Men vi sinh trị táo bón có thực sự hiệu quả? Tác dụng và những lưu ý khi sử dụng

Táo bón là tình trạng tiêu hóa khá phổ biến, ảnh hưởng tới 14% dân số trên toàn thế giới. Với nhiều người, để khắc phục chứng táo bón rất khó khăn dù họ đã thực hiện nhiều phương pháp khác nhau. Và nếu bạn chưa biết, thì men vi sinh trị táo bón có thể là một sự lựa chọn giảm táo bón an toàn và hữu ích ngay tại nhà.

Táo bón là tình trạng đi cầu ít hơn 3 lần trong một tuần. Các triệu chứng đặc trưng gồm có: phân khô và cứng hơn bình thường, đau trong lúc đi tiêu, có cảm giác chưa tống hết phân ra ngoài, đau quặn bụng, đầy hơi, buồn nôn hoặc ăn không ngon. Táo bón kéo dài không được điều trị có thể trở thành mạn tính và làm giảm chất lượng cuộc sống.

Một số các biện pháp chữa trị táo bón thông thường bằng thuốc không kê đơn, chẳng hạn như sử dụng thuốc nhuận tràng và thuốc làm mềm phân không phải đều có hiệu quả trong mọi trường hợp. Gần một nửa số người dùng không hài lòng với kết quả điều trị của các sản phẩm này và đang tìm kiếm phương pháp khác hữu ích hơn. Men vi sinh trị táo bón có thể là giải pháp thay thế hiệu quả và an toàn hơn.

Tìm hiểu về men vi sinh

Hàng nghìn tỷ vi khuẩn cư trú trong đường ruột được gọi chung là hệ vi sinh đường ruột. Những vi sinh vật này sống trong một trạng thái cân bằng, hài hòa lý tưởng giữa vi khuẩn có lợi và vi khuẩn gây hại. Tuy nhiên, một số yếu tố trong chế độ ăn uống và lối sống có thể làm xáo trộn sự cân bằng này, dẫn đến các vấn đề về hệ tiêu hóa mà phổ biến nhất là chứng táo bón.

Men vi sinh là một loại chế phẩm sinh học có chứa các vi khuẩn có lợi hoặc nấm men sống tự nhiên trong cơ thể. Men vi sinh được tạo thành từ các vi khuẩn có lợi nhằm giúp tạo sự cân bằng cho hệ vi sinh đường ruột. Từ đó, hỗ trợ khôi phục chức năng bình thường của hệ tiêu hóa và tăng tần suất thải phân, giảm chứng táo bón một cách hiệu quả.

Tác dụng của men vi sinh trị táo bón

Men vi sinh từ lâu đã được dùng nhiều trong hỗ trợ điều trị bệnh tiêu hóa như viêm ruột do virus, tiêu chảy do kháng sinh… nhưng hiện chưa được xem như là phương pháp điều trị táo bón.

Về vấn đề men vi sinh có tác dụng chống táo bón không? Các nhà nghiên cứu tại Đại học King’s College ở London, Anh đã tìm kiếm các tài liệu y khoa và tìm thấy 14 nghiên cứu. Tất cả các nghiên cứu này đều là những thử nghiệm lâm sàng được thực hiện ngẫu nhiên với những người bị táo bón. Một số họ sẽ được dùng men vi sinh để điều trị, một số khác dùng giả dược hoặc áp dụng phương pháp điều trị kiểm soát khác. 

Bằng cách tổng hợp các thử nghiệm này, nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng trung bình, men vi sinh trị táo bón có thể làm chậm thời gian vận chuyển phân trong đường ruột 12,4 giờ và tăng 1,3 lần tần suất đi tiêu hàng tuần, góp phần làm mềm phân và dễ đi tiêu hơn.

Theo nhiều nghiên cứu, phần lớn vi khuẩn được tìm thấy trong ruột già thuộc các loài Bifidobacteria và Lactobacillus. Do đó, men vi sinh trị táo bón chứa các chủng vi khuẩn này thường được đánh giá là có hiệu quả nhất trong việc giúp làm dịu các vấn đề ở hệ tiêu hóa và giảm chứng táo bón.

Theo các nghiên cứu đã được công bố, men vi sinh trị táo bón có chứa những chủng lợi khuẩn dưới đây là có hiệu quả nhất:

• Bifidobacterium lactis BB -12
• Bifidobacterium lactis HN019
• Bifidobacterium lactis DN-173 010
• Lactobacillus rhamnosus GG.

Cơ chế tác động của men vi sinh trị táo bón

Mặc dù các cơ chế tác động chính xác vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ. Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học cho rằng men vi sinh trị táo bón có chứa các chủng Lactobacillus và Bifidobacteria, cung cấp cho đường ruột của bạn những vi khuẩn có lợi và làm dịu các triệu chứng táo bón bằng cách:

• Sản xuất các axit béo chuỗi ngắn SCFAs: Các axit béo chuỗi ngắn được tạo ra do quá trình lên men vi khuẩn của carbohydrate trong ruột bởi cả Bifidobacteria và Lactobacillus. Chúng có tác dụng giúp tăng cường nhu động ruột già bằng cách kích thích các thụ thể thần kinh trong cơ trơn thành ruột, gây kích thích nhu động ruột và tăng cảm giác muốn đi đại tiện. 
• Giảm pH trong ruột già: Do khả năng làm tăng sản xuất axit lactic và các axit béo chuỗi ngắn của cả 2 loài vi khuẩn Lactobacillus và Bifidobacteria, men vi sinh trị táo bón giúp tăng tính axit của các chất trong ruột và làm giảm thời gian vận chuyển phân trong ruột già.
• Duy trì niêm mạc ruột khỏe mạnh: Các lợi khuẩn sẽ giúp ruột già duy trì một lớp niêm mạc khỏe mạnh, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình đại tiện.
• Tăng chuyển hóa muối mật: Các chủng Bifidobacteria và Lactobacilli trong ruột góp phần làm gia tăng nồng độ muối mật không liên hợp, kích thích nhu động ruột một cách hiệu quả.

Những lưu ý khi sử dụng men vi sinh trị táo bón

Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây ra táo bón và không có một phương pháp điều trị nào là đảm bảo hiệu quả trong mọi trường hợp. Theo Tiến sĩ Allan Walker, Giám đốc Khoa Dinh dưỡng tại Trường Y Harvard và là chuyên gia nổi tiếng thế giới trong lĩnh vực men vi sinh cho biết, hiện các nghiên cứu đều chưa khẳng định được lợi ích của việc dùng men vi sinh trong chữa bệnh táo bón, hy vọng trong tương lai việc bổ sung lợi khuẩn từ men vi sinh rất hữu ích với tình trạng táo bón và các vấn đề tiêu hóa khác. 

Dù tác dụng men vi sinh trị táo bón không rõ ràng, đây vẫn là lựa chọn tốt nếu bạn đã thử các cách điều trị táo bón khác chưa hiệu quả như mong muốn, vì men vi sinh đảm bảo an toàn và gần như không gây bất kỳ tác dụng phụ nào. Men vi sinh không phải là thuốc nhưng bạn vẫn nên tham khảo ý kiến ​​của bác sĩ hoặc một chuyên gia dinh dưỡng trước khi bắt đầu sử dụng. Đồng thời, hãy cho bác sĩ biết rằng bạn đang sử dụng loại men vi sinh trị táo bón nào để có thể đánh giá mức độ an toàn khi sử dụng lâu dài.

Trên thực tế, không phải 100% men vi sinh đều có công dụng trị táo bón mà đa phần là những loại chứa các chủng lợi khuẩn kể trên. Các sản phẩm men vi sinh trên thị trường một số loại có kết hợp chất xơ, có thể hỗ trợ điều trị táo bón hiệu quả, bạn có thể cân nhắc lựa chọn.

Ngoài ra, một số loại thực phẩm có chứa lợi khuẩn mà bạn hoàn toàn có thể bổ sung vào chế độ ăn uống để giúp tăng cường mức độ vi khuẩn có lợi và hỗ trợ sức khỏe đường ruột về lâu dài. Chúng có thể bao gồm: sữa chua và các thực phẩm lên men, chẳng hạn như dưa cải chua, kim chi, súp miso,…rất giàu vi khuẩn Lactobacillus. Hãy đảm bảo duy trì một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh, việc bổ sung quá nhiều một loại thực phẩm nào đó có thể sẽ gây phản tác dụng.

Táo bón thường xuyên là vấn đề rất phổ biến có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của nhiều người. Men vi sinh trị táo bón là một lựa chọn bổ sung ngày càng phổ biến và có thể rất hữu ích trong việc kiểm soát các triệu chứng táo bón ngay tại nhà mà bạn nên cân nhắc, lựa chọn.