Tiền đái tháo đường

Tìm hiểu chung

Tiền đái tháo đường là bệnh gì?

Tiền đái tháo đường là mức độ đường trong máu cao hơn bình thường nhưng chưa đủ cao để chẩn đoán là bệnh đái tháo đường loại 2. Nguyên nhân của tiền đái tháo đường là do cơ thể không tạo ra đủ insulin sau khi ăn hoặc cơ thể không hấp thu được insulin.

Nếu không có sự can thiệp và điều trị nào, tiền đái tháo đường có thể trở thành bệnh đái tháo đường loại 2 trong vòng 10 năm hoặc sớm hơn. Tiền đái tháo đường vẫn có thể gây hại cho tim và hệ tuần hoàn trong một thời gian dài trước khi xảy ra bệnh đái tháo đường.

Triệu chứng thường gặp

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh tiền đái tháo đường là gì?

Hầu hết các trường hợp, tiền đái tháo đường không có triệu chứng. Một số trường hợp khác xuất hiện  các triệu chứng như khát, đi tiểu thường xuyên và nhiều, mệt mỏi và nhìn mờ.

Dấu hiệu phổ biến nữa là thay đổi màu da. Màu da của người bệnh có xu hướng tối màu hơn (gọi là gai đen) đặc biệt là vùng xung quanh cổ, nách, khuỷu tay, đầu gối và khớp ngón tay.

Bạn có thể gặp các triệu chứng và dấu hiệu khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Bạn nên liên hệ với bác sĩ nếu có các dấu hiệu sau đây:

• Bạn thừa cân và chỉ số BMI cơ thể trên 25
• Bạn có lối sống tĩnh lặn, ít hoạt động
• Bạn đang trong độ tuổi từ 45 trở lên
• Bạn có người thân  mắc bệnh đái tháo đường loại 2
• Bạn là người Mỹ gốc Phi, Tây Ban Nha, Mỹ Ấn Độ, người Mỹ gốc Á hay Thái Bình Dương
• Bạn đã từng bị bệnh đái tháo đường thai kỳ khi bạn mang thai hoặc bạn đã sinh một em bé nặng hơn 4,1 kg
• Bạn mắc hội chứng buồng trứng đa nang – triệu chứng như kinh nguyệt không đều, rậm lông và béo phì
• Bạn có huyết áp cao
• Xét nghiệm mỡ trong máu của bạn cao so với chỉ số bình thường: HDL cholesterol dưới 35 mg/dl hoặc triglycerid trên 250 mg/dl.

Nguyên nhân gây bệnh

Những nguyên nhân nào gây bệnh tiền đái tháo đường?

Các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân của bệnh tiền đái tháo đường. Tuy nhiên, một số người cho rằng di truyền học có thể đóng vai trò trong việc làm tăng yếu tố nguy cơ của bạn.

Điều này là do các gen kiểm soát insulin bị bất thường, làm cho cơ thể của bạn không sử dụng insulin đúng cách. Từ đó đường sẽ tích tụ trong máu, làm nồng độ đường cao lên. Mỡ thừa cũng có thể dẫn đến bệnh tiền đái tháo đường.

Nguy cơ mắc phải

Những ai thường mắc bệnh tiền đái tháo đường?

Tiền đái tháo đường là bệnh phổ biến. Bạn có thể phòng ngừa được bệnh bằng cách giảm các yếu tố nguy cơ. Hãy thảo luận với bác sĩ để biết thêm thông tin.

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ bị tiền đái tháo đường?

Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ tiền đái tháo đường, chẳng hạn như:

• Cân nặng. Thừa cân là yếu tố nguy cơ chính gây ra bệnh tiền đái tháo đường. Đặc biệt, những người có chỉ số BMI trên 35 sẽ rất dễ mắc bệnh
• Kích thước vòng eo. Vòng eo lớn là một trong những nguyên nhân của tình trạng đề kháng insulin
• Ít vận động. Bạn càng ít vận động, nguy cơ mắc tiền đái tháo đường càng cao
• Tuổi tác. Mặc dù bệnh tiền đái tháo đường có thể phát triển ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên nguy cơ bệnh tăng lên khi bạn già đi, đặc biệt là sau 45 tuổi
• Bệnh sử gia đình. Nguy cơ đái tháo đường tăng nếu bố mẹ hoặc anh chị em của bạn bị bệnh đái tháo đường loại 2
• Chủng tộc. Mặc dù vẫn chưa có lí do rõ ràng, nhưng người thuộc các chủng tộc nhất định – bao gồm người Mỹ gốc Phi, gốc Tây Ban Nha, gốc Ấn Độ và gốc châu Á – có nhiều khả năng xuất hiện bệnh tiền đái tháo đường
• Đái tháo đường thai kỳ. Nếu bạn mắc bệnh đái tháo đường thai kỳ (tình trạng tiền đái tháo đường xảy ra khi bạn có thai) nguy cơ sau này mắc bệnh đái tháo đường tăng lên. Nếu bạn sinh em bé nặng hơn 4 kg, bạn cũng có nguy cơ cao mắc bệnh tiền đái tháo đường
• Hội chứng buồng trứng đa nang. Hội chứng này xuất hiện ở nữ với các triệu chứng như chu kỳ kinh nguyệt không đều, rậm lông và béo phì. Hội chứng này làm tăng nguy cơ bệnh đái tháo đường
• Giấc ngủ. Ngừng thở khi ngủ là rối loạn giấc ngủ, trong đó, người bệnh sẽ ngưng thở nhiều lần trong khi ngủ, dẫn đến chất lượng giấc ngủ kém. Những người làm việc thay đổi ca hoặc ca đêm có thể gặp những vấn đề về giấc ngủ. Các vấn đề về ngủ cũng có thể có tăng nguy cơ đái tháo đường hoặc tiền đái tháo đường loại 2.

Điều trị hiệu quả

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán bệnh tiền đái tháo đường?

Bác sĩ sẽ thực hiện 3 xét nghiệm để chẩn đoán tiền đái tháo đường:

• Xét nghiệm A1C (hay còn được gọi HbA1C). Xét nghiệm này đo lường tỷ lệ đường trong máu của bạn trong vòng 2-3 tháng. Nồng độ HbA1C bình thường dưới 5,7%. Nồng độ HbA1C giữa 5,7-6,4% được coi là tiền đái tháo đường. Trên 6,5% qua hai lần xét nghiệm thì được chẩn đoán là đái tháo đường;
• Xét nghiệm đường huyết lúc đói. Bác sĩ sẽ lấy một mẫu máu sau một đêm bạn không ăn gì. Mức đường huyết 100-125 mg/dL (5,6-6,9 mmol/L) được coi là tiền đái tháo đường;
• Dung nạp glucose qua đường uống. Xét nghiệm này yêu cầu bạn phải nhịn đói qua đêm. Trước khi đo, bạn sẽ uống một ly nước đường và chờ cho đường đi vào máu. Sau đó bác sĩ sẽ lấy máu để đo lượng đường. Mức đường huyết 140-199 mg/dl (7,8-11,0 mmol/l) được coi là tiền đái tháo đường;

Đối với tất cả các xét nghiệm, nồng độ đường càng cao thì nguy cơ phát triển thành bệnh đái tháo đường càng lớn.

Những phương pháp nào dùng để điều trị tiền đái tháo đường?

Nếu bạn bị tiền đái tháo đường, phương pháp điều trị đầu tiên là thay đổi lối sống, bao gồm việc thay đổi chế độ ăn uống, tham gia tập luyện thể dục và vận động thường xuyên. Trong đó hai yếu tố quan trọng nhất là tập thể dục thường xuyên và giảm cân. Nếu bạn thừa cân, tiền đái tháo đường sẽ có nhiều khả năng trở thành bệnh đái tháo đường.

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể cho bạn dùng thuốc. Một loại thuốc thông thường điều trị tiền đái tháo đường là metformin (Glucophage®).

Chế độ sinh hoạt phù hợp

Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế tiền đái tháo đường?

Bạn sẽ có thể kiểm soát tiền đái tháo đường nếu áp dụng các biện pháp như bỏ thuốc lá, giảm cân an toàn. Chỉ cần giảm 5% trọng lượng cơ thể cũng có thể đem đến sự khác biệt.

Hiện nay, những người bị tiền đái tháo đường thường sử dụng các thuốc từ thảo dược để kiểm soát lượng đường trong máu. Mọi người hay dùng một số loại thảo dược như là quế, nhân sâm, glucomannan, gum guar, gymnema, đậu nành. Mặc dù một số chất có nhiều triển vọng trong các thử nghiệm ban đầu, nhưng hiện nay không có bằng chứng rõ ràng rằng bất kỳ loại cây cỏ nào có hiệu quả.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.