Các khớp xương kêu răng rắc, rắc rắc hay lục cục là hiện tượng khá phổ biến ở người cao tuổi. Nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, đi kèm với đau nhức và các vấn đề bất thường khác, đó có thể là dấu hiệu của các bệnh lý xương khớp nghiêm trọng mà bạn cần lưu tâm.

Cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách ngăn ngừa xương khớp phát ra tiếng kêu trong bài viết sau.

Nguyên nhân khiến các khớp xương kêu rắc rắc

Có rất nhiều nguyên nhân khiến các khớp xương phát ra tiếng kêu răng rắc hoặc lục cục, bao gồm:

Các khớp xương kêu răng rắc do thiếu dịch khớp

Dịch khớp hay dịch nhầy là một chất bôi trơn tại các đầu xương và sụn. Chức năng chính của dịch khớp là giúp các khớp cử động linh hoạt, giảm hiện tượng ma sát giữa 2 đầu xương.

Ở người lớn tuổi, quá trình lão hóa thường diễn ra nhanh và mạnh mẽ hơn. Lượng dịch khớp ở 2 đầu xương cũng bắt đầu suy giảm, không còn đủ để bôi trơn các khớp. Lúc này, các đầu xương sẽ cọ xát vào nhau, tạo thành tiếng kêu răng rắc, đôi khi đi kèm tình trạng đau nhức và giảm khả năng vận động.

Bên cạnh đó, thiếu dịch khớp cũng là nguyên nhân khiến các khớp xương khô cứng, dễ bị tổn thương, dẫn đến các căn bệnh như viêm xương khớp, thoái hóa khớp, thoái hóa cột sống và đĩa đệm…

Xương khớp kêu lục cục do sụn và xương dưới sụn bị tổn thương

Sụn khớp là lớp đệm bao bọc các đầu xương, giúp bảo vệ xương khỏi các tác động từ bên ngoài. Sụn khớp có thể bị tổn thương và bào mòn do quá trình lão hóa, chấn thương, va đập mạnh… làm lộ ra phần xương dưới sụn. Các đầu xương khi không còn sụn bọc sẽ tiếp xúc, cọ xát vào nhau làm phát ra âm thanh.

Ngoài việc làm cho các khớp xương kêu răng rắc, sụn hoặc xương dưới sụn bị tổn thương còn gây ra hiện tượng đau buốt, nhức mỏi và sưng tấy ở các đầu xương.

Do viêm gân

Gân là bộ phận kết nối giữa cơ và xương. Khi gân bị viêm, nó có thể cọ xát với xương tạo thành các tiếng kêu. Ngoài ra, viêm gân cũng có thể khiến người bệnh đau nhức tại các khớp xương.

Do viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp là bệnh mạn tính, xuất phát từ cơ chế tự vệ của cơ thể trước sự tấn công của các yếu tố bên ngoài. Viêm khớp dạng thấp có thể gây ra nhiều triệu chứng liên quan đến xương khớp, trong đó có hiện tượng các khớp tay chân kêu răng rắc. Viêm khớp dạng thấp không được điều trị đúng cách sẽ gây hạn chế khả năng vận động và sinh hoạt của người bệnh.

Các khớp xương kêu răng rắc do thoái hóa khớp

Thoái hóa khớp là một trong những căn bệnh phổ biến nhất trong quá trình lão hóa. Tình trạng thoái hóa thường xảy ra ở các bộ phận như khớp gối, cột sống cổ, khớp háng, gót chân, ngón chân, ngón tay… do các khớp này đều liên quan trực tiếp đến nhiều cử động của cơ thể.

Ngoài gây ra tình trạng các khớp xương kêu lục cục, thoái hóa khớp còn làm sưng tấy, đau âm ỉ ở khớp, khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn khi đứng lên ngồi xuống, ngồi khoanh chân, ngồi xổm… Bên cạnh đó, thoái hóa khớp cũng có thể dẫn đến các vấn đề như tổn thương khớp, viêm sụn khớp và suy giảm dịch khớp.

Người cao tuổi và người thừa cân, béo phì là những đối tượng có nguy cơ cao bị thoái hóa khớp.

Đầu gối kêu răng rắc do gai khớp

Gai khớp gối là hậu quả của bệnh viêm khớp gối và thoái hóa khớp gối. Khi gai xương hình thành, chúng sẽ chèn ép lên các dây thần kinh và đâm vào các mô mềm cạnh đó. Vì thế, người bệnh gai khớp gối thường xuyên bị hành hạ bởi các đơn đau, ngay cả khi không vận động.

Đồng thời, gai khớp gối cũng làm sụn khớp bị bào mòn, dịch khớp giảm, gây nên tình trạng khô khớp. Vì vậy, khi người bệnh di chuyển, 2 đầu xương sẽ cọ xát vào nhau, gây ra tiếng kêu răng rắc kèm theo các cơn đau dữ dội.

Vôi hóa ổ khớp tạo thành tiếng kêu ở khớp

Vôi hóa ổ khớp là hiện tượng lắng đọng canxi ở các mô sụn và xương dưới sụn, thường gặp nhất ở khớp gối. Bệnh thường gây ra các cơn đau đột ngột ở đầu gối. Đặc biệt, khi vận động mạnh, bệnh nhân sẽ cảm nhận được đầu gối kêu răng rắc hoặc lạo xạo. Ngoài ra, trong một số trường hợp, người bị vôi hóa ổ khớp có thể bị sốt từ 38ºC trở lên.

Tiếng kêu vô hại ở khớp xương

Khớp xương kêu răng rắc có thể chỉ là một hiện tượng bình thường, vô hại và không liên quan đến bệnh lý. Các tiếng kêu này thường xuất phát từ việc các túi chứa dịch bên trong khớp bị kéo căng một cách đột ngột. Đối với nguyên nhân này, các tiếng kêu ở khớp sẽ không đi kèm với các biểu hiện như sưng đỏ, đau, khó chịu…

Tình trạng các khớp xương kêu răng rắc có nguy hiểm không? Khi nào cần đi khám?

Xương khớp phát ra âm thanh khi chuyển động có thể xuất phát từ các nguyên nhân bệnh lý. Do đó, bạn tuyệt đối không nên xem nhẹ tình trạng này, đặc biệt là khi xương khớp kêu răng rắc hoặc lục cục đi kèm các triệu chứng đau nhức, sưng đỏ, giảm vận động…

Để xác định chính xác tình trạng của mình, bạn nên đến bệnh viện hoặc phòng khám chuyên khoa xương khớp để được thăm khám. Tại đây, bác sĩ có thể kiểm tra thể chất, hỏi bệnh sử và yêu cầu bạn thực hiện một số xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân vấn đề.

Phương pháp điều trị sẽ được lựa chọn tùy vào từng nguyên nhân cụ thể, bao gồm điều trị bằng thuốc, phẫu thuật, vật lý trị liệu hoặc các biện pháp chăm sóc tại nhà.

Cách phòng tránh tình trạng các khớp xương kêu răng rắc

Âm thanh răng rắc, lục cục tại các khớp xương không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn khiến người bệnh cảm thấy lo lắng, căng thẳng. Do đó, để phòng tránh tình trạng này, bạn có thể tham khảo các biện pháp đơn giản sau đây:

Luyện tập thể dục, thể thao thường xuyên và điều độ

Vận động và tập luyện đúng cách có thể giúp cho xương khớp chắc khỏe, dẻo dai và phòng tránh được các bệnh liên quan đến xương khớp. Bạn có thể luyện tập các môn thể thao nhẹ nhàng như aerobic, đi bộ, chạy bộ, đi xe đạp, bơi lội…

Làm việc và lao động đúng tư thế giúp hạn chế tình trạng các khớp xương kêu răng rắc

Ngồi sai tư thế, khom lưng trong thời gian dài có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe xương khớp. Bên cạnh đó, các thói quen xấu như bẻ khớp ngón tay, ngón chân, vặn người mạnh, gập lưng khi mang vác đồ nặng cũng tác động xấu đến hệ cơ xương khớp của bạn.

Ăn uống lành mạnh, đủ chất

Xây dựng một chế độ ăn đầy đủ chất dinh dưỡng có thể giúp ngăn chặn tình trạng thiếu hụt dịch khớp. Bạn nên bổ sung thêm các loại thực phẩm giàu canxi, omega-3, vitamin D, B, K, và acid folid như cá biển, tôm, cua, hàu, rau xanh, trái cây… vào khẩu phần ăn hàng ngày.

Có chế độ nghỉ ngơi hợp lý

Khi nghỉ ngơi, cơ thể sẽ có thời gian để tái tạo năng lượng. Làm việc hoặc vận động liên tục trong thời gian dài sẽ khiến các khớp dễ bị tổn thương hơn. Do đó, bạn nên cân bằng thời gian làm việc và nghỉ ngơi của mình, tránh tình trạng lao lực, làm việc quá độ gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Sử dụng các loại thực phẩm chức năng tốt cho xương khớp

Thực phẩm chức năng có thể cung cấp cho xương khớp các chất dinh dưỡng cần thiết, giúp nuôi dưỡng sụn khớp, bổ sung dịch khớp và tăng cường sức khỏe xương khớp. Tuy nhiên, trước khi sử dụng, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn được loại thực phẩm chức năng phù hợp và an toàn.

Các khớp xương kêu răng rắc có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng về xương khớp. Do đó, khi gặp phải tình trạng này kèm với biểu hiện đau nhức kéo dài, bạn nên đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt.