Sẽ ra sao nếu bạn có thể suy nghĩ, cảm nhận, thậm chí làm chủ những giấc mơ tươi đẹp của chính mình? Sự quyến rũ của những giấc mơ sáng suốt (lucid dream) khiến nhiều người luyện tập hằng đêm để có được nó.
Giấc mơ có thể kiểm soát được là một dạng thú vị của những giấc mơ. Điểm đặc biệt của nó là bạn có thể quyết định những gì mình sắp mơ thấy và kiểm soát giấc mơ theo ý thích. Các chuyên gia cho rằng dạng giấc mơ này có khả năng làm giảm những cơn ác mộng đen tối và cảm giác lo lắng.
Giấc mơ sáng suốt là gì?
Giấc mơ sáng suốt là khi bạn biết mình đang mơ nhưng không tỉnh được, ảo giác do não điều khiển khiến ta thấy như mọi thứ đang diễn ra thật và có thể tạo ra nhiều cảm xúc từ buồn bã, vui vẻ, sợ hãi,…
Theo các nhà nghiên cứu, giấc ngủ bình thường có 2 giai đoạn chính gồm REM (rapid eye movement – cử động mắt nhanh) và NREM (non rapid eye movement – cử động mắt không nhanh).
Trong đó, giấc ngủ không REM bao gồm 3 giai đoạn riêng biệt. Vào thời điểm đó, sóng não, nhịp tim và chuyển động mắt của chúng ta dần chậm lại để có giấc ngủ sâu hơn. Ngược lại, giấc ngủ REM giúp bộ não trở nên cực kỳ linh hoạt. Nhịp tim và chuyển động mắt cũng tăng lên đáng kể. Giấc mơ sáng suốt thường xảy ra trong giấc ngủ này.
Khi trải nghiệm những giấc mơ sáng suốt, bạn có thể xây dựng các nhân vật, cốt truyện và chính bản thân mình trong giấc mơ.
Theo các nghiên cứu, khoảng 55% người trải qua một hoặc nhiều giấc mộng sáng suốt trong đời. Sự xuất hiện này mang tính rải rác. Thực tế, chỉ 23% người trong số đó có những giấc mơ sáng suốt 1 tháng/lần một cách đều đặn.
Những giấc mơ ở dạng sáng suốt thường sống động hơn và bạn có thể dễ dàng ghi nhớ các chi tiết hơn.
Trải nghiệm giấc mơ sáng suốt
Người ta thường nói: “Đời không như là mơ”, điều này hoàn toàn chính xác với những giấc mơ sáng suốt. Bạn có thể trở thành siêu anh hùng, diễn viên Hollywood, thậm chí là kết hôn với thần tượng trong giấc mơ. Điều quan trọng là bạn hoàn toàn cảm nhận được niềm hạnh phúc đó và gia giảm nó theo ý thích.
Giấc mơ ở dạng sáng suốt không tự nhiên mà đến. Song, bạn hoàn toàn có thể trải nghiệm cảm giác đầy quyến rũ này bằng cách lưu ý những việc dưới đây:
- Các giấc mơ sáng suốt thường xảy ra trong giai đoạn giấc ngủ cử động mắt nhanh (REM). Bạn có thể kéo dài giai đoạn này bằng cách ngủ đủ giấc.
- Tăng cường chất lượng giấc ngủ bằng cách ngủ theo lịch trình, tập thể dục điều độ, vệ sinh phòng ngủ và tắt các thiết bị điện tử trước khi ngủ.
- Ghi lại nhật ký giấc mơ vào cuốn sổ tay ngay khi thức dậy. Việc làm này giúp bộ não của bạn ý thức hơn về những giấc mơ.
- Sự tăng nhận thức trong trạng thái tỉnh táo sẽ nâng cao nhận thức của bạn trong mơ. Ví dụ như hãy tập nhìn vào bản thân trong gương, chống đẩy trên các vật rắn,… khi đang tỉnh táo, về lâu dài bạn cũng sẽ làm nó trong giấc mơ và nhận ra mình đang mơ.
- Kích hoạt giấc mơ dạng sáng suốt bằng một số kĩ thuật: sau khi ngủ một lúc hãy đặt chuôn báo thức để thức dậy một thời gian nhất định rồi ngủ tiếp (WBTB), ghi nhớ giấc mơ vừa trải qua đồng thời học thuộc một mệnh lệnh như “lần sau mơ, tôi sẽ nhận ra mình đang mơ’ (MILD) và sử dụng các kích thích bên ngoài như mùi, ánh sáng nhấp nháy, âm thanh để xem chúng có được đưa vào trong giấc mơ của bạn hay không và liệu có kích thích được giấc mơ sáng suốt hay không (WILD).
Những lợi ích của giấc mơ sáng suốt
Bên cạnh sự hấp dẫn mà nó mang tới, những giấc mơ dạng này còn có một số lợi ích tiềm năng như:
Giảm ác mộng
Những cơn ác mộng không chỉ tác động xấu đến sức khỏe tinh thần mà còn khiến chất lượng giấc ngủ bị sụt giảm đáng kể. Ác mộng không loại trừ bất cứ ai, đặc biệt là những đối tượng mắc phải bệnh lý sau:
- Rối loạn lo âu
- Rối loạn giấc ngủ
- Rối loạn căng thẳng sau chấn thương
- Lạm dụng chất kích thích
Giấc mơ sáng suốt có thể làm giảm sự tái diễn của những cơn ác mộng. Nguyên nhân là vì trong những giấc mơ dạng này, bạn có thể nhận diện, điều khiển và biến cơn ác mộng thành một câu chuyện nhẹ nhàng hơn.
Giảm lo lắng
Bằng cách giảm thiểu những cơn ác mộng, giấc mơ kiểm soát được có thể làm dịu sự lo lắng. Ngoài ra, dạng giấc mơ này cũng được sử dụng để làm giảm biểu hiện của chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương.
Ngoài ra, nhiều bằng chứng cho rằng giấc mơ có thể kiểm soát giúp người bị rối loạn lo âu vượt qua nguồn gốc của sự lo lắng.
Tăng kỹ năng vận động
Sự hình dung các chuyển động vật lý có thể làm tăng khả năng thực hiện ở thực tế. Khi bạn thực hiện các kỹ năng vận động trong khi mơ, vỏ não cảm biến của bạn sẽ được kích hoạt. Một trong những chức năng của vỏ não là điều khiển chuyển động cơ thể.
“Mơ tỉnh” (một tên gọi khác của giấc mơ sáng suốt) còn có thể hỗ trợ quá trình phục hồi chức năng của người khuyết tật. Ngoài ra, nó cũng đem lại lợi ích cho những người khỏe mạnh bằng cách cải thiện hiệu suất thể thao và các kỹ năng vận động khác.
Tăng cường sự sáng tạo
Nhiều nghiên cứu cho thấy giấc mơ tỉnh có khả năng thúc đẩy sự sáng tạo của con người. Nói một cách khác, người càng sáng tạo thì càng có nhiều khả năng sáng suốt trong giấc mơ. Sự sáng tạo giúp nâng cao nhận thức trong mơ và hình dung các sự kiện.
Điều này đã được nhiều nhà khoa học chứng minh. Do đó, nhiều cá nhân sử dụng giấc mơ sáng suốt để mài giũa sự sáng tạo của họ.
Lucid dream có nguy hiểm không? Tác hại của lucid dream là gì?
Nhìn chung, dạng giấc mơ này được xem là an toàn vì nó chỉ mang lại cảm giác thỏa mãn. Tuy nhiên, một số tình trạng rối loạn sức khỏe tâm thần có thể trở nên trầm trọng hơn nếu người bệnh liên tục gặp phải các giấc mơ sáng suốt. Cụ thể, các vấn đề rủi ro có thể xảy ra bao gồm: rối loạn giấc ngủ, trầm cảm, hoang tưởng và phân ly.
Theo đó, các kỹ thuật đưa bạn đến lucid dream có thể kiểm soát cũng đồng thời làm gián đoạn giấc ngủ. Nghiêm trọng hơn, bạn có thể mắc phải chứng khó ngủ, gây ảnh hưởng lớn đến hệ thần kinh. Các vấn đề về giấc ngủ sẽ làm tăng các triệu chứng của bệnh trầm cảm.
Những người bị tâm thần phân liệt dễ rơi vào trạng thái ảo giác kéo dài nếu liên tục thực hiện các kỹ thuật mơ tỉnh. Điều này khiến bệnh nhân khó vạch ra ranh giới giữa mơ và thực.
Bên cạnh đó, sự chồng chéo của thực tế và mơ mộng cũng sẽ khiến người có vấn đề về tinh thần dần mất kết nối với những người xung quanh. Tình trạng lo lắng lẽ ra được cải thiện trở nên trầm trọng hơn nếu bạn lạm dụng những giấc mơ tỉnh trong thời gian dài.
Thực tế, không phải người nào cũng có thể kiểm soát được tình thế trong các giấc mơ dạng này. Phần lớn chúng ta chỉ có thể nhận thức bản thân đang nằm mơ. Khả năng kiểm soát giấc mơ còn phụ thuộc vào sự luyện tập và sức mạnh nhận thức của mỗi người.
Giấc mơ sáng suốt (lucid dream) mang lại nhiều trải nghiệm thú vị cùng với các lợi ích thiết thực. Tuy nhiên, bạn cần thận trọng nếu các giấc mơ có tính chất của tình trạng rối loạn tâm thần. Giải mã giấc mơ dạng này có thể dẫn đến một số rủi ro như gián đoạn giấc ngủ, cảm giác sợ hãi… Bạn cần nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia về giấc ngủ trước khi tìm cách mơ những giấc mơ sáng suốt.
[embed-health-tool-bmi]
