Chúng ta đều biết các triệu chứng nhiễm cúm bao gồm sốt, ho, đau họng, đau cơ, nhức đầu và mệt mỏi. Điều gì xảy ra trong cơ thể khi hệ miễn dịch của bạn chống lại bệnh cúm? Có phải virus cúm gây đau đầu nhức mỏi hay không? Trong bài viết này, Hello Bacsi sẽ giúp bạn đi tìm câu trả lời, cũng như giới thiệu các biện pháp giảm đau mà bạn có thể thực hiện tại nhà.

Cơ thể con người có nhiều cơ chế phản ứng khi bị virus tấn công. Nguyên nhân mà cúm gây đau đầu nhức mỏi, thực chất chính là do phản ứng của hệ miễn dịch. Tuy những triệu chứng thoạt nhìn có thể khiến bạn cho rằng chỉ là cảm xoàng thông thường, nhưng virus cúm lại nguy hiểm hơn bạn nghĩ.

Độ nguy hiểm của virus cúm

Virus cúm chủ yếu tấn công đường hô hấp như mũi, họng và phế quản dẫn đến phổi. Vì vậy, các triệu chứng như sổ mũi, ho đờm và đau họng sẽ xuất hiện. Mặc dù các cơ quan khác trong cơ thể không phải là mục tiêu chính, virus cúm vẫn có thể gây ảnh hưởng đến chúng. Cơ bắp và đầu của bạn sẽ đau nhức bên cạnh việc giảm cảm giác ngon miệng. Trong một số trường hợp nặng, người bệnh có thể phải nhập viện do biến chứng cúm. Khả năng cúm gây tử vong ở người chính là mức độ nguy hiểm cao nhất.

Ảnh hưởng của virus cúm lên cơ thể

Không giống như bệnh cảm lạnh thông thường, các chủng virus cúm có thể gây ra triệu chứng ảnh hưởng khắp cơ thể. Trong đó có đau đầu và nhức mỏi.

Cách virus cúm xâm nhập vào cơ thể

Virus cúm lây truyền qua dịch tiết đường hô hấp hoặc qua tiếp xúc trực tiếp từ bàn tay. Bạn có thể vô tình chạm vào các vật dụng chứa virus từ người bị cúm. Sau đó đưa lên miệng, mũi hoặc mắt.

Virus xâm nhập qua màng nhầy của các bộ phận này, sau đó đi thẳng xuống đường hô hấp. Ở đó, virus liên kết với các tế bào biểu mô đường thở nhờ các phân tử nhất định trên bề mặt tế bào. Virus sẽ chiếm quyền điều khiển bộ máy sản xuất protein, tạo ra protein của chính nó cùng nhiều phần tử (hạt) virus mới. Khi các hạt virus trưởng thành, chúng được giải phóng. Sau đấy virus tiếp tục xâm chiếm những tế bào lân cận.

Cách cơ thể chống lại virus cúm

Quá trình trên thực chất không phải là nguyên nhân của các triệu chứng cúm. Lý do cúm gây đau đầu nhức mỏi chính là khi hệ miễn dịch phát hiện và chống lại sự sinh sôi của virus.

Cơ thể có hai hệ thống miễn dịch là bẩm sinh và thích nghi. Khi virus cúm bắt đầu sao chép nhanh chóng, hệ thống miễn dịch thích nghi phải tạo ra rất nhiều tế bào lympho T. Những “chiến binh” này sẽ tham gia một “cuộc chiến” tương xứng về lực lượng. Các tế bào T sản sinh ồ ạt, xâm nhập vào phổi, cổ họng và mũi gây ra viêm, sưng và đau. Trong phổi, chất nhầy tích tụ từ quá trình viêm khiến người bệnh ho liên tục do cơ thể cần làm thông đường thở. Phổi lúc bấy giờ rất dễ bị tổn thương. Vì vậy, khả năng bị biến chứng viêm phổi từ một chủng vi khuẩn cơ hội là khá cao.

Vì sao bạn đau đầu khi bị cúm?

Ngay khi cơ thể cảm nhận được sự hiện diện của “kẻ xâm lược” như virus cúm, hệ thống miễn dịch bẩm sinh sẽ khởi động bằng cách sản xuất các protein nhỏ gọi là cytokine và chemokine. Các cytokine sinh sản gần như ngay lập tức và bắt đầu tấn công virus cúm.

Mặc dù chức năng chính của cytokine là chống nhiễm trùng, chúng cũng có thể gây viêm sưng quá mức. Đôi khi, chúng cũng gây tắc nghẽn đường dẫn lưu của xoang. Đó là lý do khi nhiễm cúm, một số người sẽ cảm thấy đau đầu dai dẳng.

Vì sao cơ bắp đau nhức khi bị cúm?

Đau nhức và yếu cơ là triệu chứng nổi bật nếu nhiễm cúm. Khi hệ thống miễn dịch của bạn hoạt động, cytokine và chemokine đi vào dòng máu đến mọi cơ quan trong cơ thể. Các protein này ảnh hưởng đến hoạt động của cơ quan chúng tiếp cận, gây ra những triệu chứng cúm trong đó có tình trạng đau nhức cơ bắp.

Các nhà nghiên cứu tin rằng cytokine có thể phá hủy protein trong cơ bắp. “Sự cố” này được cho là có lợi, vì nhiều axit amin thu được sẽ giúp hệ thống miễn dịch được tăng cường hơn. Ở những người trẻ khỏe mạnh, tình trạng này chỉ là nhất thời. Ngược lại, những người lớn tuổi nhiễm cúm thường chịu cơn đau nhức kéo dài hơn.

Các nhà nghiên cứu cũng cho rằng cơ bắp đau nhức là một hậu quả không lường trước của phản ứng miễn dịch đối với virus cúm. Triệu chứng này có thể không giống nhau tùy thể trạng từng người, bên cạnh yếu tố tâm lý, sinh lý hoặc dinh dưỡng.

Vậy nên, khi bạn cảm thấy khổ sở vì nhiễm cúm, hãy yên tâm rằng đó là lúc cơ thể đang chiến đấu hết mình. Hầu hết mọi triệu chứng mà bạn gặp khi bị cúm là kết quả của chính cơ thể đang cố gắng tấn công, loại bỏ virus.

Cách giảm đau khi bị cúm

• Nghỉ ngơi và uống nhiều nước. Ngoài nước lọc, bạn có thể uống thêm nước ép trái cây hoặc ăn súp, các món có nước dùng. Chúng giữ cho hệ hô hấp luôn ẩm và giúp làm mỏng lớp chất nhầy khó chịu để bạn có thể ho và nhổ ra. Nếu chất nhầy tích tụ trong phổi quá nhiều có thể dẫn đến nhiễm trùng.
• Ngâm nước ấm để thư giãn các cơ bắp đau nhức.

• Điều trị triệu chứng đau và sốt bằng các loại thuốc không kê đơn như acetaminophen, ibuprofen hoặc naproxen. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng. Cần lưu tâm việc sử dụng aspirin cho người dưới 19 tuổi vì có thể gây ra hội chứng Reye.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm nếu không khí trong nhà bị khô. Máy tạo độ ẩm hoặc máy phun sương có thể làm ẩm là lựa chọn giúp giảm nghẹt mũi và ho. Bạn cũng có thể xông hơi, nhưng không nên dùng máy tạo hơi ấm vì nó có thể thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn và nấm mốc. Cần đảm bảo giữ cho thiết bị sạch sẽ để ngăn ngừa nấm mốc phát triển.
• Dùng thuốc kháng virus ngay khi các triệu chứng bắt đầu theo chỉ định của bác sĩ. Đây là loại thuốc có thể rút ngắn thời gian mắc cúm. Nếu tình trạng không thuyên giảm, hãy đến bệnh viện ngay lập tức. Bạn cần đề phòng mọi biến chứng cúm có thể xảy ra.