Hiện nay, tình trạng thiếu máu não ở người trẻ tuổi xuất hiện ngày càng nhiều do lối sống thụ động, ăn uống không lành mạnh, ô nhiễm môi trường cũng như áp lực từ cuộc sống. Bên cạnh đó, người trẻ thường chủ quan và ngó lơ các triệu chứng thoáng qua của bệnh.
Trước đây, thiếu máu não là căn bệnh thường xuất hiện ở những người cao tuổi. Bởi vì ảnh hưởng của tuổi tác mà thành mạch dần suy yếu, các bệnh mạn tính cũng có nguy cơ hình thành như tăng huyết áp, thoái hóa đốt sống cổ, xơ vữa động mạch…
Tuy nhiên, ngày nay căn bệnh này đang dần có xu hướng trẻ hóa khi số lượng ca tử vong do thiếu máu não ghi nhận được ở người trẻ tuổi đang tăng dần.
Thiếu máu não ở người trẻ thường biểu hiện thoáng qua, hay còn gọi là thiểu năng tuần hoàn não, được xem là nguyên nhân dẫn đến tai biến mạch máu não và nhiều biến chứng nghiêm trọng khác.
Vậy đâu là nguyên nhân gây ra tình trạng này? Liệu có biện pháp nào giúp phòng ngừa thiếu máu lên não cho những người trẻ hay không? Hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé!
Nguyên nhân gây thiếu máu não ở người trẻ tuổi
Các bác sĩ nghi ngờ nguyên nhân dẫn đến thiếu máu não xuất hiện nhiều ở người trẻ bắt nguồn từ lối sống thụ động, không khoa học như ăn nhiều thức ăn nhanh, thức khuya, lạm dụng rượu bia, chất kích thích, sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều, giờ giấc sinh hoạt không điều độ hay cuộc sống có quá nhiều căng thẳng.
Những yếu tố này đều kích thích sản sinh nhiều gốc tự do gây hại cho cơ thể. Các gốc tự do làm tổn thương cấu trúc tế bào thành mạch máu, từ đó gây cản trở dòng máu lưu thông lên não và khiến bệnh tình ngày một nghiêm trọng.
Ngoài ra, vấn đề ô nhiễm môi trường hiện nay do ùn tắc giao thông, khói bụi cùng với áp lực từ học tập, công việc cũng khiến mạch máu não bị co thắt bất thường, nhất là với những người bị dị dạng mạch máu bẩm sinh.
Tỷ lệ mắc các bệnh không lây nhiễm như đái tháo đường, béo phì ở người trẻ tuổi đang tăng dần cũng là yếu tố nguy cơ dẫn đến thiếu máu não. Đặc biệt, phụ nữ bị huyết áp thấp có khả năng bị thiếu máu lên não do tim không đủ sức bơm máu.
Ngoài ra, việc chủ quan khi thấy có những dấu hiệu bất thường của người trẻ làm cho bệnh không được phát hiện và điều trị sớm.
Triệu chứng thiếu máu não ở người trẻ thường không rõ ràng
Đối với người trẻ tuổi, tình trạng thiếu máu não thường chỉ thoáng qua (còn gọi là cơn thoáng thiếu máu não) do rối loạn khu trú nhất thời tại não và được gây ra bởi bệnh lý mạch máu. Cơn thiếu máu não thoáng qua thường tự biến mất trong vòng 24 giờ nên nhiều người không chú ý đến. Tuy nhiên, đó có thể là dấu hiệu ban đầu của tai biến mạch máu não và đau đầu thiếu máu lên não.
Các triệu chứng có thể gặp phải khi thiếu máu não là:
- Đau đầu thường xuyên
- Chóng mặt và rối loạn thăng bằng
- Rối loạn vận nhãn, nhìn đôi (song thị)
- Rối loạn vận động, tê tay chân
- Ù tai, giảm thính lực
- Hội chứng tiền đình, buồn nôn và nôn
- Rung giật nhãn cầu
Do đó, nếu thấy các dấu hiệu bất thường này xuất hiện, bạn nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán tìm nguyên nhân và điều trị kịp thời.
Thiếu máu não ở người trẻ tuổi có phải do di truyền?
Thiếu máu não không phải là một căn bệnh mang tính di truyền mà có liên quan đến tiền sử bệnh trong gia đình do ảnh hưởng từ lối sống, chế độ ăn uống… Tuy nhiên, một số yếu tố nguy cơ có tính di truyền như tăng huyết áp, đái tháo đường cần phải được theo dõi thường xuyên vì đó có khả năng là những nguyên nhân dẫn đến thiếu máu não.
Các biến chứng của thiếu máu não ở người trẻ tuổi
Nếu không phát hiện và điều trị các cơn thiếu máu não thoáng qua ở người trẻ tuổi thì sau này bạn có nguy cơ phát triển thành thiếu máu não mạn tính. Khi đó, bạn sẽ gặp nhiều triệu chứng nặng nề hơn như tê yếu, liệt tay chân ở một hoặc cả hai bên, xệ một bên mặt, méo miệng, khó nói chuyện, tê nửa người…
Một số biến chứng nghiêm trọng khác cũng có thể xảy ra bao gồm:
- Rối loạn tính cách. Người bệnh thường dễ bị xúc động, kích động hay có phản ứng thái quá với những vấn đề xảy ra xung quanh, dẫn đến mất kiểm soát hành động.
- Rối loạn giấc ngủ. Người bệnh thường xuyên bị mất ngủ vào nửa đêm, khó ngủ hoặc hay tỉnh giấc, thường xuyên buồn ngủ nhưng không ngủ sâu được, hay bị giật mình.
- Suy giảm khả năng tư duy. Khi bị thiếu máu não, bạn sẽ dễ cảm thấy đau đầu khi phải suy nghĩ hay làm những việc đòi hỏi tư duy trí óc. Những lúc đọc sách, tính toán thường lên cơn đau đầu và suy nghĩ không có hiệu quả.
- Suy giảm trí nhớ. Nếu bệnh tiến triển xấu dần đi thì người bệnh có thể không còn nhớ được mọi người xung quanh hay các sự việc xảy ra gần đây.
- Đột quỵ. Khi người bệnh bị thiếu máu não do có cục máu đông hình thành bên trong động mạch hoặc các mô ở não thì sẽ dẫn đến đột quỵ và tế bào não chết dần vì không nhận được lượng máu cần thiết. Người bệnh có thể mất hoàn toàn khả năng nhận thức, đi lại và giao tiếp vĩnh viễn. Thậm chí, có người tử vong ngay khi lên cơn đột quỵ.
- Xuất huyết não. Động mạch máu não có thể bị vỡ do suy yếu khiến máu chảy bên trong khoang sọ (xuất huyết não). Người bệnh có khả năng bị mất ý thức và chức năng của não cũng bị ảnh hưởng do áp lực máu lên khoang sọ tăng lên. Nếu không được cấp cứu kịp thời, người bệnh có thể tử vong.
Phòng ngừa và điều trị thiếu máu não ở người trẻ tuổi
Sống năng động là cách giùm giảm thiểu nguy cơ bị thiếu máu não ở người trẻ tuổi
Để phòng ngừa thiếu máu lên não, bạn nên chú ý đến những yếu tố có thể cải thiện được như lối sống, chế độ ăn uống, tập luyện thể dục thể thao. Dựa vào nguyên nhân gây thiếu máu não ở người trẻ đã đề cập ở trên, bạn nên:
- Thiết lập giờ giấc sinh hoạt, làm việc hợp lý, không thức quá khuya.
- Tăng cường luyện tập thể dục, thể thao.
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, hạn chế tiêu thụ các sản phẩm từ động vật, bổ sung nhiều đạm thực vật, rau xanh và trái cây.
- Cố gắng cân bằng giữa công việc và cuộc sống, giải tỏa căng thẳng, áp lực bằng nhiều cách khác nhau.
- Điều trị các bệnh lý về cột sống cổ (nếu có)
Nói chung, mục đích của các biện pháp phòng ngừa là làm sao giảm lượng cholesterol xấu trong máu để tránh xơ vữa động mạch, bổ sung thêm các chất chống oxy hóa cho cơ thể giúp trung hòa các gốc tự do.
Điều trị thiếu máu não cũng dựa trên nguyên tắc tăng cường tuần hoàn máu não, khai thông các động mạch não để máu dễ dàng lưu thông và cung cấp đầy đủ oxy, dưỡng chất cho tế bào não.
Sau khi chẩn đoán thiếu máu não thông qua các triệu chứng mà bạn gặp phải cùng một số xét nghiệm hình ảnh như chụp MRI, CT, bác sĩ sẽ đưa và hướng điều trị thích hợp. Họ có thể chỉ định một số thuốc làm tan huyết để phá vỡ cục máu đông cùng các thuốc tăng cường tuần hoàn tùy từng trường hợp.
Khi nguyên nhân thiếu máu não được giải quyết, các triệu chứng sẽ giảm dần và biến mất. Để phòng ngừa các biến chứng có khả năng xảy ra trong tương lai, bác sĩ có thể kê thêm cho bạn một số thuốc như chống kết tập tiểu cầu (aspirin).
Tóm lại, bạn không nên chủ quan và bỏ qua các dấu hiệu có thể liên quan đến thiếu máu não cho dù đang ở độ tuổi nào. Nếu nghi ngờ mắc bệnh, bạn nên đến các cơ sở y tế để thăm khám và được chẩn đoán chính xác. Thiếu máu não ở người trẻ tuổi có thể dẫn đến những thương tổn, biến chứng suốt đời nếu không được điều trị, thậm chí là đe dọa đến tính mạng.
