Tocilizumab là một kháng thể đơn dòng nhân hóa tái tổ hợp kháng lại thụ thể IL-6 được sử dụng trong điều trị các tình trạng viêm và tự miễn. Hiện nay, hoạt chất này đang được nghiên cứu trong điều trị các bệnh nhân COVID-19 nặng.
Tác dụng
Tác dụng của thuốc tocilizumab là gì?
Tolicizumab thường ở dạng dùng đường tiêm, có thể được sử dụng một mình hoặc kết hợp với thuốc khác để làm giảm các triệu chứng của một số loại viêm khớp và bệnh lý khác, bao gồm:
- Viêm khớp dạng thấp không đáp ứng điều trị với nhóm thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARDs)
- Viêm động mạch tế bào khổng lồ (một tình trạng khiến cho các mạch máu sưng lên, đặc biệt ở da đầu và đầu)
- Viêm khớp tự phát thiếu niên thể đa khớp ở trẻ em trên 2 tuổi
- Viêm khớp tự phát thiểu niên thể toàn thân ở trẻ em trên 2 tuổi
- Hội chứng giải phóng cytokine hay cơn bão cytokine xảy ra ở trẻ em trên 2 tuổi sau khi được truyền một số liệu pháp miễn dịch nhất định
Một số tác dụng khác của thuốc không được liệt kê trên nhãn thuốc đã được phê duyệt nhưng bác sĩ có thể chỉ định bạn dùng. Bạn chỉ sử dụng thuốc này để điều trị một số bệnh lí chỉ khi có chỉ định của bác sĩ.
Liều dùng
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Bạn hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi quyết định dùng thuốc.
Liều dùng thuốc tocilizumab cho người lớn
– Trong điều trị viêm khớp dạng thấp:
- Tiêm truyền tĩnh mạch: 4mg/kg với dạng truyền nhỏ từng giọt trong 60 phút mỗi 4 tuần, sau đó tăng lên 8mg/kg dựa trên đáp ứng lâm sàng. Liều tối đa 800mg mỗi lần truyền.
- Tiêm dưới da: tiêm liều 162mg cách tuần cho người bệnh dưới 100kg, sau đó tăng lên tiêm hàng tuần dựa trên đáp ứng lâm sàng. Ở người bệnh trên 100kg thì tiêm dưới da mỗi tuần với liều 162mg.
– Trong viêm động mạch tế bào khổng lồ:
- Tiêm dưới da liều 162mg/lần, mỗi tuần kết hợp với giảm dần glucocorticoid.
– Trong hội chứng giải phóng cytokine:
- Trọng lượng dưới 30kg: tiêm truyền tĩnh mạch 12mg/kg trong 60 phút
- Trọng lượng từ 30kg trở lên: tiêm truyền tĩnh mạch 8mg/kg trong 60 phút
Nếu cơn bão cytokine không cải thiện lâm sàng sau liều đầu tiên có thể dùng tối đa thêm 3 liều bổ sung. Khoảng cách giữa các liều liên tiếp nên ít nhất là 8 giờ. Liều tối đa là 800mg mỗi lần truyền.
Liều dùng thuốc tocilizumab cho trẻ em
– Dùng trong viêm khớp tự phát thiếu niên thể đa khớp (PJIA) ở trẻ trên 2 tuổi:
- Đường tĩnh mạch (IV)
- Cân nặng dưới 30kg: tiêm truyền tĩnh mạch 10mg/kg trong 60 phút mỗi 4 tuần
- Cân nặng từ 30kg trở lên: tiêm truyền tĩnh mạch 8mg/kg trong 60 phút mỗi 4 tuần
- Tiêm dưới da:
- Cân nặng dưới 30kg: tiêm 162mg/lần mỗi 3 tuần
- Cân nặng từ 30kg trở lên: tiêm 162mg/lần mỗi 2 tuần
– Dùng trong viêm khớp tự phát thiếu niên thể toàn thân (SJIA) ở trẻ trên 2 tuổi:
- Đường tĩnh mạch:
- Cân nặng dưới 30kg: tiêm truyền tĩnh mạch 12mg/kg trong 60 phút mỗi 2 tuần
- Cân nặng từ 30kg trở lên: tiêm truyền tĩnh mạch 8mg/kg trong 60 phút mỗi 2 tuần
- Tiêm dưới da:
- Cân nặng dưới 30kg: tiêm 162mg/lần mỗi 2 tuần
- Cân nặng từ 30kg trở lên: tiêm 162mg/lần/tuần
– Dùng trong hội chứng giải phóng cytokine với liều lượng tương tự như ở người lớn.
Cách dùng
Bạn nên dùng thuốc tocilizumab như thế nào?
Thuốc tiêm với hoạt chất tocilizumab có dạng dung dịch và sẽ được nhân viên y tế sử dụng để tiêm truyền nhỏ giọt vào tĩnh mạch cánh tay hay tiêm vào dưới da.
Bác sĩ sẽ là người quyết định liều lượng và đưa ra khung thời gian điều trị thích hợp, tùy vào bệnh lý và mức độ nghiêm trọng của tình trạng đang gặp phải.
Bạn nên làm gì trong trường hợp dùng quá liều?
Trong trường hợp khẩn cấp hoặc quá liều, gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.
Ngoài ra, bạn cần ghi lại và mang theo danh sách những loại thuốc bạn đã dùng, bao gồm cả thuốc kê toa và thuốc không kê toa.
Bạn nên làm gì nếu quên một liều?
Vì bác sĩ, chuyên viên y tế sẽ chỉ định và theo dõi quá trình bạn sử dụng thuốc, trường hợp quên liều khó có thể xảy ra.
Tác dụng phụ
Bạn có thể gặp phải tác dụng phụ nào khi dùng thuốc tocilizumab?
Các tác dụng phụ thường gặp ở người dùng thuốc này gồm:
- Đau đầu
- Chảy nước mũi, hắt hơi
- Đỏ, ngứa, đau hoặc sưng ở vị trí tiêm thuốc
- Đau nhức cơ thể
- Phát ban, ngứa da
- Tăng huyết áp
Đôi khi, bạn có thể gặp phải những tác dụng phụ nghiêm trọng hơn cần được điều trị khẩn cấp, chẳng hạn như:
- Phản ứng dị ứng
- Sưng mắt, mặt, môi, lưỡi, cổ họng, bàn tay, mắt cá chân hay phần dưới chân
- Đau ngực
- Khó thở hoặc khó nuốt
- Chóng mặt, ngất xỉu
- Sốt, đau vùng dạ dày kéo dào hoặc thay đổi thói quen đi đại tiện
- Vàng mắt, vàng da
- Đau bụng trên bên phải
- Bầm tím không rõ nguyên nhân hoặc chảy máu
- Nước tiểu có màu vàng hoặc nâu, phân nhạt màu
Đây không phải là danh mục đầy đủ tất cả các tác dụng phụ và có thể xảy ra những tác dụng phụ khác. Nếu bạn gặp phải bất kỳ tác dụng không mong muốn nào trong quá trình dùng thuốc, hãy thông báo ngay với bác sĩ.
Thận trọng/Cảnh báo
Trước khi dùng thuốc tocilizumab, bạn nên lưu ý những gì?
Thuốc này có thể gây ảnh hưởng đến hệ miễn dịch nên người bệnh sẽ dễ bị nhiễm trùng hơn, thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng. Vì thế, hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất nếu có các dấu hiệu nhiễm trùng như sốt, ớn lạnh, đau nhức, mệt mỏi, ho, lở loét trên da, tiêu chảy, sụt cân hoặc cảm giác nóng rát khi đi tiểu.
Bạn cần thông báo cho bác sĩ nếu có các vấn đề sau:
- Đang bị nhiễm trùng hoặc bị viêm nhiễm mạn tính
- Bệnh gan
- Viêm túi thừa, loét dạ dày hoặc ruột
- Bệnh thần kinh – cơ như bệnh đa xơ cứng
- Bệnh đái tháo đường
- HIV hoặc có hệ miễn dịch suy yếu
- Viêm gan B
- Bệnh lao, kể cả nhiễm vi khuẩn lao không hoạt động
- Ung thư
- Vừa tiêm vắc-xin hoặc dự kiến sẽ tiêm vắc-xin
Sử dụng thuốc tocilizumab có thể làm tăng nguy cơ phát triển một số loại ung thư. Bạn hãy trao đổi với bác sĩ để hiểu rõ hơn các nguy cơ này.
Những điều bạn cần lưu ý khi dùng thuốc tocilizumab trong trường hợp đặc biệt (mang thai, cho con bú, phẫu thuật,…)
Khả năng ảnh hưởng của thuốc tocilizumab lên thai nhi vẫn chưa được biết rõ. Nếu bạn đang mang thai hoặc có ý định mang thai, hãy thông báo với bác sĩ để được cân nhắc và theo dõi khi điều trị.
Bạn cũng không nên cho con bú trong quá trình uống thuốc này.
Tương tác thuốc
Thuốc Tocilizumab có thể tương tác với những thuốc nào?
Thuốc Tocilizumab có thể làm thay đổi khả năng hoạt động của thuốc khác mà bạn đang dùng hoặc gia tăng ảnh hưởng của các tác dụng phụ. Để tránh tình trạng tương tác thuốc, tốt nhất là bạn viết một danh sách những thuốc bạn đang dùng (bao gồm thuốc được kê toa, không kê toa, thảo dược và thực phẩm chức năng) và cho bác sĩ hoặc dược sĩ xem. Để đảm bảo an toàn khi dùng thuốc, bạn không tự ý dùng thuốc, ngưng hoặc thay đổi liều lượng của thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ.
Các thuốc có thể gây ra tương tác khi dùng chung với tocilizumab gồm:
- Leflunomide
- Atorvastatin
- Methotrexate
- Amlodipine
- Hydroxychloroquine
- Paracetamol
- Calcium/ vitamin D
- Celecoxib
- Fluconazole
- Metformin/ sitagliptin
- Esomeprazole
- Vitamin C
- Vitamin D3
Thuốc Tocilizumab có thể tương tác với thực phẩm, đồ uống nào?
Thức ăn, rượu và thuốc lá có thể tương tác với vài loại thuốc nhất định. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về việc uống thuốc cùng thức ăn, rượu và thuốc lá.
Tình trạng sức khỏe nào ảnh hưởng đến thuốc Tocilizumab?
Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, như:
- Nhiễm trùng
- Bệnh lao
- Thủng dạ dày ruột
- Rối loạn chức năng gan
- Suy giảm chức năng thận
- Bệnh mất bao myelin
Bảo quản
Bạn nên bảo quản thuốc Tocilizumab như thế nào?
Thuốc này được bảo quản trong tủ lạnh, ở nhiệt độ khoảng 2–8ºC. Không để đông đá. Vì thuốc này được sử dụng bởi các y bác sĩ nên quá trình bảo quản sẽ tuân thủ theo quy định của cơ sở y tế.
Dạng bào chế
Tocilizumab có dạng bào chế và hàm lượng nào?
Tocilizumab thường có ở dạng dung dịch dùng để tiêm, truyền. Hàm lượng thường thấy là 200mg/10ml.
