Tìm hiểu chung
Thủng thực quản là gì?
Đúng theo nghĩa đen của tên gọi, thủng thực quản mô tả tình trạng có lỗ thủng xuất hiện trên thực quản của bạn.
Thực quản có hình dạng giống như một đoạn ống rỗng, dài và nối từ miệng đến dạ dày, cho thức ăn và nước, dịch lỏng đi qua. Dù không xuất hiện phổ biến nhưng thủng thực quản là một tình trạng y tế nghiêm trọng.
Để giải quyết tình trạng này, bạn cần phải được phẫu thuật sớm, nếu không chúng sẽ đe dọa đến tính mạng.
[embed-health-tool-bmr]
Triệu chứng
Những dấu hiệu và triệu chứng thủng thực quản
Cảm giác đau là triệu chứng đầu tiên gặp phải. Bạn sẽ cảm thấy đau ở vị trí thực quản có lỗ thủng. Đôi khi bạn có thể cảm thấy đau ngực và khó nuốt.
Các triệu chứng khác có thể gặp phải bao gồm:
- Nhịp tim tăng
- Thở nhanh, thở gấp
- Huyết áp hạ thấp
- Sốt
- Ớn lạnh
- Nôn, có thể nôn ra máu
- Đau hoặc cứng cổ trong trường hợp lỗ thủng nằm ở vị trí vùng cổ
Nguyên nhân
Nguyên nhân thủng thực quản là gì?
Thực quản nối từ miệng cho đến dạ dày, có thể được chia thành 3 đoạn theo từng vùng như sau:
- Vùng cổ: tương ứng với đoạn thực quản nằm bên trong cổ
- Vùng ngực: tương ứng với đoạn thực quản bên trong lồng ngực
- Vùng bụng: tương ứng với đoạn thực quản nối với dạ dày
Lỗ thủng có thể xuất hiện ở bất kỳ vùng nào.
Nguyên nhân phổ biến nhất gây thủng thực quản là từ chấn thương bộ phận này trong một thủ thuật y khoa. Bất kỳ dụng cụ y tế nào sử dụng trong quy trình chẩn đoán hay điều trị bệnh đều có khả năng gây thủng tại đây. Tuy nhiên, nguy cơ bị thủng này cực kỳ thấp.
Các nguyên nhân ít phổ biến hơn có thể là:
- Khối u ở họng
- Loét ở họng do trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
- Vô tình nuốt phải vật lạ, axit hoặc hóa chất
- Chấn thương, tai nạn ở cổ
- Nôn dữ dội
Chẩn đoán và điều trị
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những kỹ thuật y tế nào giúp chẩn đoán thủng thực quản?
Bác sĩ sẽ tiến hành một số xét nghiệm hình ảnh để giúp đưa ra chẩn đoán ban đầu, chẳng hạn như chụp X-quang hoặc CT. Kết quả thu được có thể cho thấy những dấu hiệu thủng thực quản. Những xét nghiệm này cũng giúp tìm kiếm dấu vết của bóng khí hay áp xe (một túi mủ) trong ngực. Từ đó, bác sĩ sẽ xem xét, đánh giá liệu dịch có bị rò rỉ ra khỏi thực quản và tràn vào trong phổi hay chưa.
Những phương pháp điều trị thủng thực quản
Khi phát hiện có lỗ thủng, bác sĩ sẽ tiến hành điều trị càng nhanh càng tốt để ngăn chặn nhiễm trùng xảy ra. Tốt nhất, bạn nên được điều trị trong vòng 24 giờ sau khi chẩn đoán.
Nếu dịch bị rò rỉ ra khỏi thực quản, chúng có thể bị kẹt lại trong các mô ở giữa phổi. Khu vực này còn được gọi là trung thất, nằm phía sau xương ức. Dịch tích tụ nhiều tại khu vực này có khả năng khiến bạn cảm thấy khó thở và gây nhiễm trùng phổi.
Thực quản có thể bị thu hẹp lại nghiêm trọng hoặc vĩnh viễn nếu bạn không điều trị lỗ thủng ngay lập tức. Tình trạng này làm cho việc nuốt và thở gặp nhiều khó khăn.
Ngăn ngừa các biến chứng thủng thực quản
Việc điều trị sớm bao gồm dẫn lưu hết chất dịch ở bên trong ngực ra ngoài. Tiếp theo, bạn cần uống kháng sinh để ngăn ngừa hoặc điều trị nhiễm trùng. Trong quá trình điều trị, bạn không được phép ăn hay uống bất kỳ thứ gì.
Thuốc kháng sinh và dịch được truyền thông qua đường tĩnh mạch. Chất dinh dưỡng thì được đưa vào cơ thể thông qua ống cho ăn.
Điều trị sớm và tích cực sẽ giúp ngăn chặn các biến chứng nghiêm trọng hơn xảy ra, bao gồm viêm phổi, viêm trung thất, nhiễm trùng huyết, viêm mủ màng phổi và hội chứng suy hô hấp cấp (ARDS).
Phẫu thuật đóng lỗ thủng thực quản
Các lỗ thủng nhỏ trên thực quản có thể tự lành lại mà không cần phải phẫu thuật can thiệp. Việc tự chữa lành này sẽ được theo dõi và để diễn ra tự nhiên nếu dịch trong thực quản không trào ngược ra ngoài và rò rỉ vào phổi. Sau khi chẩn đoán, bác sĩ là người quyết định bạn có cần thực hiện phẫu thuật hay không.
Hầu hết trường hợp thực quản bị thủng đều cần phải phẫu thuật, đặc biệt khi lỗ thủng nằm ở vùng ngực hay bụng. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ tiến hành loại bỏ mô sẹo xung quanh lỗ thủng rồi khâu liền lại.
Nếu lỗ thủng rất lớn thì bác sĩ phải cắt bỏ một đoạn thực quản rồi nối lại với dạ dày. Phẫu thuật này được gọi là phẫu thuật cắt bỏ thực quản một phần.
Tiên lượng
Tiên lượng cho những bệnh nhân thủng thực quản như thế nào?
Bệnh nhân sẽ có tiên lượng tốt nếu như được điều trị nhanh chóng. Khi tình trạng này được điều trị trong vòng 24 giờ, cơ hội thành công và sống sót rất cao. Tuy nhiên, tỷ lệ sống sót giảm đi đáng kể nếu việc điều trị bị trì hoãn sau 24 giờ đầu tiên.
Hãy đến cơ sở y tế gần nhất ngay lập tức nếu bạn vừa trải qua một cuộc phẫu thuật thực quản và có triệu chứng khó thở, khó nuốt. Nếu nhận thấy các triệu chứng khác của tình trạng này, bạn cần gọi ngay đến số điện thoại cấp cứu 115.
Hello Bacsi không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay phương pháp điều trị y khoa.
