạnh nhân khi ngâm trong nước sẽ tạo thành dung dịch kiềm giúp trung hòa axit dịch vị tự nhiên. Phản ứng này ngăn chặn tình trạng trào ngược, từ đó khắc phục chứng ợ chua. Bạn hãy cho hạnh nhân vào nước, ngâm qua đêm và ăn vào hôm sau.

Bạn có thể tìm hiểu thêm: Nguyên nhân, chế độ ăn và cách chữa trị ợ chua

Ngoài ra, bạn có thể tìm hiểu một số loại thảo dược hỗ trợ tiêu hóa và giúp bạn bớt ợ chua như Gừng, Cam thảo, Bán hạ bắc, Thương truật, Hoàng liên… Hiện nay, những loại thảo dược này đã được kết hợp vào loại viên uống thảo dược như Gastosic.

Gastosic là sản phẩm chứa 8 loại thảo dược chuyên biệt cho trào ngược dạ dày thực quản, kết hợp với tinh chất nghệ Nano Curcumin được nghiên cứu bài bản, đánh giá hiệu quả và chặt chẽ tại Viện Hàn Lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Sản phẩm giúp giảm nhanh các triệu chứng trào ngược dạ dày như ợ hơi, ợ chua, nóng rát, tức ngực, buồn nôn… Đồng thời, đây cũng là giải pháp hiệu quả giúp ngừa tái phát và ngăn biến chứng nguy hiểm của bệnh trào ngược dạ dày.

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Gastosic được bào chế dựa trên nguyên tắc đa tác động cùng với 3 nhóm thảo dược chuyên biệt:

• Nhóm thảo dược làm dịu thần kinh, giảm stress, ngừa tái phát: Cúc La Mã, Cam thảo, Thương truật. Căng thẳng là nguyên nhân chính gây trào ngược dạ dày nên bạn có thể dùng những thảo dược này để làm dịu thần kinh, từ đó giảm buồn nôn và trào ngược.

• Nhóm thảo dược chống viêm, làm lành vết loét, ngăn biến chứng: Nano Curcumin, Hoàng liên, Cam thảo, Hậu phác. Nhóm này giúp tăng tác dụng chống viêm, ức chế vi khuẩn HP, ổn định tiêu hóa, thúc đẩy niêm mạc mau lành, giảm tình trạng khó nuốt, nuốt đau. Từ đó, bạn sẽ ngăn ngừa được những biến chứng nguy hiểm như loét thực quản hay ung thư thực quản.

• Nhóm thảo dược giúp ổn định tiêu hóa: Bán hạ bắc, Ngô thù du, Hậu phác, Gừng… Nhóm này giúp giảm axit dịch vị, bảo vệ màng nhầy ở dạ dày và ruột và kích thích tiêu hóa.

Gastosic (*) có dạng viên nang tiện dụng giúp hỗ trợ điều trị các nguyên nhân gây ợ chua, ợ hơi chứng trào ngược dạ dày thực quản, tiêu hóa kém, viêm loét dạ dày… Đây là sản phẩm đã được nhiều chuyên gia y tế khuyên dùng để hỗ trợ các cách trị liệu khác như dùng thuốc Tây hay phẫu thuật. Sản phẩm này được sản xuất bằng dây chuyền công nghệ hiện đại đạt tiêu chuẩn GMP-WHO.

Trên thực tế người bệnh bị trào ngược dạ dày thực quản thường không tồn tại căn nguyên gây bệnh riêng lẻ, mà kết hợp nhiều nguyên nhân trên cùng một người bệnh nên việc điều trị muốn thành công cũng cần phối hợp nhiều cơ chế. Chính vì thế, Gastosic đã được nghiên cứu và phát triển dựa trên nguyên tắc giải quyết vấn đề trào ngược dạ dày thực quản theo đa cơ chế tác động nhằm hạn chế tình trạng trào ngược dạ dày thực quản tái phát trở lại.

Bạn có thể tìm hiểu chi tiết về sản phẩm Gastosic TẠI ĐÂY.

Bạn không phải quá lo lắng khi bị ợ chua nhưng vẫn cần tìm hiểu đầy đủ những thông tin cần thiết để tránh tình trạng diễn biến theo chiều hướng xấu đi. Hãy lên kế hoạch cho một chế độ ăn uống hợp lý kết hợp với lối sống lành mạnh để bảo vệ sức khỏe của mình một cách tốt nhất bạn nhé.

(*) Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. Không nên dùng cho phụ nữ có thai.