Bệnh sỏi thận có nhiều loại với nhiều nguyên nhân khác nhau. Do đó, việc điều trị bệnh sỏi thận sẽ phụ thuộc vào loại sỏi mà bạn mắc.
Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh · Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh
Bệnh sỏi thận có nhiều loại với nhiều nguyên nhân khác nhau. Do đó, việc điều trị bệnh sỏi thận sẽ phụ thuộc vào loại sỏi mà bạn mắc.
Sỏi thận là một tình trạng rất phổ biến. Nhiều người thường nghĩ sỏi thận chỉ có ở thận, nhưng thực tế nó còn có ở một số cơ quan khác. Ngoài ra, sỏi thận cũng có rất nhiều loại. Vậy sỏi thận có những loại nào? Hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu bài viết sau đây nhé.
Sỏi thận được tạo thành từ những tinh thể rắn, bắt nguồn từ thận. Tuy nhiên, chúng có thể phát triển bất cứ nơi nào dọc theo đường tiết niệu, bao gồm các cơ quan sau:
Bệnh sỏi thận là một trong những tình trạng sức khỏe gây đau đớn nhất cho người bệnh. Tùy thuộc vào các loại sỏi thận, nguyên nhân gây bệnh sẽ khác nhau.
Bạn có thể xem thêm: Bệnh sỏi thận có nguy hiểm không
Không phải tất cả các loại sỏi thận đều hình thành từ cùng một loại tinh thể.
Sỏi canxi là loại sỏi phổ biến nhất, thường được hình thành từ canxi oxalat (mặc dù chúng có thể chứa canxi phốt phát hoặc maleate). Nếu bạn ăn ít các thực phẩm giàu oxalate sau, nguy cơ phát triển sỏi canxi sẽ giảm:
Ngoài ra, các nguy cơ khác khiến bạn tăng nguy cơ mắc sỏi canxi gồm đột nhiên sử dụng liều cao vitamin D, không uống đủ nước và không bù đủ nước khi cơ thể đổ mồ hôi quá nhiều.
Mặc dù một số sỏi thận hình thành từ canxi, nhưng việc bổ sung đủ canxi từ chế ăn uống sẽ giúp bạn phòng ngừa hình thành sỏi.
Sỏi axit uric phổ biến ở nam giới hơn nữ giới, có thể xảy ra ở những người bị bệnh gout hoặc những người trải qua hóa trị.
Loại sỏi này phát triển khi nước tiểu có quá nhiều axit. Ngoài ra, nếu bạn ăn nhiều protein động vật có thể khiến axit uric tích tụ trong nước tiểu, dẫn đến hình thành sỏi axit uric. Các yếu tố nguy cơ khiến bạn tăng nguy cơ mắc loại sỏi thận này gồm bệnh gout, tiểu đường và tiêu chảy mạn tính.
Loại sỏi thận này chủ yếu hình thành ở phụ nữ bị nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI). Những viên sỏi này có thể lớn và gây tắc nghẽn đường tiết niệu. Chúng là kết quả của nhiễm trùng thận. Việc điều trị nhiễm trùng có thể ngăn ngừa sự phát triển của sỏi struvit.
Sỏi cystin là loại sỏi thận rất hiếm, xảy ra ở cả nam và nữ mắc bệnh rối loạn di truyền cystin niệu. Với loại sỏi này, cystin – một loại axit xuất hiện tự nhiên trong cơ thể – rò rỉ từ thận vào nước tiểu và tích tụ tại đây, gây ra sỏi thận.
Thực tế nước tiểu của mỗi người, dù khỏe mạnh hay có sỏi thận, đều có tinh thể tích tụ. Nước tiểu thường chứa các chất thúc đẩy sự phát triển của tinh thể, bao gồm canxi, oxalat, natri, phốt pho và axit uric (thậm chí có thể chứa cystine, trong trường hợp cá nhân mắc chứng rối loạn di truyền được gọi là cystin niệu).
Các hợp chất này xuất phát từ máu và đi vào nước tiểu vì thận lọc máu và điều chỉnh xem các thành phần tiết niệu này sẽ được tái hấp thu bởi thận (đưa trở lại lưu thông máu) hay loại bỏ dưới dạng chất thải.
Ngoài các chất kích thích hình thành sỏi, nước tiểu cũng có chứa protein và các hợp chất khác ức chế sự hình thành tinh thể. Các chất ức chế sỏi trong nước tiểu có thể bao gồm tổng lượng nước tiểu, citrate, magiê, pyrophosphate, phytate, protein và các phân tử khác có nguồn gốc từ quá trình chuyển hóa bình thường. Những chất ức chế này giúp hạn chế hình thành tinh thể trước khi chúng tích tụ trong thận và phát triển thành những viên sỏi lớn hơn.
Các tinh thể nhỏ phát triển thành những viên sỏi lớn hơn khi nước tiểu trở nên siêu bão hòa, do một trong 3 yếu tố sau:
Bạn cũng có thể mắc sỏi thận nếu có cả 3 yếu tố trên.
Bình thường, nồng độ giữa các chất hình thành và các chất ức chế hình thành sỏi bằng nhau, giúp cho việc loại bỏ các tinh thể nhỏ từ thận không gây đau. Do đó, nếu các tinh thể vẫn đủ nhỏ và nước tiểu đủ loãng, các tinh thể sẽ chảy theo nước tiểu qua niệu quản và bàng quang mà không gây ra vấn đề. Tuy nhiên, không phải ai cũng có sự cân bằng giữa các chất kích thích và chất ức chế hình thành sỏi, có thể là do di truyền, lối sống hoặc các yếu tố khác. Điều này dẫn đến sự hình thành sỏi thận. Việc điều trị sỏi thận sẽ phụ thuộc vào loại sỏi mà người bệnh mắc.
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Tham vấn y khoa:
Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh
Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!