Tiểu đường là một nhóm bệnh ảnh hưởng đến khả năng sản sinh hoặc sử dụng insulin (hormone giúp chuyển hóa glucose thành năng lượng) của cơ thể. Tiểu đường tuy có thể được kiểm soát tốt, nhưng vẫn có những biến chứng tiềm ẩn như bệnh tim mạch, đột quỵ và tổn thương thận.
Hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu về những ảnh hưởng, tác hại của bệnh tiểu đường đối với những cơ quan khác nhau trong cơ thể qua bài viết sau đây.
1. Ảnh hưởng của bệnh tiểu đường lên hệ nội tiết, bài tiết và tiêu hóa
Ảnh hưởng của bệnh tiểu đường với hệ nội tiết là rất lớn. Cụ thể, tuyến tụy giữ vai trò sản xuất và phóng thích insulin giúp tạo ra năng lượng từ đường. Nếu quá trình này trục trặc hoặc cơ thể không sử dụng được insulin thì hormone thay thế sẽ làm nhiệm vụ chuyển hóa chất béo thành năng lượng cho cơ thể sử dụng. Sản phẩm phụ tạo ra khi sinh năng lượng bao gồm các chất độc hại như axit và xeton. Sự tích lũy ceton sẽ gây tình trạng nhiễm toan ceton do đái tháo đường (biểu hiện là người bệnh khát nước, tiểu nhiều, mệt mỏi, hơi thở có mùi trái cây). Nếu không phát hiện và điều trị sớm nhiễm toan ceton sẽ làm mất ý thức hoặc thậm chí gây tử vong.
Tiểu đường có thể gây tổn thương thận, ảnh hưởng đến khả năng lọc các chất thải trong máu. Nồng độ cao protein trong nước tiểu (vi albumin niệu) có thể là một dấu hiệu cho thấy thận không hoạt động hiệu quả.
Bệnh thận liên quan đến bệnh tiểu đường được gọi là bệnh thận do biến chứng tiểu đường. Ảnh hưởng của bệnh tiểu đường này không biểu hiện các triệu chứng cho đến khi nó tiến triển đến các giai đoạn tiếp theo. Những người bị bệnh tiểu đường phải được kiểm tra thận do bệnh tiểu đường thường gây ra tổn thương không phục hồi ở thận và dẫn đến suy thận.
Hội chứng tăng áp lực thẩm thấu do tăng đường huyết (HHS) xảy ra đối với bệnh nhân tiểu đường tuýp 2. Người bệnh sẽ có nồng độ đường trong máu rất cao nhưng lại không tích tụ xeton. Các triệu chứng cũng bao gồm mất nước và mất ý thức. Tình trạng này thường xảy ra với những người bị bệnh tiểu đường không được phát hiện ra bệnh hoặc những người không thể kiểm soát được bệnh tiểu đường của họ. Nó cũng có thể gây ra đau tim, đột quỵ hoặc nhiễm trùng.
Đường huyết cao có thể làm cho dạ dày của bạn khó tống xuất hoàn toàn (liệt dạ dày). Hơn nữa, sự chậm trễ gây ra tình trạng tăng đường huyết. Bệnh tiểu đường là nguyên nhân hàng đầu của liệt dạ dày. Các triệu chứng bao gồm buồn nôn, nôn, đầy hơi và ợ nóng.
2. Hệ thống tuần hoàn
Đường huyết cao có thể góp phần gây nên sự hình thành các mảng chất béo trong thành mạch máu. Qua thời gian, việc này sẽ hạn chế lưu lượng máu và làm tăng nguy cơ xơ cứng mạch máu (xơ vữa động mạch).
Máu lưu thông kém có thể ảnh hưởng đến bàn tay và bàn chân, gây ra đau ở bắp chân trong khi đi bộ (đau cách hồi). Những người bị bệnh tiểu đường đặc biệt dễ bị các vấn đề về bàn chân do mạch máu ở cẳng chân và bàn chân bị hẹp.
Bàn chân có thể có cảm giác lạnh và không thể cảm nhận nhiệt do mất cảm giác. Ảnh hưởng của bệnh thần kinh do tiểu đường làm giảm cảm giác ở các chi, có thể khiến bạn không nhận biết được các chấn thương hoặc nhiễm trùng.
Tiểu đường làm tăng nguy cơ phát triển nhiễm trùng hoặc loét bàn chân tiểu đường. Máu lưu thông kém và tổn thương thần kinh làm tăng nguy cơ phải tháo bỏ bàn chân hoặc cẳng chân. Nếu bị tiểu đường, bạn phải chăm sóc tốt bàn chân và tái khám thường xuyên.
Tiểu đường làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tăng huyết áp, gây tăng áp lực cho tim. Theo Cơ quan thông tin tiểu đường quốc gia, những người bị bệnh tiểu đường có nguy cơ mắc các bệnh tim mạch hoặc đột quỵ gấp hai lần so với những người không bị tiểu đường. Việc giám sát và kiểm soát đường huyết, huyết áp và nồng độ cholesterol có thể làm giảm nguy cơ này. Vì vậy, bạn hãy hình thành những thói quen ăn uống và tập thể dục hợp lý.
Bệnh tiểu đường và hút thuốc lá là sự kết hợp nguy hiểm, làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề tim mạch và hạn chế lưu lượng máu.
3. Ảnh hưởng của bệnh tiểu đường đối với hệ da bì
Tác hại của bệnh tiểu đường còn làm cho da thiếu độ ẩm, đặc biệt là chân sẽ khô và nứt nẻ. Do đó, sau khi tăm hoặc bơi lội, bạn hãy lau khô bàn chân và dùng thuốc mỡ hoặc kem dưỡng để giữ ẩm cho làn da. Tuy nhiên, đừng để kem hoặc dầu bôi thừa ở kẽ ngón chân vì có thể gây ẩm ướt dẫn đến nhiễm trùng.
Những điểm phải chịu nhiều trọng lực cơ thể dưới chân có thể trở nên chai sạn. Nếu bạn không chăm sóc nốt chai cẩn thận, chúng có thể bị nhiễm trùng hoặc lở loét. Nếu phát hiện có vết loét, hãy gặp bác sĩ ngay lập tức để làm giảm nguy cơ phải cắt bỏ chân.
Bạn cũng có thể dễ bị nhọt, nhiễm trùng nang lông (viêm nang lông), sưng tấy và nhiễm trùng móng tay. Ảnh hưởng của bệnh tiểu đường là còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn cao hơn, trong đó có tụ cầu khuẩn (Staphylococcus), so với những người bình thường.
Các nếp gấp ẩm ướt trên da dễ bị nhiễm nấm candida hoặc nấm men. Bạn có nhiều khả năng bị nhiễm trùng ở các kẽ ngón chân, ngón chân, háng, nách hoặc các vùng trong miệng. Các triệu chứng bao gồm đỏ, phồng rộp và ngứa.
Bệnh da do tiểu đường có thể gây ra các mảng nâu trên da. Bạn không cần lo ngại và không cần phải điều trị. Nổi xanthoma gây ra những mụn vàng cứng với một quầng đỏ xung quanh. Chứng xơ cứng ngón tay làm cho da dày lên, thường là ở bàn tay hoặc bàn chân. Cả hai tình trạng trên da này đều là dấu hiệu của bệnh tiểu đường không kiểm soát. Các triệu chứng này thường sẽ biến mất khi lượng đường trong máu của bạn đã được kiểm soát.
4. Hệ thống thần kinh trung ương
Tác hại của bệnh tiểu đường là làm tổn thương các dây thần kinh ngoại biên, có thể ảnh hưởng đến nhận thức của bạn về cảm giác nóng, lạnh và đau đớn, làm cho bạn dễ bị chấn thương. Tình trạng này biểu hiện rõ hơn khi bạn bỏ qua các vết thương, đặc biệt là vết thương ở vị trí khó quan sát thấy, chẳng hạn như kẽ ngón chân, gót chân hoặc lòng bàn chân.
Ngoài ra, mạch máu bị sưng, rò rỉ trong mắt (bệnh võng mạc tiểu đường) có thể gây tổn hại đến thị lực và thậm chí dẫn đến mù lòa. Các triệu chứng bao gồm nổi lên các hạt hoặc đốm trong tầm nhìn của bạn.
Những người bị bệnh tiểu đường có xu hướng mắc đục thủy tinh thể ở độ tuổi sớm hơn so với những người khác. Những người này cũng có nhiều khả năng mắc bệnh tăng nhãn áp. Các triệu chứng của các rối loạn ở mắt ban đầu có thể nhẹ, vì vậy điều quan trọng là bạn phải đi khám bác sĩ nhãn khoa thường xuyên.
5. Ảnh hưởng của bệnh tiểu đường với hệ sinh sản
Các hormone thai kỳ có thể gây ra bệnh tiểu đường trong thời kỳ thai nghén. Tình trạng này cũng làm tăng nguy cơ huyết áp cao (tiền sản giật hoặc sản giật). Trong hầu hết các trường hợp, có thể dễ dàng kiểm soát bệnh tiểu đường trong thai kỳ và mức đường huyết sẽ trở lại bình thường sau khi sinh. Các triệu chứng cũng giống như các tuýp tiểu đường khác, nhưng cũng có thể bị nhiễm trùng lại ở âm đạo và bàng quang. Phụ nữ bị tiểu đường trong thai kỳ có thể sinh con ra có cân nặng cao hơn, khó sinh hơn. Lúc này, họ cần được theo dõi thật kỹ, do có nguy cơ cao phát triển bệnh tiểu đường trong vòng mười năm.
Các bài viết của Hello Health Group và Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
