15 Tác dụng phụ của thuốc kháng sinh bạn cần biết

Bạn có thể gặp những tác dụng phụ của thuốc kháng sinh, bị mệt mỏi, bị sốt và nhiều vấn đề sức khỏe khác. Vậy, uống kháng sinh nhiều bị gì hay truyền kháng sinh có ảnh hưởng gì không? Hãy cùng HelloBacsi tìm hiểu cách phòng ngừa và xử lý các tác dụng không mong muốn này.

1. Tác dụng phụ của thuốc kháng sinh gây mất cân bằng vi sinh đường ruột

Thuốc kháng sinh có tác dụng kìm khuẩn hoặc diệt khuẩn nên một số loại có thể gây ảnh hưởng đến lợi khuẩn trong đường ruột, từ đó dẫn tới mất cân bằng hệ vi sinh vật trong hệ tiêu hóa.

Điều này tạo điều kiện cho các vi khuẩn kháng thuốc và nấm gây hại phát triển mạnh, gây tiêu chảy, viêm đại tràng, nấm candida đường ruột…

Để hạn chế tác dụng phụ của thuốc kháng sinh, sau mỗi đợt điều trị kháng sinh, bạn nên bổ sung men vi sinh như enterogermina, biosubtyl, antibio… 

2. Uống kháng sinh nhiều bị gì? Cẩn thận vấn đề về tiêu hóa!

Nhiều loại thuốc kháng sinh như macrolide, cephalosporin, penicillin và fluoroquinolones… có thể khiến bạn bị đau dạ dày hoặc các vấn đề liên quan đến tiêu hóa như buồn nôn, nôn, chuột rút, tiêu chảy.

Khi dùng các loại kháng sinh này, bạn nên hỏi bác sĩ về việc có thể uống thuốc trong khi ăn không. Thức ăn có thể giúp giảm khó chịu ở dạ dày nhưng chỉ phù hợp với một số thuốc nhất định.

3. Nhạy cảm với ánh sáng

Tác dụng phụ của kháng sinh tetracycline có thể làm người bệnh trở nên nhạy cảm với ánh sáng hơn. Tình trạng này sẽ hết sau khi bạn ngừng uống thuốc.

4. Tác dụng phụ của kháng sinh gây ra các triệu chứng sốt

Uống kháng sinh bị sốt có thể do dị ứng thuốc hoặc do tác dụng phụ của thuốc.

Các loại thuốc kháng sinh như nhóm beta lactam, cephalexin, minocycline và sulfonamides có nhiều nguy cơ gây sốt sau khi dùng.

5. Màu răng ố vàng do kháng sinh

Các loại thuốc kháng sinh như tetracycline và doxycycline có thể gây ố vàng răng, xỉn màu răng vĩnh viễn ở trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 8 tuổi. Nếu người mẹ sử dụng các loại thuốc kháng sinh này trong thời gian mang thai, răng sữa em bé sơ sinh có thể bị ảnh hưởng.

Nếu răng ố vàng sau khi đã thay răng sữa thì sẽ không hồi phục được vì răng sẽ không thay mới nữa.

Vết ố cũng có thể xuất hiện trên một số xương. Tuy nhiên, xương liên tục tự tái tạo, do đó, các vết ố của xương do kháng sinh thường có thể phục hồi được.

6. Tác dụng phụ của kháng sinh làm giảm hiệu quả thuốc tránh thai

Hiệu quả của thuốc tránh thai có thể giảm đi đáng kể bởi ảnh hưởng từ kháng sinh. Nếu cần, bạn phải sử dụng thêm một biện pháp tránh thai khác.

Ngoài ra, phụ nữ cũng có thể bị nhiễm nấm âm đạo khi đang dùng kháng sinh. Bạn có thể sử dụng kem kháng nấm để điều trị.

7. Dị ứng với thuốc kháng sinh

Một số người có thể bị dị ứng với những loại kháng sinh nhất định. Đối với tình trạng dị ứng nhẹ, điều này không đáng ngại. Tuy nhiên, nếu bạn bị dị ứng nghiêm trọng, bạn có thể cần phải khám bác sĩ và điều trị bằng thuốc.

Thông thường các triệu chứng dị ứng sẽ xuất hiện ngay sau khi uống thuốc, điều này không liên quan đến việc uống kháng sinh nhiều hay ít. Những triệu chứng dị ứng kháng sinh có thể bao gồm:

• Khó thở
• Sưng lưỡi
• Sưng họng
• Nổi mề đay

8. Tác dụng phụ của thuốc kháng sinh gây hội chứng Stevens-Johnson

Hội chứng Stevens-Johnson (SJS) là một rối loạn hiếm gặp nhưng nguy hiểm, xảy ra ở da và niêm mạc như mũi, họng, miệng và phổi. Thuốc kháng sinh, đặc biệt là nhóm beta lactam và sulfamethoxazole có thể gây ra hội chứng này với các triệu chứng như:

• Ho
• Sốt
• Đau da
• Nổi mẩn, mụn
• Sưng mặt hoặc lưỡi
• Đau miệng và cổ họng

Nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng nào được đề cập ở trên, bạn hãy gặp bác sĩ ngay để được xử lý kịp thời.

9. Nhiễm trùng do uống kháng sinh: thực hư ra sao?

Một số loại kháng sinh có thể gây giảm bạch cầu, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Một số khác làm giảm tiểu cầu, gây tăng chảy máu, bầm tím, làm chậm quá trình đông máu. Các loại kháng sinh beta lactam và sulfamethoxazole có khả năng gây ra các tác dụng phụ này cao hơn các loại kháng sinh khác.

Nếu bạn bị suy giảm miễn dịch hoặc có hệ miễn dịch yếu, bạn có nguy cơ cao bị tác dụng phụ này. Vì vậy, bạn cần trao đổi với bác sĩ trước khi sử dụng thuốc kháng sinh.

Nếu tình trạng chảy máu trực tràng nghiêm trọng mà không cầm máu được hoặc ho ra chất giống như bã cà phê, bạn cần đi cấp cứu ngay để xử lý kịp thời.

10. Tác dụng phụ của thuốc kháng sinh gây các vấn đề về tim mạch

Trong một số ít trường hợp, kháng sinh có thể gây ra các vấn đề về tim mạch như nhịp tim không đều hoặc huyết áp thấp. Các loại kháng sinh như erythromycin và ciprofloxacin, thuốc kháng nấm terbinafine có nguy cơ cao gây ra tác dụng phụ này.

11. Tác dụng phụ của kháng sinh gây viêm gân

Một số báo cáo cho thấy thuốc kháng sinh ciprofloxacin có thể gây viêm gân hoặc rách gân. Nguy cơ phát sinh tác dụng phụ này sẽ càng cao nếu bạn:

• Mắc bệnh suy thận
• Trên 60 tuổi
• Có tiền sử bệnh lý về gân
• Đã được ghép thận, tim hoặc phổi
• Đang dùng các loại thuốc nhóm steroid

12. Co giật do kháng sinh

Trong một số trường hợp, tác dụng phụ của thuốc kháng sinh đã được ghi nhận có thể gây ra tình trạng co giật. Ciprofloxacin, imipenem, cefixime và cephalexin là những loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ này.

Nếu bạn bị động kinh hoặc có tiền sử co giật, bạn cần thông báo cho bác sĩ để kê loại thuốc kháng sinh khác phù hợp hơn.

13. Tác dụng phụ của thuốc kháng sinh gây suy thận

Thận có nhiệm vụ loại bỏ độc tố, bao gồm cả thuốc ra khỏi máu và cơ thể qua nước tiểu. Uống hoặc truyền kháng sinh nhiều có thể quá tải với thận, đặc biệt là người bị bệnh thận hoặc người cao tuổi. 

Các bác sĩ có thể điều chỉnh liều cho người lớn tuổi hoặc những người bị bệnh thận.

14. Viêm đại tràng do Clostridium difficile

Uống kháng sinh nhiều bị gì hoặc truyền kháng sinh nhiều có ảnh hưởng gì không thì phải lưu ý tới tác dụng phụ này. Lạm dụng hoặc sử dụng kháng sinh dài ngày có thể gây loạn khuẩn ruột. Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn Clostridium difficile (C. difficile) tấn công ruột già và gây ra viêm đại tràng.

Viêm đại tràng do C.difficile là một thách thức lớn vì vi khuẩn này kháng hầu hết các loại kháng sinh hiện có. Các trường hợp nặng, mạn tính hoặc không được điều trị có thể dẫn đến tử vong.

15. Vi khuẩn đề kháng thuốc kháng sinh

Việc sử dụng kháng sinh không đúng phác đồ có thể khiến vi khuẩn biến đổi và đề kháng với thuốc, không bị tiêu diệt hay kìm hãm bởi kháng sinh đó nữa. Bác sĩ sẽ đổi phác đồ khác với các nhóm kháng sinh khác để điều trị. Nếu may mắn vi khuẩn còn đáp ứng, bạn sẽ khỏi bệnh.

Tuy nhiên, hiện nay, một số dòng vi khuẩn không đáp ứng với bất kỳ thuốc kháng sinh nào hiện có. Khi nhiễm trùng kháng thuốc không kiểm soát được, nó có thể đe dọa tính mạng.

Một số biện pháp giúp giảm nguy cơ phát triển tác dụng phụ của thuốc kháng sinh này bao gồm:

• Tuân thủ việc sử dụng thuốc kháng sinh theo chỉ dẫn của bác sĩ, đúng loại, đúng liều, đúng đường dùng, đúng cách dùng, đúng thời gian 
• Luôn dùng hết tất cả các liều kháng sinh được kê đơn ngay cả khi các triệu chứng đã biến mất khi bạn mới sử dụng được vài liều
• Không bao giờ dùng thuốc được kê cho người khác
• Không bao giờ dùng thuốc kháng sinh quá hạn hoặc cũ
• Chỉ sử dụng kháng sinh khi cần thiết đối với các bệnh nhiễm khuẩn. Không sử dụng thuốc này cho các triệu chứng của cảm cúm thông thường
• Tránh sử dụng thường xuyên hoặc trong thời gian dài trừ khi cần thiết
• Tránh trái cây và nước trái cây, sữa và rượu trong 3 giờ sau khi uống một liều kháng sinh

Khi gặp phải tác dụng phụ của kháng sinh, bạn cần trao đổi với bác sĩ ngay. Bạn không nên tự ý sử dụng kháng sinh nếu không được bác sĩ kê đơn và hãy tuyệt đối tuân thủ hướng dẫn của họ nhé!