Xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống (OGTT) là gì? Để làm gì?

Để chẩn đoán bệnh tiểu đường ở cả người bình thường và phụ nữ có thai đều sẽ sử dụng xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống. Vậy bạn đã biết mục đích chính xác của xét nghiệm này, quy trình thực hiện, cách đọc kết quả hay chưa? Cùng tìm hiểu ngay!

Tên kỹ thuật y tế: Xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống (OGTT)

Bộ phận cơ thể/mẫu thử: Máu tĩnh mạch

Tìm hiểu chung

Xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống OGTT là gì?

Xét nghiệm dung nạp glucose đường uống (OGTT) được dùng để đo khả năng sử dụng một loại đường của cơ thể, gọi là glucose, một nguồn năng lượng chính của cơ thể. OGTT có thể dùng để chuẩn đoán bệnh tiền tiểu đường và tiểu đường. Đây cũng là xét nghiệm phổ biến khi kiểm tra bệnh tiểu đường thai kỳ.

Khi nào bạn nên thực hiện xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống?

Hầu như các bác sĩ đều khuyên tất cả phụ nữ đang mang thai đều nên thực hiện xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống để biết tiểu đường thai kỳ hay không. OGTT được tiến hành ở tuần thứ 24 – 28 thai kỳ.

Ngoài ra, xét nghiệm này còn được khuyên thực hiện với những ai nghi ngờ hoặc có những yếu tố nguy cơ mắc phải bệnh tiểu đường tuýp 2 ở người lớn.

Cụ thể hơn, xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống sẽ được chỉ định thực hiện với những ai có mức đường huyết khi đói cao hơn 126mg/dL hoặc xét nghiệm HbA1c lớn hơn 6,5%.

Điều cần thận trọng

Bạn nên biết những gì trước khi thực hiện xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống?

Cho dù hầu hết bệnh tiểu đường thai kỳ sẽ tự khỏi sau khi bạn sinh con. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể mắc bệnh trong lần mang thai tiếp theo. Bạn và em bé cũng có nguy cơ bị tiểu đường tuýp 2 cao hơn người bình thường trong suốt phần đời còn lại. Vì vậy, bạn nên thực hiện xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống một lần nữa từ 6 – 12 tuần sau khi sinh con hay sau khi cai sữa cho trẻ. Nếu kết quả bình thường, hãy kiểm tra thường xuyên ít nhất 3 năm 1 lần.

Trong đa số trường hợp, trước khi thực hiện xét nghiệm này, bác sĩ sẽ cho bạn đo đường huyết khi đói trước.

Quy trình thực hiện

Bạn nên chuẩn bị gì trước khi thực hiện xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống?

Bạn nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh trong vài ngày trước khi thử nghiệm.

Báo với bác sĩ nếu bạn mắc bệnh hay đang sử dụng thuốc, vì những yếu tố này có thể ảnh hưởng tới quá trình thực hiện xét nghiệm.

Trong vòng 8 tiếng trước khi thử nghiệm, bạn không được ăn hay uống bất cứ thứ gì. Thông thường, bác sĩ sẽ yêu cầu nhịn ăn từ đêm hôm trước và được xét nghiệm vào sáng hôm sau.

Quy trình thực hiện xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống như thế nào?

Vào ngày thử nghiệm, bạn sẽ trải qua những bước sau:

• Bác sĩ sẽ lấy mẫu máu khi bạn tới để đo nồng độ glucose máu khi đói. Đây là chỉ số cơ sở để so sánh với nồng độ glucose sau khi thử nghiệm.
• Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn uống một thức uống ngọt chứa một lượng glucose nhất định. Hãy uống nhanh nhất có thể. Với xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống tiêu chuẩn, bạn sẽ test 75g đường glucose hoặc 100 g đường glucose.
• Bác sĩ sẽ lấy mẫu máu vào các thời điểm 30 phút, 1, 2 hay 3 tiếng sau khi uống dung dịch glucose để quan sát sự thay đổi chỉ số đường huyết của bạn.

Bạn nên làm gì sau khi thực hiện xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống?

Đôi khi bạn sẽ thấy chóng mặt và buồn nôn vì đã nhịn đói trong thời gian trước đó. Vì thế, tốt nhất bạn nên ăn một chút sau khi xét nghiệm. Sau đó, bạn hoàn toàn có thể quay lại các hoạt động thường ngày.

Đôi khi, bác sĩ yêu cầu phải thực hiện những xét nghiệm bổ sung khác. Bạn hãy nghe theo hướng dẫn của bác sĩ. Sau đó, họ sẽ cho bạn biết về những bệnh lý bạn mắc phải (nếu có) và đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả.

Hướng dẫn đọc kết quả

Kết quả xét nghiệm của bạn có ý nghĩa gì?

1. Kết quả bình thường

Kết quả test 75g đường cho kết quả bình thường như sau:

2. Giá trị cao hơn bình thường

Bạn có thể mắc tiền tiểu đường nếu kết quả xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống là 140 – 199 mg/dl (2 tiếng sau khi uống).

Ngoài ra, nồng độ glucose cao có thể là do:

• Bệnh tiểu đường tuýp 2, tiểu đường thai kỳ
• Cường giáp
• Một số loại thuốc như corticosteroids, niacin, phenytoin (Dilantin), một số thuốc lợi tiểu, hay những loại thuốc chữa trị cao huyết áp, HIV/AIDS
• Lượng lớn hormones cortisol trong máu (hội chứng Cushing)
• Bệnh do di truyền như nhiễm sắc tố sắt mô
• U tủy thượng thận.

3. Giá trị thấp hơn bình thường

Nồng độ glucose thấp có thể là do:

• Một số loại thuốc nhất định như thuốc điều trị bệnh tiểu đường, thuốc huyết áp cao (như propranolol), và thuốc chữa trầm cảm (như isocarboxazid)
• Giảm sản sinh hormone cortisol aldosterone (hội chứng Addison)
• Những vấn đề về tuyến giáp hay tuyến yên kém hoạt động
• Khối u hay những vấn đề của tuyến tuỵ
• Bệnh gan
• Những bệnh lý làm thay đổi nồng độ glucose trong máu. Bạn có thể trao đổi với bác sĩ về những kết quả bất thường cùng với những triệu chứng hiện tại và các bệnh lý trong quá khứ.

4. Giá trị cho thấy tiểu đường thai kỳ

Khoảng giá trị bình thường của kỹ thuật y tế này có thể khác nhau đôi chút giữa các cơ sở thực hiện xét nghiệm mà bạn chọn. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ trực tiếp chẩn đoán cho bạn nếu bạn còn bất cứ câu hỏi nào về kết quả xét nghiệm nhé.