Mối quan hệ giữa nhịp tim và huyết áp: Hiểu để kiểm soát

Chỉ số đo huyết áp và nhịp tim là 2 chỉ số sức khỏe riêng biệt. Huyết áp và nhịp tim là hai chỉ số quan trọng, chúng có mối liên hệ mật thiết với nhau. Vậy, mối quan hệ giữa nhịp tim và huyết áp là thế nào? 

Bạn vẫn thường nghĩ nhịp tim tăng thì huyết áp sẽ tăng và ngược lại. Điều này có đúng không? Nhịp tim ảnh hưởng thế nào đến huyết áp? Cùng Hello Bacsi tìm hiểu nhé!

Sự khác nhau giữa huyết áp và nhịp tim

Muốn biết mối quan hệ giữa nhịp tim và huyết áp thì trước tiên chúng ta cần biết sự khác nhau giữa hai chỉ số này. Chỉ số huyết áp và nhịp tim là hai phép đo chỉ số sức khỏe riêng biệt nhưng đều liên quan đến sức khỏe tim mạch của bạn.

Có một mối quan hệ giữa nhịp tim và huyết áp, nhưng chúng không giống nhau. Huyết áp là áp lực máu chảy trong thành động mạch. Các mạch máu có thể được coi như một hệ thống ống dẫn, chúng có thể mở rộng hoặc co lại để kiểm soát huyết áp. Trong khi đó, nhịp tim lại là số lần tim bạn đập trong một phút. Nhịp tim được điều khiển bởi hệ thống điện tim.

Mỗi khi tim bạn đập, nó sẽ co bóp và đẩy máu đi qua mạng lưới các động mạch trong cơ thể. Huyết áp sẽ tăng lên trong thời gian ngắn khi tim đẩy ra nhiều máu hơn để giữ cho tuần hoàn tiếp tục. Giữa các nhịp đập, tim sẽ thư giãn và làm giảm áp lực trở lại. Đó là lý do tại sao mỗi nhịp tim có cảm giác giống như một nhịp đập chứ không phải là một dòng áp lực liên tục như nước chảy qua vòi.

Huyết áp lý tưởng thường được định nghĩa là khi huyết áp tâm thu (áp lực máu khi tim đập) đạt 120 mmHg và huyết áp tâm trương (áp lực máu khi tim thư giãn) đạt 80 mmHg. Trong khi đó, nhịp tim trung bình khi nghỉ ngơi ở một người trưởng thành là từ 60 đến 100 nhịp mỗi phút (BPM).

Bạn có thể quan tâm: Hỏi đáp bác sĩ: Huyết áp 160/110 mmHg có cao không?

Đối với những người bị huyết áp cao, bạn không thể đo nhịp tim để thay thế cho việc đo huyết áp. Ngược lại, đối với người bị rối loạn nhịp tim, việc đo nhịp tim để chẩn đoán và điều trị bệnh vẫn là loại xét nghiệm được ưu tiên.

Mối quan hệ giữa nhịp tim và huyết áp

Mối quan hệ giữa nhịp tim và huyết áp: Huyết áp cao có làm tăng nhịp tim không?

Khi hiểu rõ mối quan hệ giữa nhịp tim và huyết áp, bạn sẽ hiểu rằng nhịp tim và huyết áp không nhất thiết phải tăng hoặc giảm cùng nhau. Nhịp tim tăng không làm cho huyết áp tăng theo hoặc ngược lại. Mặc dù tim của bạn đập nhiều lần hơn trong một phút, nhưng các mạch máu khỏe mạnh sẽ giãn ra để cho phép nhiều máu chảy qua dễ dàng hơn.

Khi bạn tập thể dục, nhịp tim sẽ nhanh hơn để có nhiều máu hơn đáp ứng nhu cầu cơ thể. Nhịp tim có thể tăng gấp đôi nhưng vẫn an toàn, trong khi huyết áp có thể đáp ứng bằng cách chỉ tăng một chút.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp nhất định, huyết áp và nhịp tim thường tăng và giảm cùng nhau. Chẳng hạn như, khi bạn căng thẳng, duy trì lối sống kém lành mạnh, thức khuya, hút thuốc,… thì huyết áp và nhịp tim có thể cùng tăng lên và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.

Nhịp tim ảnh hưởng thế nào đến huyết áp và sức khỏe?

Tăng huyết áp là một vấn đề sức khỏe phổ biến và là một yếu tố nguy cơ chính của bệnh tim mạch và đột quỵ. Trong khi đó, nhịp tim cao sẽ làm tăng nguy cơ cao huyết áp, còn đối với những người đã cao huyết áp thì nhịp tim tăng sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Mặc dù mối quan hệ giữa nhịp tim và huyết áp là rất quan trọng đối với sức khỏe, tuy nhiên, nhịp tim tăng không phải là một yếu tố chính được cân nhắc trong việc lựa chọn thuốc điều trị tăng huyết áp. Không có bằng chứng cho thấy việc dùng thuốc ổn định nhịp tim có thể giúp điều trị bệnh tăng huyết áp. Việc sử dụng thuốc hạ huyết áp, đặc biệt là các loại thuốc ảnh hưởng đến nhịp tim, có thể không làm giảm huyết áp.

Bạn có thể quan tâm: Triệu chứng tim đập nhanh biểu hiện như thế nào? Nguyên nhân và cách phòng ngừa

Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp

Để hiểu rõ về mối quan hệ giữa nhịp tim và huyết áp, bạn cần xác định được các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp để biết huyết áp sẽ tăng hoặc giảm khi nào. Các yếu tố bao gồm:

• Cân nặng. Thừa cân, béo phì sẽ gây căng thẳng cho tim và mạch máu, góp phần làm tăng huyết áp.
• Chế độ ăn uống. Chế độ ăn quá nhiều muối (natri) và quá ít kali sẽ khiến bạn có nguy cơ bị cao huyết áp.
• Mức độ hoạt động thể chất. Ít hoạt động thể chất sẽ làm tăng nguy cơ béo phì, làm ảnh hưởng tiêu cực đến huyết áp.
• Thuốc men. Việc dùng một số loại thuốc có thể làm giảm hoặc tăng huyết áp.
• Lối sống. Hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia và cà phê, thức khuya, căng thẳng đều ảnh hưởng tiêu cực đến tim và mạch máu.
• Bệnh mãn tính. Một số bệnh mãn tính, chẳng hạn như bệnh thân, tiểu đường, bệnh tim,..có thể ảnh hưởng đến huyết áp.
• Tuổi tác. Huyết áp có thể tăng hoặc giảm khi bạn lớn tuổi hơn.

Các yếu tố ảnh hưởng đến nhịp tim

Mối quan hệ giữa nhịp tim và huyết áp cũng thể hiện ở chỗ một số yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp cũng sẽ ảnh hưởng đến nhịp tim. Các yếu tố ảnh hưởng đến nhịp tim bao gồm:

• Tuổi tác. Nhịp tim trung bình có thể thay đổi theo từng độ tuổi.
• Mức độ hoạt động thể chất. Bạn hoạt động càng nhiều thì nhịp tim càng tăng.
• Hút thuốc lá. Hóa chất trong thuốc lá có thể làm tăng nhịp tim và tăng huyết áp.
• Bệnh mãn tính. Một số bệnh như bệnh tim mạch, cholesterol cao hoặc tiểu đường có thể ảnh hưởng đến nhịp tim.
• Cân nặng. Cân nặng cơ thể càng nhiều thì tim càng phải làm việc nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu của cơ thể.
• Thuốc men. Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc chẹn beta có thể làm giảm nhịp tim hoặc thuốc tuyến giáp có thể làm tăng nhịp tim.
• Nhiệt độ môi trường. Nhịp tim có thể thay đổi khi trời quá nóng hoặc quá lạnh. Vào những ngày nắng nóng, tim của bạn cần bơm máu nhanh hơn.
• Vị trí cơ thể. Nhịp tim sẽ thay đổi khi bạn nằm xuống hoặc đứng lên.
• Cảm xúc. Lo lắng, hoảng sợ, căng thẳng hoặc phấn khích quá độ có thể làm tăng nhịp tim.

Hy vọng thông qua bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa nhịp tim và huyết áp. Kiểm soát tốt nhịp tim và huyết áp chính là chìa khóa cho một cơ thể khỏe mạnh.