Rau bí là loại rau dân dã, bình dị trong bữa ăn thường ngày của người Việt. Thế nhưng, bạn đã biết về những lợi ích dinh dưỡng của loại rau này đối với sức khỏe chưa?
Bài viết sẽ trả lời câu hỏi ăn rau bí có tốt không. Ngoài ra, bài viết cũng mang đến giá trị dinh dưỡng và cách sơ chế. Đồng thời, Hello Bacsi cũng gợi ý cho bạn những món ngon từ rau bí.
Rau bí là rau gì?
Rau bí thực chất là lá của cây bí đỏ. Tại Việt Nam, bí đỏ được trồng phổ biến từ miền núi đến trung du đồng bằng. Mọi bộ phận của cây bí đỏ đều ăn được, từ thân, lá, nụ hoa cho đến quả và hạt. Trong đó, phần rau gồm lá non, ngọn và hoa bí đực rất được ưa chuộng. Lá của bí đỏ chứa hàm lượng dinh dưỡng cao và nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe.
- Cây bí đỏ có tên khoa học là Cucurbita moschata Duchesne, thường được biết đến với những cái tên quen thuộc như bí ngô, bí rợ, bí sáp… Đây là một loại cây thân leo.
- Lá bí đỏ mọc so le dọc theo thân, có cuống dài từ 10–20 cm, phiến lá hình tim chia thùy màu lục sẫm, cả hai mặt lá đều có lông mịn.
- Cây có hoa đực và hoa cái mọc riêng ở kẽ lá. Hoa đực có cuống dài và rỗng 10-15cm, hoa to, màu vàng. Hoa cái cuống ngắn và to dày, bầu hình cầu chứa nhiều noãn, tràng hoa màu vàng.
[embed-health-tool-bmr]
Giá trị dinh dưỡng
Ăn rau bí có tốt không? Lá bí không chỉ ngon miệng mà còn có lợi cho sức khỏe. Tác dụng của rau bí đa phần đến từ hàm lượng dinh dưỡng trong đó. Rau bí chứa nhiều khoáng chất quan trọng như sắt, mangan, phốt pho, canxi… Ngoài ra, lá của bí ngô giàu vitamin A, vitamin C, vitamin B,…Thành phần dinh dưỡng của rau bí trong 100g như sau:
| Giá trị dinh dưỡng | Khối lượng | % DV (Giá trị dinh dưỡng hàng ngày) | |
| Nước | 36.22g | N/D | |
| Năng lượng | 7 Kcal | N/D | |
| Energy | 31 kJ | N/D | |
| Protein | 1.23g | 2.46% | |
| Chất béo | 0.16g | 0.46% | |
| Tro | 0.48g | N/D | |
| Carbohydrate | 0.91g | 0.70% | |
| Canxi | 15mg | 1.50% | |
| Sắt | 0.87mg | 10.88% | |
| Magiê | 15mg | 3.57% | |
| Phốt pho | 41mg | 5.86% | |
| Kali | 170mg | 3.62% | |
| Natri | 4mg | 0.27% | |
| Kẽm | 0.08mg | 0.73% | |
| Đồng | 0.052mg | 5.78% | |
| Mangan | 0.138mg | 6.00% | |
| Selen | 0.4µg | 0.73% | |
| Vitamin B1 (Thiamin) | 0.037mg | 3.08% | |
| Vitamin B2 (Riboflavin) | 0.05mg | 3.85% | |
| Vitamin B3 (Niacin) | 0.359mg | 2.24% | |
| Vitamin B5 (Pantothenic acid) | 0.016mg | 0.32% | |
| Vitamin B6 (Pyridoxine) | 0.081mg | 6.23% | |
| Vitamin B9 (Folate) | 14µg | 3.50% | |
| Folate, DEF | 14µg | N/D | |
| Vitamin C (Ascorbic acid) | 4.3mg | 4.78% | |
| Vitamin A, RAE | 38µg | 5.43% | |
| Vitamin A, IU | 757IU | N/D | |
Tác dụng của rau bí đối với sức khỏe
Rau bí có tốt không? Công đoạn sơ chế loại rau này mất thời gian nhưng lại chế biến được thành nhiều món ngon và chứa hàm lượng dinh dưỡng tuyệt vời, mang lại nhiều công dụng chữa bệnh hiệu quả.
1. Tác dụng của rau bí: Giúp tim khỏe mạnh
Ăn rau bí có tác dụng gì? Lá bí chứa nhiều chất xơ hòa tan, giúp giảm sự hấp thụ cholesterol và axit mật từ ruột non. Từ đó làm giảm lượng cholesterol trong máu.
Ngoài ra, khi các chất xơ hòa tan bị vi khuẩn trong ruột phá vỡ sẽ dẫn đến một số axit béo được giải phóng. Hoạt động này ngăn bộ phận gan sản xuất cholesterol. Khi lượng cholesterol trong máu giảm, đồng nghĩa với việc giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim.
Ngoài ra, lá bí đỏ chứa nhiều Kali. Khoáng chất này giúp ngăn ngừa tình trạng nhịp tim không đều. Ăn rau bí đỏ có tác dụng giảm nguy cơ đột quỵ.
2. Tăng cường hệ miễn dịch, điều trị thiếu máu
Lá bí đỏ chứa rất nhiều chất sắt. Vi chất này đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp sức mạnh cho hệ miễn dịch. Đồng thời, tăng cường khả năng tự chống lại một số bệnh tật và nhiễm trùng.
Ngoài ra, sắt chất đóng vai trò quan trọng trong việc tổng hợp huyết sắc tố hemoglobin. Chất sắt trong lá bí đỏ có tác dụng giúp vận chuyển oxy cho các mô và cơ quan.
Ngoài ra, lượng folate dồi dào có trong rau bí đỏ cần thiết để sản xuất tế bào hồng cầu. Khi các tế bào hồng cầu và huyết sắc tố tăng lên, tình trạng thiếu máu sẽ biến mất.
3. Tác dụng của rau bí: Giúp da mềm mại và săn chắc
Ăn rau bí có tốt không? Câu trả lời là có. Lá và đọt bí đỏ gồm 38 loại vitamin A, chiếm 5,43% giá trị dinh dưỡng cần thiết hàng ngày.
Do đó, tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin A giúp hạn chế các gốc tự do trong cơ thể. Ăn rau bí có tác dụng giảm thiểu những độc tố gây hại cho da. Vitamin A còn giúp da mềm mại, đàn hồi tốt nhờ được duy trì độ ẩm. Da sẽ không bị khô, keratin hóa hay các tình trạng như vẩy nến.
Thêm vào đó, loại rau này còn chứa một lượng vitamin C phong phú. Loại vitamin này mang đến nhiều lợi ích cho da. Vitamin C giúp chữa lành vết thương và hình thành các mô sẹo.
4. Tăng cường sức khỏe tình dục
Ăn rau bí có tác dụng gì? Nghiên cứu cho thấy rau này đóng vai trò quan trọng trong các vấn đề liên quan đến sinh sản.
Rau bí chứa nhiều thành phần chống oxy hóa như axit oleic, axit linoleic, vitamin A, alkaloid, tannin,… Những hoạt chất thực vật này có thể giúp cải thiện chức năng của tinh hoàn. Từ đó làm tăng số lượng tinh trùng ở nam giới.
>> Mời bạn tham khảo thêm: Tinh trùng yếu và ít nên ăn gì để tăng cường sinh lý?
5. Giảm triệu chứng viêm khớp
Tác dụng ít người biết của rau bí chính là hỗ trợ điều trị viêm khớp dạng thấp. Lá bí đỏ là một loại thực phẩm giàu vitamin B6. Nghiên cứu trước đó đã phát hiện ra rằng những người bị RA cần nhiều vitamin B6 hơn so với những người khỏe mạnh.
Bổ sung đủ vitamin B6 có thể làm giảm mức độ của các hợp chất gây viêm ở những người bị viêm khớp dạng thấp. Do vậy, ăn nhiều rau bí sẽ giúp bạn giảm thiểu những cơn đau ở cơ và khớp do viêm khớp.
Có thể bạn quan tâm: Bị viêm đa khớp dạng thấp nên ăn gì? Bỏ túi ngay 10 thực phẩm sau!
6. Giúp răng, xương chắc khỏe
Ăn rau bí có tác dụng gì? Lá bí đỏ chứa lượng lớn canxi và phốt pho. Các khoáng chất này cần thiết cho sự chắc khỏe của xương và răng. Việc hấp thu đủ canxi và phốt pho sẽ giúp xương chắc khỏe, hạn chế cứng khớp.
Phốt pho và canxi trong rau sẽ giúp hình thành và duy trì sức khỏe răng miệng. Nổi bật là khả năng hỗ trợ men răng, bảo vệ nướu và thậm chí là ngăn ngừa sâu răng.
7. Giảm hội chứng tiền mãn kinh
Tác dụng của rau bí tốt cho phụ nữ thời kỳ mãn kinh. Nhiều phụ nữ bị hội chứng tiền mãn kinh (PMS). Do đó, lượng mangan lớn có trong rau sẽ giúp giảm các triệu chứng như thay đổi tâm trạng, đau đầu, trầm cảm và khó chịu… Phụ nữ có các triệu chứng PMS nghiêm trọng được khuyên nên bổ sung thêm mangan và những thực phẩm giàu mangan.
Chính vì thế, lá bí sẽ là sự lựa chọn tuyệt vời để có được lượng mangan cần thiết trong thời kỳ tiễn mãn kinh.
8. Ngăn ngừa táo bón, chống ung thư
Sự hiện diện của chất xơ trong rau sẽ góp phần giúp cử động ruột dễ dàng hơn, hỗ trợ việc đại tiện và ngăn ngừa tình trạng táo bón, hạn chế được các bệnh như trĩ, viêm túi thừa đại tràng…
Ngoài ra, chất xơ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa các tế bào ung thư. Một số nghiên cứu trong ba thập kỷ qua đã chỉ ra rằng việc ăn nhiều chất xơ sẽ giúp ngăn ngừa ung thư.
9. Rau bí có tác dụng gì? Giúp ngăn ngừa lão hóa sớm
Lượng đồng có trong rau bí là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Ăn rau bí có tác dụng ngăn lão hóa nhờ sự kết hợp của đồng với enzyme chống oxy hóa superoxide effutase.
Nhờ đó rau bí có tác dụng bảo vệ màng tế bào khỏi các gốc tự do, gây lão hóa. Do đó, ăn rau này hàng ngày có thể giúp bạn ngăn chặn quá trình này, giảm thiểu nếp nhăn, đồi mồi, khiến cho da dẻ hồng hào và trẻ trung.
10. Kiểm soát bệnh tiểu đường
Rau bí đỏ được biết là chứa hợp chất ethyl acetate và polysaccharide có tác dụng hạ đường huyết. Nhờ đó lá bí đỏ giúp giảm lượng đường trong máu và kiểm soát bệnh tiểu đường.
Cách nhặt rau bí
Rau bí có thể chế biến được nhiều món ngon như xào tỏi, nấu canh hến, luộc chấm kho quẹt… Tuy nhiên, khâu chế biến, cụ thể là cách nhặt rau, khiến nhiều bà nội trợ ngán ngẩm. Nhặt rau không đúng cách sẽ tốn nhiều thời gian và sót lại nhiều xơ rau.
Dưới đây sẽ là một vài mẹo nhỏ giúp bạn biết cách nhặt (tước) rau nhanh và không bị xơ.
- Bước 1: Tách hết phần lá (bao gồm cả cuống lá) ra khỏi cành bí.
- Bước 2: Tước phần cuống lá. Bạn bắt đầu tước lá từ phần cuống kéo dài tới phần gân lá. Lần lượt làm như vậy đến khi lá hết xơ.
- Bước 3: Tước phần thân
- Rau bí khi tươi quá sẽ hơi khó tước vì cuống giòn dễ gãy. Nên để rau hơi héo một chút thì công đoạn này sẽ dễ dàng hơn.
- Khi tước, bạn tước từ phần cuống già tới phần ngọn non. Đừng tước như phần lá vì sẽ rất xơ, khó ăn.
- Một tay bạn cầm cuống già, tay kia bẻ 1 đoạn ở đầu cuống và tước từ từ, sao cho bạn thấy phần thân đã tước không còn xơ thì mới đạt.
- Nếu tước nhẹ, không chạm sâu vào phần thân thì chỉ tước bỏ được lớp xơ ngoài, ăn vẫn rất dai và phải bỏ bã.
Hy vọng hướng dẫn trên đã giúp bạn biết cách nhặt rau. Bây giờ, hãy cùng bắt tay vào làm những món ngon từ rau bí thôi nào.
Các món ngon từ rau bí
1. Rau bí luộc
Chuẩn bị
- Rau khi nhặt xơ rửa sạch, cắt khúc vừa ăn 4-5cm
- Muối
- Đá lạnh ngâm nước
Cách làm
- Cho nước vào nồi, đun sôi, thêm 1 xíu muối để giúp rau có màu xanh. Nước sôi, cho rau bí vào đảo đều. Bạn để nước ngập rau và không đậy vung kẻo rau sẽ vàng.
- Để lửa vừa và đảo liên tục để rau được chín đều. Nếm thử thấy mềm thì tắt bếp, vớt rau ra thau nước đá lạnh để rau bí luộc được giòn, không bị nát, giữ màu xanh đẹp mắt.
- Rau luộc có thể chấm với nước tương, nước mắm ớt, chao, kho quẹt, mắm nêm…
2. Rau bí xào thịt bò
Chuẩn bị
- Rau bí tước bỏ xơ, rửa sạch, cắt khúc tầm 4-5 cm
- Thịt bò thái mỏng, ướp xì dầu, tỏi, xíu dầu ăn
- Tỏi, xì dầu, tương ớt.
Cách làm
- Cách xào rau ngon là bạn đun nóng dầu ăn, cho tỏi vào phi thơm. Sau đó cho thịt bò đã ướp vào xào nhanh tay trên lửa lớn. Thịt bò chín thì cho ra một đĩa riêng.
- Tiếp đó, cho rau bí vào xào, gần chín tới thì cho thịt bò vào xào chung. Nêm thêm ít xì dầu, tương ớt cho có vị vừa ăn thì tắt bếp.
Bí quyết dành cho bạn: hãy xào nhanh để rau không bị nát và bò không bị dai.
3. Canh rau bí nấu tôm
Chuẩn bị
- Rau bí rửa sạch, tước bỏ xơ, cắt khúc tầm 4-5 cm
- Tôm lột vỏ, bỏ chỉ đen, ướp với xíu nước mắm, hành tím, tiêu
- Gia vị: Bột canh/hạt nêm, dầu ăn, tỏi bằm, hành tím bằm.
Cách làm
- Đun nóng dầu ăn, cho tỏi, hành tím đã bằm nhỏ vào phi thơm. Tiếp đến cho tôm vào xào chín.
- Cho lượng nước vừa ăn vào nồi riêu tôm. Khi nước canh sôi thì cho rau bí vào. Nêm thêm xíu bột canh/hạt nêm tùy khẩu vị. Khi rau bí chín tới thì tắt bếp.
- Món ăn này đòi hỏi rau bí phải xanh, vừa chín tới. Vị canh phải thanh, vừa ăn, dậy mùi thơm của tôm hòa quyện với mùi thơm mát của rau bí.
Ngoài các món trên, bạn có thể tham khảo thêm các món ngon với rau bí như sau:
- Rau bí đỏ xào tỏi/tôm/lòng gà
- Canh rau bí nấu giò sống/nấu hến
- Hoa rau bí chiên giòn
- Nụ bí xào tỏi/bò.
Cây bí đỏ dễ trồng không?
Cây bí đỏ tương đối dễ trồng và dễ chăm sóc. Bí đỏ có thể trồng trên khu vực có diện tích rộng để mang đến nguồn lợi kinh tế cao. Tuy nhiên, nếu không có điều kiện, bạn có thể trồng bí đỏ tại nhà để lấy rau và quả sạch cho gia đình.
Bí đỏ có nhiều giống khác nhau như bí đỏ cao sản, bí đỏ trái dài, bí đỏ hồ lô, bí đỏ Nhật, bí đỏ khổng lồ… Tùy vào loại bí mà bạn chọn hạt giống cho phù hợp. Hầu hết các loại bí đỏ đều hợp với khí hậu nhiệt đới của Việt Nam nên loại cây này có thể trồng quanh năm. Tuy nhiên, mùa rét thì cây sẽ chậm ra hoa, chậm phát triển hơn mùa khô, ẩm.
Cách trồng bí đỏ
Cũng giống như những loại cây thân leo khác, bí đỏ chịu được khô hạn nhưng lại không chịu được ngập úng. Do vậy đất trồng bí đỏ phải là nơi khô ráo, đất giữ ẩm và thoát nước tốt. Nơi trồng cây nên có nhiều nắng, có thể cho cây bò dưới đất hoặc làm giàn cho cây.
Bạn có thể mua hạt giống bí đỏ ở chợ, siêu thị hoặc tự nhân giống bằng việc lấy hạt từ những quả bí già rồi phơi khô để sử dụng làm hạt giống. Hạt giống trước khi gieo cần ngâm vào nước ấm khoảng 30-35°C từ 6-8 tiếng. Sau đó bạn vớt hạt ra, rửa lại bằng nước sạch và ủ vào khăn ẩm ở nhiệt độ 20-25°C trong một đêm.
Kiểm tra thấy hạt giống nứt nạnh thì đem gieo vào bầu đất để ươm. Đặt chậu ươm bên cạnh nơi có ánh nắng ấm để thúc đẩy việc nảy mầm. Sau khoảng 7-10 ngày sẽ cho cây có từ 2-3 lá nhám thì tiến hành bứng cây ra trồng vào ruộng, hoặc trồng riêng vào từng chậu, thùng xốp.
Khi dây bí dài khoảng 50-60cm, bạn có thể thu hoạch ngọn bí, lá non. Sau khi thu hoạch, cần bón phân để cây nhanh mọc đọt mới.
Hy vong bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích về những tác dụng của rau bí. Đồng thời trả lời câu hỏi ăn rau bí có tốt không.
