backup og meta

Muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Top 10 căn bệnh nguy hiểm nhất

Muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Top 10 căn bệnh nguy hiểm nhất

Khi muỗi hút máu của một con vật, bất kỳ loại virus hoặc ký sinh trùng nào sống trong máu của loài vật đó cũng bị hút theo. Sau đó, những virus và ký sinh trùng này có thể truyền sang người bị muỗi đốt thông qua nước bọt của muỗi. Vậy, muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì?

Muỗi mang trong mình những mầm bệnh nguy hiểm, lây nhiễm cho hàng triệu người trên thế giới mỗi năm. Để biết được muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì, mời bạn tham khảo những thông tin được tổng hợp trong bài viết dưới đây của Hello Bacsi.

1. Muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Bệnh sốt xuất huyết

Khi được hỏi muỗi vằn là động vật trung gian truyền bệnh gì, hầu hết mọi người đều có thể trả lời ngay là bệnh sốt xuất huyết. Đây là một trong những bệnh do muỗi đốt lây lan nhanh và điển hình nhất.

Muỗi vằn gây bệnh sốt xuất huyết gồm 2 loài của chi Aedes: Aedes aegypti và Aedes albopictus, trong đó Aedes aegypti là véc tơ truyền bệnh chủ yếu.

Muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Vết đốt do muỗi vằn có thể truyền flavivirus gây bệnh sốt xuất huyết sang người và gây ra một số triệu chứng như:

Trong nhiều trường hợp, muỗi vằn là con vật trung gian truyền bệnh sốt xuất huyết có thể gây chảy máu trong, sốc và thậm chí tử vong.

Tổ chức Y tế Thế giới đã xếp virus sốt xuất huyết là một trong mười mối đe dọa sức khỏe toàn cầu hàng đầu. Trong những thập kỷ gần đây, tỷ lệ mắc bệnh sốt xuất huyết đã tăng lên đáng kể, với ít nhất một nửa dân số thế giới có nguy cơ nhiễm bệnh. Hàng năm, có khoảng 390 triệu người bị nhiễm bệnh sốt xuất huyết và khoảng 36.000 người chết vì căn bệnh này.

2. Bệnh sốt rét

muỗi đốt có thể gây ra bệnh gì

Bạn đang thắc mắc muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì hay muỗi a-nô-phen đốt và truyền bệnh gì cho người? Câu trả lời là muỗi Anopheles truyền ký sinh trùng gây bệnh sốt rét cho con người. Gần một nửa dân số thế giới có nguy cơ bị loài muỗi truyền bệnh sốt rét này đốt. 

Khi đã biết một trong những câu trả lời của vấn đề muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì là bệnh sốt rét, thì bạn cũng nên tìm hiểu một số triệu chứng của bệnh, bao gồm:

3. Muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Sốt Zika

Mặc dù hầu hết mọi người khi được hỏi “Muỗi truyền bệnh gì?” thường ngay lập tức liên tưởng tới bệnh sốt rét hay bệnh sốt xuất huyết, nhưng loài côn trùng bay nhỏ bé này cũng có thể truyền một số bệnh khác, điển hình là bệnh sốt Zika.

Sốt Zika cũng chính là đáp án cho thắc mắc muỗi vằn là con vật trung gian truyền bệnh gì hay muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì, vì căn bệnh này xảy ra khi một người bị muỗi Aedes aegypti và muỗi Aedes albopictus (muỗi vằn) mang virus Zika đốt. Được xác định ở người lần đầu tiên vào những năm 1950, nhưng bệnh Zika chỉ trở thành mầm bệnh được thế giới quan tâm nhiều vào năm 2016, sau đại dịch virus Zika năm 2015. 

Trong nhiều trường hợp, người bị bệnh Zika không có triệu chứng, nhưng đôi khi bệnh cũng có thể có biểu hiện tương tự như sốt xuất huyết, bao gồm:

  • Sốt
  • Đỏ mắt (viêm kết mạc)
  • Đau cơ và khớp
  • Nhức đầu
  • Phát ban dát sẩn

Sốt Zika có thể là một mối nguy lớn đối với phụ nữ mang thai và thai nhi, vì bệnh có liên quan đến tình trạng thai chết lưu, sảy thai, rối loạn thần kinh hoặc một dị tật bẩm sinh gọi là tật đầu nhỏ, gây ra chứng đầu nhỏ và tổn thương não cho em bé. Mặc dù người bệnh Zika có tỷ lệ tử vong thấp, nhưng mọi người vẫn cần đề phòng vì vẫn chưa có loại thuốc điều trị đặc hiệu đối với sốt Zika.

4. Muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Sốt Tây sông Nile (West Nile)

muỗi đốt có thể gây ra bệnh gì

Ngoài sốt rét và các bệnh sốt kể trên thì muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Câu trả lời là sốt Tây sông Nile (hay sốt Tây sông Nin). Virus Tây sông Nile lần đầu tiên được phân lập từ một phụ nữ ở vùng Tây sông Nile của Uganda. Loại virus này được truyền qua người và một số động vật khác bởi muỗi thuộc giống Culex mang mầm bệnh.

Khoảng 80% những người bị nhiễm virus Tây sông Nile sẽ không xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, một số người có thể bị:

Một tỷ lệ nhỏ bệnh nhân có triệu chứng lại chuyển biến thành bệnh nặng. Điều này có liên quan đến suy giảm thần kinh, nhiễm trùng não (viêm não hoặc viêm màng não, còn gọi là viêm não Tây sông Nile) và có thể gây tử vong trong trường hợp nghiêm trọng.

Những người trên 50 tuổi hoặc bị suy giảm miễn dịch được cho là có nguy cơ bị nhiễm trùng nặng hơn. Hiện nay, chỉ có điều trị hỗ trợ đối với suy giảm chức năng thần kinh ở bệnh nhân sốt Tây sông Nile và không có thuốc chủng ngừa cho căn bệnh này.

5. Muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Bệnh sốt vàng da

muỗi đốt có thể gây ra bệnh gì

Nếu bạn vẫn chưa biết muỗi vằn gây bệnh gì hay muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì, thì hãy ghi nhớ câu trả lời sau: Bệnh sốt vàng da! Sốt vàng da (sốt vàng) là một bệnh sốt xuất huyết cấp tính do virus gây ra, và được đặt tên dựa trên một trong những triệu chứng của bệnh: vàng da. 

Muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Sốt vàng chủ yếu được lây truyền bởi một loại muỗi vằn gọi là muỗi Aedes aegypti hoặc Haemagogus và đôi khi, muỗi Aedes albopictus cũng là tác nhân truyền bệnh này. Bệnh sốt vàng da thường diễn ra trong thời gian ngắn với các triệu chứng như:

  • Vàng da và tròng trắng mắt (do suy giảm chức năng gan)
  • Sốt
  • Đau đầu
  • Ớn lạnh
  • Đau cơ (đặc biệt ở lưng)
  • Mệt mỏi
  • Buồn nôn, nôn mửa
  • Chán ăn
  • Chảy máu từ miệng, mũi, mắt 
  • Xuất huyết dạ dày

Các triệu chứng của bệnh có xu hướng cải thiện trong vòng 5 ngày. Tuy nhiên, ước tính có khoảng từ 20 – 50% trong số ít bệnh nhân phát triển các triệu chứng nghiêm trọng sẽ tử vong sau khoảng 10 ngày kể từ ngày nhiễm bệnh. Thống kê cho thấy có khoảng 30.000 người trên thế giới chết vì sốt vàng da mỗi năm.

Mặc dù không có phương pháp điều trị bệnh sốt vàng da, nhưng một loại vắc xin rất hiệu quả đã được phát minh và sử dụng phổ biến. Một liều vắc xin duy nhất có thể cung cấp khả năng miễn dịch suốt đời, vì vậy tất cả các cá nhân sống trong hoặc đi du lịch đến các khu vực lưu hành bệnh sốt vàng da (nhất là châu Phi và châu Mỹ Latinh) nên tiêm vắc xin này.

Mời bạn đọc tiếp để biết được muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì.

6. Bệnh Chikungunya

Một trong những đáp án của băn khoăn muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì chính là bệnh Chikungunya. Tên của căn bệnh này xuất phát từ ngôn ngữ Kimakonde được sử dụng ở Tanzania và Mozambique (châu Phi), và có nghĩa là “người đi khom lưng”, ám chỉ dáng vẻ khom lưng mà người bệnh thường biểu hiện do bị đau khớp nghiêm trọng.

Virus Chikungunya lần đầu tiên được xác định vào năm 1952 trong một đợt bùng phát ở cao nguyên Makonde, một khu vực nằm giữa Mozambique và Tanzania, sau đó bắt đầu lan sang châu Á và Ấn Độ, rồi đến châu Âu và châu Mỹ. Hơn 100 quốc gia trên toàn cầu đã báo cáo các trường hợp nhiễm virus Chikungunya.

Muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Trước đây, một loài muỗi vằn gọi là Aedes aegypti được cho là tác nhân phổ biến nhất gây ra sự lây nhiễm virus Chikungunya. Tuy nhiên, những năm gần đây, muỗi vằn Aedes albopictus cũng được báo cáo làm lây lan căn bệnh này. Nguy cơ bùng phát dịch bệnh là cực kỳ cao ở bất cứ nơi nào có loài muỗi này, nhất là xung quanh nhà và các khu đô thị.

Người mắc bệnh Chikungunya thường có các triệu chứng như:

  • Sốt đột ngột
  • Đau khớp và cơ
  • Sưng khớp
  • Phát ban
  • Đau đầu
  • Mệt mỏi
  • Buồn nôn

Đôi khi, tình trạng nhiễm trùng có thể dẫn đến sốt nặng và các khớp cực kỳ đau đớn. Mặc dù không có phương pháp chữa trị kháng virus đặc hiệu, cũng như không có bất kỳ một loại vắc xin phòng ngừa nào, nhưng trong hầu hết các trường hợp, tình trạng của bệnh nhân sẽ cải thiện trong vòng một tuần. Tuy nhiên, đôi khi triệu chứng đau khớp có thể kéo dài hàng tháng, thậm chí hàng năm, khiến người bệnh bị gù lưng, vẹo cột sống. Tình trạng tử vong do virus Chikungunya rất hiếm xảy ra và thường liên quan đến các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn khác.

muỗi đốt có thể gây ra bệnh gì

7. Muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Bệnh viêm não La Crosse

Viêm não La Crosse là một bệnh do virus truyền sang người và các động vật có vú khác qua vết đốt của muỗi mang mầm bệnh. Virus La Crosse được phát hiện lần đầu tiên vào những năm 1960 bởi các nhà nghiên cứu ở La Crosse, Wisconsin (Hoa Kỳ), và là một loại virus thuộc chi Orthobunyavirus trong nhóm huyết thanh California.

Muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Muỗi vằn Aedes triseriatus, một loài muỗi đẻ trong hốc cây ở phía đông Bắc Mỹ, là vật trung gian truyền bệnh viêm não La Crosse. Không giống với nhiều loài muỗi khác chủ yếu đốt vào lúc hoàng hôn và bình minh, muỗi Aedes triseriatus hoạt động vào ban ngày, thường vào mùa xuân đến đầu mùa thu, đặc biệt là trong giai đoạn cuối hè vào thu.

Bệnh viêm não La Crosse chủ yếu xảy ra ở các vùng Trung Tây, Trung Đại Tây Dương và Đông Nam của Hoa Kỳ. Bất cứ ai cũng có thể bị bệnh, nhưng bệnh nặng thường xảy ra ở trẻ em dưới 16 tuổi. Trong khi nhiều người không có bất kỳ triệu chứng nào khi mắc bệnh viêm não La Crosse, một số người có thể gặp phải những dấu hiệu như:

  • Sốt
  • Buồn nôn, nôn mửa
  • Đau đầu
  • Nghiêm trọng hơn là có những thay đổi về hệ thần kinh dẫn đến co giật, hôn mê, thậm chí là tử vong.

8. Sốt thung lũng Rift (Rift Valley Fever – RVF)

muỗi đốt có thể gây ra bệnh gì

Với chủ đề muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì, Hello Bacsi sẽ đưa bạn trở lại năm 2010 – thời điểm mà Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Bộ Y tế Việt Nam đã đưa ra cảnh báo về tình hình dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm: Sốt thung lũng Rift. 

Sốt thung lũng Rift là một loại bệnh truyền nhiễm có khả năng gây bệnh cho cả người và động vật. Virus Phlebovirus gây bệnh được phân lập lần đầu tiên vào năm 1930, trong quá trình điều tra một ổ dịch trên loài cừu tại một trang trại chăn nuôi trong thung lũng Rift của Kenya (châu Phi).

Muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Có nhiều loài muỗi khác nhau đóng vai trò là véc tơ truyền bệnh RVF, trong đó, phổ biến nhất là muỗi thuộc chi Aedes và chi Culex. Một số loài muỗi khác như Anopheles, Eretmapodites, Mansonia… tùy khu vực cũng là tác nhân lây bệnh cho người.

Theo WHO, sốt thung lũng Rift là một bệnh nguy hiểm có tỷ lệ mắc bệnh và tử vong rất cao ở cả người và động vật, gây thiệt hại về sức khỏe, tính mạng và kinh tế nghiêm trọng ở những vùng lãnh thổ và quốc gia có dịch bệnh lưu hành.

Các triệu chứng khi bị sốt thung lũng Rift bao gồm:

  • Chóng mặt 
  • Suy nhược cơ thể
  • Sốt đột ngột
  • Đau đầu
  • Đau lưng
  • Đau cơ
  • Cứng cổ
  • Buồn nôn, nôn mửa
  • Sợ ánh sáng
  • Đôi khi bệnh cũng gây hỏng mắt.

9. Muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Bệnh viêm não do virus Jamestown Canyon

Bệnh viêm não Jamestown Canyon là một bệnh do virus gây ra và được lây truyền bởi muỗi mang mầm bệnh. Virus Jamestown Canyon gây bệnh viêm não là một loại virus thuộc chi Orthobunyavirus trong nhóm huyết thanh California, có liên quan chặt chẽ với virus viêm não La Crosse. 

Muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Một số loài muỗi có thể lây lan virus Jamestown Canyon, trong đó bao gồm muỗi Snow-melt Aedes. Loài muỗi này thường xuất hiện vào mùa xuân từ các vũng tuyết nhỏ, nhưng vì những loài khác cũng có thể là tác nhân truyền bệnh, nên nguy cơ mắc bệnh viêm não Jamestown Canyon có thể xảy ra bất cứ lúc nào từ mùa xuân đến mùa thu.

Các triệu chứng nhiễm bệnh có thể khởi phát đột ngột giống như cúm, bao gồm sốt, đau đầu… Các trường hợp nặng có thể phát triển các triệu chứng thần kinh như viêm não hoặc tủy sống. Không có phương pháp điều trị bệnh nào ngoài chăm sóc hỗ trợ. Những trường hợp bệnh nặng có thể cần nhập viện.

10. Bệnh viêm não Nhật Bản

muỗi đốt có thể gây ra bệnh gì

Nếu vẫn còn thắc mắc muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì, đừng bỏ qua bệnh viêm não Nhật Bản. Viêm não Nhật Bản là bệnh truyền nhiễm gây nguy hiểm đến não, lây lan bởi muỗi mang mầm bệnh. Virus viêm não Nhật Bản là một loại virus thuộc nhóm flavivirus, có thể gây bệnh không chỉ ở người mà còn động vật.

Muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì? Muỗi Culex tritaeniorhynchus là muỗi truyền bệnh viêm não Nhật Bản phổ biến nhất ở Việt Nam. Ước tính mỗi năm có khoảng 68.000 ca bệnh lâm sàng ở các quốc gia châu Á và có hơn 3 tỷ người đối mặt với rủi ro nhiễm căn bệnh nguy hiểm này.

Trẻ em là đối tượng dễ mắc bệnh viêm não Nhật Bản nhất. Các triệu chứng khi mắc bệnh thường là:

  • Sốt
  • Đau đầu
  • Khó thở, khó nuốt
  • Khan tiếng, mất khả năng nói
  • Cứng cổ
  • Suy nhược cơ hoặc tê liệt
  • Rối loạn ý thức
  • Co giật
  • Nôn
  • Tiêu chảy
  • Dấu hiệu thần kinh như cổ gượng, tăng trương lực cơ
  • Suy hô hấp

Như vậy, bạn đã biết được viêm não Nhật Bản chính là một trong những đáp án của vấn đề muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì. Tỷ lệ tử vong vì viêm não Nhật Bản có thể lên tới 30%. Bệnh nhân còn có nguy cơ bị di chứng thần kinh hay tâm thần vĩnh viễn với tỷ lệ từ 30–50%.

Mặc dù vẫn chưa có biện pháp chữa trị triệt để cho bệnh viêm não Nhật Bản, nhưng bệnh có thể được phòng ngừa bằng vắc xin cho trẻ em.

Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn biết được câu trả lời cho vấn đề muỗi đốt có thể gây ra những bệnh gì.

Miễn trừ trách nhiệm

Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Mosquitoes: there’s malaria, plus 5 other diseases they pass on to humans | Gavi, the Vaccine Alliance https://www.gavi.org/vaccineswork/mosquitoes-theres-malaria-plus-5-other-diseases-they-pass-humans?gclid=Cj0KCQjwnbmaBhD-ARIsAGTPcfUiGs2bJMYJS21Tj197niY-KknFBwv1VpNvNNj-SMcKupKL3dLZsoIaAqBMEALw_wcB Ngày truy cập: 03/11/2022

Mosquito-Borne Diseases | NIOSH | CDC https://www.cdc.gov/niosh/topics/outdoor/mosquito-borne/default.html#:~:text=Diseases%20that%20are%20spread%20to,from%20diseases%20spread%20by%20mosquitoes Ngày truy cập: 03/11/2022

Mosquito-borne diseases https://www.worldmosquitoprogram.org/en/learn/mosquito-borne-diseases Ngày truy cập: 03/11/2022

Mosquito-borne diseases | healthdirect https://www.healthdirect.gov.au/mosquito-borne-diseases Ngày truy cập: 03/11/2022

Diseases Spread by Mosquitoes | SCDHEC https://scdhec.gov/environment/insects/mosquitoes-south-carolina/diseases-spread-mosquitoes Ngày truy cập: 03/11/2022

Mosquito Repellents That Work Explained https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/ss/slideshow-mosquito-borne-diseases Ngày truy cập: 03/11/2022

Yellow Fever

https://www.cdc.gov/globalhealth/newsroom/topics/yellowfever/index.html Ngày truy cập: 03/11/2022

Phiên bản hiện tại

18/11/2022

Tác giả: Minh Châu Văn

Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh

Cập nhật bởi: Lan Quan


Bài viết liên quan

8 loại cây trong vườn giúp bạn xua đuổi muỗi tự nhiên

Điểm mặt 8 căn bệnh do muỗi chích gây nguy hiểm cho trẻ


Tham vấn y khoa:

Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh

Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh


Tác giả: Minh Châu Văn · Ngày cập nhật: 18/11/2022

ad iconQuảng cáo

Bài viết này có hữu ích với bạn?

ad iconQuảng cáo
ad iconQuảng cáo