Kết quả chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 4 là một cú sốc với nhiều người bởi đây là giai đoạn muộn, khi các tế bào ung thư đã di căn ra các bộ phận khác. Tuy nhiên, những tiến bộ của y học hiện đại đã mang đến nhiều hy vọng cho bệnh nhân trong việc kéo dài tuổi thọ.
Ung thư phổi rất khó phát hiện ở giai đoạn sớm nên có tới 40% trường hợp khi được chẩn đoán đã ở vào giai đoạn 4. Trước đây, có rất ít lựa chọn điều trị nhưng hiện nay đã có những liệu pháp hiệu quả hơn.
Tìm hiểu chung
Ung thư phổi giai đoạn 4 là gì?
Ung thư phổi giai đoạn 4 có phải giai đoạn cuối không? Câu trả lời là PHẢI. Đây là giai đoạn muộn của ung thư phổi với nhiều triệu chứng rõ rệt. Lúc này, khối u không chỉ ở phổi mà có thể đã di căn tới các cơ quan khác của cơ thể như xương, não hoặc gan.
Đặc điểm của khối u cũng như tình trạng sức khỏe của bệnh nhân là yếu tố quyết định hiệu quả điều trị cũng như tiên lượng sống.
Ung thư phổi giai đoạn 4 hay giai đoạn cuối được chia thành giai đoạn 4A và 4B. Trong đó:
- Giai đoạn 4A là tình trạng có ung thư ở cả hai phổi, khối u nằm trong lớp phủ của phổi (màng phổi) hoặc lớp phủ của tim (màng ngoài tim) hoặc có chất lỏng xung quanh phổi hay tim chứa các tế bào ung thư (tràn dịch màng phổi, tràn dịch màng tim). Ung thư đã lan ra bên ngoài ngực đến một hạch bạch huyết hoặc đến một cơ quan khác như gan hoặc xương.
- Giai đoạn 4B có nghĩa là ung thư đã lan rộng đến một hoặc nhiều cơ quan khác trong cơ thể không gần phổi, chẳng hạn như não, tuyến thượng thận, thận, gan, các hạch bạch huyết ở xa hoặc xương.
[embed-health-tool-bmi]
Triệu chứng
Những dấu hiệu và triệu chứng ung thư phổi giai đoạn 4
Các triệu chứng ung thư phổi giai đoạn 4 cũng có thể khác nhau tùy theo vị trí mà ung thư di căn tới, có thể bao gồm:
- Vàng da hoặc vàng mắt (di căn gan)
- Cảm giác đau trong xương (di căn xương)
- Sưng hạch bạch huyết quanh cổ hoặc xương đòn (di căn hạch)
- Các vấn đề về hệ thần kinh như đau đầu, các vấn đề về thăng bằng, co giật, chóng mặt, yếu cơ hoặc tê ở tay hoặc chân (di căn não)
Các triệu chứng ung thư phổi giai đoạn cuối này kết hợp với triệu chứng ung thư phổi đặc trưng bao gồm: ho dai dẳng, đau ngực, khó thở, khàn giọng và ho ra máu.
Điều trị
Ung thư phổi giai đoạn 4 có chữa được không?
Mục đích điều trị ung thư phổi giai đoạn 4 là kéo dài thời gian sống thêm, giảm triệu chứng cho bệnh nhân chứ không thể điều trị khỏi. Điều trị K phổi giai đoạn 4 sẽ phụ thuộc vào:
- Tình trạng di căn của ung thư.
- Loại đột biến gen của khối u ở phổi. Một số trường hợp ung thư giai đoạn 4 mang các đột biến nhất định như ALK, ROS1, EGFR… có khả năng đáp ứng cao với các loại thuốc điều trị đích.
- Bệnh nhân cũng có thể được điều trị bằng liệu pháp miễn dịch nếu có các dấu ấn miễn dịch như PDL-1 (Protein xuyên màng có mặt tại màng tế bào ung thư).
- Độ tuổi, giới tính và thể trạng của bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn cuối cũng ảnh hưởng tới tiên lượng và hiệu quả điều trị.
- Người trẻ tuổi thường sống lâu hơn và có cơ hội điều trị hiệu quả cao hơn người cao tuổi.
- Nếu tình trạng sức khỏe ở thời điểm phát hiện bệnh của bệnh nhân còn ổn định, cơ hội điều trị sẽ cao hơn so với những người có thể trạng yếu ớt.
Phương pháp điều trị ung thư phổi giai đoạn 4
Thật ra, ung thư phổi giai đoạn 4 có rất nhiều lựa chọn điều trị. Bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có lựa chọn tốt nhất. Chúng bao gồm:
1. Thuốc điều trị đích
Các loại thuốc điều trị đích (Targeted Therapy) nhắm vào những đột biến gây ung thư: EGFR, ALK, ROS1, BRAF và KRAS. Trong đó, tỉ lệ bệnh nhân mang đột biến EGFR là cao nhất. Hiện nay, có 3 thế thế hệ thuốc kháng EGFR: thế hệ 1 như Gefitinib, thế hệ 2 như Afatinib, thế hệ 3 như Osimertinib.
Khoảng 20% bệnh nhân mắc ung thư phổi tiến triển mang 1 trong 5 đột biến gen trên nên bệnh nhân cần làm sinh thiết để kiểm tra xem khối u có các đột biến kể trên hay không. Nếu có một trong những đột biến này, ung thư phổi tiến triển sẽ rất nhạy và có khả năng đáp ứng tốt với các loại thuốc như:
- Thuốc Iressa (gefitinib): Thuốc nhắm vào đột biến EGFR.
- Thuốc Xalkori (crizotinib): Thuốc nhắm vào các đột biến ALK và ROS1.
Như vậy, bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn 4 có mang một trong những đột biến kể trên có thể đủ điều kiện điều trị bằng thuốc điều trị đích. Cơ hội điều trị ung thư hiệu quả (khỏi hoặc có dấu hiệu phục hồi) ở những bệnh nhân mang một trong những đột biến này cao hơn 2 lần so với các bệnh nhân không mang đột biến.
2. Liệu pháp miễn dịch
Liệu pháp miễn dịch (Immunotherapy) là một liệu pháp điều trị ung thư mới nhất, hoạt động theo cơ chế ức chế phân tử mà tế bào ung thư sử dụng để trốn hệ miễn dịch. Hệ miễn dịch sẽ được kích hoạt và có khả năng nhận biết, tiêu diệt tế bào ung thư hiệu quả.
Để có thể xác định xem bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn 4 có thể điều trị bằng liệu pháp miễn dịch, bác sĩ xét nghiệm sẽ tiến hành kiểm tra xem bệnh nhân có các dấu chuẩn PD-L1 hay không. Khoảng 30–40% bệnh nhân có kết quả xét nghiệm dấu chuẩn PDL-1 dương tính có thể dùng các thuốc miễn dịch Opdivo (nivolumab) và Keytruda (pembrolizumab) để điều trị ung thư.
3. Hóa trị
Có một số phác đồ hóa trị ung thư phổi giai đoạn 4 được sử dụng để điều trị cho những bệnh nhân không đáp ứng với liệu pháp miễn dịch và thuốc điều trị đích.
Về hiệu quả, tỉ lệ đáp ứng với hóa chất dao động từ 20-25%. Tổn thương do ung thư hay đường kính lớn nhất của khối u cũng giảm ở 30% bệnh nhân.
4. Liệu pháp điều trị kết hợp
Trong phác đồ điều trị ung thư phổi giai đoạn 4, các bác sĩ có thể kết hợp nhiều liệu pháp với nhau hoặc kết hợp một số loại thuốc của cùng một liệu pháp để tăng hiệu quả. Ví dụ 2 thuốc miễn dịch hoặc hóa trị có thể kết hợp với nhau, dùng liệu pháp miễn dịch sau hóa trị, xạ trị…
Chăm sóc giảm nhẹ cho người bệnh ung thư phổi giai đoạn 4
Liệu pháp chăm sóc giảm nhẹ chăm sóc giảm nhẹ không thể chữa khỏi ung thư nhưng giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho những bệnh nhân ung thư giai đoạn muộn.
Khi khối u ở phổi lớn hơn và phát triển vào đường dẫn khí, bệnh nhân sẽ bị khó thở và nhiều vấn đề hô hấp khác. Bác sĩ có thể đặt một ống bằng kim loại hoặc silicon gọi là stent vào đường dẫn khí ở phổi để giúp cải thiện tình trạng này.
So với 10 năm trước đây, các bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn 4 có nhiều liệu pháp điều trị hơn. Các bác sĩ sẽ tư vấn, giới thiệu, hướng dẫn bệnh nhân kiểm tra xem mình có đủ điều kiện điều trị bằng một biện pháp nhất định hay không và sau đó cùng quyết định phác đồ.
Tiên lượng
Ung thư phổi giai đoạn 4 sống được bao lâu?
Không có câu trả lời chính xác cho vấn đề ung thư phổi giai đoạn 4 sống được bao lâu. Bởi ung thư phổi giai đoạn cuối sống được bao lâu phụ thuộc vào loại ung thư phổi mà bạn mắc phải, mức độ di căn và tình hình sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Tiên lượng cho giai đoạn này thường rất kém, chỉ khoảng 5% bệnh nhân sẽ sống sót trong 5 năm hoặc hơn sau khi được chẩn đoán.
