Việc cho trẻ dùng thuốc paracetamol cần tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ. Nguyên nhân là do nếu dùng sai, trẻ có thể gặp phải những tác dụng phụ nguy hiểm. Vậy, liều dùng paracetamol cho trẻ em bao nhiêu là phù hợp?
Paracetamol là thuốc giảm đau, hạ sốt được dùng khá phổ biến nhưng cha mẹ cần nhớ khi cho trẻ uống nên hỏi ý kiến bác sĩ về cách dùng và liều lượng để tránh “lợi bất cập hại”. Hãy cùng Hello Bacsi xem tiếp những chia sẻ dưới đây để biết rõ liều dùng paracetamol cho trẻ em và những lưu ý cần nhớ khi cho trẻ dùng paracetamol.
Tìm hiểu về thuốc paracetamol
1. Paracetamol là thuốc gì? Khi nào nên cho trẻ uống paracetamol?
Paracetamol (hay còn gọi là acetaminophen) là loại thuốc giảm đau, hạ sốt khá phổ biến. Phần lớn các bậc cha mẹ đều cho con uống loại thuốc này khi trẻ có triệu chứng sốt cao, đau đầu, đau răng, đau nhức trong cơ thể (đau cơ, đau khớp…) để giảm nhẹ cảm giác khó chịu.
Paracetamol cũng có thể được dùng để điều trị tình trạng sốt sau khi tiêm chủng.
2. Paracetamol có sẵn dưới dạng nào?
Hiện nay, thuốc paracetamol được bào chế dưới có các dạng sau:
- Viên nén: 500mg
- Viên sủi: 500mg
- Viên nhai: 120mg
- Thuốc dạng dung dịch (siro): 120mg/5ml, 250mg/5ml
- Thuốc dạng bột/cốm pha uống: 80mg, 150mg, 250mg
- Thuốc dạng viên đạn đặt hậu môn: 80mg, 150mg, 300mg
Liều dùng paracetamol cho trẻ em tùy thuộc vào tuổi và cân nặng của trẻ.
Thuốc paracetamol có an toàn cho trẻ không?
Nhiều phụ huynh thắc mắc liệu trẻ em uống paracetamol được không? Thực tế, nếu được sử dụng với liều lượng phù hợp, paracetamol khá an toàn đối với trẻ. Các bác sĩ cũng thường hay kê loại thuốc này để điều trị sốt hoặc giảm đau cho các bé.
Tuy nhiên, paracetamol cũng có thể gây nguy hiểm nếu bạn cho trẻ uống quá liều dùng quy định cho trẻ em. Do đó, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để biết được liều lượng phù hợp cho trẻ uống paracetamol.
Bạn cần biết
- Bạn chỉ nên cho trẻ uống paracetamol nhắc lại sau mỗi 4 – 6 giờ và chỉ uống tối đa 4 lần trong vòng 24 giờ.
- Không nên sử dụng vượt quá liều dùng paracetamol cho trẻ em kể trên. Nếu sau khi dùng thuốc mà các triệu chứng không giảm, hãy đưa trẻ đi khám.
Liều dùng paracetamol cho trẻ em theo cân nặng
Paracetamol có thể giúp hạ sốt, giảm đau. Tuy nhiên, nếu dùng paracetamol quá liều sẽ rất nguy hiểm, thậm chí có thể dẫn đến tử vong. Các chuyên gia y tế khuyến cáo, liều dùng paracetamol cho trẻ em nên dựa vào trọng lượng của trẻ.
Cụ thể liều paracetamol cho trẻ em theo cân nặng như sau:
- Đối với thuốc đường uống, liều dùng paracetamol cho trẻ em là 10–15mg/kg/lần, cách 4-6 giờ/lần, tối đa 75mg/kg/ngày và tổng lượng dùng không quá 4 gram/ngày.
- Đối với trẻ sơ sinh (trẻ dưới 28 ngày tuổi), không uống paracetamol quá 40–60 mg/kg/ngày. Cụ thể trẻ sinh non uống không quá 40mg/kg/ngày, trẻ sinh đủ tháng thì liều tối đa là không quá 60mg/kg/ngày.
Liều dùng paracetamol cho trẻ em theo độ tuổi
Trong trường hợp không rõ cân nặng hoặc để thuận tiện trong việc dùng thuốc paracetamol cho trẻ em tại nhà, cha mẹ có thể tham khảo liều dùng paracetamol cho trẻ em theo độ tuổi được khuyến cáo dưới đây:
1. Liều dùng siro paracetamol cho trẻ em
Nếu trẻ bị sốt cao hoặc đau nhức (kể cả sau khi tiêm phòng), bạn có thể cho bé uống 1 liều siro paracetamol. Liều dùng siro paracetamol cho trẻ em sẽ phụ thuộc vào độ tuổi của bé.
Đối với thuốc siro paracetamol dành cho trẻ nhỏ từ 6 tuổi trở xuống:
- Trẻ 3 – 5 tháng: 2,5ml, tối đa 4 lần trong 24 giờ
- Trẻ 6 – 23 tháng: 5ml, tối đa 4 lần trong 24 giờ
- Trẻ 2 – 4 tuổi: 7,5ml, tối đa 4 lần trong 24 giờ
- Trẻ 4 – 6 tuổi: 10ml, tối đa 4 lần trong 24 giờ
Trong đó, mỗi 5ml siro chứa 120mg paracetamol.
Đối với thuốc siro paracetamol dành cho trẻ lớn trên 6 tuổi:
- Trẻ 6 – 8 tuổi: 5ml, tối đa 4 lần trong 24 giờ
- Trẻ 8 – 10 tuổi: 7,5ml, tối đa 4 lần trong 24 giờ
- Trẻ 10 – 12 tuổi: 10ml, tối đa 4 lần trong 24 giờ
Trong đó, mỗi 5ml siro chứa 250mg paracetamol.
Lưu ý
- Với trẻ sơ sinh (trẻ dưới 28 ngày tuổi), bạn nên dùng paracetamol dưới dạng siro hoặc thuốc đạn và quan trọng hơn cả là cần tham khảo ý kiến bác sĩ về liều dùng siro paracetamol cho trẻ sơ sinh trước khi sử dụng.
- Nếu trẻ sinh non hoặc thể trạng nhỏ so với tuổi, hãy hỏi bác sĩ để được chỉ định một liều paracetamol thấp hơn, phù hợp với tình trạng sức khỏe, độ tuổi và cân nặng của bé.
- Bạn có thể cho bé uống thêm 1 liều siro sau đó 4 giờ nếu thấy cần. Nếu bé vẫn có sốt cao sau đó, hãy đưa trẻ đi khám ngay.
2. Liều dùng viên nén paracetamol cho trẻ em
Trẻ em trên 6 tuổi có thể dùng paracetamol dưới dạng viên nén. Cách tính liều viên nén paracetamol cho trẻ em theo độ tuổi, cụ thể như sau:
- Trẻ 6 – 8 tuổi: 250mg, tối đa 4 lần trong 24 giờ
- Trẻ 8 – 10 tuổi: 375mg, tối đa 4 lần trong 24 giờ
- Trẻ 10 – 12 tuổi: 500mg, tối đa 4 lần trong 24 giờ
- Trẻ 12 – 16 tuổi: 750mg, tối đa 4 lần trong 24 giờ.
Lưu ý
3. Liều dùng thuốc đạn paracetamol cho trẻ em
Nếu trẻ bị sốt cao hoặc đau nhức, bạn cũng có thể cho bé dùng thuốc đạn paracetamol. Bạn có thể cho trẻ dùng thuốc đạn tính theo cân nặng với liều lượng 10-15mg/kg/lần. Có thể nhắc lại sau 4 – 6 giờ nếu cần, tối đa 4 liều/24 giờ.
Hướng dẫn cách cho trẻ uống paracetamol đúng chuẩn y khoa
Ngoài việc đi tìm câu trả lời cho thắc mắc liều dùng paracetamol cho trẻ em, thì các bậc cha mẹ cũng quan tâm đến vẫn để cách dùng thuốc paracetamol cho trẻ.
Paracetamol được bày bán với nhiều dạng khác nhau từ viên nén, siro cho đến thuốc đạn. Do đó, mỗi loại thuốc sẽ có cách sử dụng khác nhau, cụ thể:
1. Siro
Lắc đều chai thuốc trong ít nhất 10 giây và đổ đúng lượng thuốc quy định vào một chiếc thìa, cốc hoặc ống tiêm để cho trẻ uống. Bạn nên sử dụng loại muỗng hoặc cốc có vạch đo, tránh sử các dụng cụ bình thường vì như vậy bạn rất dễ cho trẻ uống quá liều.
2. Viên nén Paracetamol
Với dạng viên nén, bạn có thể cho trẻ uống với nước, sữa hoặc nước trái cây và tránh đừng để trẻ nhai nhé. Tương tự như siro paracetamol, trẻ sẽ bắt đầu cảm thấy dễ chịu hơn khoảng 30 phút sau khi uống thuốc viên.
3. Thuốc đạn
Thuốc đạn là loại thuốc nén được thiết kế có dạng hình viên đạn để đưa vào hậu môn dễ dàng. Loại thuốc này thường phù hợp với những trẻ bị nôn khi uống viên nén hoặc những trẻ mắc chứng khó nuốt. Khi dùng paracetamol dưới dạng này, bạn nên thực hiện theo hướng dẫn được ghi trên bao bì.
Tác dụng phụ khi dùng thuốc paracetamol
Nếu dùng đúng liều lượng paracetamol cho trẻ em, thuốc hiếm khi gây tác dụng phụ. Trong một số trường hợp, trẻ có thể bị dị ứng với thuốc và xuất hiện các triệu chứng như:
- Khó thở
- Thở khò khè
- Tăng nhịp tim
- Thay đổi huyết áp
- Sưng mặt, miệng, môi, họng…
- Phát ban với mụn nước đỏ sưng, ngứa
- Tức ngực và khó chịu ở cổ họng
- Tổn thương gan và thận do dùng quá liều
Nếu bé có triệu chứng bị dị ứng, hãy đưa bé đến bác sĩ ngay lập tức.
Lưu ý khi cho trẻ uống paracetamol
Bạn cần phải thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau để đảm bảo rằng trẻ không uống quá liều dùng paracetamol cho trẻ em:
- Không bao giờ cho trẻ uống paracetamol với bất kỳ loại thuốc nào khác mà không hỏi ý kiến bác sĩ.
- Luôn kiểm tra ngày hết hạn của thuốc để tránh ngộ độc. Tuyệt đối không sử dụng thuốc đã hết hạn.
- Để thuốc ngoài tầm với của trẻ.
- Ghi chú cẩn thận về thời gian và liều lượng mà trẻ sử dụng để tránh việc cho trẻ uống quá nhiều.
- Không cho trẻ uống bất kỳ loại thuốc nào khác có chứa paracetamol mà chưa hỏi ý kiến bác sĩ, gồm một số loại thuốc ho và cảm lạnh.
Những câu hỏi thường gặp khi cho trẻ dùng paracetamol
1. Uống paracetamol bao lâu mới có tác dụng?
Hiệu quả của thuốc sẽ phụ thuộc vào cơ địa của từng người. Tuy nhiên, nhìn chung, phải mất khoảng từ 1 – 3 giờ thì thuốc mới có tác dụng.
- Thông thường, trẻ sẽ bắt đầu cảm thấy dễ chịu hơn khoảng 30 phút sau khi uống siro hoặc viên nén paracetamol.
- Thuốc đạn có thể mất tới 60 phút để phát huy hết tác dụng.
2. Paracetamol có thể gây ngộ độc gan cho trẻ hay không?
Paracetamol là thành phần an toàn, thường được lựa chọn để giảm đau, hạ sốt cho trẻ em. Khi đi vào cơ thể, paracetamol được chuyển hóa ở gan thành chất không độc và thải qua thận. Do đó, nếu trẻ có một chức năng gan bình thường và được cho uống với liều dùng paracetamol cho trẻ em phù hợp, hầu như paracetamol sẽ không gây ngộ độc gan.
Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp paracetamol có thể gây ngộ độc gan cho trẻ, chẳng hạn như:
- Cho trẻ uống paracetamol liều cao 150-200mg/kg/lần (gấp 10 lần liều dùng paracetamol được khuyến cáo cho trẻ em).
- Trẻ có chức năng gan bị suy giảm nhưng phải dùng paracetamol liều cao, liên tục.
Khi trẻ được chẩn đoán ngộ độc gan liên quan đến paracetamol, bác sĩ có thể chỉ định bé dùng chất đối kháng là N-Acetylcysteine – một tiền chất của glutathione giúp làm giảm độc tính acetaminophen bằng cách tăng glutathione dự trữ ở gan và bằng các cơ chế khác.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, N-Acetylcysteine không giúp phục hồi các tế bào gan đã bị tổn thương. Và việc dùng N-Acetylcysteine chỉ khi bé bị ngộ độc gan cấp, chứ không dùng để phòng ngừa ngộ độc gan do paracetamol.
3. Paracetamol và ibuprofen, loại thuốc nào giúp hạ sốt tốt hơn?
Cả hai loại thuốc đều có hiệu quả như nhau trong việc hạ sốt. Tuy nhiên, paracetamol thường được ưa thích hơn vì thuốc này đã được sử dụng trong thời gian dài nên tính hiệu quả và an toàn cũng đã được nhiều nghiên cứu chứng minh.
Dùng paracetamol quá liều có thể gây tổn thương gan và thận trong khi, ibuprofen có thể gây các vấn đề về đường ruột và thận ngay cả khi dùng đúng liều. Đặc biệt là trẻ bị mất nước hoặc có các vấn đề sức khỏe khác sẽ có nguy cơ bị tổn thương thận cao hơn khi dùng ibuprofen.
4. Bảo quản thuốc paracetamol như thế nào?
Bạn cần phải để thuốc ở nơi thoáng mát và đặc biệt:
- Tránh xa tầm với của trẻ nhỏ
- Bảo quản thuốc ở nhiệt độ thích hợp. Bảo quản thuốc ở dưới 40ºC, tốt nhất là 15 – 30ºC; tránh để đông lạnh dung dịch.
- Cẩn thận với thuốc dạng siro vì trẻ nhỏ rất dễ bị thu hút bởi các chai thuốc này.
5. Khi nào bạn nên đưa bé đi khám?
Bạn nên đưa bé đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu trẻ dùng quá liều và có các triệu chứng như:
- Buồn nôn, nôn mửa
- Tiêu chảy
- Chán ăn
- Buồn ngủ cực độ
- Làn da hoặc tròng trắng mắt chuyển sang vàng.
Paracetamol là loại thuốc khá phổ biến và hiếm khi gây ra tác dụng phụ. Tuy nhiên, nếu không cẩn thận mà dùng quá liều, trẻ nhỏ có thể gặp nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí dẫn đến tử vong. Do đó, để đảm bảo an toàn, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ về liều dùng paracetamol cho trẻ em theo cân nặng và độ tuổi trước khi cho trẻ uống nhé.
[embed-health-tool-vaccination-tool]
