Tác dụng
Tác dụng của oxytocin là gì?
Oxytocin là thuốc kích đẻ, được sử dụng để kích thích chuyển dạ hoặc tăng cường co bóp dạ con trong quá trình sinh nở và để kiểm soát chảy máu sau khi sinh con. Một tác dụng khác của oxytocin là kích thích co bóp tử cung ở phụ nữ với bị đình chỉ thai kỳ trong các trường hợp sau:
- Thai quá ngày sinh
- Nhiễm độc thai nghén
- Thai chết lưu
- Thai dị dạng hoặc dị tật bẩm sinh nặng
- Thai chậm phát triển trong tử cung
- Sản phụ bị tăng huyết áp thai kỳ, tiền sản giật, ung thư, tim mạch và bệnh tự miễn.
Bạn nên dùng thuốc oxytocin như thế nào?
Nhân viên y tế sẽ tiêm thuốc này cho bạn tại bệnh viện.
Các cơn co thắt và các dấu hiệu quan trọng khác sẽ được theo dõi chặt chẽ trong khi bạn đang tiêm oxytocin. Điều này sẽ giúp bác sĩ xác định thời gian điều trị của bạn bằng thuốc này.
Trong thời gian chuyển da, nhịp tim của bé cũng sẽ được theo dõi để đánh giá tác dụng của thuốc oxytocin đối với em bé.
Bạn nên bảo quản oxytocin như thế nào?
Bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh ẩm, tránh ánh sáng. Không bảo quản trong phòng tắm. Không bảo quản trong ngăn đá. Mỗi loại thuốc có thể có các phương pháp bảo quản khác nhau. Đọc kỹ hướng dẫn bảo quản trên bao bì, hoặc hỏi dược sĩ. Giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em và thú nuôi.
Không vứt thuốc vào toilet hoặc đường ống dẫn nước trừ khi có yêu cầu. Vứt thuốc đúng cách khi thuốc quá hạn hoặc không thể sử dụng. Tham khảo ý kiến dược sĩ hoặc công ty xử lý rác thải địa phương về cách tiêu hủy thuốc an toàn.
Liều dùng
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi quyết định dùng thuốc.
Liều dùng thuốc oxytocin cho người lớn là gì?
Liều dùng thông thường cho người lớn khi chuyển dạ:
Liều khởi đầu: dùng 0,5-1 milliunit truyền tĩnh mạch mỗi giờ. Sau 30-60 phút, liều dùng nên được tăng dần 1-2 milliunit cho đến khi tình trạng co bóp được xảy ra.
Liều dùng thông thường cho người lớn bị chảy máu sau khi sinh:
Dùng 10-40 unit, truyền tĩnh mạch 1000 mL ở một tốc độ đủ để kiểm soát chảy máu.
Dùng 10 unit, tiêm bắp sau khi chuyển dạ nhau thai.
Liều dùng oxytocin cho trẻ em là gì?
Liều dùng cho trẻ em vẫn chưa được nghiên cứu và quyết định. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ nếu bạn định dùng thuốc này cho trẻ.
Thuốc oxytocin có những dạng và hàm lượng nào?
Oxytocin có những dạng và hàm lượng sau:
- Dung dịch tiêm: oxytocin 5IU, 10 đơn vị/mL (1ml, 10 ml, 30 ml, 50 ml).
Tác dụng phụ
Bạn sẽ gặp tác dụng phụ nào khi dùng thuốc oxytocin?
Hãy cho bác sĩ biết nếu bạn mắc một tác dụng phụ nghiêm trọng như:
- Nhịp tim nhanh, chậm, hoặc không đều
- Chảy máu quá lâu sau khi sinh con
- Đau đầu, rối loạn, nói lắp, ảo giác, nôn mửa, suy nhược nặng, chuột rút cơ bắp, mất phối hợp, cảm giác không ổn định, co giật, ngất xỉu, thở nông hoặc ngừng thở
- Huyết áp cao gây nguy hiểm (đau đầu, mờ mắt, ù tai, lo lắng, hoang mang, đau ngực, khó thở, tim đập không đều, động kinh).
Các tác dụng phụ ít nghiêm trọng có thể bao gồm:
- Buồn nôn, nôn mửa
- Chảy nước mũi, đau xoang hoặc bị dị ứng
- Ảnh hưởng trí nhớ
- Nhiều cơn co bóp cường độ cao hoặc thường xuyên hơn (đây là một tác dụng mong đợi của oxytocin).
Không phải ai cũng biểu hiện các tác dụng phụ như trên. Có thể có các tác dụng phụ khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các tác dụng phụ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ.
Thận trọng/ Cảnh báo
Trước khi dùng oxytocin bạn nên biết những gì?
Thuốc chống chỉ định cho các trường hợp đẻ thường sau:
- Bất cân xứng thai nhi và khung chậu, ngôi bất thường, khối u tiền đạo
- Tử cung có sẹo mổ cũ
- Cơn co cường tính
- Rau tiền đạo
- Rau bong non
- Suy thai cấp tính và mạn tính
- Không có phòng mổ, bác sĩ chuyên khoa và phương tiện phẫu thuật.
Tương tác thuốc
Oxytocin có thể tương tác với thuốc nào?
Tương tác thuốc có thể làm thay đổi khả năng hoạt động của thuốc hoặc gia tăng ảnh hưởng của các tác dụng phụ. Tài liệu này không bao gồm đầy đủ các tương tác thuốc có thể xảy ra. Hãy viết một danh sách những thuốc bạn đang dùng (bao gồm thuốc được kê toa, không kê toa và thực phẩm chức năng) và cho bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn xem. Không được tự ý dùng thuốc, ngưng hoặc thay đổi liều lượng của thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ.
Thức ăn và rượu bia có tương tác tới thuốc oxytocin không?
Những loại thuốc nhất định không được dùng trong bữa ăn hoặc cùng lúc với những loại thức ăn nhất định vì có thể xảy ra tương tác. Rượu và thuốc lá cũng có thể tương tác với vài loại thuốc nhất định. Hãy tham khảo ý kiến chuyên gia sức khỏe của bạn về việc dùng thuốc cùng thức ăn, rượu và thuốc lá.
Tình trạng sức khỏe nào ảnh hưởng đến oxytocin?
Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, đặc biệt là:
- Vấn đề chảy máu (ví dụ, chảy máu dưới màng nhện)
- Tăng huyết áp (huyết áp cao) – Có thể làm cho những tình trạng tồi tệ hơn
- Chuyển dạ khó với sự không cân đối giữa đầu với xương chậu của thai nhi
- Ung thư cổ tử cung
- Suy thai
- Sinh hơn năm lần
- Tiền sử phẫu thuật cổ tử cung hay tử cung (ví dụ, mổ lấy thai)
- Tử cung giãn quá mức
- Bào thai hoặc sinh non
- Vấn đề với co bóp tử cung (ví dụ, đờ tử cung, tử cung co bóp mạnh)
- Nhiễm độc thai nghén, nặng
- Vị trí của thai nhi không thuận lợi (ví dụ, nằm ngang)
- Các tình trạng khác có thể yêu cầu mổ lấy thai (ví dụ, sa dây rốn, nhau thai tiền đạo hoàn toàn, mạch máu tiền đạo, hoặc trong trường hợp khẩn cấp) – Không được sử dụng ở những bệnh nhân mắc những tình trạng này
- Bệnh thận
Khẩn cấp/ Quá liều
Bạn nên làm gì trong trường hợp khẩn cấp hoặc dùng quá liều?
Trong trường hợp khẩn cấp hoặc quá liều, gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.
Triệu chứng quá liều thuốc oxytocin gồm:
- Cơn co cường tính: do nồng độ oxytocin đưa vào quá liều làm cho cơn co trở nên mau, mạnh gây đau quá mức, gây co cứng tử cung kéo dài làm cho cổ tử cung trở nên co thắt hơn, không mở thêm
- Dọa vỡ tử cung và vỡ tử cung, đây là tai biến rất nghiêm trọng, ảnh hưởng tính mạng mẹ và con
- Suy thai cấp do cơn co tử cung quá mức
- Ngộ độc nước và giảm natri máu mẹ và thai nhi.
Xử trí: Bác sĩ sẽ ngừng ngay oxytocin; cho thuốc giảm co, cho sản phụ thở oxy. Trong trường hợp ngộ độc ứ nước, điều trị theo triệu chứng; cần giảm đưa nước và điều chỉnh điện giải.
Bạn nên làm gì nếu quên một liều?
Vì bạn sẽ được bác sĩ/ dược sĩ/ chuyên viên y tế chỉ định và theo dõi khi sử dụng thuốc, trường hợp quên liều khó có thể xảy ra.