Tình trạng sâu răng ở trẻ em do rất nhiều nguyên nhân gây ra như chế độ ăn, thói quen sinh hoạt xấu, tình trạng thiếu fluoride. Trẻ bị sâu răng có thể gặp rất nhiều phiền toái trong sinh hoạt cũng như các vấn đề sức khỏe.
Sâu răng là tình trạng răng bị tổn thương do vi khuẩn trong khoang miệng sản sinh ra axit và tấn công men răng dẫn đến các lỗ sâu hình thành trên răng, gây đau, nhiễm trùng, thậm chí là mất răng. Nếu bạn đang tìm cách phòng ngừa sâu răng cho trẻ, hãy tham khảo những thông tin dưới đây của Hello Bacsi.
Dấu hiệu sâu răng ở trẻ em
Tình trạng sâu răng giai đoạn đầu thường không có dấu hiệu. Bạn thường chỉ phát hiện ra con bị sâu răng khi quan sát thấy răng trẻ có những lỗ nhỏ, răng bị đổi màu, bị đen hay nướu bị sưng, đau… Nếu trẻ bị sâu răng, con có thể có các dấu hiệu khác như:
- Bé tỏ ra đau răng khi nhai hoặc cắn thức ăn
- Răng tỏ ra nhạy cảm khi tiếp xúc với thức ăn nóng hoặc lạnh
- Con bị đau răng mà không có lý do
- Hơi thở có mùi…
Nếu nhận thấy con có một trong những dấu hiệu trên, bạn nên đưa trẻ đến gặp nha sĩ ngay. Răng bị sâu nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến hỏng răng, phải nhổ bỏ răng.
[embed-health-tool-bmi]
Nguyên nhân gây sâu răng ở trẻ em
Khi chúng ta ăn, một số mảnh vụn thức ăn mắc kẹt và nằm lại trong các kẽ răng. Vi khuẩn cư trú trong khoang miệng sẽ lên men carbohydrate có trong các mảnh vụn thức ăn, tạo ra axit. Axit tấn công, gây tổn thương cho men răng dẫn đến sâu răng. Ngoài ra, các vi khuẩn này còn tạo ra các mảng bám chứa nhiều axit ăn mòn men răng, làm cho răng bị tổn thương, hình thành lỗ sâu.
Một số nguyên nhân gây sâu răng chủ yếu bao gồm:
1. Thói quen ăn nhiều đồ ngọt
Nguyên nhân gây sâu răng ở trẻ em phần lớn là do thói quen ăn uống. Hàm lượng đường cao trong những thực phẩm mà trẻ ăn gây ảnh hưởng đến răng của trẻ. Trẻ em thường thích ăn đồ ngọt, sôcôla, kem và các loại thực phẩm chứa nhiều đường nên chúng rất dễ bị sâu răng.
Ngoài ra, việc trẻ uống nước trái cây, nước ngọt, sữa… cũng có thể gây sâu răng. Răng của những đứa trẻ thường xuyên tiêu thụ những loại đồ uống này sẽ bị đường và các phẩm màu có trong nước uống bao bọc lại, gia tăng nguy cơ làm tổn thương men răng, dẫn đến nhiễm trùng.
2. Tình trạng sức khỏe
Những bé gặp phải một số tình trạng sức khỏe nhất định cũng có thể làm tăng nguy cơ sâu răng. Nếu con bạn bị dị ứng mãn tính, bé có thể phải thở bằng miệng dẫn đến khô miệng. Khô miệng là một trong những nguy cơ làm gia tăng tình trạng sâu răng.
3. Thói quen bú bình vào ban đêm
Những bé có thói quen bú bình vào ban đêm rất dễ bị sâu răng. Nguyên do là sữa có chứa đường và có thể bám trên răng hàng giờ, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
4. Thiếu fluoride
Fluoride là một khoáng chất tự nhiên có mặt trong nhiều loại thực phẩm và nước, có tác dụng bảo vệ răng, giúp phục hồi tổn thương răng trong giai đoạn đầu. Khoáng chất này được bổ sung vào nước máy, kem đánh răng và nước súc miệng. Những trẻ sử dụng nước không có bổ sung fluoride, dùng kem đánh răng không chứa fluoride thường có nguy cơ sâu răng hơn những trẻ khác.
Phương pháp điều trị sâu răng ở trẻ em
Bác sĩ nha khoa sẽ căn cứ vào tình trạng sâu răng của trẻ để đưa ra phương pháp điều trị sâu răng phù hợp:
1. Điều trị bằng fluoride
Phương pháp này giúp phục hồi các tổn thương của men răng, giai đoạn đầu của sâu răng. Nếu quan sát kỹ, bạn có thể thấy các đốm xuất hiện trên răng của con trong giai đoạn này. Bác sĩ có thể tiến hành bôi fluoride dưới dạng gel, bọt… lên răng bé để che phủ các lỗ sâu nhỏ và cung cấp các khoáng chất cần thiết cho răng. Ngoài ra, bé có thể được chỉ định dùng kem đánh răng có chứa fluor để sửa chữa các tổn thương trên bề mặt răng và khôi phục bề mặt răng.
2. Trám răng
Nếu răng con đã hình thành các lỗ sâu lớn nhưng chưa gây ảnh hưởng đến tủy răng, nha sĩ sẽ tiến hành trám răng cho trẻ để bảo vệ phần răng còn lại. Lỗ sâu trên răng sẽ được làm sạch rồi trám lại bằng amalgam nha khoa hoặc nhựa sứ.
3. Gắn mão răng
Để cứu những chiếc răng đã bị sâu nghiêm trọng không thể trám được, các nha sĩ thường chỉ định gắn mão răng. Mão là một vỏ bọc được tùy chỉnh theo hình dáng của răng nhằm bảo vệ và phục hồi vỏ tự nhiên của răng. Trong phương pháp điều trị này, nha sĩ sẽ mài để loại bỏ phần răng bị hư, trám lại và mài mặt nhai cùng mặt bên để lấy chỗ gắn mão. Sau đó sẽ tiến hành lấy dấu răng bằng cao hoặc bột để phục hình mão. Sau đó, mão sẽ được chụp lên răng để bảo vệ khỏi bị hư hại thêm nữa.
4. Lấy tủy và trám răng
Tình trạng sâu răng nghiêm trọng có thể dẫn đến viêm tủy răng, gây hư hại tủy răng khiến trẻ có thể phải nhổ bỏ răng để ngăn ngừa nhiễm trùng lây lan. Các nha sĩ có thể giảm thiểu nguy cơ phải nhổ bỏ răng bằng cách điều trị tủy. Phần tủy bị nhiễm trùng sẽ được loại bỏ, lỗ trống được làm sạch và trám lại. Ngoài ra, tùy vào tình trạng tổn thương của răng mà nha sĩ có thể cân nhắc bọc mão răng để bảo vệ răng cho con.
5. Nhổ răng
Nếu răng bị hư hại nhiều và không thể phục hồi do nhiễm trùng thì phải được nhổ để tránh lây lan cho các răng bên cạnh. Nếu việc mất răng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thẩm mỹ, gây khó khăn cho bé trong chuyện ăn uống, bác sĩ có thể xem xét đến việc cấy ghép hoặc làm cầu răng.
Mách mẹ cách phòng ngừa sâu răng cho trẻ
Bạn có thể gúp con ngăn ngừa tình trạng sâu răng ở trẻ em bằng cách làm theo các phương pháp được gợi ý dưới đây:
- Với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Bạn nên dùng gạc hoặc dụng cụ rơ miệng để vệ sinh răng miệng cho con ngay khi bé chưa có cái răng nào. Khi chiếc răng đầu tiên xuất hiện, hãy đánh răng cho trẻ bằng bàn chải đánh mềm và sử dụng kem đánh răng có fluoride.
- Không để trẻ vừa ngủ vừa bú bình hay không vệ sinh răng miệng trước khi ngủ: Điều này nhằm tránh cho răng của bé tiếp xúc với đường dẫn đến nhiễm trùng, nghẹt thở và sâu răng.
- Súc miệng thường xuyên: Hãy cho bé súc miệng sạch sẽ sau khi con ăn, dùng các thức uống có axit và đường.
- Sử dụng nước có chứa fluoride: Fluoride giúp bảo vệ răng của con bạn khỏi bị nhiễm trùng. Nếu bạn đang sử dụng nước không có fluoride, hãy tham khảo ý kiến nha sĩ để được bổ sung khoáng chất này.
- Uống nước, sữa và các thức uống lỏng bằng ly thay vì uống bằng bình bú: Ngay sau khi con được một tuổi, bạn hãy tập cho bé uống chất lỏng từ cốc hoặc ly. Việc uống chất lỏng từ cố hoặc ly giúp giảm thiểu nguy cơ sâu răng.
- Hạn chế các thực phẩm nhiều đường: Hãy kiểm soát lượng thực phẩm có đường mà con bạn thường xuyên ăn. Khoai tây chiên, kẹo, thạch rau câu, các loại bánh, kem… có chứa đường là mối đe dọa cho răng miệng và sức khỏe nếu trẻ tiêu thụ quá mức.
- Không dùng chung dụng cụ ăn uống: Việc dùng chung dụng cụ ăn uống, mớm thức ăn làm lây nhiễm vi khuẩn cho trẻ, làm ảnh hưởng sức khỏe răng miệng nói riêng và sức khỏe tiêu hóa, hô hấp… nói chung.
- Khám răng thường xuyên: Khi trẻ được 1 tuổi hoặc khi bé bắt đầu mọc răng, hãy đưa bé đến gặp nha sĩ nhằm kịp thời phát hiện các bất thường về răng miệng. Việc duy trì sức khỏe răng miệng cho con sẽ giúp bé ít có nguy cơ bị nhiễm khuẩn dẫn đến sâu răng.
Việc thay đổi chế độ ăn uống có giúp ngăn ngừa sâu răng ở trẻ không?
Thực tế, việc thực hiện một số thay đổi theo chiều hướng tích cực trong chế độ ăn uống có thể phần nào giúp ngăn ngừa được tình trạng sâu răng ở trẻ. Bạn hãy:
- Cho trẻ ăn trái cây và rau quả thay vì thực phẩm giàu carbohydrate. Lê, dưa hấu, cần tây, dưa chuột, các loại rau xanh, bông cải… rất giàu chất xơ và ít đường là lựa chọn tốt cho trẻ. Chuối, nho khô, chà là khô… có chứa đường, vì vậy chỉ nên cho trẻ ăn một lượng hạn chế và súc miệng sạch sau mỗi lần ăn.
- Bạn có thể thêm phô mai vào chế độ ăn cho trẻ vì loại thực phẩm này cung cấp canxi, tốt cho xương và răng.
- Hạn chế cho trẻ tiêu thụ những thức ăn có tính chất dính như kẹo dừa, kẹo dẻo, bánh bột lọc… vì chúng có nguy cơ dính lại các kẽ răng và tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi. Nếu bé ăn những thực phẩm này, hãy cho trẻ súc miệng hoặc đánh răng ngay sau khi ăn xong.
Mẹo giữ vệ sinh răng miệng cho trẻ
Để có hàm răng khỏe, bạn nên tập cho con có thói quen thực hiện những mẹo dưới đây:
- Chọn bàn chải thích hợp
- Đánh răng ngày 2 lần (sáng và tối)
- Sau khi đánh răng, cần vệ sinh bàn chải đúng cách
- Sử dụng dụng cụ cạo lưỡi để giữ cho lưỡi của bạn sạch sẽ
- Thay bàn chải đánh răng mới sau mỗi 3 tháng sử dụng
- Sử dụng nước súc miệng hoặc nước muối để súc miệng thường xuyên
- Dùng chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng thay vì dùng tăm, tăm có thể làm tổn thương men răng
- Dạy trẻ không ăn chung đồ ăn, dùng chung bát đĩa với bất kỳ ai khác
- Hạn chế đến mức tối đa việc ăn các thực phẩm có chứa nhiều đường
- Hạn chế ăn vặt và súc miệng sau khi ăn, đồng thời cần tránh ăn vặt đêm muộn sau khi đã đánh răng
- Đưa trẻ đi khám răng mỗi 3 tháng 1 lần.
Hello Bacsi hy vọng với những thông tin cung cấp ở trên, bạn đã biết chăm sóc răng miệng cho con đúng cách để phòng tránh sâu răng ở trẻ em hiệu quả.
