Salbutamol là một loại thuốc giúp giảm nhẹ tình trạng co thắt phế quản, thường dùng làm thuốc điều trị hen suyễn.
Hoạt chất này được bào chế thành nhiều biệt dược với nhiều dạng và hàm lượng khác nhau:
- Dung dịch uống, siro: salbutamol 1 mg/ mL; 2,5 mg/ 2,5 mL; 2 mg/ mL; 5 mg/ 2,5 mL
- Khí dung: salbutamol 100mcg/ liều
- Bột hít qua đường miệng: salbutamol 200mcg
- Viên nén: salbutamol 2mg, 4mg
- Dung dịch tiêm: salbutamol 0,5g/ 1ml
Để tìm hiểu thêm các thông tin xoay quanh thuốc này, mời bạn đọc tiếp bài viết sau đây.
Tác dụng, công dụng
Tác dụng của thuốc salbutamol là gì?
Salbutamol thuộc nhóm thuốc chủ vận beta-2-adrenergic có chọn lọc. Đây là nhóm thuốc giãn phế quản đường uống giúp làm giãn các đường dẫn khí (phế quản) trong phổi. Các loại thuốc này giúp giảm ho, thở khò khè, thở không sâu, thở khó khi có nhiều khí trong ống phế quản.
Thuốc salbutamol có thể được sử dụng trong việc điều trị:
- Hen suyễn, làm giảm sự thu hẹp đường hô hấp
- Viêm phế quản mãn tính
- Bệnh khí phế thũng
Một số tác dụng khác của thuốc không được liệt kê trên nhãn thuốc đã được phê duyệt nhưng bác sĩ có thể chỉ định bạn dùng. Bạn chỉ sử dụng thuốc này để điều trị một số bệnh lí chỉ khi có chỉ định của bác sĩ.
Liều dùng
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi quyết định dùng thuốc.
Liều dùng thuốc salbutamol cho người lớn là gì?
Thuốc salbutamol cho người lớn
Trong bài viết này, Hello Bacsi chỉ đề cập tới cách sử dụng của thuốc salbutamol dạng viên uống, trong đó thường gặp nhất là thuốc salbutamol 2mg.
Liều dùng thông thường là salbutamol 4mg, dùng 3 hoặc 4 lần một ngày. Bác sĩ có thể tăng dần liều này lên tối đa là 8mg ba hoặc bốn lần một ngày. Một số bệnh nhân có thể được điều trị thành công với salbutamol 2mg, dùng ba hoặc bốn lần một ngày.
Bệnh nhân cao tuổi hoặc bệnh nhân nhạy cảm với thuốc này hoặc các thuốc tương tự khác: nên dùng liều khởi đầu 2mg, dùng 3 hoặc 4 lần một ngày.
Liều dùng salbutamol cho trẻ em là gì?
- Trẻ từ 2–6 tuổi: dùng 1–2mg, 3 hoặc 4 lần một ngày.
- Trẻ từ 6–12 tuổi: dùng 2mg, 3 hoặc 4 lần một ngày.
- Trẻ trên 12 tuổi: dùng 2–4 mg, 3 hoặc 4 lần một ngày.
- Trẻ dưới 2 tuổi: Không được khuyến cáo dùng.
Cách dùng
Bạn nên dùng thuốc salbutamol như thế nào?
Luôn uống thuốc đúng như sự hướng dẫn của bác sĩ. Mỗi dạng bào chế thuốc sẽ có những cách sử dụng khác nhau, bạn hãy đọc kỹ tờ hướng dẫn sử dụng thuốc trước khi dùng. Nếu bạn không chắc chắn, hãy hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi dùng.
Bạn nên làm gì trong trường hợp khẩn cấp hoặc dùng quá liều?
Trong trường hợp khẩn cấp hoặc quá liều, gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.
Các triệu chứng quá liều bao gồm mức độ kali trong máu thấp (hạ kali máu) gây co giật hay yếu cơ và nhịp tim bất thường.
Bạn nên làm nếu bạn quên một liều?
Nếu bạn quên dùng một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không dùng gấp đôi liều đã quy định.
Tác dụng phụ
Bạn có thể gặp tác dụng phụ nào khi dùng thuốc salbutamol?
Ngưng dùng thuốc salbutamol và liên lạc với bác sĩ ngay nếu bạn bị:
- Một phản ứng dị ứng như sưng mặt, môi, cổ họng và lưỡi nhạt, có những vết xanh hoặc đỏ bất thường với ngứa trầm trọng (phát ban), khó thở, huyết áp thấp, kiệt sức
- Đau ngực, hàm hoặc vai (có thể kèm với khó thở, cảm giác bệnh hoặc đang bị bệnh)
Hãy báo cho bác sĩ nếu bạn nhận thấy có bất kỳ tác dụng nào sau đây hoặc nhận thấy bất kỳ điều gì khác thường không được liệt kê:
- Tăng axit lactic trong cơ thể: thở nhanh, đau dạ dày
- Kali trong máu thấp: co giật cơ hay yếu cơ, nhịp tim bất thường
- Các triệu chứng khác: đau đầu, lượng đường trong máu tăng, lắc nhẹ (thường là ở tay), cảm giác căng thẳng, mở rộng các mạch máu gây ra sự gia tăng chức năng của tim và nhịp tim, nhịp tim bất thường, co thắt cơ
- Sự gia tăng lượng axit trong cơ thể (nhiễm axit ceton) có thể xảy ra ở bệnh nhân đái tháo đường
Không phải ai cũng biểu hiện các tác dụng phụ như trên. Có thể có các tác dụng phụ khác không được đề cập. Nếu bạn gặp phải bất kỳ tác dụng không mong muốn nào trong quá trình sử dụng thuốc, hãy thông báo ngay cho bác sĩ.
Thận trọng/ Cảnh báo
Trước khi dùng thuốc salbutamol bạn nên biết những điều gì?
Không nên dùng thuốc trong các trường hợp sau:
- Quá mẫn với salbutamol hoặc bất kỳ thành phần nào khác
- Có nguy cơ sẩy thai trong 6 tháng đầu tiên của thai kỳ
- Đang dùng các thuốc chẹn beta như propranolol
Hãy kiểm tra với bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi dùng thuốc nếu bạn có:
- Tuyến giáp hoạt động quá mức (nhiễm độc giáp)
- Bệnh đái tháo đường
- Tiền sử bệnh tim, nhịp tim không đều hoặc đau thắt ngực. Mặc dù không biết chính xác mức độ thường xuyên xảy ra của các triệu chứng này nhưng một số người thỉnh thoảng cũng bị đau ngực (do vấn đề tim mạch như đau thắt ngực).
Hãy báo cho nhân viên y tế nếu những triệu chứng này phát triển trong khi đang điều trị bằng salbutamol, nhưng không được ngưng sử dụng thuốc này, trừ khi bạn được yêu cầu làm như vậy.
Bạn không nên uống thuốc quá liều đã được bác sĩ kê đơn. Nếu liều bạn từng dùng để giảm nhẹ bệnh không có hiệu quả trong tối thiểu 3 giờ hoặc nếu bạn cần dùng thuốc nhiều hơn liều được kê đơn, bạn cần phải gặp bác sĩ để hỏi xin ý kiến.
Những điều cần lưu ý nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú
Vẫn chưa có đầy đủ các nghiên cứu để xác định rủi ro khi dùng thuốc này trong thời kỳ mang thai hoặc cho con bú. Trước khi dùng thuốc, hãy luôn hỏi ý kiến bác sĩ để cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ.
Tương tác thuốc
Salbutamol có thể tương tác với thuốc nào?
Tương tác thuốc có thể làm thay đổi khả năng hoạt động của thuốc hoặc gia tăng ảnh hưởng của các tác dụng phụ. Hãy viết một danh sách những thuốc bạn đang dùng (bao gồm thuốc được kê toa, không kê toa và thực phẩm chức năng) và cho bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn xem. Không được tự ý dùng thuốc, ngưng hoặc thay đổi liều lượng của thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ.
Mặc dù những loại thuốc nhất định không nên dùng cùng nhau, trong một số trường hợp hai loại thuốc khac nhau có thể sử dụng cùng nhau thậm chí khi tương tác có thể xảy ra. Trong những trường hợp này, bác sĩ có thể thay đổi liều thuốc, hoặc đưa ra những biện pháp phòng ngừa khác khi cần thiết. Nói cho bác sĩ của bạn biết nếu bạn đang sử dụng bất cứ loại thuốc nào được kê toa hay không được kê toa.
- Thuốc lợi tiểu, guanethidine, reserpin và methyldopa (điều trị tăng huyết áp)
- Các chất ức chế monoamine oxidase ví dụ tranylcypromine (điều trị trầm cảm)
- Thuốc chống trầm cảm ba vòng ví dụ amitriptyline (điều trị trầm cảm)
- Thuốc chẹn beta như propranolol
- Thuốc chống viêm corticosteroids
- Theophylline (cho các vấn đề hô hấp)
- Thuốc tê dạng hít (hỏi bác sĩ hoặc nha sĩ nếu bạn đang có bất kỳ vấn đề về nha khoa hoặc phẫu thuật)
- Digoxin (điều trị các vấn đề về tim)
- Các dẫn chất xanthines như theophylline, aminophylline (trong điều trị hen suyễn)
- Thuốc điều trị bệnh đái tháo đường
Thức ăn và rượu bia có tương tác tới salbutamol không?
Những loại thuốc nhất định không được dùng trong bữa ăn hoặc cùng lúc với những loại thức ăn nhất định vì có thể xảy ra tương tác. Rượu và thuốc lá cũng có thể tương tác với vài loại thuốc nhất định. Hãy tham khảo ý kiến chuyên gia sức khỏe của bạn về việc uống thuốc cùng thức ăn, rượu và thuốc lá.
Những tình trạng sức khỏe nào ảnh hưởng đến thuốc này?
Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào.
Bảo quản
Bạn nên bảo quản thuốc salbutamol như thế nào?
Bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh ẩm, tránh ánh sáng. Giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em và thú nuôi.