Dịch âm đạo là gì? Dịch tiết âm đạo thế nào là bất thường?

Dịch tiết âm đạo (hay khí hư) là hiện tượng bình thường của cơ thể phụ nữ giúp ổn định môi trường sinh dục. Nếu chú ý quan sát màu sắc và theo dõi chu kỳ tiết dịch, bạn có thể chẩn đoán sớm được một số bệnh phụ khoa phổ biến thông qua dịch tiết âm đạo hay chất nhầy âm đạo.

Trong bài viết sau, hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu dịch âm đạo là gì và những dự báo sức khỏe mà bạn cần chú ý nhé!

Dịch âm đạo là gì?

Dịch âm đạo hay còn gọi là khí hư, là chất nhầy trắng trong do âm đạo tiết ra. Chất dịch này có vai trò quan trọng là đảm nhận chức năng vệ sinh hệ thống sinh dục của phụ nữ. Chất lỏng này được tạo ra bởi các tuyến bên trong âm đạo và cổ tử cung, hoạt động như “một chiếc chổi’ giúp đào thải các tế bào chết và vi khuẩn ra ngoài, giữ âm đạo sạch sẽ và ngăn ngừa nhiễm trùng.

Lượng dịch tiết âm đạo là không giống nhau ở mỗi người. Màu dịch âm đạo, độ đặc và lượng dịch cũng thay đổi theo từng ngày, tùy thuộc vào thời gian trong chu kỳ kinh nguyệt:

• Ngày 1 – 5: Vào đầu chu kỳ, dịch âm đạo thường sẽ có máu hoặc có màu đỏ, vì cơ thể làm bong lớp niêm mạc tử cung.
• Ngày 6 – 14: Ở khoảng thời gian này, dịch sẽ tiết ít hơn bình thường. Khi trứng bắt đầu phát triển và trưởng thành, chất nhầy ở cổ tử cung sẽ trở nên đục và có màu trắng hoặc vàng, đôi lúc mang lại cảm giác dính.
• Ngày 14 – 25: Vài ngày trước khi rụng trứng, “cô bé’ tiết nhiều chất nhờn, dịch nhầy âm đạo sẽ trở nên giống lòng trắng trứng, có thể dễ dàng kéo giãn thành sợi. Sau khi rụng trứng, chất nhầy sẽ trở lại màu đục, trắng hoặc vàng.
• Ngày 25 – 28: Vào cuối chu kỳ, dịch nhầy thông thường sẽ trở nên loãng hơn.

Màu sắc dịch âm đạo tiết lộ điều gì?

Dịch tiết âm đạo có thể có các màu sắc như sau:

1. Màu nâu hoặc đỏ máu

Dịch âm đạo màu nâu hoặc màu đỏ máu thường xảy ra trong hoặc ngay sau chu kỳ kinh nguyệt. Vào cuối chu kỳ kinh nguyệt, dịch nhầy có thể có màu nâu thay vì màu đỏ. Bạn cũng có thể sẽ thấy các đốm máu giữa các thời kỳ.

Nếu đốm máu xuất hiện trong thời gian bình thường của kỳ kinh và gần đây bạn đã quan hệ tình dục mà không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai thì đó có thể là dấu hiệu mang thai.

2. Dịch âm đạo màu trắng

Bạn có thể gặp hiện tượng trước kỳ kinh ra dịch màu trắng. Dịch âm đạo màu trắng, kem hoặc vàng nhạt, đặc biệt là vào đầu hoặc cuối chu kỳ kinh nguyệt là bình thường. Tuy nhiên, nếu chất nhầy có độ đặc hoặc bề ngoài giống như phô mai, mùi nồng cùng các dấu hiệu ngứa, kích ứng, đây có thể là dấu hiệu nhiễm trùng nấm men. Trong trường hợp này, bạn nên đến gặp bác sĩ để được điều trị.

3. Màu vàng hoặc xanh lục

Dịch nhầy có màu vàng nhẹ thường không quá đáng ngại. Tuy nhiên, nếu dịch có màu vàng sẫm hoặc xanh lục thì bạn cần chú ý, vì rất có thể đó là dấu hiệu cho thấy bạn đang bị nhiễm trùng âm đạo hoặc mắc bệnh lây qua đường tình dục. Bạn nên gặp bác sĩ kịp thời nếu dịch âm đạo ra nhiều bất thường, dịch tiết âm đạo đặc, vón cục, hoặc có mùi hôi.

Hãy đọc thêm: Cách chữa viêm âm đạo bằng lá trầu không: Hiệu quả tức thì!

4. Dịch nhầy âm đạo màu hồng

Việc dịch âm đạo có màu hồng nhạt đến đậm xuất hiện vài ngày sau khi có kinh nguyệt, không có triệu chứng bất thường nào đi kèm là dấu hiệu bình thường. Nguyên nhân có thể là do máu kinh nguyệt còn sót lại.

5. Dịch âm đạo trong suốt

Dịch trắng trong ở vùng kín là gì là gì? Bạn có biết dịch tiết âm đạo bình thường sẽ trong như nước hoặc màu trắng, trơn hoặc có độ đặc sánh gần như lòng trắng trứng. Dịch tiết có thể nhiều hơn trước khi rụng trứng, kích thích tình dục và trong khi mang thai.

6. Dịch nhầy âm đạo có màu xám

Dịch tiết âm đạo màu xám thường là dấu hiệu không tốt. Điều này có thể là triệu chứng của bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn phổ biến được gọi là nhiễm khuẩn âm đạo (BV). BV thường gây ra các triệu chứng vùng kín bao gồm:

• Ngứa
• Kích ứng
• Mùi nồng
• Đỏ vùng xung quanh âm hộ hoặc âm đạo

Nguyên nhân khiến dịch âm đạo bất thường

Tình trạng dịch âm đạo bất thường chủ yếu xuất phát từ các nguyên nhân sau đây:

1. Nhiễm khuẩn âm đạo

Nhiễm khuẩn âm đạo là một bệnh nhiễm trùng khá phổ biến khiến dịch tiết âm đạo ra nhiều, có mùi nồng, hôi và đôi khi có mùi tanh. Phụ nữ quan hệ tình dục bằng miệng (oral sex) hoặc có nhiều bạn tình có nguy cơ cao mắc bệnh này.

2. Dịch âm đạo bất thường do nhiễm trichomonas

Trichomonas là một loại nhiễm trùng gây ra bởi một động vật nguyên sinh hoặc đơn bào. Tình trạng nhiễm trùng thường lây lan qua quan hệ tình dục hoặc dùng chung khăn hoặc áo tắm. Điều này sẽ dẫn đến dịch tiết âm đạo màu vàng hoặc màu xanh lá và có mùi hôi. Những triệu chứng phổ biến của trichomonas bao gồm đau, viêm và ngứa.

Tìm hiểu thêm Vạch trần 7 nguyên nhân gây ngứa vùng kín phụ nữ

3. Nhiễm trùng nấm men

Nhiễm trùng nấm men là một bệnh nhiễm nấm khiến chất nhầy âm đạo có màu trắng giống như phô mai đi kèm cảm giác nóng rát và ngứa. Sự hiện diện của nấm men trong âm đạo là bình thường, nhưng sự tăng trưởng vượt quá tầm kiểm soát có thể gây nên một số vấn đề khó chịu. Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nấm men bao gồm:

• Mang thai
• Căng thẳng
• Mắc bệnh tiểu đường
• Sử dụng thuốc tránh thai
• Sử dụng kháng sinh, đặc biệt kéo dài hơn 10 ngày

4. Dịch âm đạo bất thường do mắc bệnh lậu hay bệnh chlamydia

Bệnh lậu và bệnh chlamydia là những bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs). Việc nhiễm một trong các bệnh này có thể khiến dịch âm đạo có dấu hiệu bất thường, màu vàng, xanh lục hoặc nhiều đốm trắng.

5. Bệnh viêm vùng chậu

Bệnh viêm vùng chậu (PID) là một bệnh nhiễm trùng mà bệnh thường lây lan qua quan hệ tình dục xảy ra khi vi khuẩn lây lan sang âm đạo và vào các cơ quan sinh sản khác. Tình trạng này có thể khiến dịch âm đạo đặc, có mùi hôi.

6. Nhiễm trùng HPV sinh dục

Việc nhiễm Human papilloma virus (HPV) gây u nhú ở người (dễ dàng lây qua quan hệ tình dục không an toàn) có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung. Loại ung thư này có thể khiến âm đạo tạo ra chất dịch có máu, màu nâu hoặc chảy nước với mùi khó chịu. Bệnh ung thư cổ tử cung có thể dễ dàng được kiểm tra bằng xét nghiệm Pap smear hàng năm và xét nghiệm HPV.

Xử lý các vấn đề về dịch âm đạo

Khi bạn gặp bác sĩ để kiểm tra về tình trạng tiết dịch âm đạo bất thường, bạn sẽ được kiểm tra thể chất, bao gồm khám phụ khoa. Bác sĩ cũng sẽ hỏi bạn một số câu hỏi về các triệu chứng, chu kỳ kinh nguyệt và hoạt động tình dục… Trong nhiều trường hợp, tình trạng nhiễm trùng có thể được phát hiện bằng khám lâm sàng hoặc vùng khung chậu.

Nếu bác sĩ không thể chẩn đoán vấn đề ngay lập tức, bạn có thể được yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm. Bác sĩ sẽ lấy mẫu tế bào vùng cổ tử cung để kiểm tra virus HPV hoặc ung thư cổ tử cung. Ngoài ra, dịch âm đạo cũng được lấy để kiểm tra dưới kính hiển vi nhằm xác định nguyên nhân truyền nhiễm. Sau khi chẩn đoán được nguyên nhân gây ra tình trạng bất thường, bạn sẽ được tư vấn các hình thức điều trị phù hợp.

Quá trình điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Ví dụ, nhiễm trùng nấm men thường được điều trị bằng thuốc kháng nấm được đưa vào âm đạo dưới dạng thuốc đặt. Có thể bạn sẽ được kê thêm thuốc bôi ngoài dạng kem hoặc gel nếu xuất hiện tình trạng ngứa âm hộ nhiều. Nhiễm khuẩn âm đạo do tạp khuẩn cũng được kê thuốc kháng sinh uống và đặt âm đạo. Trichomonas thường được điều trị bằng thuốc metronidazole hoặc tinidazole.

Dưới đây là một số mẹo giúp bạn ngăn ngừa nhiễm trùng âm đạo có thể dẫn đến dịch tiết bất thường:

• Vệ sinh sạch sẽ sau khi quan hệ.
• Mặc quần lót 100% cotton và tránh quần áo quá chật.
• Tránh sử dụng sản phẩm vệ sinh có mùi hương
• Không thụt rửa âm đạo.
• Giữ cho âm đạo sạch sẽ bằng cách vệ sinh thường xuyên bằng nước sạch, nước rửa phụ khoa và nước ấm.
• Sau khi đi vệ sinh, luôn luôn lau từ trước ra sau để ngăn vi khuẩn xâm nhập vào âm đạo và gây nhiễm trùng.

Ở hầu hết mọi người, tình trạng nhiễm trùng hoặc mất cân bằng nội tiết tố là nguyên nhân dẫn đến những thay đổi bất thường trong dịch tiết âm đạo. Vì thế, bạn hãy đến gặp bác sĩ nếu nhận thấy những thay đổi bất thường trong dịch âm đạo hoặc các triệu chứng khác để kịp thời điều trị nhé.