Nếu không chăm sóc sức khỏe tốt, bạn sẽ có nguy cơ gặp các vấn đề tiêu hóa như đau bụng, tiêu chảy, táo bón… Bạn có thể thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt để cải thiện hệ tiêu hóa mà không cần dùng thuốc đấy!
Bạn có thể từng bị đầy hơi, ợ nóng, buồn nôn, táo bón hoặc tiêu chảy nhưng nếu những triệu chứng này xảy ra quá thường xuyên thì có thể ảnh hưởng tới cuộc sống hằng ngày. Để tránh bị những triệu chứng khó chịu quấy rầy, bạn có thể cải thiện hệ tiêu hóa bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và lối sống.
1. Cải thiện hệ tiêu hóa bằng cách tránh fast food
Các loại thức ăn nhanh (fast food) thường nhiều carb tinh chế, chất béo bão hòa và chất phụ gia có thể làm tăng nguy cơ rối loạn tiêu hóa. Các chất phụ gia như glucose, muối và các hóa chất khác làm tình trạng viêm ruột nặng thêm, dẫn đến rò rỉ ruột. Chất béo chuyển hóa trong thức ăn nhanh cũng làm tăng nguy cơ mắc viêm loét đại tràng.
Ngoài ra, những chất làm ngọt nhân tạo trong nước ngọt hay kem có thể làm tăng số lượng vi khuẩn có hại trong đường ruột và gây ra các vấn đề tiêu hóa. Tình trạng mất cân bằng vi khuẩn đường ruột này có thể dẫn đến hội chứng ruột kích thích, viêm loét đại tràng và bệnh Crohn.
Một nghiên cứu cho thấy việc ăn 50g chất làm ngọt nhân tạo xylitol dẫn đến đầy hơi và tiêu chảy ở 70% dân số thế giới. Bên cạnh đó, 75g chất ngọt erythritol cũng gây ra các triệu chứng tương tự ở 60% dân số.
Bạn hãy tránh xa thức ăn nhanh bằng cách mua thực phẩm tươi sống về chế biến tại nhà để cải thiện hệ tiêu hóa.
2. Cải thiện hệ tiêu hóa bằng cách uống đủ nước
Thiếu nước là nguyên nhân gây táo bón phổ biến. Vậy nên, các chuyên gia khuyên bạn nên uống 1.5 – 2l chất lỏng không chứa caffeine mỗi ngày để ngăn ngừa táo bón. Tuy nhiên, bạn có thể cần uống nhiều hơn nếu bạn sống trong khí hậu ấm áp hoặc tập thể dục nhiều.
Ngoài nước lọc, bạn cũng có thể uống các loại trà thảo dược và các loại đồ uống không chứa caffeine khác. Nếu muốn, bạn cũng có thể đáp ứng nhu cầu nước của cơ thể bằng cách ăn các loại trái cây và rau quả có nhiều nước như dưa leo, bí, cần tây, cà chua, dưa, dâu, bưởi và đào.
3. Cải thiện hệ tiêu hóa bằng cách thư giãn
Căng thẳng có thể dẫn đến các bệnh về đường tiêu hóa như loét dạ dày, tiêu chảy, táo bón và hội chứng ruột kích thích. Điều này là vì những hormone gây căng thẳng ảnh hưởng trực tiếp đến tiêu hóa.
Khi bạn bị căng thẳng, cơ thể sẽ không cung cấp năng lượng cho hệ tiêu hóa. Hơn nữa, ruột và não cũng có kết nối với nhau nên khi não bị stress, hệ tiêu hóa cũng sẽ không hoạt động tốt.
Bạn có thể kiểm soát căng thẳng để cải thiện hệ tiêu hóa bằng cách ngồi thiền và thư giãn. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng bạn cũng có thể giảm stress bằng liệu pháp hành vi nhận thức, châm cứu và yoga.
4. Cải thiện hệ tiêu hóa bằng cách ăn chậm
Nếu không chú tâm khi ăn, bạn có thể ăn nhiều hơn nhu cầu của bản thân và gặp các vấn đề về tiêu hóa như chướng bụng, đầy hơi và khó tiêu. Vậy nên bạn hãy tập ăn uống chậm rãi nếu muốn cải thiện hệ tiêu hóa yếu ớt. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc chú tâm tới quá trình ăn uống có thể làm giảm nhẹ triệu chứng viêm loét đại tràng và hội chứng ruột kích thích.
Quá trình tiêu hóa bắt đầu ngay từ miệng khi răng cắn thức ăn thành những mảnh nhỏ để enzyme tiêu hóa nên bạn cũng cần để tâm tới tốc độ nhai nếu muốn cải thiện hệ tiêu hóa. Việc nhai không kỹ có thể làm giảm sự hấp thu chất dinh dưỡng nên bạn cần nhai chậm để giảm stress, tiết nước bọt nhiều hơn và từ đó giúp dạ dày bớt áp lực. Điều này sẽ giúp quá trình tiêu hóa trơn tru hơn và ngăn ngừa được các triệu chứng như khó tiêu và ợ nóng.
Ăn chậm nhai kỹ không những giúp bạn tiêu hóa tốt hơn mà còn thưởng thức được thực phẩm và quá trình ăn uống của mình. Vậy nên khi ăn, bạn hãy:
- Ăn chậm.
- Tận hưởng vẻ đẹp và mùi vị của món ăn.
- Chọn từng miếng thức ăn một cách kỹ càng.
- Chú ý đến kết cấu, nhiệt độ và mùi vị thức ăn.
- Tập trung vào thức ăn bằng cách tắt tivi và cất điện thoại.
Việc ăn uống theo cảm xúc tác động tiêu cực đến tiêu hóa vì những người ăn khi lo lắng dễ bị khó tiêu và đầy hơi. Vậy nên, bạn hãy dành thời gian để thư giãn trước bữa ăn để cải thiện các triệu chứng của bệnh tiêu hóa.
5. Cải thiện hệ tiêu hóa bằng cách vận động
Thói quen tập thể dục thường xuyên là một trong những cách tốt nhất để cải thiện hệ tiêu hóa. Dáng đứng thẳng và các vận động sẽ giúp thức ăn đi chuyển qua hệ tiêu hóa tốt hơn. Ngoài ra, tập thể dục còn kích thích cơ thể sản sinh chất kháng viêm để giảm nhẹ các chứng viêm ruột.
Một nghiên cứu trên những người khỏe mạnh cho thấy hoạt động tập thể dục vừa phải như đạp xe và chạy bộ có thể tăng tốc độ tiêu hóa lên gần 30%. Nghiên cứu ở những người bị táo bón mãn tính cũng chỉ ra rằng 30 phút đi bộ mỗi ngày giúp cải thiện đáng kể các triệu chứng táo bón.
6. Cải thiện hệ tiêu hóa bằng các chất dinh dưỡng
Ăn gì để hệ tiêu hóa khỏe mạnh? Bạn có thể bổ sung một số chất dinh dưỡng có chức năng hỗ trợ đường tiêu hóa như:
• Probiotic: Đây là lợi khuẩn có thể cải thiện sức khỏe tiêu hóa. Những vi khuẩn tốt này hỗ trợ tiêu hóa bằng cách phá vỡ các chất khó tiêu có thể gây đầy hơi. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng probiotic có thể cải thiện các triệu chứng chướng bụng, đầy hơi và đau ở những người mắc hội chứng ruột kích thích. Ngoài ra, probiotic còn có thể cải thiện triệu chứng táo bón và tiêu chảy.
Probiotic có trong các thực phẩm lên men như dưa cải muối chua, kim chi, miso cũng như sữa chua. Bạn cũng có thể bổ sung probiotic ở dạng thực phẩm bổ sung.
• Glutamine: Glutamine là một axit amin hỗ trợ sức khỏe đường ruột đã được chứng minh là có thể làm giảm chứng rò rỉ ruột ở những người bị bệnh nặng. Bạn có thể bổ sung glutamine bằng cách ăn gà tây, đậu nành, trứng và hạnh nhân. Ngoài ra, bạn cũng có thể hỏi ý kiến bác sĩ để uống thực phẩm bổ sung chứa glutamine.
• Kẽm: Việc thiếu kẽm có thể dẫn đến các rối loạn tiêu hóa khác nhau vì kẽm là một khoáng chất rất quan trọng để giúp bạn có đường ruột khỏe mạnh. Bạn có thể bổ sung kẽm để điều trị tiêu chảy, viêm đại tràng, rò rỉ ruột và các vấn đề tiêu hóa khác. Lượng kẽm khuyến cáo hàng ngày là 8mg cho nữ và 11mg cho nam. Thực phẩm giàu kẽm bạn có thể bổ sung bao gồm động vật có vỏ, thịt bò và hạt hướng dương.
• Chất xơ: Đây là chất nổi tiếng có ích cho hệ tiêu hóa. Chất xơ hòa tan hấp thụ nước và giúp bạn bài tiết dễ dàng hơn. Chất xơ không hòa tan thì giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả và trơn tru. Một chế độ ăn giàu chất xơ giúp bạn giảm nguy cơ mắc các bệnh về tiêu hóa như viêm loét, trào ngược, trĩ, viêm túi thừa và hội chứng ruột kích thích. Chất xơ hòa tan có trong cám yến mạch, các loại đậu và hạt. Chất xơ không hòa tan có trong rau, ngũ cốc và cám lúa mì.
• Chất béo: Một hệ tiêu hóa tốt đòi hỏi bạn ăn đủ chất béo vì chất này giúp bạn cảm thấy hài lòng sau bữa ăn và hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng axit béo omega-3 có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh viêm ruột như viêm loét đại tràng. Thực phẩm chứa nhiều axit béo omega-3 bao gồm hạt lanh, hạt chia, quả óc chó cũng như các loại cá béo như cá hồi, cá thu và cá mòi.
7. Cải thiện hệ tiêu hóa khi bỏ thói quen xấu
Những thói quen xấu như hút thuốc, uống quá nhiều rượu và ăn khuya không tốt cho sức khỏe nói chung và sức khỏe hệ tiêu hóa nói riêng. Bạn hãy xem xét thay đổi các thói quen sau nếu muốn cải thiện hệ tiêu hóa:
• Hút thuốc: Hút thuốc khiến nguy cơ mắc chứng trào ngược axit tăng gấp đôi và các nghiên cứu cũng đã chỉ ra bỏ thuốc lá giúp bạn cải thiện các triệu chứng của bệnh này. Hơn nữa, thói quen hút thuốc cũng có liên quan đến bệnh loét dạ dày và làm tăng nguy cơ phải phẫu thuật ở những người bị viêm loét đại tràng cũng ung thư dạ dày.
• Uống rượu: Rượu có thể làm tăng axit trong dạ dày, dẫn đến chứng ợ nóng, trào ngược axit và loét dạ dày. Ngoài ra, việc uống rượu quá mức có thể gây chảy máu ở đường tiêu hóa, viêm ruột, rò rỉ ruột và ảnh hưởng tới hệ vi khuẩn trong ruột.
• Ăn khuya: Thói quen ăn khuya trước khi ngủ có thể dẫn đến chứng ợ nóng và khó tiêu vì cơ thể không có đủ thời gian để tiêu hóa thức ăn. Ngoài ra, thói quen đi nằm sau khi ăn có thể ảnh hưởng tới quá trình thức ăn di chuyển trong ruột. Nếu bạn gặp vấn đề về tiêu hóa, hãy tránh ăn uống trong vòng ba đến bốn giờ trước khi đi ngủ để thức ăn có thời gian tiêu hóa.
Quá trình cải thiện hệ tiêu hóa kém không quá khó khăn mà chỉ cần bạn chọn thực phẩm tươi ngon giàu dinh dưỡng, ăn chậm nhai kỹ và vận động thường xuyên. Làm được những điều trên, bạn sẽ không còn bị phiền hà vì những cơn đau bụng, đầy hơi hay ợ nóng nữa.
Như Vũ HELLO BACSI
[embed-health-tool-bmr]
